ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Αίτηση Νομικής Αρωγής Αρ. 5/2023)
15 Δεκεμβρίου 2023
[Χ. ΜΑΛΑΧΤΟΣ, Δ.]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΝΟΜΙΚΗΣ ΑΡΩΓΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΤΙΚΟ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ (ΑΡ. 1) ΤΟΥ 2003
Ο ΠΕΡΙ ΝΟΜΙΚΗΣ ΑΡΩΓΗΣ ΝΟΜΟΣ ΤΟΥ 2002 (Ν.165(Ι)/2002)
ΑΙΤΗΣΗ ΓΙΑ ΠΑΡΟΧΗ ΔΩΡΕΑΝ ΝΟΜΙΚΗΣ ΑΡΩΓΗΣ
ΑΙΤΗΣΗ ΑΠΟ REGRNARD CHIJIOKE UBOCHI
---------------
Ο Αιτητής εμφανίζεται προσωπικά.
κ. Γ. Γεωργίου εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα, για τη Δημοκρατία.
--------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΜΑΛΑΧΤΟΣ, Δ.: Ο Αιτητής καταχώρησε αίτηση στη βάση του περί Νομικής Αρωγής Νόμου του 2002, Ν.165(Ι)/2002 ζητώντας δωρεάν νομική αρωγή για να καταχωρήσει αίτηση για προνομιακό ένταλμα Habeas Corpus Ad Subjiciendum ώστε να αφεθεί ελεύθερος.
Ο Αιτητής κατάγεται από τη Νιγηρία και σύμφωνα με τα όσα καταγράφονται στην Έγγραφη Δήλωση που καταχώρησε, είναι αιτητής ασύλου (διεθνούς προστασίας) και κρατείται στο Κέντρο Υποδοχής Μεταναστών Μενόγειας. Ο Γενικός Εισαγγελέας καταχώρισε ένσταση υποστηρίζοντας ότι ο Αιτητής δεν είναι αιτητής διεθνούς προστασίας και επομένως η περίπτωση του δεν καλύπτεται από τις πρόνοιες της νομοθεσίας. Με την ένορκη δήλωση που υποστηρίζει την ένσταση τίθενται ενώπιον του Δικαστηρίου πληροφορίες για το καθεστώς του Αιτητή και επισυνάπτονται σχετικά έγγραφα.
Σύμφωνα με τα στοιχεία αυτά, ο Αιτητής κρατείται δυνάμει διατάγματος κράτησης και απέλασης που εκδόθηκε εναντίον του την 6.4.2023, δυνάμει του Άρθρου 14 του περί Αλλοδαπών και Μετανάστευσης Νόμου, Κεφ. 105.
Ο Αιτητής αφίχθηκε στην Κύπρο την 19.3.1989. Την 6.4.2019 υπέβαλε αίτηση για διεθνή προστασία, που απορρίφθηκε από την Υπηρεσία Ασύλου την 27.4.2022. Η απόφαση του επιδόθηκε την 29.4.2022. Ήταν τότε κατάδικος στις Κεντρικές Φυλακές, έχοντας την 14.11.2021 καταδικαστεί σε φυλάκιση δύο χρόνων για επίθεση που προκάλεσε πραγματική σωματική βλάβη. Αποφυλακίστηκε την 21.3.2023 και συνελήφθηκε αμέσως δυνάμει διατάγματος που είχε εκδοθεί την ίδια ημέρα σύμφωνα με το άρθρο 9ΣΤ(2)(ε) του περί Προσφύγων Νόμου του 2000, Ν.6(Ι)/2000. Το διάταγμα αυτό ακυρώθηκε την 6.4.2023 οπόταν και εκδόθηκε το προαναφερόμενο διάταγμα κράτησης και απέλασης δυνάμει του οποίου κρατείται μέχρι σήμερα. Μεσολάβησε η επανεξέταση του τρείς φορές, την 12.6.2023, την 2.8.2023 και την 19.10.2023. Ο Αιτητής υπέβαλε νέα αίτηση για διεθνή προστασία, η οποία απορρίφθηκε την 11.5.2023 ως απαράδεκτη. Η απόφαση του επιδόθηκε την 16.5.2023. Προσφυγή που υπέβαλε την 31.5.2023 στο Διοικητικό Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας, αποσύρθηκε και απορρίφθηκε την 24.7.2023.
Στον Αιτητή δόθηκε η ευκαιρία, αφού του μεταφράστηκε η ένσταση και το περιεχόμενο της ένορκης δήλωσης που καταχωρίστηκε προς υποστήριξη της, να παρουσιάσει τις θέσεις του. Αναφέρθηκε στις προσωπικές του περιστάσεις και σε ζητήματα που δεν αφορούν την υπό κρίση αίτηση. Τη θέση του ότι είναι αιτητής ασύλου (αιτητής διεθνούς προστασίας) που είναι η βάση στην οποία εδράζεται το αίτημα του για νομική αρωγή, δεν την έχει τεκμηριώσει.
Το καθεστώς του Αιτητή στη Δημοκρατία προκύπτει από τα όσα αναφέρονται στην ένορκη δήλωση που υποστηρίζει την ένσταση του Γενικού Εισαγγελέα. Ο Αιτητής δεν θεωρείται αιτητής διεθνούς προστασίας.
Οι περιπτώσεις όπου μπορεί να παραχωρηθεί δωρεάν νομική αρωγή είναι, σύμφωνα με το Άρθρο 3 του Ν.165(Ι)/2002, οι εξαντλητικά αναφερόμενες στα Άρθρα 4, 4Α, 5, 6, 6Α, 6Β, 6Γ, 6Δ, 6Ε και 6ΣΤ, στην έκταση και υπό τους όρους που διαλαμβάνονται στον ίδιο το Νόμο. Είχα την ευκαιρία να τις αναπτύξω στην Aghaei Αίτ. Νομ. Αρωγής Αρ.26/2022, ημερ.29.7.2023, με αναφορά σε ανάλογη περίπτωση.
Η διαδικασία της αίτησης για προνομιακό διάταγμα habeas corpus θεωρείται πολιτική διαδικασία. Μπορεί ωστόσο να παραχωρηθεί δωρεάν νομική αρωγή σε αίτηση habeas corpus, κάτω από το Άρθρο 4 του Ν.165(Ι)/2002 που αφορά σε ποινικές διαδικασίες, νοουμένου ότι ο αιτητής κρατείται στα πλαίσια ποινικής διαδικασίας (Καυκαρής (2004) 1(Α) Α.Α.Δ. 315, 319-21). Δεν είναι τέτοια η περίπτωση του Αιτητή που, όπως εξηγήθηκε πιο πάνω, κρατείται για με σκοπό την απέλαση του δυνάμει των σχετικών προνοιών του Κεφ. 105.
Σύμφωνα με το Άρθρο 5(2) του Ν.165(Ι)/2002 παρέχεται δωρεάν νομική αρωγή σε «διαδικασίες για καθορισμένες παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων», που σύμφωνα με το εδάφιο (1) σημαίνει, όταν πρόκειται για πολιτική διαδικασία, διαδικασία «που εγείρεται εναντίον της Δημοκρατίας για ζημιά που υπέστη πρόσωπο συνεπεία καθορισμένων παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων», που σύμφωνα με το Άρθρο 2 του Ν.165(Ι)/2002 « . σημαίνει τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τα οποία εκτίθενται στον Πίνακα». Ούτε αυτή η πρόνοια έχει εφαρμογή στην περίπτωση του Αιτητή (Bayati, Αίτ. Νομ. Αρωγής Αρ.6/2017, ημερ.9.3.2017, Gujjar, Αίτ. Νομ. Αρωγής Αρ. 21/2016, ημερ.12.4.2016).
Το Άρθρο 6Β προνοεί για την παροχή δωρεάν νομικής αρωγής σε αιτητές και δικαιούχους διεθνούς προστασίας. Σύμφωνα με την παρ.(β) του εδαφίου (1) «ο όρος «αιτητής διεθνούς προστασίας» έχει την έννοια που αποδίδεται στον όρο «αιτητής» σύμφωνα με τις διατάξεις του περί Προσφύγων Νόμου του 2000». Το Άρθρο 2(1) του Ν.6(Ι)/2000 προνοεί ότι: ««αιτητής» σημαίνει υπήκοο τρίτης χώρας ή ανιθαγενή, ο οποίος έχει υποβάλει αίτηση διεθνούς προστασίας .». Μετά την απόρριψη των σχετικών αιτημάτων του, ο Αιτητής δεν είναι αιτητής διεθνούς προστασίας, επομένως, η περίπτωση του δεν μπορεί να ενταχθεί ούτε κάτω από το Άρθρο 6Β του Ν.165(Ι)/2002 (Ullah, Αίτ. Νομ. Αρωγής Αρ.36/2016, ημερ.30.5.2016).
Το Άρθρο 6Γ προνοεί για την παροχή δωρεάν νομικής αρωγής σε παρανόμως παραμένοντες υπηκόους τρίτης χώρας, όπως ο Αιτητής, σε σχέση όμως με διαδικασίες που καθορίζονται στο εδάφιο (2), που είναι για την άσκηση προσφυγής δυνάμει του Άρθρου 146 του Συντάγματος κατά απόφασης επιστροφής, κατά απόφασης περί απομάκρυνσης και κατά απαγόρευσης εισόδου (Άρθρα 18ΟΗ, 18Π και 18ΠΓ του Κεφ.105 αντίστοιχα). Η περίπτωση του Αιτητή δεν είναι τέτοια, αλλά εμπίπτει στο Άρθρο 18ΠΣΤ(5)(α) που προνοεί ότι η διάρκεια κράτησης υπόκειται σε αίτηση για την έκδοση εντάλματος habeas corpus δυνάμει του Άρθρου 155.4 του Συντάγματος. Επομένως ούτε και το Άρθρο 6Γ μπορεί να καλύψει την περίπτωση του Αιτητή.
Σημειώνεται περαιτέρω ότι η Αίτηση δεν μπορεί να επιτύχει ούτε κάτω από τα Άρθρα 4Α, 6, 6Α, 6Δ, 6Ε ή 6ΣΤ του Ν.165(Ι)/2002 που αφορούν περιπτώσεις που καμιά συνάφεια δεν έχουν με την περίπτωση του Αιτητή.
Η Αίτηση απορρίπτεται.
Εξηγείται στον Αιτητή ότι έχει κάθε δικαίωμα να καταχωρίσει αίτηση για Habeas Corpus και να επιδιώξει να αφεθεί ελεύθερος. Αυτό που έχει απορριφθεί είναι η αίτηση του για παροχή νομικής αρωγής.
Τα έξοδα του μεταφραστή να πληρωθούν από τη Δημοκρατία.
Χ. Μαλαχτός, Δ.