|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Άρθρο 23(3)(β)(i) του Ν. 33/64 - Μεταβατικές Διατάξεις)
(Έφεση Κατά Απόφασης Διοικητικού Δικαστηρίου Αρ. 49/16)
18 Σεπτεμβρίου, 2023
[ΛΙΑΤΣΟΣ, Π., ΣΩΚΡΑΤΟΥΣ, ΚΑΡΑΚΑΝΝΑ, Δ/ΣΤΕΣ]
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΖΕΙΤΟΥΝΤΣΙΑΝ,
Εφεσείων,
ν.
ΚΥΠΡΟΥ Μ. ΠΕΤΡΙΔΗ,
Εφεσιβλήτου,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ,
Καθ΄ ης η αίτηση.
_________________
Α.Σ. Αγγελίδης και Σ. Αγγελίδης, για Α.Σ. Αγγελίδης ΔΕΠΕ, για τον Εφεσείοντα.
Δ. Νικολετόπουλος, για Ε.Κ. Ευσταθίου ΔΕΠΕ, για τον Εφεσίβλητο.
Δ. Εργατούδη (κα), Ανώτερη Δικηγόρος της Δημοκρατίας, εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα, για την Καθ΄ ης η αίτηση.
_________________
ΛΙΑΤΣΟΣ, Π.: Η ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δοθεί από την ΚΑΡΑΚΑΝΝΑ, Δ.
_________________
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΚΑΡΑΚΑΝΝΑ, Δ.: Η έφεση στρέφεται εναντίον της απόφασης του πρωτόδικου δικαστηρίου στη προσφυγή 141/2013. Το πρωτόδικο δικαστήριο ακύρωσε αναδρομικά την απόφαση της Επιτροπής Δημόσια Υπηρεσίας, ημερομηνίας 14.06.2016, με την οποία προήχθη, από την 1.02.2009, ο Γεώργιος Ζεϊτουντσιάν, εφεσείοντας στην παρούσα διαδικασία, στη μόνιμη θέση Πρώτου Λειτουργού Στατιστικής, στη Στατιστική Υπηρεσία, κατόπιν επανεξέτασης συνεπεία ακυρωτικής απόφασης.
Προτού αναφερθούμε στους λόγους έφεσης, κρίνουμε σκόπιμο όπως παραθέσουμε, εν συντομία, το ιστορικό της υπόθεσης.
Η μόνιμη θέση Πρώτου Λειτουργού Στατιστικής είναι θέση πρώτου διορισμού και προαγωγής. Τα ακαδημαϊκά προσόντα που απαιτούντο για τη συγκεκριμένη θέση, σύμφωνα με το Σχέδιο Υπηρεσίας, ήταν πανεπιστημιακό δίπλωμα και μεταπτυχιακό δίπλωμα ή μεταπτυχιακή εκπαίδευση διάρκειας ενός τουλάχιστον ακαδημαϊκού έτους και απόκτηση σχετικού διπλώματος σε ένα ή περισσότερους τομείς της Στατιστικής.
Η Επιτροπή Δημόσιας Υπηρεσίας (η Ε.Δ.Υ.), με απόφαση της, ημερομηνίας 22.01.2009, προήγαγε το Ζεϊτουντσιάν στη μόνιμη θέση Πρώτου Λειτουργού Στατιστικής. Ο Κύπρος Πετρίδης, Eφεσίβλητος στην παρούσα διαδικασία, που ήταν ένας εκ των υποψηφίων για τη θέση, καταχώρισε την προσφυγή 308/2009. Το Ανώτατο Δικαστήριο με απόφαση του, ημερομηνίας 15.03.2011, έκανε αποδεκτή την προσφυγή και ακύρωσε την προαγωγή του Ζεϊτουντσιάν. Έκρινε ότι η Ε.Δ.Υ. δεν προέβη στη δέουσα έρευνα για να διαπιστώσει κατά πόσο ο Ζεϊτουντσιάν κατείχε το μεταπτυχιακό προσόν που απαιτείτο από το Σχέδιο Υπηρεσίας.
Η Ε.Δ.Υ. σε συνεδρία της, ημερομηνίας 29.04.2011, αφού έλαβε υπόψη νέο στοιχείο που παρουσίασε ο Ζεϊτουντσιάν και συγκεκριμένα την επιστολή, ημερομηνίας 12.01.2011, από το Institute of Social Studies της Χάγης, με την οποία πιστοποιείται, ότι είχε εγγραφεί στο Postgraduate Diploma Programme of Development Planning Techniques μεταξύ 22.9.1980 - 16.4.1981, αποφάσισε όπως το θέμα παραπεμφθεί στη Συμβουλευτική Επιτροπή για να επανεξετάσει τα προσόντα του, ήτοι κατά πόσον αυτός ήταν προσοντούχος για την επίδικη θέση βάσει του Σχεδίου Υπηρεσίας. Το θέμα εξετάστηκε από την Συμβουλευτική Επιτροπή και ο Πρόεδρος της απέστειλε στην Ε.Δ.Υ., την έκθεση την οποία συνέταξε για το θέμα και επιπρόσθετα τα πρακτικά της συνεδρίας της Συμβουλευτικής Επιτροπής. Η Ε.Δ.Υ. επιλήφθηκε του θέματος σε συνεδρίαση της, ημερομηνίας 31.10.2012 και έκρινε ότι ο Ζεϊτουντσιάν υπερείχε των ανθυποψηφίων του και ήταν ο καταλληλότερος για προαγωγή στην επίδικη θέση. Κατά τη λήψη της απόφασης της έλαβε υπόψη, μεταξύ άλλων, τη νέα έκθεση της Συμβουλευτικής Επιτροπής, η οποία αναφέρει τα εξής:
«- Το Institute of Social Studies της Χάγης, όπου ο Ζεϊτουντσιάν απέκτησε το Postgraduate Diploma in Development Planning Techniques "πιστοποιεί και βεβαιώσει ότι το πρόγραμμα και το χορηγηθέν δίπλωμα είναι ισοδύναμο με εργασία διάρκειας ενός ακαδημαϊκού έτους και με την επιτυχή συμπλήρωση του ο κάτοχος του μπορεί να γίνει δεκτός στο MA degree" (σελ. 4 της νέας έκθεσης της Συμβουλευτικής Επιτροπής)
- «.Η Συμβουλευτική κρίνει ότι ο υποψήφιος Ζεϊτουντσιάν Γεώργιος πληροί όλα τα απαιτούμενα από το Σχέδιο Υπηρεσίας της θέσης προσόντα» (σελ. 4 της έκθεσης της Συμβουλευτικής Επιτροπής).»
Ο Πετρίδης, πρωτοδίκως αμφισβήτησε την απόφαση της Ε.Δ.Υ., στην έκταση που αφορούσε την κρίση της ότι ο Ζεϊτουντσιάν πληρούσε την απαίτηση του Σχεδίου Υπηρεσίας σε σχέση με το μεταπτυχιακό δίπλωμα ή τη μεταπτυχιακή εκπαίδευση, διάρκειας ενός τουλάχιστον ακαδημαϊκού έτους. Πρόβαλε ότι λανθασμένα κρίθηκε ότι ο Ζεϊτουντσιάν πληρούσε την απαίτηση της παραγράφου (2) του Σχεδίου Υπηρεσίας, διότι το λεκτικό της εν λόγω πρόνοιας του οικείου Σχεδίου Υπηρεσίας προνοούσε «.μεταπτυχιακό δίπλωμα ή μεταπτυχιακή εκπαίδευση διάρκειας ενός τουλάχιστον ακαδημαϊκού έτους» και δεν επέτρεπε την υπαγωγή ισοδύναμου προσόντος στο πλαίσιο αυτής, ως έκρινε η Ε.Δ.Υ..
Το πρωτόδικο δικαστήριο, αποδεχόμενο την προσφυγή, κατέληξε ότι η κρίση της Ε.Δ.Υ., ως προς το απαιτούμενο προσόν, ήταν λανθασμένη καθότι συγκρούετο με τη «σαφή διατύπωση του οικείου Σχεδίου Υπηρεσίας».
Ο Εφεσείοντας, προσβάλλει την ορθότητα της πρωτόδικης απόφασης και προβάλλει τους πιο κάτω λόγους έφεσης, τους οποίους παραθέτουμε συνοπτικά:
Λόγος έφεσης 2:
Το πρωτόδικο δικαστήριο εσφαλμένα αποφάσισε πρωτογενώς ότι δεν ήταν εύλογα επιτρεπτή η κρίση της Συμβουλευτικής Επιτροπής και της Ε.Δ.Υ. ότι ο Εφεσείοντας κατείχε μεταπτυχιακό δίπλωμα που πληρούσε τις πρόνοιες του άρθρου 3(2) του Σχεδίου Υπηρεσίας.
Λόγος έφεσης 3:
Το πρωτόδικο δικαστήριο εσφαλμένα και αντίθετα στην αρχή της αναλογικότητας, έκρινε ότι δεν υπήρχε εναλλακτική δυνατότητα ικανοποίησης του προσόντος που απαιτείτο από το Σχέδιο Υπηρεσίας, ήτοι του μεταπτυχιακού διπλώματος/τίτλου χρονικής διάρκειας τουλάχιστον ενός έτους με μεταπτυχιακό δίπλωμα/τίτλο με χρονική διάρκεια μικρότερης του ενός έτους.
Ο λόγος έφεσης 1 αποσύρθηκε κατά την ακρόαση της έφεσης.
Ο ευπαίδευτος συνήγορος του Εφεσείοντα κατά την αγόρευση του, εισηγήθηκε ότι η διακρίβωση κατοχής των προσόντων από τους υποψηφίους αποτελεί ευθύνη της Ε.Δ.Υ. και το Δικαστήριο δεν επεμβαίνει εκτός εάν η ερμηνεία που δόθηκε από το διορίζον όργανο δεν ήταν εύλογα επιτρεπτή. Στη συγκεκριμένη περίπτωση η ερμηνεία που δόθηκε από την Ε.Δ.Υ. ήταν εύλογα επιτρεπτή.
Ο ευπαίδευτος συνήγορος του Εφεσίβλητου αμφισβήτησε τη θέση ότι η απόφαση της Ε.Δ.Υ. ήταν υπό τις περιστάσεις εύλογα επιτρεπτή και εισηγήθηκε ότι δεν είναι δυνατό, ένα πρόγραμμα σπουδών το οποίο είναι κατά πολύ ολιγότερο του ενός ακαδημαϊκού έτους που απαιτείται, επειδή πιστοποιείται ότι ισοδυναμεί με εργασία ενός ακαδημαϊκού έτους, να υποκαθιστά απαιτούμενο προσόν του Σχεδίου Υπηρεσίας, το οποίο δεν αφήνει τέτοια περιθώρια. Η προσπάθεια υπαγωγής ισοδύναμου προσόντος στην πιο πάνω επιτακτική πρόνοια του Σχεδίου Υπηρεσίας, συνιστά, σύμφωνα πάντα με την εισήγηση του, κατάχρηση της διακριτικής ευχέρειας και υπέρβαση εξουσίας ως ερμηνεύουσα το Σχέδιο Υπηρεσίας εκτός των επιτρεπομένων ορίων. Η Ε.Δ.Υ. αναβάθμισε ένα δίπλωμα διάρκειας επτά περίπου μηνών σε δίπλωμα διάρκειας ενός έτους, στη βάση μιας επεξηγηματικής επιστολής του Ινστιτούτου που το χορήγησε. Αρμόδιο σώμα αναγνώρισης τίτλων σπουδών στην Κύπρο είναι το ΚΥ.Σ.Α.Τ.Σ και σε εκείνο έπρεπε να είχε απευθυνθεί το διορίζον όργανο.
Οι εναπομείναντες λόγοι έφεσης συνδέονται μεταξύ τους και ως εκ τούτου θα εξετασθούν σωρευτικά.
Κατά πόσο ένας υποψήφιος κατέχει ή όχι τα απαιτούμενα προσόντα, που είναι και η ουσία της έφεσης, αποτελεί ζήτημα που σχετίζεται άμεσα και καθοριστικά με την ερμηνεία του Σχεδίου Υπηρεσίας. Αποτελεί πάγια νομολογιακή αρχή ότι το δικαστήριο, πέραν του ελέγχου της νομιμότητας της διοικητικής πράξης, δεν νομιμοποιείται να ενεργήσει πρωτογενώς και να αποφασίσει κατά πόσο το ενδιαφερόμενο μέρος κατείχε τα απαιτούμενα προσόντα, υποκαθιστώντας το διορίζον όργανο. Η ερμηνεία και εφαρμογή του Σχεδίου Υπηρεσίας επαφίεται στην κρίση του διοικητικού οργάνου και δικαστική παρέμβαση είναι δυνατή στις περιπτώσεις και μόνο όπου η δοθείσα ερμηνεία δεν είναι εύλογα επιτρεπτή. (Βλ. Δημοκρατία ν. Κυπρή (1989) 3(Α) Α.Α.Δ. 2600 και Λύωνα κ.ά. ν. Δημοκρατία (1990) 3 Α.Α.Δ. 2038).
Στην υπό κρίση υπόθεση, η Ε.Δ.Υ., μετά την ακύρωση της πρώτης απόφασής της, ημερομηνίας 22.01.09, παρέπεμψε το θέμα που αφορούσε τη μεταπτυχιακή εκπαίδευση του Εφεσείοντα για περαιτέρω διερεύνηση από τη Συμβουλευτική Επιτροπή. Η Συμβουλευτική Επιτροπή αφού έλαβε υπόψη ότι το χορηγηθέν δίπλωμα ήταν ισοδύναμο με εργασία διάρκειας ενός ακαδημαϊκού έτους, έκρινε ότι ο Εφεσείοντας πληρούσε όλα τα απαιτούμενα προσόντα.
Το πρωτόδικο δικαστήριο έκρινε ότι η Ε.Δ.Υ. δεν νομιμοποιείτο να προβεί σε έρευνα σε σχέση με την ισοτιμία του τίτλου που κατείχε ο Εφεσείοντας. Το Σχέδιο Υπηρεσίας, ως ήταν διατυπωμένο, έθετε ως σαφή προϋπόθεση τη μεταπτυχιακή εκπαίδευση να ήταν «διάρκειας ενός τουλάχιστον ακαδημαϊκού έτους» και όχι «ισοδύναμο» με εκπαίδευση διάρκειας τουλάχιστον ενός ακαδημαϊκού έτους. Επεσήμανε ότι το λεκτικό της συγκεκριμένης πρόνοιας δεν έδιδε ως εναλλακτική δυνατότητα πλήρωσης του εν λόγω προσόντος από κάποιο υποψήφιο που η μεταπτυχιακή του εκπαίδευση ήταν διάρκειας μικρότερης του ενός ακαδημαϊκού έτους.
Η διαδικασία ελέγχου των προσόντων που απαιτούνται για την πλήρωση μιας θέσης, διακρίνεται από τη διαδικασία διαπίστωσης της ακαδημαϊκής ισοτιμίας των διπλωμάτων/τίτλων που αποκτήθηκαν κατόπιν σπουδών. Σκοπός της πρώτης είναι ο έλεγχος κατά πόσο ο υποψήφιος έχει τα απαιτούμενα προσόντα για διορισμό σε συγκεκριμένη θέση, ενώ σκοπός της διαπίστωσης της ακαδημαϊκής ισοτιμίας είναι ο γενικότερος έλεγχος του ακαδημαϊκού προσόντος που οδήγησε στην απόκτηση ενός διπλώματος/τίτλου.
Στην υπό κρίση υπόθεση, η Ε.Δ.Υ προέβη πρώτα στη διαδικασία διαπίστωσης της ακαδημαϊκής ισοτιμίας διενεργώντας έρευνα σε σχέση με τη μεταπτυχιακή εκπαίδευση του εφεσείοντα, στη βάση του μεταπτυχιακού διπλώματος που κατείχε από το Ινστιτούτο Κοινωνικών Σπουδών της Χάγης. Αφού διαπίστωσε ότι η πιο πάνω εκπαίδευση ήταν «ισοδύναμη» με εργασία ενός ακαδημαϊκού έτους, κατέληξε ότι ο υποψήφιος κατείχε τα προσόντα που απαιτούντο για τη πλήρωση της συγκεκριμένης θέσης.
Η κρίση του πρωτόδικου δικαστηρίου ότι οι πρόνοιες του Σχεδίου Υπηρεσίας ήταν σαφείς και σε αυτές καμία αναφορά γίνεται σε «ισοδυναμία» ή σε «ισοτιμία» του μεταπτυχιακού προσόντος με εκπαίδευση τουλάχιστον ενός ακαδημαϊκού έτους, είναι ορθή. Στο Σχέδιο Υπηρεσίας δεν γίνεται πρόβλεψη για ικανοποίηση του συγκεκριμένου προσόντος με κατοχή άλλου ισότιμου προσόντος.
Παρόμοιο θέμα απασχόλησε την Ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου στην υπόθεση Λοΐζου ν. Συμβουλίου Υδατοπρομήθειας Λεμεσού (2004) 3 Α.Α.Δ. 68. Το ενδιαφερόμενο μέρος είχε κριθεί ότι πληρούσε τα προσόντα για προαγωγή, αφού κρίθηκε ότι κατείχε προσόν ισοδύναμο με απολυτήριο σχολής μέσης εκπαίδευσης. Ο αιτητής καταχώρησε προσφυγή, η οποία ακυρώθηκε και στη συνέχεια εφεσίβαλε την πιο πάνω απόφαση. Η Ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου, έκρινε ότι αφ΄ ης στιγμής το Σχέδιο Υπηρεσίας δεν άφηνε περιθώριο ικανοποίησης του απαιτούμενου προσόντος από άλλο ισότιμο προσόν, ήταν εκτός της διακριτικής ευχέρειας του διορίζοντος οργάνου να επεκτείνει την απαίτηση του Σχεδίου Υπηρεσίας και να κρίνει πως ισότιμο προσόν θα το ικανοποιούσε.
Καταλήγουμε ότι η Ε.Δ.Υ., στην υπό κρίση υπόθεση, ενήργησε εκτός των ορίων της διακριτικής της ευχέρειας και ερμήνευσε το Σχέδιο Υπηρεσίας με τρόπο που δεν ήταν υπό τις περιστάσεις εύλογα επιτρεπτός. Εν ολίγοις, δεν νομιμοποιείτο να διερευνήσει την ακαδημαϊκή ισοτιμία των προσόντων του ενδιαφερόμενου μέρους καθότι στο Σχέδιο Υπηρεσίας δεν υπήρχε πρόβλεψη για ικανοποίηση του μεταπτυχιακού προσόντος διάρκειας τουλάχιστον ενός ακαδημαϊκού έτους με κατοχή άλλου ισότιμου προσόντος, μικρότερης διάρκειας. Η έρευνα της θα έπρεπε να περιορισθεί στο κατά πόσο το μεταπτυχιακό προσόν που κατείχε ο Εφεσείοντας πληρούσε τις πρόνοιες του Σχεδίου Υπηρεσίας, ήτοι κατά πόσο ήταν διάρκειας ενός τουλάχιστο ακαδημαϊκού έτους.
Για όλους τους πιο πάνω λόγους, η έφεση απορρίπτεται, με έξοδα καθοριζόμενα στο ποσό των €2.500, πλέον Φ.Π.Α., αν υπάρχει, σε βάρος του Εφεσείοντα.
Α. ΛΙΑΤΣΟΣ, Π.
Δ. ΣΩΚΡΑΤΟΥΣ, Δ.
Τ. ΚΑΡΑΚΑΝΝΑ, Δ.
/ΓΓ.