ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
ΔΕΥΤΕΡΟBΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Πολιτική Έφεση Αρ. 20/2024)
(i-justice)
14 Νοεμβρίου, 2024
[ΜΑΛΑΧΤΟΣ, ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ, ΔΑΥΙΔ, Δ/ΣΤΕΣ]
ΕΦΕΣΗ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΑΠΟΦΑΣΗΣ ΗΜΕΡ. 23/08/2024 ΤΟΥ ΑΝΩΤΑΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ΣΤΗΝ ΠΡΩΤΟBΑΘΜΙΑ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ ΣΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΙΤΗΣΗ ΑΡ. 138/2024
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 155.4 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 3 ΚΑΙ 9 ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ (ΠΟΙΚΙΛΑΙ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ) ΝΟΜΟΥ ΤΟΥ 1964
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΑΝΩΤΑΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ ΕΚΔΟΣΗΣ ΕΝΤΑΛΜΑΤΩΝ ΠΡΟΝΟΜΙΑΚΗΣ ΦΥΣΕΩΣ) ΔΙΑΔΙΚΑΣΤΙΚΟ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ ΤΟΥ 2018
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΤΗΣ ALPHA PANARETI PUBLIC LIMITED (HE 34103) ΓΙΑ ΑΔΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΧΩΡΙΣΗ ΔΙΑ ΚΛΗΣΕΩΣ ΑΙΤΗΣΗΣ ΓΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΕΝΤΑΛΜΑΤΟΣ MANDAMUS
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 95 ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ ΝΟΜΟΥ
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗ ΔΗΛΩΣΗ ΕΞΟΦΛΗΣΗΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑΣ 20/06/2024 ΤΩΝ ΕΓΓΕΓΡΑΜΜΕΝΩΝ ΚΥΜΑΙΝΟΜΕΝΩΝ ΕΠΙΒΑΡΥΝΣΕΩΝ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑΣ 06/05/2004 ΚΑΙ 25/10/2010 ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΑ ΒΑΣΕΙ ΟΜΟΛΟΓΩΝ ΚΥΜΑΙΝΟΜΕΝΗΣ ΕΠΙΒΑΡΥΝΣΗΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑΣ 26/04/2004 ΚΑΙ 18/10/2010 ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ALPHA PANARETI PUBLIC LTD ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΤΡΑΠΕΖΑ ALPHA BANK LTD ΠΟΥ ΚΑΤΑΤΕΘΗΚΕ ΚΑΙ/Ή ΚΑΤΑΧΩΡΙΣΤΗΚΕ ΑΠΟ ΤΗΝ ALPHA PANARETI PUBLIC LIMITED ΜΕΣΩ ΕΝΤΥΠΟΥ ΗΕ28 ΕΝΩΠΙΟΝ ΤΟΥ ΕΦΟΡΟΥ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΣΗΜΟΥ ΠΑΡΑΛΗΠΤΗ ΠΡΟΣ ΚΑΤΑΧΩΡΙΣΗ ΚΑΙ ΕΚΔΟΣΗ ΜΝΗΜΟΝΙΟΥ ΕΞΟΦΛΗΣΗΣ
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΠΑΡΑΛΕΙΨΗ ΚΑΙ ΑΡΝΗΣΗ ΤΟΥ ΕΦΟΡΟΥ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΣΗΜΟΥ ΠΑΡΑΛΗΠΤΗ ΝΑ ΚΑΤΑΧΩΡΙΣΕΙ ΜΝΗΜΟΝΙΟ ΕΞΟΦΛΗΣΗΣ ΤΟΥ ΧΡΕΟΥΣ ΓΙΑ ΤΟ ΟΠΟΙΟ ΠΑΡΑΧΩΡΗΘΗΚΑΝ ΟΙ ΚΥΜΑΙΝΟΜΕΝΕΣ ΕΠΙΒΑΡΥΝΣΕΙΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑΣ 06/05/2004 ΚΑΙ 25/10/2010 ΒΑΣΕΙ ΤΗΣ ΔΗΛΩΣΗΣ ΕΞΟΦΛΗΣΗΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑΣ 20/06/2024 ΠΟΥ ΚΑΤΕΘΕΣΕ Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ ALPHA PANARETI PUBLIC LTD ΜΕΣΩ ΤΟΥ ΕΝΤΥΠΟΥ ΗΕ28 ΕΝΩΠΙΟΝ ΤΟΥ ΕΦΟΡΟΥ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΣΗΜΟΥ ΠΑΡΑΛΗΠΤΗ
__________________
ΜΑΛΑΧΤΟΣ, Δ.: Η απόφαση του Δικαστηρίου είναι ομόφωνη και θα δοθεί από τον Ιωαννίδη, Δ.
__________________
Α. Kασιανής με Μ. Βασιλείου (κα) για Α. Θ. Μαθηκολώνης & Σία Δ.Ε.Π.Ε. και Ανδρέας Ε. Ανδρέου και Π. Βορκάς για Μιχάλης Βορκάς & Συνεργάτες Δ.Ε.Π.Ε., για την Εφεσείουσα.
_________________
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ, Δ.: Η εφεσείουσα, ALPHA PANARETI PUBLIC LTD, είναι το νομικό πρόσωπο που είχε καταχωρίσει μονομερή Αίτηση (Πολ. Αίτηση Αρ. 138/2024), ενώπιον του Ανώτατου Δικαστηρίου, πρωτοβάθμια δικαιοδοσία, με την οποία ζητούσε άδεια για να καταχωρίσει Αίτηση διά κλήσεως για την έκδοση Προνομιακού Εντάλματος Mandamus με το οποίο να διατάσσεται «η Έφορος Εταιρειών και Επίσημος Παραλήπτης να καταχωρήσει μνημόνιο ολικής εξόφλησης του χρέους για το οποίο παραχωρήθηκαν οι εγγεγραμμένες κυμαινόμενες επιβαρύνσεις ημερομηνίας 06/05/2004 και 25/10/2010 στην βάση Ομολόγων Κυμαινόμενης Επιβάρυνσης ημερομηνίας 26/04/2004 και 18/10/2010 αντίστοιχα από τους Αιτητές ALPHA PANARETI PUBLIC LTD (HE 34103), προς την ALPHA BANK CYPRUS LTD δυνάμει της Δήλωσης Ολικής Εξόφλησης ημερομηνίας 20/06/2024 που κατέθεσαν ενόρκως οι Αιτητές ALPHA PANARETI PUBLIC LTD μέσω του Εντύπου ΗΕ28 ενώπιον της Εφόρου Εταιρειών και Επίσημου Παραλήπτη.»
Αδελφή Δικαστής, με απόφαση της ημερ. 23.8.2024, απέρριψε την Αίτηση, αφού προηγουμένως παρέπεμψε και στο άρθρο 95 του περί Εταιρειών Νόμου, Κεφ. 113, το οποίο έχει ως εξής:
«95. Ο έφορος εταιρειών όταν δίνεται απόδειξη σύ΅φωνα ΅ε τον καθορισ΅ένο τύπο προς ικανοποίηση του αναφορικά ΅ε εγγεγρα΅΅ένη επιβάρυνση-
(α) ότι το χρέος για το οποίο παραχωρήθηκε η επιβάρυνση πληρώθηκε ή ικανοποιήθηκε εξολοκλήρου ή ΅ερικώς· ή
(β) ότι ΅έρος της ιδιοκτησίας που έχει επιβαρυνθεί έχει απαλλαγεί από την επιβάρυνση ή έπαυσε να αποτελεί ΅έρος της ιδιοκτησίας ή επιχείρησης της εταιρείας,
δύναται να καταχωρίσει ΅νη΅όνιο εξόφλησης, ολικώς ή ΅ερικώς, ή του γεγονότος ότι εκείνο το ΅έρος της ιδιοκτησίας ή της επιχείρησης έχει απαλλαγεί από την επιβάρυνση ή έπαυσε να αποτελεί ΅έρος της ιδιοκτησίας ή επιχείρησης της εταιρείας, ανάλογα ΅ε την περίπτωση, και όταν καταχωρεί ΅νη΅όνιο ολικής εξόφλησης, αν του ζητηθεί, παρέχει στην εταιρεία αντίγραφό του.»
Στο σημείο αυτό θα πρέπει να πούμε πως, παρόλο που το πιο πάνω ελληνικό κείμενο συνιστά το αυθεντικό κείμενο του νόμου, το αγγλικό κείμενο, από το οποίο προέρχεται η μετάφραση στην ελληνική γλώσσα, έχει ως εξής: «The registrar of companies, on evidence being given to his satisfaction with respect to any registered charge,- .». Mε άλλα λόγια, ο Έφορος δύναται να ενεργεί, ως το άρθρο 95 προβλέπει, «όταν από μαρτυρία (και όχι όταν δίνεται απόδειξη) ικανοποιείται ότι .». Συνεπώς, η λέξη «απόδειξη» στο ελληνικό κείμενο του νόμου, ερμηνεύεται ως έχουσα την έννοια της μαρτυρίας/μαρτυρικού υλικού.
Σημειώνουμε από τώρα πως ορθά το πρωτόδικο Δικαστήριο σημείωσε, με παραπομπή σε συγκεκριμένες αποφάσεις, πως η εξουσία της Εφόρου να εκδίδει το μνημόνιο στο οποίο αναφέρεται το πιο πάνω άρθρο, εμπίπτει εντός της σφαίρας του ιδιωτικού δικαίου.
Επί της ουσίας του αιτήματος, το πρωτόδικο Δικαστήριο απέρριψε ως αβάσιμη τη θέση της εφεσείουσας ότι εν προκειμένω δεν απαιτείτο η συγκατάθεση των πιστωτών αυτής. Παραθέτουμε το σχετικό απόσπασμα από την απόφαση του:
«Με βάση όσα έχουν τεθεί ενώπιον του παρόντος Δικαστηρίου και τη θέση της Αιτήτριας, διαφαίνεται ότι αυτή έχει καταχωρίσει το προβλεπόμενο έντυπο ΗΕ28 το οποίο προνοείτο στους περί Εταιρειών Κανονισμούς του 2000, καθότι είναι η θέση της πως αυτοί ίσχυαν κατά τον χρόνο αποκρυστάλλωσης της εξόφλησης, ενώ οι Κανονισμοί του 2018 τέθηκαν σε ισχύ μετά τον εν λόγω χρόνο.
[.]
Επομένως, κατά τον χρόνο υποβολής του αιτήματος της Αιτήτριας προς την Έφορο Εταιρειών για την έκδοση του μνημονίου εξόφλησης, ίσχυαν και εφαρμόζονταν οι περί Εταιρειών Κανονισμοί του 2018. Σύμφωνα με το άρθρο 95 του Κεφ. 113, απαιτείται η καταχώριση του ορθού εντύπου για να τύχει εξέτασης από την Έφορο. Το έντυπο ΗΕ28 που θα έπρεπε να υποβληθεί δυνάμει του άρθρου 95 του Κεφ. 113 και που περιέχεται σε αυτούς τους Κανονισμούς, περιλαμβάνει την απαίτηση για τη γραπτή συγκατάθεση του πιστωτή, κάτι το οποίο σαφώς και ελλείπει στην υπό κρίση περίπτωση. Και τούτο, καθότι οι ένορκες δηλώσεις της υπαλλήλου της Τράπεζας δεν τείνουν να επιβεβαιώσουν πλήρη εξόφληση των υπό κρίση επιβαρύνσεων. Επομένως, η θέση της Αιτήτριας ότι με το προβλεπόμενο στον Νόμο έντυπο δεν απαιτείται η συγκατάθεση των πιστωτών, κρίνεται αβάσιμη.»
Πάνω στην ίδια βάση κινήθηκε και η προσέγγιση του Ανώτατου Δικαστηρίου, πρωτοβάθμια δικαιοδοσία, στην Αναφορικά με την Αίτηση της Αlpha Panareti Public Limited για ’δεια για την Καταχώριση διά Κλήσεως Αίτησης για Έκδοση Εντάλματος Mandamus, Πολ. Αιτ. Αρ. 126/2024, ημερ. 9.7.2024, την οποία επίσης καταχώρισε η εφεσείουσα, σε σχέση με τις ίδιες επιβαρύνσεις. Παραθέτουμε το σχετικό απόσπασμα από την απόφαση:
«. αφ΄ ης στιγμής δεν έχει τεθεί ενώπιον μου οτιδήποτε που να αποδεικνύει ότι η υπό κρίση Δήλωση Εξόφλησης Εγγεγραμμένης Επιβάρυνσης έχει γίνει με βάση τα προβλεπόμενα στο ’ρθρο 95 του Κεφ. 113 και τους περί Εταιρειών (Τροποποιητικοί) Κανονισμοί του 2018, Κ.Δ.Π. 368/2018 ικανοποιώντας, δηλαδή, τις απαιτούμενες προϋποθέσεις.»
Συμφωνούμε με τις πιο πάνω προσεγγίσεις. Όταν η εφεσείουσα υπέβαλλε το αίτημα της, ίσχυαν, όπως ορθά και η ίδια παραδέχεται, οι περί Εταιρειών (Τροποποιητικοί) Κανονισμοί του 2018 (Κ.Δ.Π. 368/2018). Ό,τι εδώ ενδιαφέρει, είναι το Έντυπο «ΗΕ28 - Ολική ή μερική πληρωμή εγγεγραμμένης επιβάρυνσης ή αλλαγή στην ιδιοκτησία της επιβαρυμένης περιουσίας (Σύμφωνα με το άρθρο 95 του Περί Εταιρειών Νόμου).» Στο εν λόγω Έντυπο, κάτω από τον τίτλο «Επισυνημμένα Έγγραφα», προνοείται η «Γραπτή συγκατάθεση από τον δικαιούχο για την εξόφληση της επιβάρυνσης». Τέτοια γραπτή συγκατάθεση η εφεσείουσα δεν επεσύναψε όταν κίνησε τη διαδικασία με το Έντυπο που υπέβαλε στις 20.6.2024 στην Έφορο Εταιρειών.
Εν πάση περιπτώσει, ο νόμος προβλέπει πως αυτός που θα πρέπει να ικανοποιείται, στη βάση του μαρτυρικού υλικού, για τις προϋποθέσεις του ’ρθρου 95 του περί Εταιρειών Νόμου, Κεφ. 113, είναι η Έφορος Εταιρειών, η οποία να πούμε πως είναι δυνατόν να ικανοποιηθεί ακόμη και στην περίπτωση που τέτοια γραπτή συγκατάθεση δεν είχε επισυναφθεί ευθύς εξ΄ αρχής στην Αίτηση. Όπως ορθά κατέγραψε και το πρωτόδικο Δικαστήριο:
«Το άρθρο 95 του Κεφ. 113 παρέχει την εξουσία στην Έφορο να εκδώσει το μνημόνιο εξόφλησης, όχι αυτομάτως, αλλά νοουμένου ότι ικανοποιηθεί πως πληρούνται οι προϋποθέσεις που θέτει το εν λόγω άρθρο, μια εκ των οποίων είναι η εξόφληση. Από τη στιγμή που στο έντυπο δεν υπήρχε η συγκατάθεση του πιστωτή, ούτε και αυτή προκύπτει από το περιεχόμενο των ενόρκων δηλώσεων της υπαλλήλου της Τράπεζας, τότε η Έφορος, στο πλαίσιο άσκησης της εξουσίας της, αποτάθηκε στον πιστωτή προς τούτο. Σύμφωνα με τα γεγονότα, ο πιστωτής φέρεται να είναι η Sky Cac με βάση το δικαστικό διάταγμα το οποίο εξακολουθεί να ισχύει και δυνάμει του οποίου αυτή προχώρησε στον διορισμό διαχειριστή παραλήπτη της Αιτήτριας.
Η παράλειψη γνωστοποίησης της εκχώρησης και ή μεταβίβασης δεν καθιστά αυτομάτως την εγγραφή των επιβαρύνσεων άκυρη από τη στιγμή που τα ίδια το ομόλογα τα οποία παρουσιάζονται ως τεκμήρια, αναφέρουν στην πρώτη παράγραφο ότι η Alpha Bank Cyprus Ltd «εν τοις εφεξής καλουμένη 'η Τράπεζα' (φράση η οποία περιλαμβάνει τους διαδόχους και εκδοχείς αυτής)», θεωρείται η Τράπεζα ή οποιοσδήποτε διάδοχος ή εκδοχέας αυτής.»
Θα προσθέσουμε απλώς πως ο νομοθέτης, εν τη σοφία του, έχει προνοήσει όπως στο Έντυπο ΗΕ28 επισυνάπτονται γραπτές συγκαταθέσεις των δικαιούχων για την εξόφληση των επιβαρύνσεων. Σε τέτοια περίπτωση, το έργο του Εφόρου γίνεται πιο εύκολο κατά την άσκηση της πιο πάνω διακριτικής του ευχέρειας, και αποφεύγονται ανεπιθύμητες συνέπειες, όπως συνέβη στην υπόθεση Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος Α.Ε. ν. Γενικού Εισαγγελέα (2003) 1(Α) Α.Α.Δ. 576. Η εν λόγω υπόθεση αφορούσε σε αγωγή κατά του Γενικού Εισαγγελέα για αποζημιώσεις ύψους ΛΚ236.000 λόγω ακύρωσης από την Έφορο Εταιρειών επιβαρύνσεων, που είχαν δοθεί προς όφελος της ενάγουσας ως ασφάλεια για χορηγηθείσες από αυτήν πιστώσεις, σε συγκεκριμένη εμπορική εταιρεία. Το Ανώτατο Δικαστήριο, παρόλο που επικύρωσε την πρωτόδικη απορριπτική απόφαση, δεν παρέλειψε να σημειώσει πως «. το άρθρο 95 του περί Εταιρειών Νόμου, Κεφ. 113, χρήζει τροποποίησης ούτως ώστε να παρέχεται μεγαλύτερη ασφάλεια για τους πιστωτές, ως προς το εγειρόμενο θέμα».
Εν κατακλείδι, βρίσκουμε πως η διακριτική ευχέρεια της Εφόρου ασκήθηκε, στη βάση του υλικού που είχε τεθεί ενώπιον της, εντός του ορθού πλαισίου. Με άλλα λόγια, η Έφορος ενομιμοποιείτο να ζητήσει την συγκατάθεση της εταιρείας Sky Cac Limited, ως δικαιούχου των επιβαρύνσεων. Η εν λόγω συγκατάθεση ουδέποτε εδόθη, αφού η εν λόγω εταιρεία με επιστολή της ημερ. 31.7.2024 δήλωσε πως τα συγκεκριμένα ομόλογα ούτε εξοφλήθηκαν ούτε ακυρώθηκαν.
Υπό το φως όλων των πιο πάνω, δεν χωρεί επέμβαση του Ανώτατου Δικαστηρίου με το Προνομιακό Ένταλμα Mandamus (Επί τοις αφορώσι τους Sayakhat Air Company από το Καζακστάν για άδεια του Δικαστηρίου για έκδοση Διατάγματος Mandamus, Πολ. Αίτ. Αρ. 78/1998, ημερ. 17.8.1998), και ορθά η αίτηση για χορήγηση άδειας, απερρίφθη.
Όλοι οι λόγοι έφεσης είναι αβάσιμοι.
Η έφεση απορρίπτεται.
Χ. ΜΑΛΑΧΤΟΣ, Δ.
Ι. ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ, Δ.
Α. ΔΑΥΙΔ, Δ.
/ΣΓεωργίου