ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Πολιτική Έφεση Αρ. 46/2023)
(i-justice)
20 Οκτωβρίου, 2023
[ΜΑΛΑΧΤΟΣ, ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΟΥ-ΑΝΔΡΕΟΥ,
ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ, ΕΦΡΑΙΜ, ΔΑΥΙΔ, Δ/στές]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 155.4 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 3 ΚΑΙ 9 ΤΩΝ ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ (ΠΟΙΚΙΛΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ) ΝΟΜΟΥ 33/1964 ΟΠΩΣ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΘΗΚΕ
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΑΝΩΤΑΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ ΕΚΔΟΣΗΣ ΕΝΤΑΛΜΑΤΩΝ ΠΡΟΝΟΜΙΑΚΗΣ ΦΥΣΕΩΣ) ΔΙΑΔΙΚΑΣΤΙΚΟΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ 2018
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΟΥ ΗΛΙΑ ΑΠΟ ΤΟ ΛΙΟΠΕΤΡΙ, ΕΝΑΓΟΜΕΝΟΥ 2 ΣΤΗΝ ΑΓΩΓΗ 323/16 ΤΟΥ Ε.Δ. ΑΜΜΟΧΩΣΤΟΥ, ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΗ ΑΔΕΙΑΣ ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΗΣ ΑΙΤΗΣΗΣ ΓΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΕΝΤΑΛΜΑΤΟΣ CERTIORARI
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΕΠΑΝΑΣΥΝΤΑΞΗ ΣΤΙΣ 12/04/23 ΤΗΣ ΑΠΟΦΑΣΗΣ ΤΟΥ ΕΠΑΡΧΙΑΚΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ΑΜΜΟΧΩΣΤΟΥ ΣΤΗΝ ΑΓΩΓΗ ΥΠ' ΑΡΙΘΜΟ 323/16 ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑΣ 12/03/2020, ΠΟΥ ΕΚΔΟΘΗΚΕ ΑΠΟ ΤΟ ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΗΤΕΙΟ ΕΠΑΡΧΙΑΚΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ΑΜΜΟΧΩΣΤΟΥ ΚΑΙ ΤΗ ΠΡΟΣΘΗΚΗ ΤΗΣ ΦΡΑΣΗΣ «ΑΝΕΥ ΒΛΑΒΗΣ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΟΣ ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΗΣ ΝΕΑΣ»
____________________________________________________________
Ε. Αριστείδου (κα) για Ν.Γ. Νικολάου & Συνεργάτες ΔΕΠΕ, για τον Εφεσείοντα.
____________________________________________________________
ΜΑΛΑΧΤΟΣ, Δ.: Η ομόφωνη Απόφαση του Δικαστηρίου θα δοθεί από τη Δημητριάδου- Ανδρέου, Δ.
______________________________________________
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Λ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΟΥ-ΑΝΔΡΕΟΥ, Δ.: Με την υπό κρίση Έφεση προσβάλλεται η ορθότητα της απόφασης του Ανωτάτου Δικαστηρίου υπό την πρωτόδικη του δικαιοδοσία (εφεξής πρωτόδικο Δικαστήριο), με την οποία απέρριψε τη Aίτηση του Εφεσείοντος για χορήγηση άδειας προς καταχώριση αίτησης με κλήση για την έκδοση Προνομιακού Εντάλματος Certiorari. Η Αίτηση του Εφεσείοντος αποσκοπούσε στην ακύρωση της διόρθωσης από το Πρωτοκολλητείο του Επαρχιακού Δικαστηρίου Αμμοχώστου του συνταγμένου διατάγματος της απόφασης στην Αγωγή υπ'. αρ. 323/2016 και της επανασύνταξης του στις 12/4/2023, με την προσθήκη της φράσης «άνευ βλάβης δικαιώματος καταχώρησης νέας».
Κρίνεται σκόπιμο να παρατεθεί το πραγματικό υπόβαθρο το οποίο οδήγησε στην καταχώριση της μονομερούς Αίτησης και στην έκδοση της πρωτόδικης Απόφασης, όπως αυτό αποτυπώθηκε στην πρωτόδικη Απόφαση.
Ο Εφεσείων ήταν ο Εναγόμενος 2 στην προαναφερθείσα Αγωγή. Στις 12/3/2020 εκδόθηκε απόφαση, η οποία συντάχθηκε στις 9/6/2020, με το διατακτικό να είναι «...Η αγωγή εναντίον του Εναγόμενου 2 αποσύρεται και απορρίπτεται με έξοδα υπέρ του Εναγόμενου 2 όπως υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή και εγκριθούν από το Δικαστήριο».
Στις 12/4/2023 το Πρωτοκολλητείο του Επαρχιακού Δικαστηρίου Αμμοχώστου προχώρησε στη μεταβολή της συνταγμένης απόφασης προσθέτοντας τη φράση «άνευ βλάβης δικαιώματος καταχώρησης νέας». Μετά από σχετική έρευνα στο φάκελο του Δικαστηρίου, διεφάνη ότι, χωρίς οποιαδήποτε άλλη διαδικασία, αφού πληρώθηκαν τα σχετικά δικαιώματα, η απόφαση επανασυντάχθηκε ως ανωτέρω. Ο ίδιος ο Εφεσείων δεν μπορούσε να εμποδίσει την τροποποίηση αυτή. ΄Ελαβε δε γνώση του προβλήματος όταν παρέλαβε επιστολές από την Εταιρεία Β2Κapital Cyprus Ltd, προς την οποία είχαν μεταβιβαστεί οι πιστωτικές διευκολύνσεις που αφορούσε η πιο πάνω Αγωγή, η οποία τον ενημέρωνε ότι θα ζητούσε πρόσβαση στα προσωπικά του δεδομένα δυνάμει της εν λόγω υπόθεσης. Τότε τους απάντησε ότι ο ίδιος δεν είναι πλέον εγγυητής. Απέστειλε δε την απόφαση του Δικαστηρίου όπως είχε αρχικά συνταχθεί. Ακολούθως, έλαβε απάντηση ημερ. 8/5/2023 με την οποία τον ενημέρωναν ότι έγινε η πιο πάνω διόρθωση στην απόφαση. Αυτό πλέον δίνει στην εταιρεία, κατά τον Εφεσείοντα, δυνατότητα να εγείρει άλλη αγωγή εναντίον του.
Όπως προβλήθηκε από τον Εφεσείοντα, η προσθήκη της φράσης για την απόσυρση άνευ βλάβης δεν ανταποκρίνεται στη πραγματική θέληση του Δικαστηρίου. Η δε υπόθεση αποσύρθηκε στο στάδιο συνέχισης της ακρόασης αφού είχε δοθεί η κύρια εξέταση μάρτυρα των εναγόντων.
Ενώπιον του πρωτόδικου Δικαστηρίου τέθηκε ως Τεκμήριο αντίγραφο των δαχτυλογραφημένων πρακτικών του Δικαστηρίου, όπου φαίνεται ότι η δικηγόρος για τον Ενάγοντα ζητεί απόσυρση της Αγωγής «άνευ βλάβης δικαιώματος καταχώρησης νέας». Όμως ο Εφεσείων μέσω της ένορκης του δήλωσης που κατέθεσε ανέφερε, μεταξύ άλλων, και τα ακόλουθα:
«Δηλώνω περαιτέρω ότι από έρευνα των δικηγόρων μου στο φάκελο του δικαστηρίου η φράση "άνευ βλάβης δικαιώματος καταχώρησης νέας.." δεν αναγράφεται ως δήλωση της κας. Παπαδοπούλου στο πρακτικό του δικαστηρίου, αλλά στο τυποποιημένο πρακτικό που φαίνεται στο φάκελο του δικαστηρίου κυκλώθηκε η σχετική φράση. Ως οι δικηγόροι μου με διαβεβαιώνουν η απόσυρση της Αγωγής εναντίον μου έγινε ανεπιφύλακτα και μάλιστα η πλευρά των Εναγόντων καταδικάστηκε και στα έξοδα».
Το πρωτόδικο Δικαστήριο, αφού αναφέρθηκε στα πιο πάνω, έκρινε ότι τα περιστατικά δεν ήταν τέτοια ώστε να στοιχειοθετείται συζητήσιμη υπόθεση, ότι δηλαδή υπήρξε υπέρβαση εξουσίας εκ μέρους του Πρωτοκολλητή στην επανασύνταξη της απόφασης επί τη βάσει του ακόλουθου σκεπτικού :
«Όπως διαμορφώνονται τα πράγματα δεν δυνάμεθα να ομιλούμε ότι η διόρθωση έγινε χωρίς να υπάρχει σχετική δήλωση στο πρακτικό που να αποκάλυπτε πρόθεση απόσυρσης «άνευ βλάβης». Αφού δόθηκε η άδεια από το Δικαστήριο έτσι όπως ζητήθηκε η απόσυρση, δεν ήταν άνευ δικαιοδοσίας η διόρθωση της σύνταξης της απόφασης. Πολλώ μάλλον αφού υπήρξε συμφωνία του δικηγόρου που εμφανίστηκε για τον εναγόμενο (αιτητή) με την άδεια που ζητήθηκε από τη δικηγόρο του ενάγοντα. Η δε τήρηση ή μη τυποποιημένου πρακτικού δεν διαφοροποιεί τα πράγματα».
Έκρινε ότι ζήτημα υπέρβασης εξουσίας εκ μέρους του Πρωτοκολλητή στην επανασύνταξη της απόφασης θα συνέβαινε εάν δεν υπήρχε η δήλωση της πλευράς του ενάγοντα και η συμφωνία της πλευράς του εναγόμενου στο επίμαχο πρακτικό της απόσυρσης.
Η ορθότητα της απόφασης του πρωτόδικου Δικαστηρίου βάλλεται με επτά συνολικά Λόγους Έφεσης. Ο Εφεσείων προκρίνει ως λανθασμένη την κατάληξη του πρωτόδικου Δικαστηρίου ότι η απόσυρση της Αγωγής έγινε «άνευ βλάβης δικαιώματος καταχώρησης νέας» (1ος Λόγος Έφεσης), ότι ο Πρωτοκολλητής δεν υπερέβη εξουσίας με τη μονομερή τροποποίηση και επανασύνταξη της απόφασης με την προσθήκη της πιο πάνω φράσης (2ος Λόγος Έφεσης) και ότι η ενέργεια αυτή του Πρωτοκολλητή δεν αντίκειτο στους κανόνες της φυσικής δικαιοσύνης (3ος Λόγος Έφεσης). Προβάλλεται επίσης ότι το πρωτόδικο Δικαστήριο δεν αιτιολόγησε εάν η εξουσία του Πρωτοκολλητή να προβαίνει σε επανασύνταξη δύναται να ασκείται χωρίς χρονικούς περιορισμούς (4ος Λόγος Έφεσης). Ο Εφεσείων προσβάλλει ως λανθασμένα τα συμπεράσματα του πρωτόδικου Δικαστηρίου ως προς την πρόθεση των μερών κατά το στάδιο απόσυρσης της Αγωγής (5ος Λόγος Έφεσης), καθώς και την αξιολόγηση του στοιχείου που αφορούσε στο στάδιο απόσυρσης που ήταν αυτό της συνεχιζόμενης ακρόασης και που δεν θα μπορούσε, όπως προβάλλεται, η Αγωγή να αποσυρθεί άνευ βλάβης (6ος Λόγος Έφεσης). Προσβάλλεται επίσης και η κρίση του πρωτόδικου Δικαστηρίου ότι η καταχώριση αίτησης για Certiorari δεν ήταν το σωστό δικονομικό διάβημα και ότι ενδεχομένως να έπρεπε να εξεταστεί αίτημα για διόρθωση του πρακτικού (7ος Λόγος Έφεσης).
Είναι σαφές ότι το Ανώτατο Δικαστήριο υπό την πρωτοβάθμια δικαιοδοσία του, κατά την απόφανση παροχής (ή όχι) άδειας καταχώρισης αίτησης για έκδοση Προνομιακού Εντάλματος Certiorari, ενασκεί διακριτική ευχέρεια. Το πότε επεμβαίνει το Εφετείο στην κρίση του πρωτόδικου Δικαστηρίου, επαναλήφθηκε πρόσφατα στην υπόθεση Αναφορικά με την Αίτηση των Aristo Developers Ltd, Αλκιβιάδη Γαβριηλίδου και της Λυδίας Μελλίσσα Γαβριηλίδου, Πολιτική Έφεση αρ. 104/2022, ημερ. 6/7/2022, ECLI:CY:AD:2022:B220, στο ακόλουθο απόσπασμα:
«..το Εφετείο για να παρέμβει προς ανατροπή μιας τέτοιας κρίσης πρέπει κατά κανόνα να πεισθεί για τη λανθασμένη ενάσκηση διακριτικής ευχέρειας από το πρωτόδικο δικαστήριο όταν διαπιστώνει ότι τούτη συνέβη εκτός παρεχόμενου νομοθετικού πλαισίου (όπως διά παρείσφρησης εξωγενών παραγόντων) ή οδηγεί σε πασιφανή αδικία, αλλά και όταν εντοπίζει πλάνη ως προς τα γεγονότα, σφάλμα νόμου ή εφαρμογή λανθασμένων αρχών δικαίου, υιοθέτηση άλλων άσχετων στοιχείων και αστοχία συνεκτίμησης δεδομένων σχετικών προς το ζητούμενο (Αναφορικά με την Αίτηση του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, Π.Ε. 213/21, ημ. 1.3.22, ECLI:CY:AD:2022:A82, Αναφορικά με την Αίτηση του Ιωσήφ, Π.Ε. 289/21, ημ. 17.1.22, ECLI:CY:AD:2022:A16, Αναφορικά με την Αίτηση των Θεοχαρίδη και Άλλων, Π.Ε. 426/19, ημ. 20.7.21, ECLI:CY:AD:2021:A354, Αναφορικά με την Αίτηση των Σιακόλα και Άλλων, Π.Ε. 7/20, ημ. 7.6.21, ECLI:CY:AD:2021:A239, Αναφορικά με την Αίτηση του Λοϊζίδη, Π.Ε. 455/19, ημ. 8.4.21, ECLI:CY:AD:2021:A141, Αναφορικά με την Αίτηση του Νικολάου, Π.Ε. 117/16, ημ. 25.5.17, ECLI:CY:AD:2017:A188).»
Είναι γεγονός ότι, με βάση τη νομολογία, οι ενέργειες του αρμοδίου Πρωτοκολλητή αποτελούν οιωνεί δικαστικές πράξεις ώστε να υπόκεινται στην προνομιακή δικαιοδοσία του Ανωτάτου Δικαστηρίου. Προς τούτο συνηγορούν οι υποθέσεις Στέφανη και Ολυμπία Αττεσλή (2009) 1 Α.Α.Δ. 791, Ρίτσα Παναγίδου (2006) 1 Α.Α.Δ. 165, Νίκου Ευαγγέλου Αργυρού (Αρ. 2) (1993) 1 Α.Α.Δ. 457 και Αίτηση των Γιώργου Ιωακείμ και Ίκαρου Ιωακείμ (2015) 1 Α.Α.Δ. 1074).
Στην υπό εξέταση περίπτωση το παράπονο του Εφεσείοντα είναι, κατ' ουσίαν, ότι ενώ είχε προηγηθεί στις 9/6/2020 η σύνταξη διατακτικού στο οποίο δεν περιλαμβάνετο η φράση «άνευ βλάβης δικαιώματος καταχώρησης νέας», στις 12/4/2023 το Πρωτοκολλητείο προχώρησε στην τροποποίηση και επανασύνταξη της απόφασης προσθέτοντας την πιο πάνω φράση.
Εξετάζοντας εν πρώτοις τους Λόγους Έφεσης 1, 5 και 6, οι οποίοι περιστρέφονται γύρω από το ζήτημα του κατά πόσο η απόσυρση της Αγωγής είχε γίνει «άνευ βλάβης δικαιώματος καταχώρησης νέας», αρκεί να επισημάνουμε ότι ενώπιον του πρωτόδικου Δικαστηρίου είχε τεθεί το πρακτικό του Δικαστηρίου ημερ. 12/3/2020 όπου ξεκάθαρα διαφαίνετο ότι η δήλωση απόσυρσης συνοδεύετο από την πιο πάνω φράση, με αποτέλεσμα ο περί του αντιθέτου ισχυρισμός του Εφεσείοντα να στερείται οποιουδήποτε ερείσματος. Είναι πάγια νομολογημένο ότι τα πρακτικά του Δικαστηρίου, δεόντως πιστοποιημένα, αποτελούν τη μοναδική πηγή για τα διαδραματισθέντα ενώπιον του Κατώτερου Δικαστηρίου. Οτιδήποτε δεν αναφέρεται στα πρακτικά δεν εξετάζεται εφόσον τα πρακτικά δεν διορθωθούν από το Κατώτερο Δικαστήριο κατόπιν δικαστικού αιτήματος το οποίο λαμβάνεται για το σκοπό αυτό, κάτι το οποίο δεν έχει λάβει χώρα στην προκείμενη περίπτωση (βλ. Κουμαντάρης v. Αθανασίου (2004) 2 Α.Α.Δ. 26, 30). Ορθή, επομένως, ήταν η επισήμανση του πρωτόδικου Δικαστηρίου ότι εφόσον η θέση του Εφεσείοντα ήταν ότι δεν είχε γίνει η πιο πάνω δήλωση από πλευράς Ενάγοντα, η καταχώριση της Αίτησης για προνομιακή θεραπεία δεν ήταν το σωστό διάβημα αλλά το αίτημα για διόρθωση του πρακτικού. Η διαπίστωση αυτή οδηγεί στην απόρριψη του Λόγου Έφεσης 7.
Κατά συνέπεια, υπό τα περιστατικά της υπόθεσης ορθώς το πρωτόδικο Δικαστήριο επεσήμανε ότι η σχετική δήλωση της δικηγόρου του Ενάγοντα στο πρακτικό αποκάλυπτε πρόθεση απόσυρσης της Αγωγής άνευ βλάβης, καθώς και ότι στην εν λόγω δήλωση και, κατ' επέκταση στην άδεια που ζητήθηκε, υπήρξε και η συμφωνία του δικηγόρου που εμφανίστηκε για τον Εφεσείοντα. Το δε Δικαστήριο παραχώρησε την αιτούμενη άδεια απόσυρσης έτσι όπως αυτή ζητήθηκε. Η απόφαση του κατώτερου Δικαστηρίου «Η άδεια δίδεται» περιελάμβανε, έστω και αν δεν αναπτύχθηκε, την έννοια ότι δόθηκε άδεια όπως ζητήθηκε. Διαφορετικά, θα έπρεπε να είχε καταγραφεί ότι το κατώτερο Δικαστήριο δεν ήταν πρόθυμο να δώσει την άδεια όπως ζητήθηκε, οπόταν και η προσέγγιση του Ενάγοντα ίσως να ήταν και διαφορετική. Είναι γι' αυτό που δεν απαιτείτο το ζήτημα να τεθεί ενώπιον του κατώτερου Δικαστηρίου για διόρθωση λάθους (Δ.25, θ.6) και ο Πρωτοκολλητής ορθά συνέταξε το τροποποιημένο διαταχτικό, όπως το εννοούσε ο Δικαστής. Ως αποτέλεσμα οι Λόγοι Έφεσης 1, 5 και 6 απορρίπτονται.
Των πιο πάνω δεδομένων, η Πρωτοκολλητής δεν υπερέβη εξουσία με το να προχωρήσει σε μεταγενέστερο στάδιο στην τροποποίηση και επανασύνταξη της απόφασης προσθέτοντας τη φράση «άνευ βλάβης δικαιώματος καταχώρησης νέας», ούτως ώστε αυτή να συνάδει με ό,τι αποτυπώνετο στο πρακτικό του Δικαστηρίου. Δεν έχει σημασία κάτω από ποιες περιστάσεις η Πρωτοκολλητής προχώρησε στην εν λόγω τροποποίηση, ούτε χρειαζόταν να ειδοποιηθεί η πλευρά του Εφεσείοντα εφόσον η ενέργεια της δεν παρέπεμπε, στην πραγματικότητα, σε τροποποίηση του εκδοθέντος διατάγματος. Και τούτο με δεδομένο ότι το αρχικώς συνταχθέν διατακτικό θα έπρεπε να ήταν εξαρχής σύμφωνο με τη δικαστική διαταγή όπως αυτή αποτυπώνετο στο πρακτικό του Δικαστηρίου. Η αρχική αβλεψία ή παράλειψη της Πρωτοκολλητού να συντάξει το επίμαχο διατακτικό σύμφωνα με τα όσα αποτυπώνονταν στο πρακτικό του Δικαστηρίου δεν την περιόριζε κατά τρόπο που να μην δύναται, εκ των υστέρων, να ασκήσει την εξουσία της ώστε να ενεργήσει δεόντως, μεταφέροντας πιστά και ακριβώς το περιεχόμενο του πρακτικού του Δικαστηρίου, όπως και ενήργησε (βλ. Αναφορικά με την Αίτηση της Altius Insurance Ltd, Πολιτική Αίτηση αρ. 2/2018, ημερ. 25/1/2018). Ως εκ τούτου οι Λόγοι Έφεσης 2, 3 και 4 απορρίπτονται.
Υπό το πρίσμα των πιο πάνω αρχών και υπό το φως των δεδομένων που καλύπτουν την υπό κρίση περίπτωση, το πρωτόδικο Δικαστήριο δεν έσφαλλε ως προς την κρίση του και ορθώς κατέληξε ότι δεν είχε στοιχειοθετηθεί συζητήσιμη υπόθεση.
Ως εκ τούτου η Έφεση απορρίπτεται.
Χ. ΜΑΛΑΧΤΟΣ, Δ.
Λ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΟΥ-ΑΝΔΡΕΟΥ, Δ.
Ι. ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ, Δ.
Ε. ΕΦΡΑΙΜ, Δ.
Α. ΔΑΥΙΔ, Δ.