|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Πολιτική Αίτηση Αρ. 217/2024)
13 Ιανουαρίου, 2025
[ΕΦΡΑΙΜ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 155.4 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 3 ΚΑΙ 9 ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ (ΠΟΙΚΙΛΑΙ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ) ΝΟΜΟΥ ΤΟΥ 1964 (Ν.33/1964)
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΑΝΩΤΑΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ ΕΚΔΟΣΗΣ ΕΝΤΑΛΜΑΤΩΝ ΠΡΟΝΟΜΙΑΚΗΣ ΦΥΣΕΩΣ) ΔΙΑΔΙΚΑΣΤΙΚΟ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ ΤΟΥ 2018
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΤΟΥ ALI KHALEDI BATRASHI ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΔΟΣΗ ΕΝΤΑΛΜΑΤΟΣ HABEAS CORPUS
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΩΝ ΝΟΜΟ 14/60, ΤΟΥΣ ΠΕΡΙ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ (ΠΟΙΚΙΛΑΙ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ) ΝΟΜΟΥΣ ΤΟΥ 1964 ΜΕΧΡΙ 1991, ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΑΣΠΙΣΗ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ, ΤΟΝ ΧΑΡΤΗ ΘΕΜΕΛΙΩΔΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΗΣ Ε.Ε., ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ ΝΟΜΟ, ΤΗΝ ΟΔΗΓΙΑ 2011/95/ΕΚ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΙΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΤΩΝ ΥΠΗΚΟΩΝ ΤΡΙΤΩΝ ΧΩΡΩΝ Η ΤΩΝ ΑΠΑΤΡΙΔΩΝ ΩΣ ΔΙΚΑΙΟΥΧΩΝ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ, ΓΙΑ ΕΝΑ ΕΝΙΑΙΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ Η ΓΙΑ ΤΑ ΑΤΟΜΑ ΠΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥΝΤΑΙ ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΤΗΣ ΠΑΡΕΧΟΜΕΝΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ, ΤΗΝ ΟΔΗΓΙΑ 2013/33/ΕΕ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΙΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΟΔΟΧΗ ΤΩΝ ΑΙΤΟΥΝΤΩΝ ΔΙΕΘΝΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ, ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΑΛΛΟΔΑΠΩΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΕΩΣ ΝΟΜΟ (ΚΕΦ. 105) ΚΑΙ ΤΗΝ ΟΔΗΓΙΑ 2008/115/ΕΚ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟΥΣ ΚΟΙΝΟΥΣ ΚΑΝΟΝΕΣ ΚΑΙ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΣΤΑ ΚΡΑΤΗ ΜΕΛΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΠΑΡΑΝΟΜΩΣ ΔΙΑΜΕΝΟΝΤΩΝ ΥΠΗΚΟΩΝ ΤΡΙΤΩΝ ΧΩΡΩΝ
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΜΕΣΩ-
1) ΑΡΧΗΓΟΥ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ
2) ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑΣ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ
ΔΙΑ ΤΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΟΙ ΟΠΟΙΟΙ ΠΑΡΑΝΟΜΑ ΣΥΝΕΧΙΖΟΥΝ ΝΑ ΕΧΟΥΝ ΥΠΟ ΚΡΑΤΗΣΗ ΤΟΝ ALI KHALEDI BATRASHI ΚΑΤΑ ΠΑΡΑΒΑΣΗ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 11 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 5 (1) ΚΑΙ (4) ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΑΣΠΙΣΗ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ, ΤΩΝ ΑΡΘΡΩΝ 6 ΚΑΙ 47 ΤΟΥ ΧΑΡΤΗ ΘΕΜΕΛΙΩΔΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΗΣ Ε.Ε, ΤΩΝ ΑΡΘΡΩΝ 9ΣΤ ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ ΝΟΜΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 8 ΤΗΣ ΟΔΗΓΙΑΣ 2013/33/ΕΕ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΙΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΟΔΟΧΗ ΤΩΝ ΑΙΤΟΥΝΤΩΝ ΔΙΕΘΝΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ, ΤΩΝ ΑΡΘΡΩΝ 14 ΚΑΙ 18ΠΣΤ ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΑΛΛΟΔΑΠΩΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΕΩΣ ΝΟΜΟΥ ΚΑΙ ΚΑΤ' ΑΝΑΛΟΓΙΑ ΤΩΝ ΑΡΘΡΩΝ 13, 15 ΚΑΙ 16 ΤΗΣ ΟΔΗΓΙΑΣ 2008/115/ΕΚ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟΥΣ ΚΟΙΝΟΥΣ ΚΑΝΟΝΕΣ ΚΑΙ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΣΤΑ ΚΡΑΤΗ ΜΕΛΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΠΑΡΑΝΟΜΩΣ ΔΙΑΜΕΝΟΝΤΩΝ ΥΠΗΚΟΩΝ ΤΡΙΤΩΝ ΧΩΡΩΝ.
...................................................
Νικ. Χαραλαμπίδου (κα), για τον Αιτητή.
Θ. Παπανικολάου (κα), Δικηγόρος της Δημοκρατίας, εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΕΦΡΑΙΜ, Δ.: Με την παρούσα Αίτηση ο Αιτητής ζητά την έκδοση προνομιακού εντάλματος Habeas Corpus με το οποίο να διατάσσεται η κράτηση του ως παράνομη.
Εναντίον του Αιτητή είχε εκδοθεί διάταγμα απέλασης και κράτησης του στις 20.12.2023. Ακολούθησαν διάφορα νομικά και δικαστικά διαβήματα εκ μέρους του Αιτητή ο οποίος τελικώς αφέθη ελεύθερος κατόπιν σχετικής απόφασης ημερ. 21.6.2024 ότι δεν δικαιολογείτο η περαιτέρω κράτηση του. Πρόκειται για την υπόθεση Αναφορικά με την Αίτηση του Ali Khaledi Batrashi, Πολ. Αίτηση Αρ. 88/2024, ημερ. 21.6.2024. Ακολούθησε η έκδοση νέων διαταγμάτων απέλασης και κράτησης του Αιτητή στις 15.7.2024, όταν και συνελήφθη και έκτοτε παραμένει υπό κράτηση.
Βασική θέση του Αιτητή είναι ότι ο χρόνος κράτησης του θα πρέπει να προσμετρά από τις 20.12.2013 μέχρι και τις 11.12.2024, ημερομηνία καταχώρισης της Αίτησης, με εξαίρεση την περίοδο από τις 21.6.2024 μέχρι τις 15.7.2024 όταν αφέθη ελεύθερος με απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου.
Ο Αιτητής ισχυρίζεται ότι το διάταγμα απέλασης και κράτησης του εκδόθηκε για λόγους οι οποίοι δεν ισχύουν, ότι δεν γινόταν επανεξέταση της κράτησης του κάθε δύο μήνες, όπως προβλέπει η νομοθεσία και ότι δεν λαμβάνεται οποιαδήποτε ενέργεια για την απέλαση του ούτως ώστε η κράτηση του να είναι παράνομη.
Οι Καθ' ων προβάλλουν ως λόγους ένστασης ότι η Αίτηση είναι πρόωρη καθότι ο χρόνος κράτησης του Αιτητή ο οποίος προσμετρά από τις 15.7.2024 δεν ξεπερνά τους έξι μήνες, ότι με την Αίτηση επιδιώκεται ο έλεγχος της νομιμότητας του διατάγματος κράτησης, ότι η Αίτηση είναι καταχρηστική, ότι ο Αιτητής δεν νομιμοποιείται να προωθεί την παρούσα Αίτηση ενόψει της δικής του συμπεριφοράς και ότι η κράτηση είναι καθόλα νόμιμη.
Το αδιαμφισβήτητο ιστορικό, όπως αυτό προκύπτει μέσα από τις ένορκες δηλώσεις που υποστηρίζουν την Αίτηση και την ένσταση, σε συνάρτηση με τα σχετικά έγγραφα τα οποία τέθηκαν ενώπιον του Δικαστηρίου, από την άφιξη του Αιτητή στη Δημοκρατία το 2007 μέχρι και τις 29.4.2024 καταγράφονται με λεπτομέρεια στην απόφαση στην Πολ. Αίτηση Αρ. 88/2024 (ανωτέρω) και επομένως υιοθετούνται πλήρως χωρίς την ανάγκη επανάληψης τους. Από τις 29.4.2004 τα γεγονότα έχουν ως ακολούθως:
(i) Στις 18.6.2024 το Τμήμα Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης διενήργησε επαναξιολόγηση της κράτησης του Αιτητή.
(ii) Μετά την επαναξιολόγηση, η Υπηρεσία Αλλοδαπών και Μετανάστευσης τοποθετήθηκε επί αυτής.
(iii) Στις 20.6.2024 η ΥΑΜ, με επιστολή της προς το Τμήμα, ενημερώνει τη Διευθύντρια πως ζητά την έκδοση προσωρινού Κυπριακού διαβατηρίου του Αιτητή για να μπορέσει να ταξιδέψει στη χώρα του.
(iv) Στις 12.7.2024 έγινε εκ νέου αξιολόγηση της κράτησης του Αιτητή από το Τμήμα.
(v) Στις 15.7.2024 εκδόθηκαν διατάγματα κράτησης και απέλασης του Αιτητή.
(vi) Στις 17.7.2024 ο Αιτητής καταχώρισε προσφυγή κατά των εν λόγω διαταγμάτων, η οποία εκκρεμεί.
(vii) Την ίδια μέρα, στο πλαίσιο της προσφυγής, ο Αιτητής καταχώρισε ενδιάμεση αίτηση για την έκδοση διαταγμάτων αναστολής εκτέλεσης των διαταγμάτων απέλασης και κράτησης μέχρι την εκδίκαση της προσφυγής του. Στις 18.7.2024 το Δικαστήριο εξέδωσε προσωρινό διάταγμα αναστολής της απέλασης και έδωσε οδηγίες για την επίδοση της αίτησης και του διατάγματος στον Καθ' ου.
(viii) Στις 7.8.2024 ο Αιτητής καταχώρισε ενδιάμεση αίτηση για την αποκάλυψη απορρήτων εγγράφων. Την επομένη, καταχώρισε ενδιάμεση αίτηση για την προσαγωγή μαρτυρίας του Αιτητή.
(ix) Στις 16.9.2024, μετά από αίτημα των Καθ΄ ων για έκδοση προσωρινού διαβατηρίου του Αιτητή, εκδόθηκε προσωρινό διαβατήριο.
(x) Εν τω μεταξύ στις 12.9.2024 επιφυλάχθηκε απόφαση στη ενδιάμεση αίτηση. Η απόφαση δόθηκε στις 10.12.2024, με την οποία οριστικοποιήθηκε το προσωρινό διάταγμα αναστολής του διατάγματος απέλασης μέχρι την εκδίκαση της προσφυγής ενώ απερρίφθη η αίτηση που αφορούσε την αναστολή του διατάγματος κράτησης.
(xi) Στις 11.12.2024 αφού η πλευρά του Αιτητή δήλωσε ότι θα προωθήσει τις αιτήσεις της, το Δικαστήριο όρισε την αίτηση ημερ. 8.8.2024 για ακρόαση.
(xii) Στις 18.12.2024 οι Καθ' ων διενήργησαν επαναξιολόγηση της κράτησης του Αιτητή.
Στην υπόθεση xxx Lakoud v. Κυπριακής Δημοκρατίας, Πολ. Έφεση 77/2020, ημερ. 8.6.2021, ECLI:CY:AD:2021:A231, γίνεται μια διαφωτιστική παραπομπή στη νομολογία αναφορικά με την έκδοση ενταλμάτων Habeas Corpus:
«Όπως είναι καλά γνωστό, το προνομιακό ένταλμα της φύσεως Habeas Corpus ad subjiciendum διασφαλίζει την ελευθερία του ατόμου. Όπως αναφέρθηκε στη xxx Χ" Σάββας (1993) 1 ΑΑΔ 102, «Το Habeas Corpus ad subjiciendum είναι προνομιακή διαδικασία για τη διασφάλιση της ελευθερίας του πολίτη. Παρέχει αποτελεσματικό μέσο άμεσης απελευθέρωσης από παράνομη ή αδικαιολόγητη κράτηση, είτε στη φυλακή, είτε σε ιδιωτικό χώρο, από Αρχή ή ιδιώτη». Απαραίτητη προϋπόθεση δι' έκδοση του εντάλματος συνιστά η απόδειξη, εκ μέρους του αιτούντος, του παράνομου της κράτησης ή φυλάκισης (Καλφοπούλου (1998) 1 ΑΑΔ 55). Με τη διαδικασία του εντάλματος Habeas Corpus, ό,τι επιδιώκεται είναι η διασφάλιση του δικαιώματος της ελευθερίας διά της άμεσης απελευθέρωσης του αιτητή ο οποίος, κατ' ισχυρισμό, τελεί υπό παράνομη κράτηση. Οποτεδήποτε, στο πλαίσιο της εν λόγω διαδικασίας, διαπιστώνεται κάτι τέτοιο, το σχετικό διάταγμα εκδίδεται δικαιωματικά και όχι ως θέμα άσκησης διακριτικής εξουσίας, οπότε, ο αιτητής αφήνεται ευθύς ελεύθερος (Green v. Home Secretary [1941] 3 All E.R. 388, σελίδα 400).»
Όπως καταδεικνύεται από τα τεθέντα ενώπιον του Δικαστηρίου έγγραφα, τα διατάγματα κράτησης και απέλασης του Αιτητή εκδόθηκαν δυνάμει του άρθρου 14 του περί Αλλοδαπών και Μεταναστεύσεως Νόμου, Κεφ. 105. Η δε κράτηση του Αιτητή κρίθηκε αναγκαία στη βάση του κινδύνου διαφυγής του, σύμφωνα με το άρθρο 18ΠΣΤ(1) του Κεφ. 105, όπως τροποποιήθηκε από τον Ν.153(Ι)/2011.
Το άρθρο 18ΠΣΤ(5)(α) του Κεφ. 105 είναι αυτό που παρέχει την εξουσία στο Ανώτατο Δικαστήριο να ασκεί προνομιακή δικαιοδοσία για την έκδοση εντάλματος Habeas Corpus δυνάμει του Άρθρου 155.4 του Συντάγματος. Ο έλεγχος της διάρκειας της κράτησης αιτητή, διενεργείται υπό το φως των διατάξεων του άρθρου 18ΠΣΤ(1) του Κεφ. 105, το οποίο προνοεί ότι τέτοια κράτηση έχει τη μικρότερη δυνατή διάρκεια και διατηρείται καθόσον χρόνο η διαδικασία απομάκρυνσης εξελίσσεται και εκτελείται με τη δέουσα επιμέλεια». Στο ίδιο άρθρο προβλέπεται πως εκτός εάν επιτρέπεται να εφαρμοστούν αποτελεσματικά άλλα επαρκή αλλά λιγότερο αναγκαστικά μέτρα, ο Υπουργός Εσωτερικών δύναται να εκδίδει διάταγμα με το οποίο να θέτει υπό κράτηση υπήκοο τρίτης χώρας υποκείμενο σε διαδικασία επιστροφής, μόνο για την προετοιμασία επιστροφής και ή τη διεκπεραίωση της διαδικασίας απομάκρυνσης, ιδίως όταν υπάρχει κίνδυνος διαφυγής ή ο συγκεκριμένος υπήκοος αποφεύγει ή παρεμποδίζει την προετοιμασία της επιστροφής ή τη διαδικασία απομάκρυνσης. Περαιτέρω, στο άρθρο 18ΠΣΤ(4) προβλέπεται ότι ο Υπουργός Εσωτερικών επανεξετάζει κάθε διάταγμα κράτησης αυτεπάγγελτα κάθε δίμηνο και σε οποιοδήποτε εύλογο χρονικό διάστημα κατ' αίτηση του επηρεαζόμενου υπηκόου τρίτης χώρας. Στο άρθρο 18ΠΣΤ(6) προνοείται όπως όταν καθίσταται πρόδηλο ότι δεν υφίσταται πλέον λογικά προοπτική απομάκρυνσης για νομικούς ή άλλους λόγους ή παύουν να ισχύουν οι όροι του εδαφίου (1), η κράτηση παύει να δικαιολογείται και το πρόσωπο απολύεται αμέσως. Το άρθρο 15ΠΣΤ(7) προβλέπει πως η κράτηση εξακολουθεί καθόλη τη χρονική περίοδο κατά την οποία πληρούνται οι όροι του εδαφίου (1) και είναι αναγκαία να διασφαλισθεί η επιτυχής απομάκρυνση η οποία δεν υπερβαίνει τους έξι μήνες. Το άρθρο 15ΠΣΤ(8) επιτρέπει την παράταση αυτού του χρονικού διαστήματος μόνο για περιορισμένο χρόνο που δεν υπερβαίνει τους δώδεκα μήνες σε περιπτώσεις «κατά τις οποίες, παρ' όλες τις εύλογες προσπάθειες, η επιχείρηση απομάκρυνσης είναι πιθανόν να διαρκέσει περισσότερο επειδή ο υπήκοος της τρίτης χώρας αρνείται να συνεργαστεί ή καθυστερεί η λήψη των αναγκαίων εγγράφων από τρίτες χώρες».
Οι πιο πάνω νομοθετικές πρόνοιες μεταφέρουν στην Κυπριακή έννομη τάξη τα όσα διαλαμβάνονται στην Οδηγία 2008/115/ΕΚ σχετικά με τους κανόνες και τις διαδικασίες στα κράτη μέλη για την επιστροφή των παρανόμως διαμενόντων υπηκόων τρίτων χωρών.
Στο πλαίσιο εξέτασης της Αίτησης, θα πρέπει να λεχθεί ότι ο λόγος ένστασης πως η Αίτηση είναι αντικανονική καθότι δεν συνοδεύεται από ένορκη δήλωση του ίδιου του Αιτητή αλλά από εξουσιοδοτημένη από αυτόν δικηγόρο δεν προωθείται στην αγόρευση των Καθ' ων και επομένως θεωρείται ότι έχει εγκαταλειφθεί.
Είναι σαφές ότι η παρούσα Αίτηση δεν αφορά στη νομιμότητα του διατάγματος κράτησης και απέλασης του Αιτητή, για την οποία ο τελευταίος έχει ήδη προβεί στα αναγκαία δικαστικά μέτρα. Όπως ορθώς ανέφερε στο Δικαστήριο η δικηγόρος του Αιτητή, η Αίτηση περιορίζεται στη νομιμότητα της κράτησης του ενόψει της διάρκειας της. Η διάκριση μεταξύ του ελέγχου της νομιμότητας του διατάγματος κράτησης και της διάρκειας της κράτησης αναλύεται στην υπόθεση Αναφορικά με την Αίτηση του Hussam Mustfa (2012) 1(Β) Α.Α.Δ. 1623.
Δεν συγκλίνω προς τη θέση του Αιτητή ότι η διάρκεια της κράτησης του θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει και τον χρόνο της κράτησης του δυνάμει του προηγούμενου διατάγματος κράτησης και απέλασης του. Αυτή η διάρκεια ήταν το αντικείμενο εξέτασης στην προγενέστερη αίτηση του, την Πολ. Αίτηση Αρ. 88/2024 (ανωτέρω), στην οποία μάλιστα κρίθηκε πως δεν δικαιολογείτο άλλο η κράτηση του και επομένως αυτός αφέθη ελεύθερος. Η υπόθεση Αναφορικά με την Αίτηση του Majid Eazadi (2010) 1(Γ) Α.Α.Δ. 1601, στην οποία παρέπεμψε ο Αιτητής προς υποστήριξη αυτής της θέσης, δεν καθιέρωσε τέτοια αρχή. Εκείνη η υπόθεση ασχολήθηκε με το κατά πόσο υπήρχαν στοιχεία που να τεκμηρίωναν ότι η κράτηση του εκεί αιτητή ήταν παράνομη ή αδικαιολόγητη και αποφασίστηκε πως δεν υπήρχαν. Επιπλέον λέχθηκε πως τα διατάγματα απέλασης και κράτησης συνιστούν αυτοτελείς διοικητικές πράξεις, η νομιμότητα των οποίων ελέγχεται σε προσφυγή με βάση το Άρθρο 146.1 του Συντάγματος.
Θεωρώ ότι το ιστορικό των γεγονότων που αφορούν στον Αιτητή αναφορικά με τη διαδοχική και συνολική κράτηση του ενδεχομένως να επηρεάζει τη νομιμότητα της κράτησης του, κάτι το οποίο θα τύχει εξέτασης αν κριθεί αναγκαίο στο κατάλληλο στάδιο.
Εξετάζοντας την Αίτηση στη βάση της κράτησης του Αιτητή από τις 15.7.2024, ημερομηνία έκδοσης των νέων διαταγμάτων απέλασης και κράτησης του, το γεγονός ότι ο Αιτητής κρατείτο για λιγότερο από έξι μήνες μέχρι και την ημερομηνία καταχώρισης της Αίτησης, ήτοι για πέντε μήνες, ουδόλως καθιστά την Αίτηση πρόωρη ή απαράδεκτη ως εισηγούνται οι Καθ' ων. Στην υπόθεση Αναφορικά με την Αίτηση του Hussam Mustfa (ανωτέρω) τέθηκε η ίδια εισήγηση η οποία απερρίφθη από το Δικαστήριο το οποίο ανέφερε τα εξής:
«Το μόνο συμπέρασμα το οποίο εξάγεται από τη συνδυασμένη ισχύ των προνοιών των πιο πάνω νομοθετικών διατάξεων, δεν είναι άλλο παρά ότι σε καμιά περίπτωση οι αρμόδιες Αρχές δικαιούνται όπως κρατούν υπήκοο τρίτης χώρας κατά το δοκούν για διάστημα το οποίο απλά είναι μικρότερο των 6 μηνών. Για να είναι νόμιμη η κράτηση για οποιαδήποτε περίοδο που είναι μικρότερη των 6 μηνών, είτε αυτή είναι για μια εβδομάδα, είτε για ένα μήνα, ή για πεντέμισι μήνες, θα πρέπει κατά τη διάρκειά της να συντρέχουν οι προαναφερθείσες προϋποθέσεις και να λαμβάνονται τα προνοούμενα στο Νόμο διαβήματα επανεξέτασης του δικαιολογημένου ή μη της κράτησης. Επομένως, αν δεν συντρέχουν οι προαναφερθείσες προϋποθέσεις και/ή δε λαμβάνονται τα προνοούμενα διαβήματα, η κράτηση μπορεί κάλλιστα να καταστεί παράνομη, έστω και αν η διάρκειά της δεν υπερβαίνει, όπως εδώ, τους 4½ μήνες ή οποιαδήποτε μικρότερη περίοδο.
Συνάγεται επομένως εκ των ανωτέρω, ότι είναι εφικτός ο δικαστικός έλεγχος της νομιμότητας της κράτησης του αιτητή πριν από τη συμπλήρωση χρόνου 6 μηνών κράτησής του και ότι το ένδικο μέσο διεκδίκησης έκδοσης εντάλματος habeas corpus είναι το ενδεικνυόμενο μέτρο.»
Όπως έχει υποδειχθεί στην υπόθεση Essa Murad Khlaief v. Αναφορικά με την Κυπριακή Δημοκρατία, μέσω Γενικού Εισαγγελέα κ.ά. (2003) 1(Γ) Α.Α.Δ. 1402, ο χρόνος κράτησης, δεν μπορεί να εξετάζεται in abstracto. Πρέπει να συσχετισθεί προς τους λόγους της καθυστέρησης απέλασης και τις υφιστάμενες δυνατότητες διεκπεραίωσης της.
Στην υπό κρίση περίπτωση, στις 15.7.2024 εκδόθηκε διάταγμα απέλασης και διάταγμα κράτησης του Αιτητή καθότι «διαπιστώθηκε ότι με βάση τις προσωπικές του περιστάσεις και δεδομένα», υπήρχε κίνδυνος διαφυγής του βάσει του άρθρου 18ΠΣΤ(1)(α) του Κεφ. 105, επειδή θεωρείτο ενεστώσα και σοβαρή απειλή κατά της ασφάλειας της κοινωνίας και συνακόλουθα απειλή κατά της δημόσιας τάξης και ασφάλειας της Δημοκρατίας και δεν υπήρχε περιθώριο εναλλακτικών της κράτησης μέτρων. Ενώ στις 20.6.2024 είχε υποβληθεί και εγκριθεί αίτημα για την έκδοση προσωρινού βιομετρικού διαβατηρίου του Αιτητή για να μπορούσε να ταξιδέψει στη χώρα του, στις 9.9.2024 η ΥΑΜ με επιστολή της προς το Τμήμα Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης ανέφερε ότι ο Αιτητής ήταν απρόθυμος για τον επαναπατρισμό του και ζητήθηκε η έγκριση έκδοσης προσωρινού Κυπριακού διαβατηρίου χωρίς τη λήψη βιομετρικών για να καταστεί δυνατή η απέλαση του και η ακύρωση της έγκρισης ημερ. 20.6.2024. Το αίτημα εγκρίθηκε αυθημερόν. Στις 16.9.2024 εκδόθηκε το διαβατήριο και στις 18.12.2024 διενεργήθηκε επαναξιολόγηση της κράτησης του Αιτητή. Στο έντυπο αξιολόγησης περιγράφεται η κατάσταση του Αιτητή από την τελευταία επαναξιολόγηση στις 19.6.2024 και αναφέρεται, μεταξύ άλλων, πως στις 16.9.2024 εκδόθηκε ταξιδιωτικό έγγραφο για τον επαναπατρισμό του «ο οποίος δεν μπορεί να προχωρήσει καθότι εκκρεμεί η προσφυγή υπ' αριθμό . στο Διοικητικό Δικαστήριο η οποία έχει ανασταλτικό χαρακτήρα».
Επομένως, διαφαίνεται ότι οι αρχές προέβαιναν σε προσπάθεια έκδοσης διαβατηρίου από τις 20.6.2024 για την επιστροφή του Αιτητή στη χώρα του, ότι αυτός ήταν απρόθυμος να επαναπατριστεί με αποτέλεσμα την έγκριση στις 9.9.2024 νέου αιτήματος για την έκδοση διαβατηρίου χωρίς τη λήψη βιομετρικών, ότι εκδόθηκε τέτοιο διαβατήριο λίγες μέρες αργότερα, στις 20.9.2024, και έγινε και επαναξιολόγηση της κράτησης του στην οποία επιβεβαιώνεται η αναγκαιότητα της κράτησης του και ο λόγος μη δυνατότητας απέλασης του.
Παρόλο που η επαναξιολόγηση που έγινε ήταν πέντε μήνες αργότερα από την ημερομηνία έκδοσης του διατάγματος κράτησης του Αιτητή και όχι κάθε δύο μήνες όπως απαιτείται από το άρθρο 15ΠΣΤ, εντούτοις διαφαίνεται από το σύνολο των περιστάσεων της υπό κρίση περίπτωσης πως οι αρχές δεν επέδειξαν αδράνεια ή κωλυσιεργία στην προώθηση εκτέλεσης του διατάγματος απέλασης του Αιτητή. Αντιθέτως, διαφαίνεται ότι ο Αιτητής καταχώρισε προσφυγή, ως ήταν το δικαίωμα του, την οποία προωθεί όπως ο ίδιος κρίνει καλύτερα, εξού και καταχώρισε αίτηση για αναστολή και του διατάγματος κράτησης του η οποία τελικά απερρίφθη με δικαστική απόφαση, πλην όμως ενόσω διαρκεί αυτή η αναστολή οι αρχές προέβησαν σε ενέργειες, με την απροθυμία του Αιτητή να επιστρέψει στη χώρα του, για την έκδοση εγγράφων με σκοπό τον επαναπατρισμό του, επαναξιολόγησαν την περίπτωση του και ο λόγος που προβάλλεται για την αδυναμία υλοποίησης επαναπατρισμού είναι η αναστολή του διατάγματος απέλασης.
Αυτές οι ενέργειες, σε συνδυασμό με το συνολικό χρονικό διάστημα των πέντε μηνών που ο Αιτητής τελεί υπό κράτηση μετά την έκδοση των νέων διαταγμάτων, δεν καταδεικνύουν ολιγωρία και αδράνεια των αρχών. Αντιθέτως, οι αρχές φαίνεται να προσπαθούν και να έχουν λάβει όλες τις ενέργειες για να καταστεί δυνατός ο επαναπατρισμός του.
Όπως λέχθηκε στην υπόθεση Αναφορικά με την Αίτηση του Mohamad Khalil (2013) (Β) Α.Α.Δ. 1284, «ανεξάρτητα από το κατά πόσο η απόφαση για παράταση της κράτησης είναι ή όχι τρωτή, . εκείνο που πρέπει να μας απασχολήσει είναι οι ενέργειες στις οποίες οι καθ' ων η αίτηση έχουν προβεί κατά τη διάρκεια των επτά περίπου μήνες που ο αιτητής τελεί υπό κράτηση, με στόχο την άρση του εμποδίου που ο τελευταίος παρεμβάλλει αρνούμενος συνεργασία».
Τα υπό κρίση δεδομένα διαχωρίζονται από τις υποθέσεις στις οποίες παρέπεμψε η δικηγόρος του Αιτητή. Ενδεικτικά παραπέμπω στην υπόθεση Αναφορικά με την Αίτηση του Zoran Todorovic (2013) 1(Γ) Α.Α.Δ. 2578, στην οποία η διαδικασία απομάκρυνσης του εκεί αιτητή δεν εξελισσόταν ούτε και εκτελείτο με τη δέουσα επιμέλεια καθότι ουδέν μέτρο λαμβανόταν για την απέλαση του και είχε συμπληρωθεί η κράτηση του για έξι μήνες χωρίς να ληφθεί απόφαση για παράταση της κράτησης του. Στην υπόθεση Αναφορικά με την Αίτηση του Dong Dong Zhang (2013) 1(A) A.A.Δ. 367, η κράτηση του εκεί αιτητή είχε ανανεωθεί για περαιτέρω έξι μήνες χωρίς να αναφέρονταν οι λόγοι για την αναγκαιότητα της παράτασης και το πώς θα αξιοποιείτο ο εναπομείνας χρόνος προς επίτευξη του σκοπού της απέλασης.
Και η υπόθεση Αναφορικά με την Αίτηση του Abdullah Zlaytan, Πολ. Αίτηση Αρ. 144/2024, ημερ. 7.10.2024, διακρίνεται από την παρούσα. Εκεί ενώ εκδόθηκε διάταγμα habeas corpus, o αιτητής δεν αφέθη ελεύθερος και αμέσως μετά την έκδοση της απόφασης εκδόθηκε νέα διάταγμα κράτησης και απέλασης του χωρίς να είχε μεσολαβήσει οτιδήποτε. Ο έντιμος Δικαστής του Ανωτάτου Δικαστηρίου κ. Γιασεμής κατέληξε ως «στην πραγματικότητα οι περιστάσεις εκτέλεσης του εν λόγω εντάλματος κράτησης . καθιστούν την πράξη αυθαίρετη. Αντιστρατεύεται την αμέσως προηγουμένων εξαγγελθείσα απόφαση . του Ανωτάτου Δικαστηρίου που διέταξε την απελευθέρωση του αιτητή».
Στην προκειμένη περίπτωση, στις 20.6.2024 είχε εγκριθεί αίτημα για την έκδοση διαβατηρίου του Αιτητή, την επόμενη μέρα εκδόθηκε η απόφαση στην Πολ. Αίτηση Αρ. 88/2024 και ο Αιτητής αφέθη ελεύθερος, στις 12.7.2024 διενεργήθηκε αξιολόγηση της κατάστασης του Αιτητή και ακολούθησαν τα νέα διατάγματα κράτησης και απέλασης του μετά από την πάροδο περίπου 24 ημερών.
Σύμφωνα με όλα όσα αναφέρονται ανωτέρω, δεν έχει καταδειχθεί πως στο παρόν στάδιο η κράτηση του Αιτητή έχει καταστεί παράνομη.
Η Αίτηση απορρίπτεται.
Τα έξοδα της Αίτησης επιδικάζονται υπέρ του Καθ' ου η Αίτηση και εναντίον του Αιτητή όπως υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή και εγκριθούν από το Δικαστήριο.
Ε. ΕΦΡΑΙΜ, Δ.
/κβπ