ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ

Έρευνα - - Αφαίρεση Υπογραμμίσεων


ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ

ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ

 

(Πολιτική Έφεση Αρ. 278/2016)

 

19 Δεκεμβρίου, 2024

 

 

[ΓΙΑΣΕΜΗΣ, ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ, ΔΑΥΙΔ, Δ/ΣΤΕΣ]

 

ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ

Εφεσείων

ν.

 

FREDERICK UNIVERSITY Ή ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ FREDERICK

Ή ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΦΡΕΙΔΕΡΙΚΟΥ

Εφεσίβλητων

_________________

Α. Ευτυχίου, για τον Εφεσείοντα.

Χρ. Ιωαννίδης με Μ. Χατζητζιοβάννη για Αγγελίδης, Ιωαννίδης, Λεωνίδου Δ.Ε.Π.Ε., για τους Εφεσίβλητους.

_________________

ΓΙΑΣΕΜΗΣ, Δ.:   Η απόφαση του Δικαστηρίου είναι ομόφωνη  και θα δοθεί από τον Ιωαννίδη, Δ.

_________________

Α Π Ο Φ Α Σ Η

 

ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ, Δ.:-  Ο εφεσείων, με αγωγή που καταχώρισε στο Επαρχιακό Δικαστήριο Λευκωσίας, αξίωνε εναντίον των εφεσίβλητων ειδικές αποζημιώσεις ύψους €432.367,84, πλέον γενικές αποζημιώσεις, για κατ΄ ισχυρισμόν παράνομη απόλυση του από τη μόνιμη θέση του Αναπληρωτή Καθηγητή. 

 

H δικογραφημένη θέση των εφεσίβλητων ήταν ότι ουδέποτε είχαν διορίσει τον εφεσείοντα σε μόνιμη θέση. Ήταν η θέση τους πως του είχαν προτείνει προσωρινή εργοδότηση στη θέση Αναπληρωτή Καθηγητή, στο Τμήμα Νηπιαγωγών ή Τμήμα Προδημοτικής Εκπαίδευσης, μέχρι τη διεκπεραίωση και ολοκλήρωση των διαδικασιών για πλήρωση των θέσεων μελών Διδακτικού Ερευνητικού Προσωπικού (ΔΕΠ) στα πιο πάνω Τμήματα. Πιο συγκεκριμένα, είχαν δικογραφήσει πως:

 

«Α.  Ο Ενάγοντας κατά ή περί την 9/5/2008 υπέβαλε εγγράφως υποψηφιότητα σε σχέση με προκήρυξη των Εναγομένων αναφορικά με την πλήρωση θέσεων μελών Διδακτικού Ερευνητικού Προσωπικού (από τούδε και στο εξής μέλη ΔΕΠ) για την Σχολή Επιστημών της Αγωγής των Εναγομένων για όλες τις βαθμίδες. Για την εν λόγω προκήρυξη λήφθηκαν ακόμα 14 υποψηφιότητες.

 

Β.  Λόγω αποχώρησης του Πρύτανη των Εναγομένων υπήρχε κώλυμα στη διεκπεραίωση της διαδικασίας και κατάληξης οποιουδήποτε αποτελέσματος στη προκήρυξη και κατ΄ επέκταση θα υπήρχε πρόβλημα και στη λειτουργία της ίδιας της Σχολής Επιστημών Αγωγής.

 

Γ.  Ενόψει του προβλήματος που παρουσιάστηκε για το οποίο ο Ενάγοντας ενημερώθηκε, οι Εναγόμενοι πρότειναν στον Ενάγοντα όπως:

 

i.             Προσωρινά να εργοδοτηθεί σε θέση Αναπληρωτή Καθηγητή στο Τμήμα Νηπιαγωγών ή Τμήμα Προδημοτικής Εκπαίδευσης, με απολαβές αντίστοιχες με εκείνες Αναπληρωτή Καθηγητή μέλους ΔΕΠ, δηλαδή κλίμακας 14 των μισθών και ωριαίων και υπερωριακών αμοιβών ως εφαρμόζονται στη δημόσια υπηρεσία, από 1/10/2008 μέχρι την διεκπεραίωση και ολοκλήρωση των διαδικασιών για πλήρωση των θέσεων μελών ΔΕΠ στο Τμήμα Νηπιαγωγών ή Τμήμα Προδημοτικής Εκπαίδευσης.

              [.]»

 

Σύμφωνα πάντα με το δικόγραφο Υπεράσπισης, ο εφεσείων απεδέχθη την πρόταση για προσωρινό διορισμό του και με απόφαση του Συμβουλίου του Πανεπιστημίου, διορίστηκε προσωρινά, από την 1.10.2008, στη θέση Αναπληρωτή Καθηγητή. Η συμφωνία εργοδότησης του εφεσείοντα τερματίστηκε νομίμως, με ισχύ από την 1.9.2009. Κατ΄ επέκταση, ουδεμία παράβαση συμφωνίας υπήρξε, με τους εφεσίβλητους να δικογραφούν πως τα όσα περί αντιθέτου ο εφεσείων είχε δικογραφήσει «είναι εκ των υστέρων σκέψεις για να στηρίξει τους αβάσιμους ισχυρισμούς του». 

 

Ο εφεσείων καταθέτοντας ενώπιον του πρωτόδικου Δικαστηρίου, υποστήριξε τις δικογραφημένες θέσεις του, οι οποίες είχαν αντικρουστεί από τον μάρτυρα που κάλεσαν οι εφεσίβλητοι, τον κ. Χριστόφορο Χαραλάμπους (Μ.Υ.1), Αναπληρωτή Καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Frederick. Ο εν λόγω μάρτυρας είχε αναφέρει, μεταξύ άλλων, πως από τον καιρό που ιδρύθηκε το συγκεκριμένο Πανεπιστήμιο, του είχαν ανατεθεί, και εκτελούσε, καθήκοντα «ελέγχου των ακαδημαϊκών αναθέσεων στο Πανεπιστήμιο κάθε εξάμηνο». Και το κυριότερο, πως «Κατόπιν διαβουλεύσεων που ακολούθησαν μεταξύ των Εναγομένων, μέσω εμένα και του Καθηγητή Δρ Δημοσθένους, αντιπρύτανη του Πανεπιστημίου και του Ενάγοντα συμφωνήθηκε με τον Ενάγοντα όπως προσωρινά εργοδοτηθεί από τους Εναγόμενους στη βαθμίδα του Αναπληρωτή Καθηγητή στο Τμήμα Προδημοτικής Εκπαίδευσης από 1/10/2008 μέχρι την ολοκλήρωση των διαδικασιών για πλήρωση θέσεων μελών ΔΕΠ στο Τμήμα Προδημοτικής Εκπαίδευσης, η οποία θα ελάμβανε χώρα εντός του έτους».  

 

Το πρωτόδικο Δικαστήριο αξιολόγησε τη μαρτυρία που είχε τεθεί ενώπιον του στο σύνολο της, συμπεριλαμβανομένων και των εγγράφων που είχαν κατατεθεί ως τεκμήρια, για να καταλήξει πως εν προκειμένω δεν είχε λάβει χώρα γραπτή συμφωνία εργοδότησης, αλλά προφορική. Ακολούθως, ορθά επικεντρώθηκε στο κατά πόσο η εν λόγω συμφωνία αφορούσε σε πρόσληψη του εφεσείοντα στη μόνιμη ή προσωρινή θέση του Αναπληρωτή Καθηγητή. Για το θέμα αυτό απεδέχθη, για λόγους που κατέγραψε, τη μαρτυρία του Μ.Υ.1 και απέρριψε τη μαρτυρία του εφεσείοντα. Mάλιστα, δεν παρέλειψε να συνυπολογίσει και το περιεχόμενο του Τεκμηρίου 26, το οποίο ήταν το πρακτικό ημερ. 25.9.2008 που είχαν τηρήσει οι εφεσίβλητοι, στο οποίο καταγραφόταν ότι ο εφεσείων             «διορίζεται προσωρινά στη θέση του Αναπληρωτή Καθηγητή στο Τμήμα Προδημοτικής Εκπαίδευσης από 01/10/2008 μέχρι την ολοκλήρωση των διαδικασιών πλήρωσης των θέσεων μελών ΔΕΠ στο Τμήμα Προδημοτικής Εκπαίδευσης».

 

Στη βάση των πιο πάνω, το πρωτόδικο Δικαστήριο βρήκε πως η απόλυση του εφεσείοντα από τους εφεσίβλητους ήταν νόμιμη και ότι αυτός δεν εδικαιούτο στις σχετικές αξιώσεις «πλην της σχετικής αναλογίας του 13ου μισθού», για την οποία βρήκε πως οι εφεσίβλητοι την κατέβαλαν στον εφεσείοντα στις 11.5.2016, ημερομηνία κατά την οποία η αγωγή ήταν ορισμένη για αγορεύσεις. Εν κατακλείδι, απέρριψε την αγωγή, πλην όμως επεδίκασε προς όφελος του εφεσείοντα τα έξοδα, στην κλίμακα €500-€2.000, επειδή η αναλογία του 13ου μισθού καταβλήθηκε σε αυτόν από τους εφεσίβλητους, μετά την καταχώριση της αγωγής.

 

  Ο ενάγων, ως είχε κάθε δικαίωμα, αμφισβήτησε την ορθότητα της πρωτόδικης απόφασης, εξού και η καταχώριση εκ μέρους του της υπό εκδίκαση έφεσης.  Για το θέμα της διαταγής των εξόδων, καταχωρίστηκε αντέφεση, η οποία όμως στη συνέχεια απεσύρθη.

 

 Ουσιαστικά, οι επτά λόγοι έφεσης επικεντρώνονται στα ευρήματα αξιοπιστίας, στο κατά πόσο τα ευρήματα γεγονότων στα οποία προέβη το πρωτόδικο Δικαστήριο δικαιολογούνται από τη μαρτυρία που αυτό απεδέχθη ως αξιόπιστη, και τέλος, στο κατά πόσο η προσκομισθείσα από τους εφεσίβλητους μαρτυρία, καλυπτόταν από το δικόγραφο Υπεράσπισης.

 

Ξεκινούμε από το τελευταίο. Ο εφεσείων παραπονείται πως η μαρτυρία που δόθηκε από τους εφεσίβλητους (Μ.Υ.1), σε σχέση με τον προσωρινό διορισμό του, δεν έπρεπε να επιτραπεί, καθότι οι εφεσίβλητοι «μπορούσαν να τον διορίζουν προσωρινά ως επισκέπτη Καθηγητή με βάση τον Καταστατικό Χάρτη  ΤΕΚ-22, ισχυρισμός που δεν ήταν δικογραφημένος».  Δεν χρειάζεται να λεχθεί οτιδήποτε για τη σημασία των δικογράφων (Βοσκού κ.ά. ν. Ζήνωνος (2003) 1(Β) Α.Α.Δ. 695, 699). Αυτά είναι χιλιοειπωμένα.

 

Διαφωνούμε, με τον προσήκοντα σεβασμό, με την πιο πάνω θέση. Ως ελέχθη, οι εφεσίβλητοι είχαν ρητά καταγράψει στο δικόγραφο τους πως είχαν προτείνει στον εφεσείοντα να εργοδοτηθεί προσωρινά, για συγκεκριμένους λόγους που επίσης κατέγραψαν, στη θέση Αν. Καθηγητή, και ότι αυτός απεδέχθη.  Το ουσιώδες δεν είναι ο τίτλος, δηλαδή εάν στον Καταστατικό Χάρτη, ένας προσωρινός διορισμός Αναπληρωτή Καθηγητή περιγράφεται ως επισκέπτης Καθηγητής. Το ουσιώδες εστιάζεται, ανεξαρτήτως χαρακτηρισμού, στην προσωρινότητα, η οποία εν προκειμένω είχε δεόντως δικογραφηθεί. Επομένως οι σχετικοί με το πιο πάνω θέμα λόγοι έφεσης, και επιχειρήματα, είναι αβάσιμοι και απορρίπτονται.

 

Προχωρούμε με τα ευρήματα αξιοπιστίας. Παραπονείται ο εφεσείων ότι κακώς το πρωτόδικο Δικαστήριο απεδέχθη ως αξιόπιστο τον μάρτυρα που οι εφεσίβλητοι κάλεσαν, και ότι κακώς απέρριψε τη δική του μαρτυρία.

 

Έχει επανειλημμένα τονιστεί ότι η αξιολόγηση της μαρτυρίας είναι έργο του πρωτόδικου Δικαστηρίου και  ότι το δευτεροβάθμιο Δικαστήριο επεμβαίνει μόνο όταν διαπιστώνει ότι τα ευρήματα αξιοπιστίας δεν είναι, στη βάση της προσαχθείσας μαρτυρίας, ευλόγως επιτρεπτά ή όταν αυτά αντιστρατεύονται την κοινή λογική ή όταν υπάρχουν αντιφάσεις οι οποίες, αντικειμενικά κρινόμενες, είναι σημαντικές και ουσιαστικές. Όπως εύστοχα τέθηκε στην Καννάουρου κ.ά. ν. Σταδιώτη κ.ά. (1990) 1 Α.Α.Δ. 35, και έκτοτε επαναλαμβάνεται σε πάρα πολλές αποφάσεις:  

     

«Στο δικαστικό μας σύστημα ο χώρος για τη λήψη και την αξιολόγηση της μαρτυρίας είναι το πρωτοβάθμιο δικαστήριο. Όπως εξηγείται στην Papadopoulos v. Stavrou (1982) 1 C.L.R. 321, το πρωτόδικο δικαστήριο είναι σε μοναδική θέση μέσα στη ζωντανή ατμόσφαιρα της δίκης να αξιολογήσει και να συνεκτιμήσει την μαρτυρία. Ευχέρεια για τον παραμερισμό ή ανατροπή ευρημάτων αξιοπιστίας παρέχεται μόνον όταν κρίνονται εξ αντικειμένου ανυπόστατα. (Βλ. μεταξύ άλλων Aristotelous v. General Insurance Co. (1981) 1 C.L.R. 582, και Kkaffa v. Kalorkotis (1982) 1 C.L.R. 372)».

 

 

 

Το βάρος απόδειξης της εσφαλμένης αξιολόγησης βρίσκεται στους ώμους αυτού που προσβάλλει τα ευρήματα αξιοπιστίας, εν προκειμένω του εφεσείοντα.

 

 

Σημειώνουμε ευθύς εξ αρχής, πως το πρωτόδικο Δικαστήριο απορρίπτοντας τον ισχυρισμό του εφεσείοντα περί μόνιμου διορισμού του, σημείωσε και τα ακόλουθα:

 

«Άλλωστε, ότι γνώριζε ο Ενάγοντας ότι η πρόσληψή του ήταν προσωρινή, μέχρι την ολοκλήρωση της νενομισμένης διαδικασίας πλήρωσης της θέσης αυτής του ΔΕΠ, εξάγεται και από το γεγονός ότι υπέβαλε αίτηση στις 06/07/2009, Τεκμήριο 33, στη βαθμίδα από λέκτορα μέχρι καθηγητή σε προκηρυχθείσα θέση από τον Εναγόμενο στο γνωστικό αντικείμενο «Προσχολική Παιδαγωγική», κάτι που καταδεικνύει ότι δεν ενδιαφέρετο μόνο για τη θέση του καθηγητή, η οποία είναι ανώτερη βαθμίδα από αυτή του αναπληρωτή καθηγητή, αλλά και λέκτορα, η οποία είναι κατώτερη, για την οποία θα ενδιαφερόταν κάποιος που δεν είχε μόνιμη, ανώτερη βαθμίδα απ' αυτή και όχι κάποιος, ως ο Ενάγοντας που είχε την ανώτερη βαθμίδα του αναπληρωτή καθηγητή και ως εκ τούτου ο ισχυρισμός του ότι υπέβαλε την αίτηση αυτή για να μην περιμένει την ανέλιξή του που χρειάζετο μερικά χρόνια, όταν αυτός θα αφυπηρετούσε μετά από έξι χρόνια, δεν μπορεί να ευσταθήσει και απορρίπτεται, γιατί, εάν ήταν έτσι, τότε θα υπέβαλλε την αίτησή του μόνο για τη βαθμίδα του καθηγητή.»

 

 

Το πρωτόδικο Δικαστήριο διατηρούσε τη δυνατότητα να συνυπολογίσει και το πιο πάνω γεγονός πριν προβεί στα ευρήματα αξιοπιστίας. Περαιτέρω, ορθά προσέγγισε και τα δεκαεπτά «σημεία», τα οποία είχε επικαλεστεί ο εφεσείων για να υποστηρίξει τη μονιμότητα του διορισμού του. Όπως εύστοχα σημείωσε και το πρωτόδικο Δικαστήριο, αυτό που ουσιαστικά αποδεικνύεται από τα εν λόγω «σημεία», είναι το γεγονός της πρόσληψης του εφεσείοντα στη συγκεκριμένη θέση, και τίποτε περισσότερο, γεγονός που ήταν έτσι κι΄ αλλιώς παραδεκτό από τους εφεσίβλητους.

 

Έχοντας μελετήσει πολύ προσεκτικά την προσαχθείσα μαρτυρία στο σύνολό της, καταλήγουμε πως το πρωτόδικο Δικαστήριο παρέθεσε καλούς και πειστικούς λόγους για τους οποίους έκρινε αξιόπιστο τον μάρτυρα Υπεράσπισης και απέρριψε τη μαρτυρία του εφεσείοντα. Βρίσκουμε πως τα ευρήματα αξιοπιστίας στα οποία προέβη το πρωτόδικο Δικαστήριο είναι εύλογα και δικαιολογημένα, και σε τέτοια περίπτωση το δευτεροβάθμιο Δικαστήριο δεν παρεμβαίνει.  Οι σχετικοί με το πιο πάνω θέμα λόγοι έφεσης είναι αβάσιμοι και απορρίπτονται.   

 

Στη βάση των δικαιολογημένων ευρημάτων αξιοπιστίας του πρωτόδικου Δικαστηρίου, ορθά αυτό προέβη σε εύρημα πως ο εφεσείων δεν διορίστηκε μόνιμα αλλά προσωρινά. Κατ΄ επέκταση, ορθά  κατέληξε πως αυτός δεν κατάφερε να αποδείξει την κατ΄ ισχυρισμόν παράνομη απόλυση του από τους εφεσίβλητους, αφού «η πρόσληψη του στην αναφερθείσα συγκεκριμένη θέση στη βαθμίδα του αναπληρωτή καθηγητή ήταν προσωρινή, με προκαθορισμένο χρόνο τερματισμού της εργοδότησης του, την επέλευση συγκεκριμένου γεγονότος, δηλαδή μέχρι την ολοκλήρωση των διαδικασιών για πλήρωση των θέσεων μελών του ΔΕΠ στο Τμήμα Προδημοτικής Εκπαίδευσης».  Να επαναλάβουμε πως το δευτεροβάθμιο Δικαστήριο δεν  διασαλεύει με ευκολία ούτε τα ευρήματα του πρωτόδικου Δικαστηρίου ως προς τα πρωτογενή γεγονότα (Δρουσιώτης ν. Ιερωνυμίδη (1990) 1 Α.Α.Δ. 1026, 1034).

 

Εν κατακλείδι, όλοι οι λόγοι έφεσης είναι αβάσιμοι.

 

Η έφεση απορρίπτεται, με €4.000 έξοδα, πλέον Φ.Π.Α., εάν υπάρχει, τα οποία επιδικάζονται υπέρ των εφεσίβλητων και εναντίον του εφεσείοντα.

 

Γ. Ν. ΓΙΑΣΕΜΗΣ, Δ.

 

                                                      Ι. ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ, Δ.

 

                                                      Α. ΔΑΥΙΔ, Δ.

 

/ΣΓεωργίου


cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο