ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Πολιτική Έφεση Αρ. 246/2015)
4 Ιουνίου, 2024
[ΜΑΛΑΧΤΟΣ, ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ, ΕΦΡΑΙΜ, Δ/στές]
1. MARK ASHLEY SAUL
2. NICOLA JANE SAUL
Εφεσείοντες,
ν.
1. NICOS DEMETRIOU FINANCE AND CONSTRUCTION LTD
2. H. & P. LAND LTD
3. IACOVOU BROTHERS (DEVELOPMENT) LTD
Εφεσίβλητων.
...............
K. Γ. Κουκούνης, για τους Εφεσείοντες.
Ελ. Ανδρέου (κα), για Ανδρέου, Χατζηχριστοφής Δ.Ε.Π.Ε., για τους Εφεσίβλητους.
ΜΑΛΑΧΤΟΣ, Δ.: Η απόφαση του Δικαστηρίου είναι ομόφωνη και
θα δοθεί από την Εφραίμ, Δ.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΕΦΡΑΙΜ, Δ.: Με την παρούσα Έφεση προσβάλλεται η απόφαση του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λάρνακας με την οποία απερρίφθη η απαίτηση των Εφεσειόντων για αποζημιώσεις για τον κατ' ισχυρισμό νόμιμο τερματισμό της συμφωνίας αγοράς από τους ίδιους ενός διαμερίσματος συνεπεία παράβασης της από τους Εφεσίβλητους, πωλητές.
Οι Εφεσείοντες υπέγραψαν την επίδικη συμφωνία ημερ. 21.3.2006 για την αγορά του διαμερίσματος 104 στην πολυκατοικία Athena Court - Block D, στο συγκρότημα Amphithea από τους Εφεσίβλητους. Η πολυκατοικία, σύμφωνα με τα σχέδια που επισυνάπτονταν στη συμφωνία, ήταν διώροφη και το διαμέρισμα 104 βρισκόταν στον πρώτο όροφο αυτής. Δυνάμει των όρων της εν λόγω συμφωνίας, οι Εφεσείοντες προέβησαν σε δύο πληρωμές συνολικού ποσού ΛΚ18.600 (€31.779,99) και κατέθεσαν τη συμφωνία στο Κτηματολόγιο. Το 2008, όταν οι Εφεσείοντες επισκέφθηκαν τον χώρο εντός του οποίου θα ανεγειρόταν το επίδικο συγκρότημα, διαπίστωσαν ότι είχε ανεγερθεί ένας επιπλέον (τρίτος) όροφος στην πολυκατοικία στην οποία βρισκόταν το διαμέρισμα που αγόρασαν. Διαμαρτυρήθηκαν στους Εφεσίβλητους γι' αυτό και εξέφρασαν την προθυμία να ανταλλάξουν το διαμέρισμα με ένα στον δεύτερο όροφο της πολυκατοικίας, κάτι το οποίο δεν κατέληξε σε θετικό αποτέλεσμα. Με επιστολή των δικηγόρων τους ημερ. 30.6.2009 οι Εφεσείοντες τερμάτισαν τη συμφωνία λόγω παράβασης ουσιώδους όρου αυτής με την ανέγερση του τρίτου ορόφου απέσυραν τη συμφωνία από το Κτηματολόγιο και απαίτησαν την επιστροφή του ποσού των ΛΚ18.600 (€31.779,99), πλέον τόκο και δικηγορικά έξοδα. Οι Εφεσίβλητοι αρνήθηκαν ότι υπήρξε παράβαση της συμφωνίας εκ μέρους τους, ισχυρίστηκαν ότι οι Εφεσείοντες παραβίασαν τη συμφωνία με την παράλειψη να καταβάλουν την προβλεπόμενη σε αυτή τρίτη δόση των ΛΚ27.900 και ήγειραν ανταπαίτηση ζητώντας το εν λόγω ποσό των ΛΚ27.900 (€31.799,99) το οποίο αντιπροσωπεύει τη μείωση της αξίας του διαμερίσματος και ή τη ζημιά που υπέστησαν οι Εφεσίβλητοι λόγω αδυναμίας να πωλήσουν το διαμέρισμα στην ίδια τιμή για την οποία το είχαν πωλήσει στους Εφεσείοντες.
Το πρωτόδικο Δικαστήριο κατέληξε πως δεν υπήρξε παράβαση της συμφωνίας με την ανέγερση του τρίτου ορόφου στην πολυκατοικία, καθότι έκρινε πως η περιουσία την οποία οι Εφεσείοντες αγόρασαν δυνάμει της συμφωνίας αφορούσε το διαμέρισμα «και όχι ολόκληρο το οικοδόμημα». Το πρωτόδικο Δικαστήριο κατέληξε επίσης ότι η δόση των ΛΚ27.900 (€31.799,99) δεν είχε καταστεί πληρωτέα από τους Εφεσείοντες με βάση τους όρους της συμφωνίας και ότι οι Εφεσίβλητοι δεν προσέφεραν την απαιτούμενη μαρτυρία προς στοιχειοθέτηση της ανταπαίτησης τους ως προς τη μείωση της αξίας του διαμερίσματος. Επομένως απέρριψε τόσο την αγωγή όσο και την ανταπαίτηση.
Οι έντεκα λόγοι έφεσης αφορούν τόσο στην αξιολόγηση της μαρτυρίας όσο και στη νομική ανάλυση και κατάληξη του πρωτόδικου Δικαστηρίου για απόρριψη της απαίτησης των Εφεσειόντων.
Με τους λόγους έφεσης 1, 2, 4 και 5 αποδίδεται ότι λανθασμένα το πρωτόδικο Δικαστήριο ερμήνευσε τη συμφωνία και ότι λανθασμένα κατέληξε ότι δεν υπήρξε παράβαση αυτής από τους Εφεσίβλητους και συνακόλουθα νόμιμος τερματισμός της. Επομένως, θα εξεταστούν μαζί.
Όπως αναφέρθηκε στην υπόθεση Λαζούρας ν. Σκυλλουριώτου (1992) 1 Α.Α.Δ. 168, η ερμηνεία εγγράφων είναι γενικά νομικό ζήτημα το οποίο αποφασίζεται από το Δικαστήριο. Ο σκοπός της ερμηνείας εγγράφων είναι η ανεύρεση της πραγματικής πρόθεσης των μερών όπως διακηρύσσεται στο έγγραφο. Η βασική αρχή είναι ότι η πρόθεση των συμβαλλομένων είναι όπως εκφράστηκε με τις λέξεις που περιέχονται στο έγγραφο. Στην υπόθεση Ανόρθωσις v. Απόλλων (2002) 1(Α) Α.Α.Δ. 518, επαναλήφθηκε ότι βασικό κριτήριο για την ερμηνεία του περιεχομένου μιας σύμβασης αποτελεί η συνήθης σημασία των λέξεων και όρων της συμφωνίας. Για να διακριβωθεί η σημασία και το πραγματικό νόημα των όρων μιας γραπτής συμφωνίας πρέπει το κείμενο της να ερμηνεύεται συνολικά και όχι μεμονωμένα ή αποσπασματικά έτσι ώστε να αντικατοπτρίζει αντικειμενικά την πρόθεση των μερών. Η τελευταία υπόθεση υιοθετήθηκε στην υπόθεση Σχίζα v. Αδάμου κ.ά. (2016) 1(Γ) Α.Α.Δ. 2536.
Το πρωτόδικο Δικαστήριο καθοδηγήθηκε ορθά ως προς τις πιο πάνω νομικές αρχές, με παραπομπή, μεταξύ άλλων, στις υποθέσεις Θεολόγου κ.ά. v. Κτηματικής Εταιρείας Νέμεσις Λτδ (1998) 1(Α) Α.Α.Δ. 407 και Saab and another v. The Holy Monastery of Ayios Neofytos (1982) 1 C.L.R. 499. Ακολούθως το πρωτόδικο Δικαστήριο παρέπεμψε στον όρο 21 της επίδικης συμφωνίας, σύμφωνα με τον οποίο οι πωλητές αναλαμβάνουν να ανεγείρουν και ολοκληρώσουν την περιουσία («the Property») σύμφωνα με τις τεχνικές προδιαγραφές και σχέδια τα οποία επισυνάπτονται, μονογραφήθηκαν από τα μέρη και αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της συμφωνίας. Σύμφωνα με τον ίδιο όρο, οποιαδήποτε αλλαγή στις τεχνικές προδιαγραφές και σχέδια μπορεί να γίνει κατόπιν γραπτής ειδοποίησης προς τους αγοραστές. Η λέξη «property» ερμηνεύεται στον όρο 1 της συμφωνίας ως εξής:
«THE PROPERTY means; the two-bedroom flat No. 104 to be constructed on the 1st floor of the building project named "AMPITHEA ATHENA COURT - BLOCK D" and which is marked by yellow colour on the attached plans and architectural drawings and are initialled by both parties.»
Το πρωτόδικο Δικαστήριο, με βάση τους δύο αυτούς όρους της συμφωνίας, κατέληξε πως ήταν ξεκάθαρο ότι η περιουσία («property») «συγκεκριμενοποιείται ως τέτοια το διαμέρισμα 104 στον πρώτο όροφο του συγκροτήματος . και όχι ολόκληρο το οικοδόμημα». Επομένως, ήταν η κρίση του πρωτόδικου Δικαστηρίου ότι οι Εφεσίβλητοι υποχρεούντο να ανεγείρουν και ολοκληρώσουν το διαμέρισμα 104 το οποίο οι Εφεσείοντες αγόρασαν σύμφωνα με τις τεχνικές προδιαγραφές και σχέδια που επισυνάπτονται στη συμφωνία και που αναφέρονται στο εν λόγω διαμέρισμα. Το πρωτόδικο Δικαστήριο θεώρησε πως δεν υπήρχε στη συμφωνία όρος ότι οι Εφεσίβλητοι δεν δικαιούντο να ανεγείρουν επιπρόσθετο όροφο και ότι θα υπήρχε συγκεκριμένος αριθμός διαμερισμάτων ο οποίος απαγορευόταν να αυξηθεί. Η δε υποχρέωση γραπτής ειδοποίησης δυνάμει του όρου 21 αφορούσε, σύμφωνα πάντα με το πρωτόδικο Δικαστήριο, την περίπτωση αλλαγών στο διαμέρισμα και όχι στην πολυκατοικία.
Θεωρούμε ότι η ερμηνεία την οποία έδωσε το πρωτόδικο Δικαστήριο στην επίδικη συμφωνία δεν συνάδει ούτε με τη συνήθη ερμηνεία των λέξεων αλλά ούτε και με την πρόθεση των μερών. Και τούτο καθότι το πρωτόδικο Δικαστήριο απομόνωσε τους προαναφερόμενους όρους της συμφωνίας, αγνοώντας άλλους όρους και τα συνημμένα σε αυτή αρχιτεκτονικά σχέδια. Ειδικότερα, το πρωτόδικο Δικαστήριο αγνόησε τον όρο 3 ο οποίος τιτλοφορείται «Description of the Sold Property» (περιγραφή της υπό πώληση περιουσίας) και προβλέπει ως ακολούθως:
«The immovable property which is hereby sold by the Vendors to the Purchasers is flat No.104 to be construed on the 1st floor of "AMPHITHEA - ATHENA COYRT - BLOCK D". It is a two-bedroom apartment consisting of one living - dining room and kitchen area, two bedrooms, .., the storage room ., the parking space., a share and a right of ownership in the common areas and the communal swimming pool. .. The said flat will be construed and form part of the building complex named .. which the Vendors will build with other building developments ... The sold flat is shown in the attached architectural plans (Annex A) . Copy of the title deed of the land upon which the said complex . is to be construed, is also hereby attached and forms part of this sale contract (Annex B) as well as copy of the technical characteristics (general specifications) according to which the said flat will be construed (Annex C) and copy of the land plan (Annex D).»
Σύμφωνα με τον όρο 22(a) της συμφωνίας, όλοι οι όροι της συμφωνίας είναι ουσιώδεις.
Το πρωτόδικο Δικαστήριο αγνόησε εντελώς τον ανωτέρω όρο και την ερμηνεία που δίδεται στην υπό πώληση περιουσία η οποία αφενός παραπέμπει στα αρχιτεκτονικά σχέδια τα οποία φέρουν την υπογραφή των μερών, αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της συμφωνίας και δείχνουν την ανέγερση διώροφης πολυκατοικίας και αφετέρου στη συμπερίληψη στην περιουσία του μεριδίου και της συνιδιοκτησίας των κοινόχρηστων χώρων της πολυκατοικίας και της πισίνας.
Όπως λέχθηκε στην υπόθεση Λίλλης v. Ξενή (2009) 1(Α) Α.Α.Δ. 217, η ερμηνεία που δίδεται σε μια σύμβαση πρέπει να είναι λογική και να οδηγεί στην πραγμάτωση του σκοπού και της πρόθεσης των συμβαλλομένων, όπως αυτή συνάγεται από το κείμενο εξεταζόμενο ως σύνολο και χωρίς να απομονώνεται οποιαδήποτε φράση. Στην υπόθεση Λευκαρίτης κ.ά. v. Long Beach Hotels Ltd κ.ά. (2000) 1(Α) Α.Α.Δ. 194, επιβεβαιώθηκε ότι η επισύναψη σχεδίων στα οποία η σύμβαση αναφέρεται γίνεται μέρος αυτής και ερμηνεύεται μαζί με τους όρους της.
Τα αρχιτεκτονικά σχέδια τα οποία τα μέρη υπέγραψαν και κατέστησαν μέρος της συμφωνίας καταδεικνύουν την ανέγερση του διαμερίσματος υπ' αρ. 104 το οποίο βρίσκεται στον πρώτο όροφο μιας διώροφης πολυκατοικίας η οποία αποτελεί μέρος ενός συγκροτήματος. Επίσης στην ίδια τη συμφωνία η υπό πώληση περιουσία δεν περιορίζεται στο διαμέρισμα αλλά και στους κοινόχρηστους και κοινόκτητους χώρους της πολυκατοικίας στην οποία θα ανεγειρόταν το διαμέρισμα 104. Προφανώς αυτός ο όρος περιλήφθηκε εφόσον πρόκειται για πολυκατοικία η οποία αποτελείται από μονάδες, ήτοι τα διαμερίσματα, οι οποίες ανήκουν αποκλειστικά στους ιδιοκτήτες τους και από κοινόκτητη ιδιοκτησία η οποία ανήκει ανά ποσοστό στους ιδιοκτήτες των μονάδων αυτής, σύμφωνα με τις σχετικές πρόνοιες του Μέρους ΙΙΑ του περί Ακίνητης Ιδιοκτησίας (Διακατοχή, Εγγραφή και Εκτίμηση) Νόμου, Κεφ. 224 και ειδικότερα το άρθρο 38Θ. Ο όρος 15 αναγνωρίζει ακριβώς αυτό το δικαίωμα της κοινόκτητης ιδιοκτησίας εφόσον αναφέρει πως οι Εφεσείοντες, με την αγορά, καθίστανται συνιδιοκτήτες («share owners») των κοινόκτητων χώρων και επομένως αποκτούν τα δικαιώματα και τις ευθύνες που προκύπτουν από τούτο. Αξίζει να σημειωθεί ότι το εν λόγω Μέρος προστέθηκε με τον τροποποιητικό Νόμο 6(Ι)/1993, στον οποίο γίνεται ρητή αναφορά στον όρο 16 της συμφωνίας. Ο όρος αυτός παραπέμπει στον εν λόγω Νόμο για την καλύτερη ρύθμιση των δικαιωμάτων και υποχρεώσεων σε σχέση με τους κοινόκτητους και κοινόχρηστους χώρους, μέρη και εγκαταστάσεις στο συγκρότημα.
Με βάση το περιεχόμενο της επίδικης συμφωνίας, προκύπτει ξεκάθαρα ότι η συμφωνία αναφέρεται τόσο στο διαμέρισμα όσο και στους κοινόκτητους και κοινόχρηστους χώρους του συγκροτήματος και ότι κατά την υπογραφή της συμφωνίας, η κοινή αντίληψη και κατανόηση των μερών ήταν η πώληση στους Εφεσείοντες του διαμερίσματος σε μια διώροφη πολυκατοικία, όπως αυτή απεικονίζεται στα σχέδια, και η παραχώρηση σε αυτούς μεριδίου στους κοινόχρηστους χώρους αυτής. Ως εκ τούτου η ανέγερση τρίτου ορόφου στην πολυκατοικία συνεπάγεται τη μείωση του μεριδίου των Εφεσειόντων, αγοραστών, στους κοινόκτητους και κοινόχρηστους χώρους, με αποτέλεσμα αυτή να συνιστά παράβαση των όρων της συμφωνίας, εφόσον η πολυκατοικία δεν ανεγέρθηκε με δύο ορόφους ως φαίνεται στα σχέδια, ανεξαρτήτως του ότι οι Εφεσίβλητοι είχαν εξασφαλίσει τις σχετικές άδειες προς τούτο.
Επομένως, το πρωτόδικο Δικαστήριο έσφαλε ως προς την ερμηνεία της συμφωνίας και στο συμπέρασμα του πως οι Εφεσείοντες αδικαιολόγητα τερμάτισαν τη συμφωνία. Οι λόγοι έφεσης 1, 2, 4 και 5 κρίνονται βάσιμοι και επιτυγχάνουν.
Με τους λόγους έφεσης 3 και 8 αποδίδεται ότι λανθασμένα το πρωτόδικο Δικαστήριο κατέληξε ότι οι Εφεσείοντες δεν δικαιούντο στην επιστροφή του ποσού των ΛΚ18.600 (€31.779,99) στη βάση του αδικαιολόγητου πλουτισμού.
Το πρωτόδικο Δικαστήριο εξέτασε κατά πόσο οι Εφεσείοντες δικαιούντο στην επιστροφή του καταβληθέντος ποσού των €31.779,99, στη βάση του αδικαιολόγητου πλουτισμού ενόψει του ευρήματος του ότι αυτοί αδικαιολόγητα τερμάτισαν τη συμφωνία. Αυτό το εύρημα έχει ανατραπεί ως ανωτέρω. Επομένως, το ζήτημα τίθεται πλέον στη βάση του κατά πόσο οι Εφεσείοντες δικαιούνται στην επιστροφή του εν λόγω ποσού ενόψει του ότι νόμιμα τερμάτισαν την εν λόγω συμφωνία.
Ο όρος 22(b) της συμφωνίας προνοεί πως, ανεξαρτήτως οποιασδήποτε άλλης θεραπείας, το μέρος που παραβιάζει τη συμφωνία έχει την ευθύνη για την καταβολή αποζημιώσεων. Είναι γνωστή η νομική αρχή ότι ο σκοπός των αποζημιώσεων είναι η αποκατάσταση του αθώου μέρους στο σημείο όπου θα βρισκόταν αν η συμφωνία εφαρμοζόταν (βλ. Αλπάν (Αδελφοί Τάκη) Λτδ κ.ά. v. Τυφωνίδου (1996) 1(Α) Α.Α.Δ. 678). Από τη στιγμή που οι Εφεσείοντες κατέβαλαν το ποσό των €31.779,99 για την αγορά διαμερίσματος δυνάμει συμφωνίας την οποία νόμιμα τερμάτισαν λόγω παραβίασης αυτής από του Εφεσίβλητους, τότε σαφώς δικαιούνται στην επιστροφή του εν λόγω καταβληθέντος ποσού.
Ως εκ τούτου οι λόγοι έφεσης 3 και 8 επιτυγχάνουν στο ότι οι Εφεσείοντες δικαιούνται μεν στο ποσό των €31.779,99, στη βάση όμως του νόμιμου τερματισμού από αυτούς της συμφωνίας λόγω παράβασης αυτής από τους Εφεσίβλητους.
Με τους λόγους έφεσης 10 και 11 προσβάλλεται ως εσφαλμένη η κατάληξη του πρωτόδικου Δικαστηρίου για την απόρριψη της απαίτησης των Εφεσειόντων για το ποσό των €9.750 ως ειδικές αποζημιώσεις και για παραδειγματικές και τιμωρητικές αποζημιώσεις.
Το πρωτόδικο Δικαστήριο δεν ασχολήθηκε με το ποσό των €9.750 το οποίο οι Εφεσείοντες αξίωναν με την αγωγή τους, παρά μόνο με την αξίωση τους για τιμωρητικές και παραδειγματικές αποζημιώσεις, τις οποίες δεν επεδίκασε στη βάση του ότι αυτές επιδικάζονται «μόνο στην περίπτωση αστικών αδικημάτων» ενώ δεν υπήρχε «δικογραφημένη θέση για αστικό αδίκημα ή ποιο είναι αυτό».
Το ποσό των €9.750 αποτελείτο από το ποσό των €5.000 συν €500 ΦΠΑ, για τα δικηγορικά έξοδα που οι Εφεσείοντες κατέβαλαν στους δικηγόρους τους για τη σύνταξη της επίδικης συμφωνίας, τη χαρτοσήμανση και κατάθεση της στο Κτηματολόγιο, την ετοιμασία και υποβολή σχετικών αιτήσεων προς το Υπουργικό Συμβούλιο για την εξασφάλιση άδειας σε αλλοδαπό για την απόκτηση ακίνητης περιουσίας στην Κύπρο και για άλλα έξοδα σχετιζόμενα με την απαίτηση επιστροφής του. Περιλαμβάνει επίσης το ποσό των €4.000 για τα ταξιδιωτικά και μεταφορικά έξοδα από την Αγγλία και για τη διαμονή τους στην Κύπρο για την αγορά του διαμερίσματος και την επιθεώρηση ανέγερσης του.
Είναι πάγια νομολογιακή αρχή ότι οι ειδικές ζημιές θα πρέπει να αποδεικνύονται με αυστηρότητα. Σχετική είναι η υπόθεση Κακόψιτου v. Παναγή (2001) 1(Β) Α.Α.Δ. 839. Στην υπό κρίση υπόθεση η σχετική μαρτυρία που προσφέρθηκε από τους Εφεσείοντες προήλθε από τον Εφεσείοντα και τον δικηγόρο του, οι οποίοι όμως αναφέρθηκαν με πλήρη γενικότητα στα εν λόγω ποσά και δεν παρουσίασαν οποιαδήποτε αποδεικτικά στοιχεία ως προς την καταβολή των εν λόγω εξόδων. Η μόνη εξαίρεση είναι για το ποσό των ΛΚ1.950 (€3.333,48 βάσει του περί Υιοθέτησης του Ευρώ Νόμου του 2007, Ν.33(Ι)/2007), το οποίο καταβλήθηκε στους δικηγόρους τους σύμφωνα με την απόδειξη πληρωμής ημερ. 7.4.2006, η οποία κατατέθηκε ως τεκμήριο και αναφέρεται σε συμβόλαιο, πραγματικά έξοδα, αμοιβή και ΦΠΑ. Δεν αποτέλεσε αντικείμενο αντεξέτασης ούτε και αμφισβήτησης η πληρωμή του εν λόγω ποσού για τις συγκεκριμένες υπηρεσίες και την αμοιβή των δικηγόρων των Εφεσειόντων, επομένως αυτό το σκέλος της αξίωσης τους έχει αποδειχθεί στον απαιτούμενο βαθμό.
Η αξίωση για παραδειγματικές και τιμωρητικές αποζημιώσεις στηριζόταν στην κατ' ισχυρισμό εγωιστική και περιφρονητική των δικαιωμάτων των Εφεσειόντων συμπεριφορά εκ μέρους των Εφεσίβλητων, σε σχέση με την παράβαση της συμφωνίας εκ μέρους τους με την ανέγερση επιπρόσθετου ορόφου στην πολυκατοικία.
Είναι καλά καθιερωμένο ότι τέτοιες αποζημιώσεις έχουν την έννοια της τιμωρίας του αδικοπραγούντος όταν η συμπεριφορά του καταδεικνύει αφενός έντονη αδιαφορία για τα δικαιώματα των άλλων και αφετέρου την επίτευξη κέρδους στον ίδιο. Δίδονται εκεί όπου το Δικαστήριο θεωρεί ότι οι συνήθεις αποζημιώσεις δεν επαρκούν, ενώ μπορούν να αποδοθούν και αυξημένες αποζημιώσεις που δυνατόν να είναι αρκετές να καλύψουν ιδιαίτερη βλάβη στον ενάγοντα. Χρήσιμη καθοδήγηση ως προς τις τιμωρητικές αποζημιώσεις προσφέρουν οι υποθέσεις Papakokkinou v. Kanther (1982) 1 C.L.R. 65, Adrian Holdings Ltd v. Δημοκρατίας (1998) 1(Γ) Α.Α.Δ. 1836, Παπαχρυστοστόμου v. Κώστα Γρηγοριάδη & Συνεταίροι (2015) 1(Γ) Α.Α.Δ. 2755, Γενικός Εισαγγελέας v. Πάλμα (2015) 1 Α.Α.Δ. 2489 και Κυπριανού v. Γενικού Εισαγγελέα, Πολ. Έφεση Αρ. 6/2015 ημερ. 13.9.2023.
Θεωρούμε ορθή την κατάληξη του πρωτόδικου Δικαστηρίου ως προς την απόρριψη αυτής της αξίωσης, καθότι οι Εφεσίβλητοι παραβίασαν μεν τους όρους της επίδικης συμφωνίας, πλην όμως δεν κατεδείχθη τέτοια συμπεριφορά εκ μέρους τους που να δικαιολογεί την επιδίκαση τιμωρητικών αποζημιώσεων, πέραν των ήδη επιδικασθεισών υπέρ τους αποζημιώσεων.
Με βάση τα όσα αναφέρονται ανωτέρω, οι λόγοι έφεσης 10 και 11 επιτυγχάνουν.
Ενόψει της επιτυχίας των πιο πάνω λόγων έφεσης, καθίσταται αχρείαστη η εξέταση των υπόλοιπων λόγων έφεσης.
Η Έφεση επιτυγχάνει αναφορικά με τους λόγους έφεσης 1-5, 8, 10 και 11.
Η πρωτόδικη απόφαση παραμερίζεται. Εκδίδεται απόφαση υπέρ των Εφεσειόντων και εναντίον των Εφεσίβλητων αλληλέγγυα και ή κεχωρισμένα για το ποσό των €35.113,47. Όσον αφορά τον τόκο, οι Εφεσείοντες αξίωναν, μεταξύ άλλων, νόμιμο τόκο από την ημερομηνία καταβολής των ποσών και ή από τις 19.5.2006, ημερομηνία πληρωμής του ποσού των €31.779,99. Λόγω του ότι το ποσό των €3.333,48 καταβλήθηκε λίγο προηγουμένως, ήτοι στις 7.4.2006, θεωρούμε ορθό και δίκαιο όπως το επιδικασθέν ποσό των €35.113,47 φέρει νόμιμο τόκο από τις 19.5.2006 μέχρι εξοφλήσεως.
Τα έξοδα της πρωτόδικης διαδικασίας αναφορικά με την απαίτηση επιδικάζονται υπέρ των Εφεσειόντων και εναντίον των Εφεσίβλητων, στην κλίμακα του επιδικασθέντος ποσού, όπως θα υπολογιστούν από τον αρμόδιο Πρωτοκολλητή και εγκριθούν από το αρμόδιο Δικαστήριο.
Περαιτέρω, επιδικάζονται υπέρ των Εφεσειόντων και εναντίον των Εφεσίβλητων €3.500 έξοδα έφεσης, πλέον ΦΠΑ αν υπάρχει.
Χ. ΜΑΛΑΧΤΟΣ, Δ.
Ι. ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ, Δ.
Ε. ΕΦΡΑΙΜ, Δ.
/κβπ