ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ

Έρευνα - - Αφαίρεση Υπογραμμίσεων


ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ

ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ

                                                        (Πολιτική Αίτηση Αρ. 115/23)

 

28 Νοεμβρίου, 2023

 

[Ε. ΕΦΡΑΙΜ, Δ/στής]

 

ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ AΡΘΡΟ 155.4 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 3 ΚΑΙ 9 ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ (ΠΟΙΚΙΛΑΙ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ) ΝΟΜΟΥ ΤΟΥ 1964 (Ν.33/1964)

ΚΑΙ

 

ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΑΝΩΤΑΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ ΕΚΔΟΣΗΣ ΕΝΤΑΛΜΑΤΩΝ ΠΡΟΝΟΜΙΑΚΗΣ ΦΥΣΕΩΣ) ΔΙΑΔΙΚΑΣΤΙΚΟ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ ΤΟΥ 2018

ΚΑΙ

 

ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΤΟΥ KINGSLEY AYUK NKWASSEU ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΔΟΣΗ ΕΝΤΑΛΜΑΤΟΣ HABEAS CORPUS

 

ΚΑΙ

 

ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΩΝ ΝΟΜΟ 14/60, ΤΟΥΣ ΠΕΡΙ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ (ΠΟΙΚΙΛΑΙ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ) ΝΟΜΟΥΣ ΤΟΥ 1964 ΜΕΧΡΙ 1991, ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΑΣΠΙΣΗ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ, ΤΟΝ ΧΑΡΤΗ ΘΕΜΕΛΙΩΔΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΗΣ E.E., ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ ΝΟΜΟ ΚΑΙ ΤΗΝ ΟΔΗΓΙΑ 2013/33/ΕΕ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΙΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΟΔΟΧΗ ΤΩΝ ΑΙΤΟΥΝΤΩΝ ΔΙΕΘΝΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ, ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΑΛΛΟΔΑΠΩΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΕΩΣ ΝΟΜΟ (ΚΕΦ. 105) ΚΑΙ ΤΗΝ ΟΔΗΓΙΑ 2008/115/ΕΚ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟΥΣ ΚΟΙΝΟΥΣ ΚΑΝΟΝΕΣ ΚΑΙ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΣΤΑ ΚΡΑΤΗ ΜΕΛΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΠΑΡΑΝΟΜΩΣ ΔΙΑΜΕΝΟΝΤΩΝ ΥΠΗΚΟΩΝ ΤΡΙΤΩΝ ΧΩΡΩΝ

 

ΚΑΙ

 

ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΜΕΣΩ

 

1)  ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΑΡΧΕΙΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΚΑΙ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ

2)    ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΑΣΥΛΟΥ, ΚΑΙ

3)  ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ, ΔΙΑ ΤΟY ΓΕΝΙΚΟΥ ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

ΟΙ ΟΠΟΙΟΙ ΠΑΡΑΝΟΜΑ ΣΥΝΕΧΙΖΟΥΝ ΝΑ ΕΧΟΥΝ ΥΠΟ ΚΡΑΤΗΣΗ ΤΟΝ Κ. KINGSLEY AYUK NKWASSEU ΚΑΤΑ ΠΑΡΑΒΑΣΗ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 11 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 5(1) ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΑΣΠΙΣΗ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ, ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 6 ΤΟΥ ΧΑΡΤΗ ΘΕΜΕΛΙΩΔΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΗΣ Ε.Ε, ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 9ΣΤ ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ ΝΟΜΟΥ, ΤΩΝ ΑΡΘΡΩΝ 8 ΚΑΙ 9 ΤΗΣ ΟΔΗΓΙΑΣ 2013/33/ΕΕ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΙΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΟΔΟΧΗ ΤΩΝ ΑΙΤΟΥΝΤΩΝ ΔΙΕΘΝΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ, ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 18ΠΣΤ ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΑΛΛΟΔΑΠΩΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΕΩΣ ΝΟΜΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 15 ΤΗΣ ΟΔΗΓΙΑΣ 2008/115/ΕΚ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟΥΣ ΚΟΙΝΟΥΣ ΚΑΝΟΝΕΣ ΚΑΙ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΣΤΑ ΚΡΑΤΗ ΜΕΛΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΠΑΡΑΝΟΜΩΣ ΔΙΑΜΕΝΟΝΤΩΝ ΥΠΗΚΟΩΝ ΤΡΙΤΩΝ ΧΩΡΩΝ

............................

Π. Γιάννακας, για τον Αιτητή.

Δ. Κυπριανίδου (κα), Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ' ων η Αίτηση.

 

Α Π Ο Φ Α Σ Η

 

  ΕΦΡΑΙΜ, Δ.: Με την παρούσα Αίτηση ο Αιτητής ζητά την έκδοση προνομιακού εντάλματος Habeas Corpus με το οποίο να διατάσσεται η κράτηση του από την 1.12.2022 ως παράνομη.

Βασική θέση του Αιτητή είναι ότι ο χρόνος κράτησης του για εννέα μήνες στα πλαίσια και για σκοπούς διαδικασίας αποκλεισμού του από διεθνή προστασία είναι δυσανάλογος και ή παράνομος και ή δεν εξυπηρετεί οποιοδήποτε δημόσιο συμφέρον.

Η πλευρά του Καθ' ου ισχυρίζεται ότι ο Αιτητής κωλύεται να προωθεί την Αίτηση καθότι με αυτή επιδιώκει τον έλεγχο της νομιμότητας του διατάγματος κράτησης του και εν πάση περιπτώσει η χρονική διάρκεια της κράτησης του είναι καθόλα νόμιμη και ή εύλογη και ή δικαιολογείται υπό τις περιστάσεις της υπόθεσης.

Το αδιαμφισβήτητο ιστορικό, όπως αυτό προκύπτει μέσα από τις ένορκες δηλώσεις που υποστηρίζουν την Αίτηση και την ένσταση, σε συνάρτηση με τα σχετικά έγγραφα τα οποία τέθηκαν ενώπιον του Δικαστηρίου, έχει ως ακολούθως:

1)       Ο Αιτητής είναι υπήκοος του Καμερούν με ημερομηνία γέννησης τις 29.8.1989.

2)       Ο Αιτητής αφίχθη παράνομα στην Κύπρο στις 18.10.2022 από το αεροδρόμιο της Τύμπου με άδεια εισόδου ως φοιτητής σε πανεπιστήμιο με έδρα τα κατεχόμενα εδάφη της Κυπριακής Δημοκρατίας.

 

3)       Στις 25.10.2022, από άγνωστο σημείο, ο Αιτητής εισήλθε παράνομα στις ελεγχόμενες από τη Δημοκρατία περιοχές.

 

4)       Στις 30.10.2022 ο Αιτητής υπέβαλε αίτηση για διεθνή προστασία.

 

5)       Στις 30.11.2022 το επαρχιακό κλιμάκιο της Υπηρεσίας Αλλοδαπών και Μετανάστευσης (ΥΑΜ) απέστειλε επιστολή προς τον Διοικητή της ΥΑΜ με την οποία εισηγείτο όπως εναντίον του Αιτητή εκδοθούν διατάγματα κράτησης και απέλασης για λόγους δημόσιας τάξης. Η επιστολή κοινοποιήθηκε στη Διευθύντρια του Τμήματος στις 30.11.2022.

 

6)       Την 1.12.2022 εκδόθηκε διάταγμα κράτησης κατά του Αιτητή δυνάμει του Άρθρου 9ΣΤ(2)(ε) του περί Προσφύγων Νόμου, Ν. 6(Ι)/2000, καθότι θεωρήθηκε επικίνδυνος για τη δημόσια τάξη και η επιβολή εναλλακτικών μέτρων αντί της κράτησης κρίθηκε ότι δεν εξυπηρετούσε τον σκοπό του Νόμου. Έτσι εκδόθηκαν διατάγματα κράτησης και απέλασης του, δυνάμει των οποίων συνελήφθη και έκτοτε τελεί υπό κράτηση.

 

7)       Στις 2.2.2023, 3.4.2023 και 2.6.2023 ετοιμάστηκε σημείωμα προς τη Διευθύντρια του Τμήματος σε σχέση με τη συνέχιση της κράτησης του Αιτητή. Η Διευθύντρια αποφάσισε τη συνέχιση της κράτησης του.

 

8)       Στις 31.3.2023 και 2.6.2023 το Τμήμα απέστειλε στην Υπηρεσία Ασύλου αίτημα με το οποίο την καλούσε να εξετάσει την αίτηση του Αιτητή το συντομότερο δυνατό.

9)       Στις 17.6.2023 ο Αιτητής καταχώρισε στο Ανώτατο Δικαστήριο αίτηση νομικής αρωγής με σκοπό την καταχώριση αίτησης για Habeas Corpus.

 

10)   Στις 27.6.2023 Λειτουργός της Υπηρεσίας Ασύλου ετοίμασε έκθεση προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Ασύλου σχετικά με τις συνεντεύξεις που λήφθηκαν από τον Αιτητή στις 2.6.2023 και 9.6.2023. Ακολούθως, ο Προϊστάμενος της Υπηρεσίας Ασύλου ενέκρινε την εισήγηση και αποφάσισε τον αποκλεισμό του Αιτητή από τη χορήγηση καθεστώτος συμπληρωματικής προστασίας δυνάμει του Άρθρου 5(2)(β) του Ν.6(Ι)/2000.

 

11)   Στις 7.7.2023 ο Αιτητής παρέλαβε την απορριπτική επιστολή.

 

12)   Στις 21.7.2023 το Τμήμα έλαβε ηλεκτρονική ενημέρωση από την ομάδα διερεύνησης ότι ο αλλοδαπός ενημερώθηκε για τα δεδομένα της υπόθεσης του και εξακολουθεί να μην συνεργάζεται για τον επαναπατρισμό του.

 

13)   Στις 31.7.2023 διενεργήθηκε επανεξέταση της κράτησης του Αιτητή και αποφασίστηκε η συνέχιση αυτής.

 

14)   Την 1.8.2023 ο Αιτητής καταχώρισε την Προσφυγή υπ' αρ. 2525/2023 κατά της εν λόγω απόφασης ενώπιον του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας, η οποία ακόμη εκκρεμεί. Η Προσφυγή επιδόθηκε στην Υπηρεσία Ασύλου στις 21.8.2023 και ορίστηκε για οδηγίες στις 4.10.2023 και ακολούθως την 1.12.2023. Κατά την τελευταία ημερομηνία δόθηκαν οδηγίες για την καταχώριση ένστασης εντός τεσσάρων εβδομάδων και ακολούθως για την καταχώριση της αγόρευσης του Αιτητή εντός άλλων τεσσάρων εβδομάδων. Η ένσταση της Δημοκρατίας καταχωρίστηκε στις 10.10.2023 και ο Καθ' ου υπέβαλε αίτημα επίσπευσης της διαδικασίας, ενημερώνοντας το Δικαστήριο ότι η Προσφυγή αφορά Αιτητή ο οποίος τελεί υπό κράτηση. Αποτελεί κοινώς αποδεκτό γεγονός ότι ο Αιτητής έφερε ένσταση στο αίτημα για επίσπευση, το οποίο δεν έγινε δεκτό από το Δικαστήριο.

 

15)   Στις 2.8.2023 Λειτουργός του Τμήματος απέστειλε ηλεκτρονικά μηνύματα στην Αστυνομία και στην Υπηρεσία Ασύλου με σκοπό να λάβει πληροφόρηση σε σχέση με ζητήματα που αφορούν στον Αιτητή και τις αρμοδιότητες τους.

 

16)   Στις 3.8.2023 διενεργήθηκε επανεξέταση της κράτησης του Αιτητή και αποφασίστηκε η συνέχιση της κράτησης του.

 

17)   Στις 29.9.2023 διενεργήθηκε και πάλι επανεξέταση της κράτησης του Αιτητή και αποφασίστηκε η συνέχιση της κράτησης του.

 

Στην υπόθεση xxx Lakoud v. Κυπριακής Δημοκρατίας, Πολ. Έφεση 77/2020, ημερ. 8.6.2021, ECLI:CY:AD:2021:A231, γίνεται μια διαφωτιστική παραπομπή στη νομολογία αναφορικά με την έκδοση ενταλμάτων Habeas Corpus:

«Όπως είναι καλά γνωστό, το προνομιακό ένταλμα της φύσεως Habeas Corpus ad subjiciendum διασφαλίζει την ελευθερία του ατόμου. Όπως αναφέρθηκε στη xxx Χ" Σάββας (1993) 1 ΑΑΔ 102, «Το Habeas Corpus ad subjiciendum είναι προνομιακή διαδικασία για τη διασφάλιση της ελευθερίας του πολίτη. Παρέχει αποτελεσματικό μέσο άμεσης απελευθέρωσης από παράνομη ή αδικαιολόγητη κράτηση, είτε στη φυλακή, είτε σε ιδιωτικό χώρο, από Αρχή ή ιδιώτη». Απαραίτητη προϋπόθεση δι' έκδοση του εντάλματος συνιστά η απόδειξη, εκ μέρους του αιτούντος, του παράνομου της κράτησης ή φυλάκισης (Καλφοπούλου (1998) 1 ΑΑΔ 55). Με τη διαδικασία του εντάλματος Habeas Corpus, ό,τι επιδιώκεται είναι η διασφάλιση του δικαιώματος της ελευθερίας διά της άμεσης απελευθέρωσης του αιτητή ο οποίος, κατ' ισχυρισμό, τελεί υπό παράνομη κράτηση. Οποτεδήποτε, στο πλαίσιο της εν λόγω διαδικασίας, διαπιστώνεται κάτι τέτοιο, το σχετικό διάταγμα εκδίδεται δικαιωματικά και όχι ως θέμα άσκησης διακριτικής εξουσίας, οπότε, ο αιτητής αφήνεται ευθύς ελεύθερος (Green v. Home Secretary [1941] 3 All E.R. 388, σελίδα 400).» 

Το Άρθρο 9ΣΤ(7)(α)(i) του Ν. 6(Ι)/2000 είναι αυτό που παρέχει την εξουσία στο Ανώτατο Δικαστήριο να ασκεί προνομιακή δικαιοδοσία για την έκδοση εντάλματος Habeas Corpus δυνάμει του Άρθρου 155.4 του Συντάγματος. Ο έλεγχος της διάρκειας της κράτησης αιτητή, διενεργείται υπό το φως των διατάξεων του Άρθρου 9ΣΤ(4)(α) του Ν.6(Ι)/2000, το οποίο προνοεί ότι «η κράτηση αιτητή έχει τη μικρότερη δυνατή διάρκεια και διαρκεί μόνο για όσο διάστημα ισχύει λόγος κράτησης που προβλέπεται στο εδάφιο (2)». Στο Άρθρο 9ΣΤ(2) προβλέπεται πως εκτός εάν δεν είναι εφικτό να εφαρμοστούν αποτελεσματικά άλλα περιοριστικά ενναλακτικά μέτρα, ο Υπουργός δύναται να εκδίδει γραπτό διάταγμα με το οποίο να θέτει υπό κράτηση αιτητή, μόνο για τους εκεί καθοριζόμενους λόγους, ένας εκ των οποίων είναι η προστασία της εθνικής ασφάλειας ή της δημόσιας τάξης. Περαιτέρω, στο Άρθρο 9ΣΤ(4)(β) προβλέπεται ότι «οι διοικητικές διαδικασίες που συνδέονται με λόγο κράτησης που προβλέπεται στο εδάφιο (2) εκτελούνται χωρίς περιττές καθυστερήσεις. Καθυστερήσεις των διοικητικών διαδικασιών που δεν μπορούν να αποδοθούν στον αιτητή δεν δικαιολογούν τη συνέχιση της κράτησης».

Οι πιο πάνω νομοθετικές πρόνοιες μεταφέρουν στην Κυπριακή έννομη τάξη τα όσα διαλαμβάνονται στην Οδηγία 2013/33/ΕΕ σχετικά με τις απαιτήσεις για την υποδοχή των αιτούντων διεθνή προστασία. Η Οδηγία δεν καθορίζει ανώτατη διάρκεια κράτησης, όμως, με δεδομένο το δικαίωμα του αιτητή στην ελευθερία του, προϋποθέτει ότι ο αιτητής θα απολαμβάνει αποτελεσματικών εγγυήσεων που να καθιστούν δυνατή την άρση της κράτησης του, μόλις αυτή παύσει να είναι αναγκαία ή αναλογική σε σχέση με τον σκοπό που επιδιώκει. Όπως αναφέρθηκε στην υπόθεση Αναφορικά με τον Tombulovi, Πολ. Αίτηση Αρ. 87/2021, ημερ. 9.6.2021, ECLI:CY:AD:2021:D248:

«Αυτά δε, υπό το πρίσμα πάντοτε του άρθρου 5(1)(στ) της ΕΣΔΑ και του Άρθρου 11.2(στ) του Συντάγματος και της αποκρυσταλλωμένης αρχής ότι το κράτος οφείλει να ενεργεί σε τέτοιες περιπτώσεις καλή τη πίστει με μοναδική πρόθεση την επιδίωξη της απέλασης, επιδεικνύοντας επιμέλεια και ταχύτητα και με σεβασμό προς την αρχή της ελευθερίας και την ανάγκη για «περιορισμούς στον περιορισμό» της ελευθερίας (J.N. v. The United Kingdom, Appl. No. 37289/12, 19 May 2016, R. v. Governor of Durham Prison, Ex-parte Hardial Singh (1984) WLR 704, Mikolenko v. Esthonia, Appl. No. 10664/05, 8.10.2009).»

 

Όπως έχει υποδειχθεί στην υπόθεση Essa Murad Khlaief v. Αναφορικά με την Κυπριακή Δημοκρατία, μέσω Γενικού Εισαγγελέα κ.ά. (2003) 1(Γ) Α.Α.Δ. 1402, ο χρόνος κράτησης, δεν μπορεί να θεωρηθεί in abstracto. Πρέπει να συσχετισθεί προς τους λόγους της καθυστέρησης απέλασης και τις υφιστάμενες δυνατότητες διεκπεραίωσης της.

Είναι γεγονός ότι στην ένορκη δήλωση του Αιτητή που συνοδεύει την Αίτηση προβάλλονται ισχυρισμοί ως προς τη νομιμότητα και ορθότητα της διαδικασίας αποκλεισμού και της συνακόλουθης έκδοσης των διαταγμάτων κράτησης και απέλασης του. Μια προσεκτική ανάγνωση της ένορκης του δήλωσης του καταδεικνύει ότι βασική θέση του Αιτητή είναι η κατ' ισχυρισμό λανθασμένη εκτίμηση των δεδομένων του αναφορικά με το ιστορικό των γεγονότων που τον οδήγησαν στην ανάγκη να δραπετεύσει από τη χώρα του. Σαφώς αυτά τα ζητήματα δεν δύνανται να αποτελέσουν το αντικείμενο της υπό κρίση διαδικασίας. Σημειώνω ότι το Άρθρο 9ΣΤ(6)(α) του Ν.6(Ι)/2000 παρέχει την ευχέρεια καταχώρισης προσφυγής κατά του διατάγματος κράτησης στη βάση του Άρθρου 146 του Συντάγματος.

Ο Αιτητής ισχυρίζεται περαιτέρω ότι σε περίπτωση που ήθελε κριθεί ότι η διαδικασία αποκλεισμού θα μπορούσε να αρχίσει και ορθά άρχισε, τότε οι εννέα μήνες κράτησης του είναι υπέρμετρος, δυσανάλογος και ή παράνομος χρόνος κράτησης και δεν εξυπηρετούν δημόσιο συμφέρον. Για σκοπούς της παρούσας διαδικασίας, το Δικαστήριο περιορίζεται στην εξέταση της Αίτησης στη βάση αποκλειστικά και μόνο αυτού του ισχυρισμού του Αιτητή.

Με βάση τα όσα τέθηκαν ενώπιον του Δικαστηρίου, προκύπτει ότι από την υποβολή της αίτησης του Αιτητή για διεθνή προστασία, την 1.12.2023 εκδόθηκαν διατάγματα κράτησης και απέλασης του και έκτοτε αυτός τελεί υπό κράτηση. Όπως αναφέρεται στο διάταγμα, η κράτηση κρίθηκε αναγκαία για λόγους δημόσιας ασφάλειας δυνάμει του Άρθρου 9ΣΤ(2)(ε) του Ν.6(Ι)/2000, στη βάση αντικειμενικών κριτηρίων. Αυτά αφορούν στη μαρτυρία του ιδίου του Αιτητή πως στη χώρα του έγινε μέλος μιας οργάνωσης η οποία τον εξανάγκαζε και προέβαινε σε εγκληματικές ενέργειες και συγκεκριμένα στην ομαδική παραπλάνηση και δολοφονία γυναικών. Ο ίδιος, σε συνέντευξη του προς Αστυνομικό της ΥΑΜ στις 17.11.2023, έδωσε λεπτομερή περιγραφή του τρόπου δράσης και πρόκλησης του θανάτου αυτών. Στο διάταγμα αναφέρεται επίσης ότι δεν ήταν εφικτό να εφαρμοστούν λιγότερο περιοριστικά εναλλακτικά μέτρα και υπάρχει ο κίνδυνος διαφυγής του Αιτητή. Σύμφωνα με το διάταγμα, αυτός θα παραμείνει υπό κράτηση για όσο διάστημα ισχύουν οι εκεί αναγραφόμενοι λόγοι, ήτοι ότι η κράτηση του απαιτείται για την προστασία της εθνικής ασφάλειας και ή της δημόσιας τάξης, ότι εισήλθε παράνομα στο έδαφος της Δημοκρατίας και ότι δεν επιθυμεί τον επαναπατρισμό του.

Ο Αιτητής ισχυρίζεται ότι θα μπορούσε να επισκέπτεται καθημερινά αστυνομικό σταθμό ή να υποχρεούται να κοινοποιεί στις αρχές ανά πάσα στιγμή τον τόπο διαμονής του καθότι δεν κατέχει διαβατήριο. Το Τμήμα έκρινε ότι, υπό των όσων ο ίδιος είχε αναφέρει, αυτός κρίθηκε επικίνδυνο για τη δημόσια τάξη και ασφάλεια πρόσωπο και γι' αυτό δικαιολογείτο η κράτηση του.

Το διάταγμα απέλασης του αναστελλέτο μέχρι την εξέταση της αίτησης του Αιτητή για διεθνή προστασία. Το αίτημα του εξετάστηκε από την Υπηρεσία Ασύλου κατά τον Φεβρουάριο του 2023, ήτοι έξι μήνες μετά την ημερομηνία έναρξης της κράτησης του. Η απόφαση της Υπηρεσίας με την οποία η αίτηση του απερρίφθη, κοινοποιήθηκε στον ίδιο στις 7.7.2023.

Η χρονική περίοδος που διέρρευσε από την έναρξη της κράτησης του Αιτητή μέχρι και την κοινοποίηση της απορριπτικής απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου λαμβάνεται μεν υπόψη, πλην όμως δεν πρέπει να ιδωθεί απομονωμένα και αποσπασματικά, αλλά στο πλαίσιο του όλου φάσματος των γεγονότων που αφορούν στη συνολική διάρκεια της κράτησης του Αιτητή.

Κατά τη διάρκεια αυτής της χρονικής περιόδου κατά την οποία εκκρεμούσε η αίτηση του Αιτητή για διεθνή προστασία, το Τμήμα δεν παρέμεινε άπρακτο. Επανεξέταζε το ζήτημα της κράτησης του Αιτητή, ενώ ταυτόχρονα έστελνε αιτήματα προς την Υπηρεσία Ασύλου για την εξέταση του Αιτητή το συντομότερο δυνατόν. Συγκεκριμένα, η κράτηση του Αιτητή έτυχε επανεξέτασης κάθε δύο μήνες, ήτοι στις 2.2.2023, 3.4.2023 και 2.6.2023, όταν και αποφασίστηκε η συνέχιση της κράτησης του για τους ίδιους λόγους, ενώ παράλληλα δύο φορές, στις 31.3.2023 και 2.6.2023, η Διευθύντρια του Τμήματος απέστειλε στην Υπηρεσία Ασύλου αίτημα για εξέταση το συντομότερο δυνατό της αίτησης του Αιτητή, σημειώνοντας ότι αυτός ήταν κρατούμενος από την 1.12.2022. Μάλιστα, σε κάθε επανεξέταση της κράτησης του Αιτητή, γίνοντας σχετικές εισηγήσεις και το Τμήμα αξιολογούσε εκ νέου την κατάσταση και κατέγραφε τους λόγους για τους οποίους θεωρούσε αναγκαία την παράταση της κράτησης του Αιτητή, εξού και ανέφερε ότι δεν υπήρχε αλλαγή των δεδομένων του Αιτητή από την προηγούμενη επαναξιολόγηση της κράτησης.

Μετά και την απορριπτική απόφαση και παρά την καταχώριση και έγκρισης της αίτησης νομικής αρωγής του Αιτητή για σκοπούς καταχώρισης αίτησης για Habeas Corpus, το Τμήμα και πάλι δεν παρέμεινε αδρανές. Εφόσον κατά το εν λόγω διάστημα, υπήρχε σε ισχύ το διάταγμα απέλασης του Αιτητή, έγιναν προσπάθειες επαναπατρισμού του, πλην όμως ο ίδιος δεν συνεργαζόταν για να επιστρέψει στη χώρα του. Το Τμήμα, τηρώντας πιστά την εξέταση του ζητήματος της κράτησης του Αιτητή κάθε δύο μήνες, προέβη σε επανεξέταση αυτής στις 31.7.2023 και αποφασίστηκε η συνέχιση αυτής για τους ίδιους ακριβώς λόγους.

Την 1.8.2023 ο Αιτητής καταχώρισε προσφυγή η οποία ακόμη εκκρεμεί. Στις 2.8.2023 το Τμήμα απέστειλε ηλεκτρονικό μήνυμα στην Αστυνομία και την Υπηρεσία Ασύλου ενημερώνοντας τους για την περίπτωση του Αιτητή και σημειώνοντας ότι σε περίπτωση καταχώρισης προσφυγής, αυτός θα παρέμενε υπό κράτηση στην ίδια βάση ενώ αν δεν καταχωρούσε προσφυγή, τότε ο Αιτητής δεν μπορούσε να αφεθεί ελεύθερος, ούτε και να επιστρέψει στη χώρα του, επομένως θα εξεταζόταν το ενδεχόμενο μετάβασης του σε τρίτη χώρα. Ενόψει της καταχώρισης προσφυγής, ακολούθησαν δύο επανεξετάσεις της κράτησης του στις 3.8.2023 και στις 29.9.2023 κατά τις οποίες αποφασίστηκε η συνέχιση της. Στις τελευταίες δύο αποφάσεις κρίθηκε αναγκαία η κράτηση του Αιτητή για τους ίδιους λόγους μέχρι την ολοκλήρωση της Προσφυγής του με επαναξιολόγηση της κράτησης του κάθε δύο μήνες. Η διαδικασία της Προσφυγής φαίνεται μέχρι στιγμής να προχωρεί χωρίς οποιαδήποτε καθυστέρηση και αναμένεται να περατωθεί σε σύντομο χρονικό διάστημα, σύμφωνα με τον σχετικό Διαδικαστικό Κανονισμό, παρά την ένσταση του Αιτητή για επίσπευση της διαδικασίας. Διαφαίνεται επίσης ότι με την ολοκλήρωση της διαδικασίας της Προσφυγής και σε περίπτωση απόρριψης αυτής, το Τμήμα προτίθεται να προβεί στα δέοντα μέτρα για την υλοποίηση της μετάβασης του Αιτητή σε τρίτη χώρα.

Με βάση το σύνολο των πιο πάνω δεδομένων, προκύπτει πως ο Αιτητής παραμένει εδώ και εννέα μήνες υπό κράτηση, διάστημα κατά το οποίο εξετάστηκε η αίτηση του για διεθνή προστασία και απερρίφθη, και στην οποία απόφαση απόρριψης έχει καταχωρίσει Προσφυγή. Από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης του, το Τμήμα προβαίνει σε εξέταση και επαναξιολόγηση του ζητήματος κράτησης του Αιτητή. Το διάταγμα της κράτησης του ουδέποτε αποτέλεσε αντικείμενο προσβολής και επιπλέον, το Τμήμα διέτασσε την κράτηση του για περίοδο δύο μηνών, με τη λήξη της οποίας επανεξετάζει το ζήτημα σε τακτά χρονικά διαστήματα δύο μηνών και αποφασίζει την περαιτέρω κράτηση. Κατά την κάθε εκ νέου εξέταση της κράτησης του το Τμήμα αναφέρει και εξηγεί γιατί εξακολουθεί να δικαιολογείται η κράτηση του με παραπομπή στην ενώπιον του μαρτυρία και στοιχεία, επομένως η Διοίκηση στοιχειοθετεί γιατί για όλο αυτό το χρονικό διάστημα, δικαιολογείται ή κράτηση του Αιτητή για λόγους εθνικής ασφάλειας και δημόσιας τάξης. Ούτε έχει διαφανεί ότι το Τμήμα ενεργεί κακόπιστα ή ότι έχει εγκαταλείψει τον σκοπό για τον οποίο ο Αιτητής τελεί υπό κράτηση ή παραλείπει να προωθεί αυτόν με τη δέουσα επιμέλεια. Αντιθέτως φαίνεται ότι ασχολείται με την περίπτωση του Αιτητή, λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτός τελεί υπό κράτηση και προσπαθώντας να διασφαλίσει το ταχύτερο δυνατόν την ολοκλήρωση των διαδικασιών που ο ίδιος ενεργοποιεί.

Υπό το φως όλων των πιο πάνω δεδομένων και λαμβάνοντας υπόψη την όλη συμπεριφορά του Αιτητή, την άρνηση συνεργασίας του με τις αρμόδιες αρχές και την ένσταση του στην επίσπευση της Προσφυγής καθώς επίσης και την εκκρεμότητα της Προσφυγής, θεωρώ ότι το διαρρεύσαν χρονικό διάστημα που ο Αιτητής τελεί υπό κράτηση δεν είναι τέτοιο που να δικαιολογεί την επέμβαση του Δικαστηρίου.

Ως εκ τούτου ο Αιτητής δεν απέσεισε το βάρος που έφερε να αποδείξει ότι η διάρκεια της κράτησης του δεν ήταν εύλογη και ότι, ως εκ της διάρκειας της, έχει καταστεί παράνομη.

Η Αίτηση απορρίπτεται. Καμία διαταγή για έξοδα.

 

 

                                                                  Ε. ΕΦΡΑΙΜ, Δ.

 

 

 

/κβπ

 

 


cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο