|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Πολιτική Αίτηση Αρ. 137/2023)
(i-justice)
8 Νοεμβρίου, 2023
[Λ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΟΥ-ΑΝΔΡΕΟΥ, Δ.]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 155.4 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 3 ΚΑΙ 9 ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ (ΠΟΙΚΙΛΑΙ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ) ΝΟΜΟΥ ΤΟΥ 1964, ΟΠΩΣ ΕΧΕΙ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΘΕΙ ΜΕΧΡΙ ΣΉΜΕΡΑ
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΑΝΩΤΑΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ ΕΚΔΟΣΗΣ ΕΝΤΑΛΜΑΤΩΝ ΠΡΟΝΟΜΙΑΚΗΣ ΦΥΣΕΩΣ) ΔΙΑΔΙΚΑΣΤΙΚΟ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ ΤΟΥ 2018
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΤΟΥ Γ. Ν., ΑΠΟ ΤΗ ΛΑΡΝΑΚΑ, ΓΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΕΝΤΑΛΜΑΤΟΣ CERTIORARI ΚΑΙ/Ή PROHIBITION
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΤΟ ΔΙΑΤΑΓΜΑ ΠΛΗΡΩΜΗΣ/ΦΥΛΑΚΙΣΤΗΡΙΟΥ ΗΜ. 8/9/23 ΤΟΥ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ΛΑΡΝΑΚΑΣ ΣΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΤΗΣ Μ. Μ. Χ. ΓΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΕΝΤΑΛΜΑΤΟΣ ΠΛΗΡΩΜΗΣ/ΦΥΛΑΚΙΣΤΗΡΙΟΥ, Η ΟΠΟΙΑ ΚΑΤΑΧΩΡΗΘΗΚΕ ΣΤΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΤΗΣ ΑΙΤΗΣΗΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΜΕ ΑΡ. 184/20.
Αιτητής παρών προσωπικά.
_____________________________________________________________________
Α Π Ο Φ Α Σ Η
(Ex-tempore)
Λ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΟΥ-ΑΝΔΡΕΟΥ, Δ.: Στις 23/10/2023 δόθηκε άδεια στον Αιτητή για την καταχώριση Αίτησης δια Κλήσεως για την έκδοση Προνομιακού Εντάλματος Certiorari για την ακύρωση του Εντάλματος Φυλάκισης του, ημερ. 8/9/2023, που εκδόθηκε από το Οικογενειακό Δικαστήριο Λάρνακας στην Υπόθεση Διατροφής υπ' αρ. 184/2020.
Η άδεια χορηγήθηκε αφού ο Αιτητής ικανοποίησε το Δικαστήριο ότι έχει εκ πρώτης όψεως υπόθεση και ότι υπάρχει συζητήσιμο θέμα που αφορά στην παραβίαση των αρχών της φυσικής δικαιοσύνης σε σχέση με τη διαδικασία που ακολουθήθηκε για την έκδοση του υπό κρίση Εντάλματος Φυλάκισης.
Το Ένταλμα Φυλάκισης είχε εκδοθεί κατόπιν ένορκης δήλωσης, σύμφωνα με το Άρθρο 124Α του περί Ποινικής Δικονομίας Νόμου, Κεφ. 155, που είχε καταχωριστεί στο Κατώτερο Δικαστήριο από την πρώην σύζυγο του Αιτητή, η οποία, παρά την επίδοση της δια Κλήσεως Αίτησης που καταχωρήθηκε, δεν εμφανίστηκε στην παρούσα Αίτηση. Ανεξάρτητα όμως από το γεγονός της μη εμφάνισης της και, συνεπακόλουθα, της μη ύπαρξης ένστασης, το Δικαστήριο έχει καθήκον να εξετάσει κατά πόσο δικαιολογείται η έκδοση του αιτούμενου Προνομιακού Εντάλματος.
Όπως προκύπτει από την ένορκη δήλωση του Αιτητή που υποστηρίζει την Αίτηση, στις 19/9/2023 είχε λάβει κλήση από το Τμήμα Ενταλμάτων του Κεντρικού Αστυνομικού Σταθμού Λάρνακας, όπου Αστυνομικός τον ενημέρωσε αναφορικά με την έκδοση φυλακιστηρίου στο όνομά του, για το ότι δεν είχε πληρώσει τη διατροφή για το μήνα Αύγουστο. Ο Αιτητής έκπληκτος ενημέρωσε την Αστυνομικό ότι αφενός, ποτέ δεν κλήθηκε στο Δικαστήριο γι' αυτό το θέμα και αφετέρου, ότι μόνος του και προληπτικά είχε ενημερώσει γραπτώς το Δικαστήριο, γιατί δεν ήταν η πρώτη φορά που είχε επιχειρηθεί να εκδοθεί ένταλμα σε βάρος του ερήμην.
Ακολούθησε ηλεκτρονική αλληλογραφία του Αιτητή με την πρώην σύζυγο του και τους δικηγόρους της στο πλαίσιο της οποίας τους ενημέρωσε για το φυλακιστήριο, ζητώντας τους συγχρόνως να προχωρήσουν στην απόσυρσή του. Ουδέποτε έλαβε οποιαδήποτε απάντηση και παρά το γεγονός ότι τους απέστειλε υπενθυμιστική ηλεκτρονική αλληλογραφία ζητώντας τους να αποσύρουν το φυλακιστήριο.
Το Άρθρο 124Α του Κεφ. 155 προνοεί ότι:
«124Α.(1) Ανεξάρτητα από τις διατάξεις των άρθρων 118 έως 124 του παρόντος Μέρους, στις περιπτώσεις που πρόσωπο παραλείπει να συμμορφωθεί με διάταγμα διατροφής, που εκδίδεται δυνάμει του περί Ρυθμίσεως των Περιουσιακών Σχέσεων των Συζύγων Νόμου και του περί Σχέσεων Γονέων και Τέκνων Νόμου, το πρόσωπο προς όφελος του οποίου εκδόθηκε το διάταγμα δύναται να καταχωρίσει στο Δικαστήριο ένορκη δήλωση για την έκδοση εντάλματος φυλάκισης του προσώπου που παρέλειψε να συμμορφωθεί και το Δικαστήριο, αφού καλέσει το επηρεαζόμενο πρόσωπο να εμφανιστεί ενώπιόν του κατά τα οριζόμενα στο εδάφιο (2), δύναται να εκδώσει ένταλμα φυλάκισης εναντίον του επηρεαζόμενου προσώπου για την περίοδο που ορίζεται στο ένταλμα και για τέτοια περαιτέρω περίοδο στην οποία το πρόσωπο δυνατό να υπόκειται δυνάμει των διατάξεων του άρθρου 128 σε σχέση με τα έξοδα εκτέλεσης του εντάλματος φυλάκισης.
(2) Για να καταστεί δυνατή η εμφάνιση του επηρεαζόμενου προσώπου και να εκδοθεί το ένταλμα φυλάκισης δυνάμει του παρόντος άρθρου, το Δικαστήριο καλεί γραπτώς το επηρεαζόμενο πρόσωπο να εμφανιστεί ενώπιόν του κατά την καθοριζόμενη στην κλήση ημερομηνία, που ορίζεται το αργότερο εντός δεκαπέντε ημερών από την καταχώριση της ένορκης δήλωσης, για να εξηγήσει τους λόγους γιατί παρέλειψε να συμμορφωθεί με το διάταγμα διατροφής και τον πληροφορεί ότι σε περίπτωση μη εμφάνισης του το ένταλμα φυλάκισης δύναται να εκδοθεί:
Με δεδομένες τις πρόνοιες του Άρθρου 124Α του Κεφ. 155 δεν τίθεται προς αμφισβήτηση η εξουσία που είχε το Κατώτερο Δικαστήριο να εκδώσει ένταλμα στην απουσία του Αιτητή. Ούτε χωρεί οποιασδήποτε αμφιβολίας ότι ο Αιτητής είχε κάθε δικαίωμα, όπως ήταν και η κλήση που του στάλθηκε, να εμφανιστεί ενώπιον του Κατώτερου Δικαστηρίου για να εξηγήσει δυνάμει του εδαφίου (2) του εν λόγω Άρθρου «..τους λόγους γιατί παρέλειψε να συμμορφωθεί με το διάταγμα διατροφής...». Ούτε, βεβαίως, χωρεί αμφιβολία ότι το πιο πάνω δικαίωμα του Αιτητή για λήψη, δεόντως, γνώσης της εναντίον του διαδικασίας διασφαλίζεται από το Δικαστήριο, το οποίο, καθηκόντως, οφείλει να βεβαιωθεί ότι έχει γίνει επίδοση της κλήσης στον ίδιο.
Όπως δε αναφέρθηκε στην υπόθεση Αναφορικά με την Αίτηση του Ammar, Πολιτική Αίτηση Αρ. 11/2016, ημερ. 25/2/2016:
«Αν, σε τέτοια περίπτωση, το Δικαστήριο δεν ασκεί το, ως άνω, καθήκον του, τότε ελλοχεύει ο κίνδυνος να διατάσσεται η φυλάκιση του καθ' ου η αίτηση, χωρίς αυτός να λαμβάνει γνώση περί της ύπαρξης της εναντίον του διαδικασίας. Τέτοια κατάληξη συνιστά παραβίαση της αρχής της φυσικής δικαιοσύνης, ότι ουδείς καταδικάζεται χωρίς να του δοθεί προηγουμένως η ευκαιρία να ακουστεί, όπως η αρχή αυτή κατοχυρώνεται από τα ΄Αρθρα 12.5(α) και (γ) και 30.3(α) και (β) του Συντάγματος. Στην υπόθεση Ιερά Μητρόπολη Λεμεσού ν. Chr. P. Michaelides (Estates) Ltd (2002) 1 Α.Α.Δ. 43, η οποία εξέτασε την επίδοση κλητηρίου εντάλματος σε αγωγή, έγινε αναφορά στην πιο πάνω αρχή, στις σελίδες 48 έως 49, ως εξής: -
«Η καλή επίδοση συνδέεται αναπόφευκτα με τη δυνατότητα του ενδιαφερομένου να γνωρίζει τους λόγους για τους οποίους εγκαλείται στο δικαστήριο. Τότε μόνο του παρέχεται η δυνατότης να υπερασπισθεί. Πρόκειται για δικαίωμα που έχει αναχθεί σε θεμελιώδες ατομικό δικαίωμα. Το άρθρ. 30.3(α) και (β) περιλαμβάνεται στο χάρτη των 'θεμελιωδών δικαιωμάτων και ελευθεριών' του Συντάγματος.»
Στο πρακτικό του Κατώτερου Δικαστηρίου που εξέδωσε το Ένταλμα Φυλάκισης αναφέρεται ότι, «ικανοποιούμαι ότι ο καθ'ου η αίτηση έχει ειδοποιηθεί σύμφωνα με τις πρόνοιες του άρθρου 124Α του Κεφ. 155». Δεν σημειώνεται, ωστόσο, ως τεκμήριο κάποια ένορκη δήλωση που να υποστηρίζει την εν λόγω διαπίστωση, παρά μόνο αντίγραφο της κλήσης όπου αναγράφεται ότι εκδόθηκε στις 22/8/2023.
Στην Γρηγορίου ν. Τραπέζης Κύπρου Λτδ (1992) 1(Β) Α.Α.Δ. 1222, 1224, τονίστηκαν οι επιπτώσεις από την αποστέρηση των δικαιωμάτων που εγγυάται το Άρθρο 30 του Συντάγματος. Αναφέρθηκε ότι:
«Παρέκκλιση από τα θέσμια της δίκαιης δίκης, που εγγυάται το άρθρο 30.2 του Συντάγματος, αναιρεί τη δίκη και καθιστά το αποτέλεσμα άκυρο. (Βλ. Psaras & Another v. Republic (1987) 2 C.L.R. 132, Έλληνας ν. Δημοκρατίας (1989) 2 Α.Α.Δ. 149 και Ευσταθίου ν. Αστυνομίας (1990) 2 Α.Α.Δ. 294). Κατ' ανάλογο τρόπο και για παρόμοιους λόγους αποστέρηση των δικαιωμάτων που κατοχυρώνει το άρθρο 30.3 ενέχει τις ίδιες συνέπειες εφόσον η άσκηση τους επιδιώκεται μέσα στα πλαίσια της δικαστικής λειτουργίας και όχι έξω ή σε αντίθεση με αυτά. (Βλ. Rousos v. Republic (1984) 3 C.L.R. 1437 - Βλ. επίσης Rousos and Another v. Republic (1985) 3 C.L.R. 119, Αίτηση Μαγκάκη, Αρ. 161/90, αποφασίστηκε στις 6.12.90, και Αίτηση Χριστοδούλου (1991) 1 Α.Α.Δ. 35).»
Κατ' ακολουθίαν όλων των πιο πάνω διαπιστώνεται ότι το υπό κρίση Ένταλμα Φυλάκισης εκδόθηκε κατά παράβαση των κανόνων φυσικής δικαιοσύνης εφόσον δεν επιδόθηκε στον Αιτητή έγκαιρα κλήση στη διαδικασία ενώπιον του Κατώτερου Δικαστηρίου, κατά την οποία αυτό εκδόθηκε, ώστε αυτός να μπορέσει να παραστεί και να ακουστεί.
Ως εκ τούτου, εκδίδεται Προνομιακό Ένταλμα Certiorari με το οποίο ακυρώνεται το Ένταλμα Φυλάκισης του Αιτητή, ημερ. 8/9/2023, το οποίο εκδόθηκε από το Οικογενειακό Δικαστήριο Λάρνακας.
Επιδικάζονται έξοδα προς όφελος του Αιτητή όπως αυτά θα υπολογιστούν.
Λ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΟΥ-ΑΝΔΡΕΟΥ,
Δ.