ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΦΕΣΕΩΝ
Πολιτική Έφεση Αρ. 6/2023
24 Σεπτεμβρίου, 2024
[Γ.N. ΓΙΑΣΕΜΗ, Λ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΟΥ-ΑΝΔΡΕΟΥ, Α. ΔΑΥΙΔ, Δ/ΣΤΕΣ]
ΚΑΤ' ΕΦΕΣΙΝ ΤΟΥ ΑΝΩΤΑΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ΣΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΙΤΗΣΗ 103/2023 ΓΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΠΡΟΝΟΜΙΑΚΟΥ ΕΝΤΑΛΜΑΤΟΣ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 155.4 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 3 ΚΑΙ 9 ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ (ΠΟΙΚΙΛΑΙ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ) ΝΟΜΟΥ ΤΟΥ 1964
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤON ΠΕΡΙ ΑΝΩΤΑΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ ΕΚΔΟΣΗΣ ΕΝΤΑΛΜΑΤΩΝ ΠΡΟΝΟΜΙΑΚΗΣ ΦΥΣΕΩΣ) ΔΙΑΔΙΚΑΣΤΙΚΟ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ ΤΟΥ 2018 (5/2018)
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΤΗΣ ΞΕΝΙΑΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ ΚΡΙΘΑΡΙΔΟΥ ΑΛΛΩΣ ΞΕΝΟΥΛΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ (Α.Τ. [ ]) ΚΑΙ ΤΗΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ANDREAS CHR. DEMETRIADES LLC (HE 245526) ΓΙΑ ΕΠΕΚΤΑΣΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΗΣ ΑΙΤΗΣΗΣ ΓΙΑ ΑΔΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΗ ΑΙΤΗΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΔΟΣΗ ΕΝΤΑΛΜΑΤΟΣ CERTIORARI ΚΑΙ/Ή PROHIBITION
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΤΗΣ ΞΕΝΙΑΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ ΚΡΙΘΑΡΙΔΟΥ ΑΛΛΩΣ ΞΕΝΟΥΛΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ (Α.Τ.[ ]) ΚΑΙ ΤΗΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΑΝΔΡΕΑ ΧΡ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗ Δ.Ε.Π.Ε. ΓΙΑ ΑΔΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΗ ΑΙΤΗΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΔΟΣΗ ΕΝΤΑΛΜΑΤΟΣ CERTIORARI ΚΑΙ/Ή PROHIBITION
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΔΙΑΤΑΓΜΑ ΤΟΥ ΕΠΑΡΧΙΑΚΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ΠΑΦΟΥ ΠΟΥ ΕΚΔΟΘΗΚΕ στις 06/06/2023 ΣΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ/ΕΦΕΣΗ ΑΡ.32/23 ΤΟΥ ΕΠΑΡΧΙΑΚΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ΠΑΦΟΥ ΔΥΝΑΜΕΙ ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΠΩΛΗΣΕΩΣ ΑΚΙΝΗΤΩΝ (ΕΙΔΙΚΗ ΕΚΤΕΛΕΣΗ) ΝΟΜΟΥ 81(Ι)/2011.
Α. Δημητριάδης, για Ανδρέας Χρ. Δημητριάδης Δ.Ε.Π.Ε, για Αιτήτρια
------------------------------------
Η απόφαση του Δικαστηρίου θα δοθεί από το
Δικαστή Γ.Ν. Γιασεμή.
------------------------------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΓΙΑΣΕΜΗΣ, Δ. Εν προκειμένω, οι εφεσείουσες δεν ενημερώθηκαν για να εμφανίζονταν, αν επιθυμούσαν, σε αίτηση δυνάμει του άρθρου 12 του περί Πώλησης Ακινήτων (Ειδική Εκτέλεση) Νόμου του 2011, (Ν.81(Ι)/2011), όπως έχει τροποποιηθεί. Ως εκ τούτου, Δικαστής του Επαρχιακού Δικαστηρίου Πάφου εξέδωσε, στις 6.6.2023, διάταγμα για την κατάθεση στο Κτηματολόγιο σύμβασης πώλησης ακίνητης ιδιοκτησίας, στην απουσία τους. Η εν λόγω σύμβαση είχε συνομολογηθεί στις 12.3.2009, πριν από την έναρξη της ισχύος του προαναφερθέντος νόμου. Το ενδιαφέρον δε των εφεσειουσών, συναφώς, συνίστατο στο ότι μεταγενέστερα της τελευταίας πιο πάνω ημερομηνίας, αλλά προγενέστερα της έκδοσης του πιο πάνω διατάγματος, αυτές φέρεται να ενέγραψαν, η κάθε μια ξεχωριστά, διαφορετική επιβάρυνση, (ΜΕΜΟ), επί της ιδιοκτησίας, αντικείμενο της πιο πάνω σύμβασης.
Οι εφεσείουσες, πληροφορήθηκαν για το πιο πάνω διάταγμα, η πρώτη στις 20.7.2023 και η δεύτερη, δικηγορική εταιρεία, στις 24.7.2023. Σχημάτισαν, τότε, την πρόθεση να επιδιώξουν την ακύρωση του, με ένταλμα certiorari, κατ' επίκληση της αναθεωρητικής δικαιοδοσίας του Ανωτάτου Δικαστηρίου, δυνάμει του Άρθρου 155.4 του Συντάγματος. Ήταν, όμως, ήδη αργά προκειμένου να το έπρατταν δικαιωματικά. Από τις 6.6.2023 που επετράπη η καταχώρηση της προαναφερθείσας σύμβασης, παρήλθε, έστω οριακά, ο χρόνος των 45 ημερών που προβλεπόταν στον Κ.5(1) του περί Ανωτάτου Δικαστηρίου (Δικαιοδοσία Έκδοσης Ενταλμάτων Προνομιακής Φύσεως) Διαδικαστικός Κανονισμός του 2018, (5/2018), ως είχε τότε, για την έναρξη της σχετικής διαδικασίας, ο Κανονισμός. Καταχώρησαν έτσι αίτηση για επέκτασή του, δυνάμει του ίδιου πιο πάνω Κανονισμού, στις 22.8.2023, δηλαδή αφού παρήλθαν, στο μεταξύ, 30 ημέρες, από τότε που το είχαν πληροφορηθεί, ενώ ζήτησαν για το συγκεκριμένο σκοπό και περαιτέρω χρόνο τεσσάρων μηνών. Σημειώνεται, πως στην ίδια προαναφερθείσα αίτηση, οι εφεσείουσες περιέλαβαν και αιτητικό για παραχώρηση άδειας προς το σκοπό προώθησης διαδικασίας έκδοσης ενταλμάτων certiorari και prohibition. Ό,τι δηλαδή θα έπρατταν αν ενεργούσαν εμπρόθεσμα, σύμφωνα με τον Κανονισμό.
Ο ευπαίδευτος Δικαστής του Ανωτάτου Δικαστηρίου που επιλήφθηκε της αίτησης, απόρριψε και τα δύο αιτητικά σε αυτή. Έκρινε ότι, στην πραγματικότητα, η αίτηση αφορούσε σε αίτημα για παραχώρηση άδειας η οποία, όμως, καταχωρίστηκε εκπρόθεσμα. Επομένως, υπόκειτο, αυτοδικαίως, σε απόρριψη, συμπαρασύροντας έτσι και το αίτημα για επέκταση του χρόνου. Η βάση, όμως, επί της οποίας φαίνεται να κινήθηκε η σκέψη του αδελφού Δικαστή, δε συνάδει με τη φυσιολογική σειρά των πραγμάτων. Στην υπό αναφορά αίτηση, προηγείτο το αίτημα για επέκταση του χρόνου και ακολουθούσε το αίτημα για άδεια. Τούτο, προφανώς, είχε τη σημασία του, γι΄ αυτό και ο ευπαίδευτος Δικαστής δεν παρέλειψε να εξετάσει το πρώτο πιο πάνω αίτημα, εν πάση περιπτώσει. Συνακόλουθα, αναφέρθηκε στο περιεχόμενο του συγκεκριμένου αιτήματος και σε ό,τι αναφερόταν στην ένορκη δήλωση για την υποστήριξη του. Οδηγήθηκε και πάλι στο ίδιο αποτέλεσμα. Υπό το φως δε και της κατάληξης του αυτής, προέβη στην απόρριψη της εν λόγω αίτησης, στην ολότητά της. Σε σχέση με το υπό αναφορά αίτημα, επεσήμανε ότι δε δίδονταν εξηγήσεις για το χρόνο που διέρρευσε αφότου οι εφεσείουσες έλαβαν πλήρη γνώση περί της απόφασης, σχετικά, του Επαρχιακού Δικαστηρίου, 21 ημέρες πιο νωρίς από την υποβολή του πιο πάνω αιτήματος, στις 22.8.2023.
Με την παρούσα έφεση, κατ' αρχάς, οι εφεσείουσες προβάλλουν ότι το Δικαστήριο εσφαλμένα θεώρησε πως ο χρόνος που παρήλθε αφότου το διάταγμα περιήλθε στη γνώση τους, δεν ήταν αιτιολογημένος. Επιπρόσθετα ότι, λόγω της εφαρμοσθείσας τυπολατρικής ερμηνείας του Κ.5(1), αυτές στερήθηκαν του δικαιώματος τους να προσφύγουν στη δικαιοσύνη κατά παράβαση του Άρθρου 30.2 του Συντάγματος και του Άρθρου 6 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ). Τέλος, εισηγούνται και ότι η απόρριψη της αίτησης συνιστούσε παράβαση και του Άρθρου 23 του Συντάγματος.
Το Δικαστήριο, στην προκειμένη περίπτωση, είχε ενώπιον του την ένορκη δήλωση που υποστήριζε την αίτηση. Από το περιεχόμενο της, ενδιέφεραν οι αναφορές σε σχέση με το πρώτο αίτημα, για επέκταση του χρόνου. Διαπίστωσε, συναφώς, ότι: «Το διάταγμα του κατώτερου Δικαστηρίου περιήλθε στην κατοχή των Αιτητριών την 1.8.2023, όταν είχε πλέον παρέλθει ο χρόνος των 45 ημερών από την έκδοση του. Δόθηκαν κάποιες εξηγήσεις για τον χρόνο που διέρρευσε από την 20.7.2023, όμως ουδεμία εξήγηση προσφέρθηκε για το λόγο που η Αίτηση δεν καταχωρίστηκε νωρίτερα μετά την 1.8.2023. Εάν υφίστατο η όποια εξήγηση, ήταν απαραίτητο να αναφερθεί». Αυτός ήταν και ο λόγος που δεν ενέκρινε το αίτημα επέκτασης του χρόνου, για την καταχώρηση αίτησης για άδεια.
Το αίτημα για επέκταση του χρόνου, εξετάστηκε και κατά συνέπεια και η παρούσα έφεση, με αναφορά στον Κ.5(1) και (2) του Κανονισμού, ως είχε κατά τον ουσιώδη χρόνο. Οι πρόνοιες του προέβλεπαν τα εξής:
«5.(1) Αίτηση για άδεια καταχωρείται το συντομότερο από την έκδοση της προσβαλλόμενης απόφασης, διατάγματος ή πράξης. Σε κάθε περίπτωση δεν πρέπει να υπερβαίνει τις 45 ημέρες από την έκδοση της προσβαλλόμενης απόφασης, διατάγματος ή πράξης.
(2) Το Δικαστήριο δύναται να επεκτείνει την προθεσμία που αναφέρεται στην παράγραφο (1) του παρόντος Κανονισμού εάν καταδειχθούν εξαιρετικές περιστάσεις που παρεμπόδισαν τον αιτητή να καταχωρήσει την αίτηση του εντός της προβλεπόμενης προθεσμίας.»
Σημειώνεται, ότι ο πιο πάνω κανονισμός έχει, στο μεταξύ, τροποποιηθεί ώστε οι 45 μέρες για την καταχώρηση αίτησης για άδεια να υπολογίζονται «από την ημέρα που ο αιτητής λαμβάνει γνώση της έκδοσης της προσβαλλόμενης απόφασης», της οποίας τη νομιμότητα αυτός επιθυμεί να προσβάλει, όπως εν προκειμένω. Η πιο πάνω τροποποίηση ήταν απότοκο της απόφασης στην υπόθεση Γιάννης Παπαζαχαρία ΔΕΠΕ, Πολιτική Έφεση 7/2023, ημερομηνίας 10.4.2024.
Ανεξάρτητα με την πιο πάνω τροποποίηση, υπενθυμίζεται ότι στην παρούσα περίπτωση, οι εφεσείουσες έλαβαν γνώση του διατάγματος του κατώτερου Δικαστηρίου, ελάχιστο χρόνο μετά την εκπνοή των 45 ημερών που προέβλεπε ο Κ.5(1). Συγκεκριμένα, η πρώτη στις 20.7.2023 και η δεύτερη μερικές μέρες αργότερα, στις 24.7.2023. Αναμφίβολα, έπρεπε να καταχωρίσουν αίτηση για επέκταση του χρόνου των 45 ημερών, αν θα υπέβαλλαν αίτηση για άδεια. Σαφώς, το γεγονός ότι ανυπαίτια δεν έλαβαν γνώση εγκαίρως για να ενεργούσαν προς την πιο πάνω κατεύθυνση, αποτελούσε εξαιρετική περίσταση. Έπρεπε, όμως, να έδιναν και κάποιες εξηγήσεις για το χρόνο των 30 ημερών που παρήλθε, αφότου είχαν λάβει γνώση του διατάγματος, μέχρι την καταχώρηση της αίτησης, στις 22.8.2023.
Στο πλαίσιο της πρωτόδικης διαδικασίας, αναγνωρίστηκε προς όφελος των εφεσειουσών ότι αυτές έπρεπε να είχαν στην κατοχή τους και το συνταγμένο διάταγμα του κατώτερου Δικαστηρίου, προκειμένου να προχωρούσαν με τον ορθό τρόπο στην υποβολή αίτησης για άδεια. Έλαβαν στην κατοχή τους αντίγραφο αυτού την 1.8.2023 και καταχώρισαν αίτηση με αίτημα για επέκταση του χρόνου, ουσιαστικά για 21 μέρες, ήτοι μέχρι τις 22.8.2023, που είχαν καταχωρήσει την εν λόγω αίτηση. Δεν αναμενόταν από το Δικαστήριο να υπέθετε το λόγο για την πιο πάνω καθυστέρηση στην καταχώρηση της αίτησης για άδεια.
Ο Κ.5(1) ως είχε προέβλεπε, όπως και τώρα, ότι, «Αίτηση για άδεια καταχωρείται το συντομότερο, από την έκδοση της προσβαλλόμενης απόφασης». Επομένως, υπό το φως του πιο πάνω κανόνα, οι εφεσείουσες έπρεπε να είχαν δώσει κάποιες εξηγήσεις για το διαρρεύσαντα χρόνο των 21 ημερών. Δεν ανέφεραν, όμως, οτιδήποτε, συναφώς, και το Δικαστήριο δεν έκανε δεκτό το αίτημα τους. Μάλιστα, δεδομένου ότι το αίτημα για επέκταση του χρόνου ήταν ενιαίο, αυτές δεν αιτιολόγησαν και τον περαιτέρω χρόνο των τεσσάρων μηνών που αιτήθηκαν ως αναγκαίο, προκειμένου να υπέβαλλαν τη μονομερή αίτηση τους για άδεια. Παρεμπιπτόντως, η τροποποίηση που επέφερε η προαναφερθείσα υπόθεση Γιάννης Παπαζαχαρίου ΔΕΠΕ, στον Κ.5(1), δε θα διαφοροποιούσε την κατάσταση σε σχέση με την υπό εξέταση υπόθεση. Είχε διαπιστωθεί και στην περίπτωση εκείνη, πως όταν καταχωρείται αίτηση για επέκταση του χρόνου πέραν της προθεσμίας που προβλέπεται για την καταχώρηση αίτησης για άδεια, οπωσδήποτε, πρέπει να δίδονται επαρκείς εξηγήσεις, προς ικανοποίηση του Δικαστηρίου. Συγκεκριμένα, το Εφετείο αφού επεσήμανε το πρωτότυπο της περίπτωσης που είχε ενώπιον του, κατέληξε πως:
« Ως εκ τούτου, η αιτήτρια δικαιολογημένα ισχυρίστηκε ότι η συγκεκριμένη απόφαση έπρεπε να μελετηθεί, και για να μελετηθεί χρειαζόταν χρόνος. Περαιτέρω, δεν μπορεί να θεωρηθεί πως εδώ αδικαιολόγητα αναζητήθηκε και άλλη ανεξάρτητη νομική γνώμη για να αποφασιστεί το κατάλληλο ένδικο μέσο (Προνομιακό Ένταλμα Certiorari), χωρίς εμείς τώρα να αποφασίζουμε κατά πόσο η συγκεκριμένη απόφαση μπορεί να προσβληθεί με το εν λόγω Προνομιακό Ένταλμα.
Στη βάση των πιο πάνω, δεν θεωρούμε ότι ο χρόνος των 35 ημερών που παρήλθε από την ημερομηνία που η αιτήτρια έλαβε γνώση, είναι τέτοιος που να αποκαλύπτει αδικαιολόγητη καθυστέρηση ή αδιαφορία εκ μέρους της....»
Στη βάση λοιπόν, της πιο πάνω ανάλυσης, η απόφαση σχετικά του αδελφού Δικαστή κρίνεται ορθή, όσον αφορά εφαρμογή του Κ.5(1) σε σχέση με το υπό αναφορά αίτημα. Η πρόβλεψη συγκεκριμένου χρονικού πλαισίου για την καταχώρηση αίτησης για άδεια, σκοπεί στο να μην γίνεται κατάχρηση όσον αφορά τον χρόνο επίκλησης της συγκεκριμένης δικαιοδοσίας του Ανωτάτου Δικαστηρίου, ήτοι εκτός και πέραν του τι είναι εύλογο και κατ΄ αναλογία επιτρεπτό υπό τις δοσμένες περιστάσεις της κάθε υπόθεσης. Στο πλαίσιο της συγκεκριμένης δικονομικής ρύθμισης, προνοείται χρονικό πλαίσιο εντός του οποίου μπορεί να υποβληθεί αίτηση για άδεια. Επίσης, παρέχεται στο Δικαστήριο η δυνατότητα για επέκταση του προβλεπόμενου χρόνου εφόσον καταδειχθεί ότι συντρέχουν εξαιρετικές περιστάσεις που δεν επέτρεψαν την έγκαιρη καταχώρηση της.
Ο Κ.5(1) όπως είχε, αλλά και όπως έχει τροποποιηθεί, παρέχει στο Δικαστήριο την εξουσία, στην κατάλληλη περίπτωση, να επεκτείνει το χρόνο για καταχώρηση αίτησης για άδεια. Βέβαια, είναι αυτονόητο ότι σε περίπτωση εκπρόθεσμης αίτησης, πρέπει να δίνονται εξηγήσεις γιατί δεν τηρήθηκε η προβλεπόμενη προθεσμία, προς ικανοποίηση του Δικαστηρίου. Εν προκειμένω, οι εφεσείουσες παρέλειψαν να ικανοποιήσουν έστω και κατά το ελάχιστο, την πιο πάνω απαίτηση. Συνακόλουθα, δε διαπιστώνεται να υπήρξε παραβίαση του δικαιώματος των εφεσειουσών να προσφύγουν στη δικαιοσύνη. Τέλος, δεν εξηγείται πως παραβιάστηκε, στην προκειμένη περίπτωση και το Άρθρο 23 του Συντάγματος. Δεν δίδονται οποιεσδήποτε εξηγήσεις υπό το πρίσμα του Κ.5(1) και (2), ανωτέρω, όσον αφορά την εισήγηση αυτή και ειδικά ποια πρόνοια του Άρθρου 23 έχει παραβιαστεί, στην προκειμένη περίπτωση.
Επομένως, η έφεση απορρίπτεται.
Γ.N. ΓΙΑΣΕΜΗΣ, Δ.
Λ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΟΥ-ΑΝΔΡΕΟΥ, Δ.
Α. ΔΑΥΙΔ, Δ.
/γκ