|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Άρθρο 23(3)(γ) του Ν.33/64 - Μεταβατικές Διατάξεις)
(Έφεση κατά Απόφασης Διοικητικού Δικαστηρίου Αρ. 27/2020)
(Υποθ. Αρ. 1101/16)
11 Δεκεμβρίου, 2024
[Τ. ΨΑΡΑ-ΜΙΛΤΙΑΔΟΥ, ΣΤ. ΧΑΤΖΗΓΙΑΝΝΗ, Η. ΓΕΩΡΓΙΟΥ, Δ/ΣΤΕΣ]
1. ΜΑΡΙΑ ΚΟΛΙΟΥ,
2. ΝΑΤΑΣΑ ΓΕΩΡΓΙΟΥ,
Εφεσείουσες,
v.
1. ΔΗΜΟΣ ΛΕΜΕΣΟΥ,
2. ΠΑΤΤΙΧΕΙΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ ΛΕΜΕΣΟΥ,
Εφεσίβλητων.
----------------
Δ. Νικολετόπουλος, για Ευστάθιος Κ. Ευσταθίου ΔΕΠΕ, για Εφεσείουσες
Μ. Χριστοφή (κα), με Κ. Χαραλάμπους (κα), για Ηλίας Νεοκλέους & Σία ΔΕΠΕ, για Εφεσίβλητους
---------------
Τ. ΨΑΡΑ-ΜΙΛΤΙΑΔΟΥ, Δ. Την ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει η Δικαστής Στ. Χατζηγιάννη.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΧΑΤΖΗΓΙΑΝΝΗ, Δ.: Σε συνεδρία του ημερ. 23.7.2015, ο Εφεσίβλητος 1 αποφάσισε όπως, για τη διαχείριση του Παττίχειου Δημοτικού Θεάτρου, συσταθεί μη κερδοσκοπική εταιρεία περιορισμένης ευθύνης, το Συμβούλιο της οποίας (εταιρείας) θα αποφάσιζε τη στελέχωση του θεάτρου σε προσωπικό, με αγορά υπηρεσιών.
Προς υλοποίηση της εν λόγω απόφασης, στις 24.3.2016 συστάθηκε με βάση τις πρόνοιες του περί Εταιρειών Νόμου ΚΕΦ. 113, η εταιρεία περιορισμένης ευθύνης «Παττίχειο Δημοτικό Θέατρο Λτδ» (Εφεσίβλητος 2).
Το Διοικητικό Συμβούλιο του Εφεσίβλητου 2, αφού ασχολήθηκε σε διάφορες συνεδρίες με το προσχέδιο του σχεδίου υπηρεσίας της θέσης του Διευθυντή του Εφεσίβλητου 2, ως και με τη διαδικασία επιλογής που θα ακολουθείτο για την πρόσληψη του καταλληλότερου, προχώρησε με την προκήρυξη διαγωνισμού της εν λόγω θέσης, με τελευταία ημερομηνία υποβολής των αιτήσεων στις 13.5.2016.
Σε συνεδρία του Διοικητικού Συμβουλίου του Εφεσίβλητου 2 ημερ. 21.6.2016, παρουσιάστηκε συνοπτικά η διαδικασία αξιολόγησης των υποψηφίων και κατόπιν ψηφοφορίας μεταξύ των μελών, αποφασίστηκε ο τελικός κατάλογος των πέντε (5) επικρατέστερων υποψηφίων.
Ακολούθησαν οι συνεδρίες του Διοικητικού Συμβουλίου του Εφεσίβλητου 2 ημερ. 24.6.2016 και 2.7.2016, κατά τις οποίες αποφασίστηκε η διαδικασία προφορικών συνεντεύξεων. Μετά την ολοκλήρωση τους, ακολούθησε στις 6.7.2016 η διαδικασία της ψηφοφορίας και διαμορφώθηκε ως τελικό αποτέλεσμα, 1ος επικρατέστερος υποψήφιος ο κ. Αργυρίδης Βάσος, 2ος επικρατέστερος υποψήφιος ο κ. Γραμματικόπουλος Αχιλλέας και 3ος επικρατέστερος υποψήφιος ο κ. Μπογκτάνβιτς Νέναντ.
Αφού προσφέρθηκε η θέση του Διευθυντή του Εφεσίβλητου 2, στον κ. Αργυρίδη Βάσο, αυτός την αποδέχθηκε και διορίσθηκε την 1.8.2016.
Οι Εφεσείουσες προσέβαλαν την νομιμότητα της απόφασης των Εφεσίβλητων ημερ. 6.7.2016 για διορισμό στη θέση του Διευθυντή και Αναπληρωτών Διευθυντών του Εφεσίβλητου 2, με την Προσφυγή αρ. 1101/2016.
Το πρωτόδικο Δικαστήριο, καθηκόντως εξέτασε κατ' αρχάς, την προδικαστική ένσταση που εγέρθηκε από τους Εφεσίβλητους, ότι η προσβαλλόμενη απόφαση αποτελεί απόφαση του Εφεσίβλητου 2, ο οποίος συνιστά ιδιωτική εταιρεία περιορισμένης ευθύνης που συστάθηκε και λειτουργεί με βάση τον περί Εταιρειών Νόμο ΚΕΦ. 113 και συνιστά νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου. Ως εκ τούτου, εισηγήθηκαν πως η προσβαλλόμενη απόφαση εκφεύγει του αναθεωρητικού ελέγχου του Διοικητικού Δικαστηρίου, αφού ο Εφεσίβλητος 2, ως νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου, δεν μπορεί να θεωρηθεί αρχή, όργανο ή πρόσωπο εντός της έννοιας του Άρθρου 146 του Συντάγματος.
Αφού εξέτασε τα επιχειρήματα και θέσεις των δύο πλευρών, κατέληξε πως ο Εφεσίβλητος 2, ενήργησε εντός της σφαίρας του ιδιωτικού δικαίου. Η επιλογή του Διευθυντή του Εφεσίβλητου 2, έγινε από το Διοικητικό Συμβούλιο του Εφεσίβλητου 2, που λειτουργούσε με βάση το ΚΕΦ. 113 και προς τούτο επικαλέστηκε σχετική νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου, σύμφωνα με την οποία, μια εταιρεία, από τη σύσταση της, λειτουργεί στο πεδίο του ιδιωτικού δικαίου, ανεξάρτητα από το σκοπό που εξυπηρετεί.
Παρά την πιο πάνω κατάληξη του, το πρωτόδικο Δικαστήριο αναφέρθηκε και στις πράξεις οργάνων «διφυούς» χαρακτήρα, ιδιωτικού μεν δικαίου, αλλά με έντονη συμμετοχή του Κράτους, οι οποίες θεωρούνται διοικητικές και ελέγχονται. Χαρακτήρισε τον Εφεσίβλητο 2 ως όργανο «διφυούς» χαρακτήρα, λαμβάνοντας υπόψη τον δημοσίου ενδιαφέροντος σκοπό που εξυπηρετεί για την ανάπτυξη του πολιτισμού. Όμως, όπως κατέληξε, η σχετική δεσμευτική νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου, επέβαλλε την αποδοχή της πιο πάνω προδικαστικής ένστασης .
Η κατάληξη αυτή του πρωτόδικου Δικαστηρίου οδήγησε σε επιτυχία της προδικαστικής ένστασης και συνακόλουθα απόρριψη της Προσφυγής.
Οι Εφεσείουσες θεωρούν εσφαλμένη την πρωτόδικη απόφαση και με την παρούσα Έφεση επιδιώκουν την ανατροπή της στη βάση (2) δύο λόγων Έφεσης.
Και οι δύο λόγοι Έφεσης, περιστρέφονται γύρω από την εισήγηση των Εφεσειουσών ότι ο διφυής χαρακτήρας του Εφεσίβλητου 2, ως το σχετικό εύρημα του πρωτόδικου Δικαστηρίου, θα έπρεπε να το είχε οδηγήσει στην αποδοχή της θέσης τους ότι η προσβαλλόμενη πράξη αποτελούσε πράξη που ενέπιπτε στη δικαιοδοσία του Διοικητικού Δικαστηρίου, εφόσον όλες οι ενέργειες και αποφάσεις του Εφεσίβλητου 2, αποτελούσαν αποφάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου του Εφεσίβλητου 1, ανεξαρτήτως της ιδρύσεως του Εφεσίβλητου 2 υπό τον μανδύα της εταιρείας με βάση της πρόνοιες του ΚΕΦ. 113.
Ο ευπαίδευτος συνήγορος των Εφεσειουσών εισηγήθηκε πως ο Εφεσίβλητος 2 αποτελούσε το μέσο με βάση το οποίο ο Εφεσίβλητος 1 ενεργούσε, εφόσον τα ίδια άτομα που απαρτίζουν το Δημοτικό Συμβούλιο του Εφεσίβλητου 1 αποτελούν και μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου του Εφεσίβλητου 2. Συνεπώς, το αποφασίζον όργανο ήταν πάντοτε το Δημοτικό Συμβούλιο του Εφεσίβλητου 1, ανεξαρτήτως της ιδρύσεως του Εφεσίβλητου 2, υπό το μανδύα της Εταιρείας με βάση τις πρόνοιες ΚΕΦ. 113. Ως εκ τούτου, είναι η εισήγηση του πως η κατάληξη του πρωτόδικου Δικαστηρίου ότι ο Εφεσίβλητος 2 ενεργούσε στη σφαίρα του ιδιωτικού δικαίου είναι εσφαλμένη. Αντίθετα, ανεξαρτήτως του μανδύα με τον οποίο περιβάλλεται, η προσβαλλόμενη απόφαση αποτελούσε πράξη δημοσίου δικαίου και ως τέτοια μπορεί να προσβληθεί με Προσφυγή.
Περαιτέρω, εισηγήθηκε πως ο Εφεσίβλητος 2 δεν μπορούσε να αποφασίσει υπό το μανδύα της ιδιωτικής εταιρείας επί της προσβαλλόμενης απόφασης, διότι δεν είχε λάβει χώρα η εκχώρηση ή μεταβίβαση των συγκεκριμένων αρμοδιοτήτων και εξουσιών που ασκούντο από τον Εφεσίβλητο 1 και συνεπώς η προσβαλλόμενη απόφαση θεωρείται ανύπαρκτη.
Εκ διαμέτρου αντίθετη είναι η θέση των Εφεσίβλητων οι οποίοι υποστηρίζουν την ορθότητα της πρωτόδικης απόφασης και απορρίπτουν τις πιο πάνω εισηγήσεις των Εφεσειουσών.
Είχαμε την ευκαιρία να εξετάσουμε τα όσα υποστήριξαν ενώπιον μας οι ευπαίδευτοι συνήγοροι των Εφεσειουσών και Εφεσίβλητων.
Προχωρούμε με τη σωρευτική εξέταση των δύο λόγων Έφεσης, οι οποίοι σχετίζονται μεταξύ τους και περιστρέφονται ουσιαστικά, γύρω από το ζήτημα κατά πόσο η προσβαλλόμενη απόφαση εντάσσεται και/ή εμπίπτει στην σφαίρα του ιδιωτικού ή δημόσιου δικαίου.
Αποτελεί πάγια νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου ότι εταιρεία η οποία έχει τα χαρακτηριστικά που προβλέπει ο Νόμος, δεν αποβάλλει, όπως και κάθε άλλη εταιρεία που συστήνεται βάσει του περί Εταιρειών Νόμου ΚΕΦ. 113, το χαρακτήρα νομικού προσώπου ιδιωτικού δικαίου. Οι σκοποί και οι κανόνες λειτουργίας της εταιρείας η οποία συστήνεται και εγγράφεται βάσει του ΚΕΦ. 113, καθορίζονται από το ιδρυτικό έγγραφο και το καταστατικό της εταιρείας, η οποία λειτουργεί στο πεδίο του ιδιωτικού δικαίου (βλ. Φ. Πετρίδου ν. Ογκολογικού Κέντρου Τράπεζας Κύπρου κ.ά. (2005) 3 ΑΑΔ 56, Πρόεδρος της Δημοκρατίας ν. Βουλής των Αντιπροσώπων (1997) 3 ΑΑΔ 36 και Πρόεδρος της Δημοκρατίας ν. Βουλής των Αντιπροσώπων (1999) 3 ΑΑΔ 735). Είναι επίσης γνωστή η νομική αρχή ότι μια εταιρεία που εγγράφεται με βάση το ΚΕΦ. 113, έχει ξεχωριστή νομική οντότητα, ανεξάρτητα από τα πρόσωπα που την αποτελούν (βλ. Salomon ν. Salomon (1897) A.C. 22, Michaelides v. Gavrielides (1980) 1 CLR 244 και Bank of Cyprus (Holdings) Ltd v. R (1986) 3 CLR 1883).
Στην προκειμένη περίπτωση αποτελεί αδιαμφισβήτητο γεγονός πως ο Εφεσίβλητος 2 συστάθηκε με βάση τον περί Εταιρειών Νόμο ΚΕΦ. 113 και συνεπώς έχει το χαρακτήρα νομικού προσώπου ιδιωτικού δικαίου. Το Συμβούλιο του Εφεσίβλητου 1, έχει την εξουσία, με βάση τα Άρθρα 2 και 85(4) του περί Δήμων Νόμου του 1985 (Ν.111(Ι)/1985) να ιδρύει μη κερδοσκοπικές εταιρείες με σκοπό, μεταξύ άλλων, την εκτέλεση έργων κοινής ωφελείας και την ανάπτυξη και διοργάνωση πολιτιστικών και κοινωνικών δραστηριοτήτων. Σύμφωνα δε με το Άρθρο 86(3), «έργον κοινής ωφελείας» περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, και την κατασκευή θεάτρων και κέντρων για πολιτιστικές εκδηλώσεις.
Αποτελεί επίσης αδιαμφισβήτητο γεγονός ότι ο Κανονισμός 28 του καταστατικού του Εφεσίβλητου 2, κατονομάζει τον Δήμαρχο και τα μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου του Εφεσίβλητου 1, ως μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου του Εφεσίβλητου 2.
Στην βάση των πιο πάνω αναντίλεκτων δεδομένων και των νομολογιακά καθιερωμένων νομικών αρχών, καταλήγουμε πως το πρωτόδικο Δικαστήριο, ορθά έκρινε πως ο Εφεσίβλητος 2, εκδίδοντας την προσβαλλόμενη απόφαση, ενήργησε στη σφαίρα του ιδιωτικού δικαίου. Η επίδικη επιλογή του Διευθυντή, ως και Αναπληρωτών Διευθυντών του Εφεσίβλητου 2, έγιναν από το Διοικητικό Συμβούλιο του Εφεσίβλητου 2, ο οποίος λειτουργούσε με βάση το ΚΕΦ. 113 και συνεπώς στο πεδίο του ιδιωτικού δικαίου, ως ξεχωριστή νομική οντότητα και ανεξάρτητα από το γεγονός ότι ο Δήμαρχος και τα μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου του Εφεσίβλητου 1, λειτουργούσαν ως μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου του Εφεσίβλητου 2. Συνακόλουθα, δεν ετίθετο ζήτημα εκχώρησης ή μεταβίβασης αρμοδιοτήτων και εξουσιών του Εφεσίβλητου 1.
Ενόψει της πιο πάνω κατάληξης μας, θεωρούμε ότι η ενασχόληση μας με την παρατήρηση του πρωτόδικου Δικαστηρίου ως προς τον «διφυές» χαρακτήρα του Εφεσίβλητου 2, μόνο ακαδημαϊκό χαρακτήρα θα είχε και συνεπώς δεν θα ασχοληθούμε με αυτό.
Για όλα τα πιο πάνω, η Έφεση απορρίπτεται.
Επιδικάζονται έξοδα προς όφελος των Εφεσίβλητων και σε βάρος των Εφεσειουσών ύψους €4.000 (πλέον ΦΠΑ αν υπάρχει).
Τ. ΨΑΡΑ-ΜΙΛΤΙΑΔΟΥ, Δ.
ΣΤ. ΧΑΤΖΗΓΙΑΝΝΗ, Δ.
Η. ΓΕΩΡΓΙΟΥ, Δ.
/Α.Λ.Ο.