|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΕΦΕΤΕΙΟ ΚΥΠΡΟΥ - ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Πολιτική Έφεση αρ. E99/2020)
21 Φεβρουαρίου 2025
[ΣΤΥΛΙΑΝΙΔΟΥ, Δ/στής]
1. YIANTOGIO LTD
2. ΙΩΑΝΝΗ ΧΑΤΖΗΙΩΑΝΝΟΥ
Εφεσειόντων/Καθ' ων η Αίτηση
v.
MIMIS G. IOAKIM DEVELOPMENTS LTD
Εφεσιβλήτων/Αιτητών
-----------------------------
Ν. Γ. Νικολάου για Ν. Γ. Νικολάου & Συνεργάτες Δ.Ε.Π.Ε., για εφεσείοντες.
Π. Θεοχάρη (κα) για Αντώνης Κ. Καράς Δ.Ε.Π.Ε., για εφεσίβλητους.
Στυλιανίδου, Δ.: Η παρούσα εκδικάζεται σε μονομελή σύνθεση δυνάμει των προνοιών του Άρθρου 25.1 του Περί Δικαστηρίων Νόμου του 1960 (Ν.14/60) και του Άρθρου 11.5 του περί Απονομής της Δικαιοσύνης (Ποικίλες Διατάξεις) Νόμου του 1964 (Ν. 33/1964).
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΣΤΥΛΙΑΝΙΔΟΥ, Δ.: To Δικαστήριο Ελέγχου Ενοικιάσεων απέρριψε την αίτηση έξωσης των εφεσιβλήτων - αιτητών εναντίον των εφεσειόντων - καθ' ων η αίτηση, λόγω μη εμφάνισης του δικηγόρου τους την ώρα που η υπόθεση ήταν ορισμένη για ακρόαση. Προηγήθηκε σχετικό αίτημα του συνηγόρου των εφεσειόντων. Ακολούθησε αίτηση των εφεσιβλήτων στη βάση της Δ.33. θ. 4 και 5 των παλαιών Θεσμών Πολιτικής Δικονομίας, με την οποία αξιωνόταν διάταγμα του Δικαστηρίου με το οποίο να παραμερίζεται η εν λόγω απορριπτική απόφαση.
Το πρωτόδικο Δικαστήριο ενέκρινε την αίτηση των εφεσιβλήτων και ακύρωσε το εν λόγω απορριπτικό «διάταγμα» όπως το αποκάλεσε. Περαιτέρω, εξέδωσε διάταγμα επαναφοράς της κυρίως αίτησης έξωσης και όρισε την υπόθεση για συνέχιση.
Με τον πρώτο λόγο έφεσης προβάλλεται ότι το πρωτόδικο Δικαστήριο εσφαλμένα διέταξε πέραν του παραμερισμού της απορριπτικής απόφασης και επαναφορά της κυρίως αίτησης έξωσης, επειδή η επαναφορά δεν αναφερόταν ρητώς στο αιτητικό της αίτησης. Ο παρών λόγος έφεσης κρίνεται ανεδαφικός για τους λόγους που θα αναλύσω πιο κάτω:
Όπως προκύπτει από τα γεγονότα που αναφέρθηκαν ανωτέρω, τυγχάνει εφαρμογής η Δ.33 θ.4 και 5, η οποία αποτέλεσε και τη νομική βάση της επίδικης αίτησης:
«4. If on the day fixed for trial the defendant appears when the trial is called on but the plaintiff does not, then upon proof being given of the plaintiff having been given notice of such day, the defendant, if he has no counter-claim, shall be entitled to judgment dismissing the action, but if he has a counter-claim, then he may prove his counter-claim so far as the burden of proof lies upon him, and judgment may be given accordingly.
5. Any judgment obtained where one party does not appear at the trial may in a proper case be set aside by the Court upon such terms as may seem fit, upon an application made within fifteen days after the trial.»
Είναι σαφές ότι δεν προβλέπεται από την Δ.33.θ.5, η έκδοση διατάγματος επαναφοράς. Το ίδιο όμως πρακτικό αποτέλεσμα, ήτοι τη συνέχιση της διαδικασίας, επιφέρει και ο παραμερισμός (εν προκειμένω η «ακύρωση» όπως την αποκάλεσε το πρωτόδικο Δικαστήριο) της απορριπτικής απόφασης.
Επομένως, η συνέχιση της υπόθεσης ήταν το πρακτικό, φυσικό επακόλουθο του παραμερισμού της απορριπτικής απόφασης. Η αναφορά του πρωτόδικου Δικαστηρίου σε επαναφορά της υπόθεσης, δεν επηρεάζει με οποιοδήποτε αρνητικό τρόπο τα δικαιώματα των εφεσειόντων. Ο πρώτος λόγος έφεσης δεν ευσταθεί και απορρίπτεται.
Με τον δεύτερο λόγο έφεσης προβάλλεται ότι το πρωτόδικο Δικαστήριο λανθασμένα ενέκρινε την αίτηση παραμερισμού, χωρίς να είχε δοθεί οποιαδήποτε εξήγηση ή και ικανοποιητική εξήγηση για την απουσία του δικηγόρου των εφεσιβλήτων. Συναφής είναι και ο τέταρτος λόγος έφεσης με τον οποίο προβάλλεται ότι λανθασμένα το πρωτόδικο Δικαστήριο δεν έλαβε υπόψη και προγενέστερη καθυστέρηση του δικηγόρου των εφεσιβλήτων κατά την προηγούμενη δικάσιμο.
Όπως προκύπτει από το ίδιο το λεκτικό της Δ.33 θ.5 το Δικαστήριο διαθέτει διακριτική ευχέρεια την οποία δύναται να ασκήσει υπέρ της έγκρισης αίτησης παραμερισμού, αν κρίνει ότι η περίπτωση είναι κατάλληλη.
Τυγχάνει, κατά την άποψη μου, εφαρμογής το σκεπτικό της υπόθεσης Παπανικολάου Ευριδίκη ν. Κυριακής Κότσαπα (2004) 1 ΑΑΔ 1800, αν και σημειώνω ότι δεν αφορούσε την Δ.33 θ.5 αλλά τη Δ.33 θ.1 η οποία εφαρμόζεται σε περίπτωση απουσίας αμφότερων των μερών. Εντούτοις, εφαρμόζονται ως προς την άσκηση της διακριτικής ευχέρειας του Δικαστηρίου, κατ' αναλογία, οι ίδιες αρχές:
«Όπως έχει επανειλημμένα τονισθεί, πρέπει να διασφαλίζονται από τη μια το δικαίωμα ακρόασης του διάδικου και από την άλλη η ανάγκη ταχείας διεκπεραίωσης των δικαστικών υποθέσεων. Η άνευ φειδούς επανάνοιξη υπόθεσης δημιουργεί αβεβαιότητα στην τελεσιδικία και γι΄αυτό, αν η συμπεριφορά διαδίκου είναι τέτοια που πλήττει τα θεμέλια της απονομής της δικαιοσύνης και καταδεικνύει καταφρόνηση της δικαστικής διαδικασίας, το Δικαστήριο μπορεί να αρνηθεί το αίτημα του διαδίκου. (Δέστε σχετικά Άννα Νικολάου Χαραλάμπους ν. Κ & T. Andreou Ltd κ.ά., Π.Ε. 11120, ημερ. 13.9.02 και Phylactou v. Michael (1982) 1 C.L.R. 204).»
Δεν μου διαφεύγει ότι έχει έκτοτε εκδοθεί η απόφαση FN & AG DEVELOPERS LTD ν. KERMIA PROPERTIES & INVESTMENTS LTD κ.α., Πολιτική Έφεση Αρ. 31/2012, 11/6/2018, ECLI:CY:AD:2018:A285, η οποία έχει αποστεί από το σκεπτικό των αποφάσεων που εφάρμοζαν τη Δ.33 σε περιπτώσεις όπου η αίτηση παραμερισμού αφορούσε απόρριψη αιτήματος αναβολής. Εντούτοις, το σκεπτικό των αποφάσεων εκείνων ως προς την άσκηση της διακριτικής ευχέρειας του Δικαστηρίου στο πλαίσιο της Δ.33 εν γένει, το οποίο υιοθετήθηκε στην Κότσαπα, ανωτέρω, παραμένει αλώβητο.
Είμαι, ως εκ τούτου, της άποψης ότι ορθά το πρωτόδικο Δικαστήριο καθοδηγήθηκε, ως προς την άσκηση της διακριτικής του ευχέρειας, από τα πιο πάνω λεχθέντα στην Κότσαπα, ανωτέρω.
Θεωρώ ότι η αναφορά του πρωτόδικου Δικαστηρίου σε διάφορες περιστάσεις της υπόθεσης, έγινε για σκοπούς περιγραφής του όλου ιστορικού. Στην ουσία, στήριξε την κρίση του στο ότι δεν αμφισβήτησε τη δικαιολογία που δόθηκε από τον συνήγορο των εφεσιβλήτων για τη μη εμφάνισή του, ήτοι ότι καλοπροαίρετα εξέλαβε ως δεδομένο ότι η ακροαματική διαδικασία θα αναβαλλόταν, επειδή κατά την άποψή του, η πλευρά των εφεσειόντων δεν συμμορφώθηκε με τις οδηγίες του Δικαστηρίου ως προς την παρουσίαση μαρτυρίας. Ότι, δηλαδή, δεν είχε παραδοθεί γραπτή δήλωση του μάρτυρα που θα καλούσαν οι εφεσείοντες. Έλαβε επίσης υπόψη, ότι μερικά λεπτά μετά τη συμπλήρωση του πρακτικού απόρριψης της κυρίως αίτησης, ο συνήγορος των εφεσιβλήτων εμφανίστηκε στο Δικαστήριο και έδωσε την πιο πάνω εξήγηση. Με αυτά τα δεδομένα, κατέληξε ότι η αδιαφορία των δικηγόρων των εφεσιβλήτων δεν ήταν τέτοιας έκτασης που να πλήττει τα θεμέλια της δικαιοσύνης ή να προσλαμβάνει τη μορφή καταφρόνησης της δικαστικής διαδικασίας, ώστε να συνηγορεί στην απόρριψη της αίτησης παραμερισμού. Συνακόλουθα, έκρινε ότι υπό τις περιστάσεις, το δικαίωμα των εφεσειόντων να υπάρξει ταχεία διεκπεραίωση της υπόθεσης, έπρεπε να υποχωρήσει έναντι του δικαιώματος ακρόασης των εφεσιβλήτων, και πως με αυτό τον τρόπο θα υπήρχε πραγματική επίλυση της αναφυόμενης διαφοράς.
Η επέμβαση του Εφετείου στην άσκηση της διακριτικής ευχέρειας του Δικαστηρίου είναι περιορισμένη, βλ. την υπόθεση POLYKARPIA HOTELS LIMITED κ.α. v. Αντώνη Βασιλείου κ.α., Πολιτική Έφεση αρ. E83/2023, 18/12/2023, όπου υιοθετήθηκαν τα πιο κάτω από το Εφετείο:
«Στην υπόθεση Νεάρχου v. Χαραλάμπους (1991) 1 ΑΑΔ 954 λέχθηκε ότι το Εφετείο επεμβαίνει στην άσκηση της διακριτικής ευχέρειας του πρωτόδικου Δικαστηρίου μόνο αν υπάρχει πλάνη ως προς τα γεγονότα, σφάλμα νόμου, αν εφαρμόσθηκε λανθασμένη αρχή δικαίου, αν δεν λήφθηκαν υπόψη παράγοντες που έπρεπε να είχαν ληφθεί υπόψη ή αν λήφθηκαν υπόψη παράγοντες που δεν έπρεπε να είχαν ληφθεί υπόψη, ή αν η απόφαση είναι καθαρά εσφαλμένη (Βλ. επίσης Μαρκιτανής ν. Μουτζούρη (2000) 1 ΑΑΔ 923).»
Δεν θεωρώ ότι στην παρούσα υπόθεση έχει καταδειχθεί λόγος επέμβασης του Εφετείου. Κρίνω ότι τα όσα έλαβε υπόψη, κατά την άσκηση της διακριτικής του ευχέρειας το πρωτόδικο Δικαστήριο, ήταν εντός του ορθού πλαισίου και δεν χωρεί επέμβαση από το Εφετείο.
Συνακόλουθα, ο δεύτερος και ο τέταρτος λόγος έφεσης δεν ευσταθούν και απορρίπτονται.
Με τον τρίτο λόγο έφεσης προβάλλεται ότι το πρωτόδικο Δικαστήριο λανθασμένα και προσβλητικά καταλόγισε ζήτημα δεοντολογίας για τον δικηγόρο των εφεσειόντων, καθώς και ζήτημα παραπλάνησης του Δικαστηρίου ως προς τον τρόπο που επιχείρησε να εντοπίσει τον δικηγόρο των εφεσιβλήτων. Πράγματι, το πρωτόδικο Δικαστήριο προέβη σε κάποια σχόλια, ως προς τις απαντήσεις που δόθηκαν στο Δικαστήριο από τον δικηγόρο των εφεσειόντων κατά τον χρόνο έγκρισης του αιτήματος του για απόρριψη της κυρίως αίτησης. Τα εν λόγω σχόλια, όμως, δεν εξυπηρετούν παρά για να εξηγήσουν τους λόγους απόρριψης της κυρίως αίτησης. Δεν αποτέλεσαν μέρος του σκεπτικού με το οποίο εγκρίθηκε η αίτηση παραμερισμού που καταχώρισαν οι εφεσίβλητοι, η οποία οδήγησε στην έκδοση της εκκαλούμενης απόφασης. Ως εκ τούτου, η εν λόγω αναφορά του Δικαστηρίου δεν μπορεί να εξεταστεί στο πλαίσιο της παρούσας έφεσης, εφόσον δεν κρίνει το αποτέλεσμά της. Ο τρίτος λόγος έφεσης κρίνεται ανεδαφικός και απορρίπτεται.
Τέλος για σκοπούς πληρότητας, σημειώνεται εν συντομία, ότι η ευπαίδευτη συνήγορος των εφεσιβλήτων, πέραν της αντίκρουσης των λόγων έφεσης, ήγειρε επιπλέον δύο «προδικαστικά» ζητήματα. Πρώτον, ότι η υπό κρίση απόφαση δεν είναι εφέσιμη διότι κατά τον χρόνο καταχώρισης της έφεσης, το Άρθρο 25 του περί Δικαστηρίων Νόμου προέβλεπε ότι επιτρεπόταν έφεση μόνον εναντίον ενδιάμεσων αποφάσεων, απόλυτα καθοριστικών ως προς το αποτέλεσμά τους για τα δικαιώματα των διαδίκων. Η θέση της συνηγόρου δεν χρήζει εξέτασης, εφόσον παραγνωρίζει τα νομολογηθέντα στην υπόθεση HAΖLEWOOD INVESTMENT & FINANCE LTD ν. MANUEL κ.α., Πολιτική Έφεση Αρ. Ε14/2017 και Ε209/2017, 25/2/2019, ήτοι, ότι νόμος που έχει δικονομικό περιεχόμενο ή είναι διαδικαστικής φύσης, έχει αναδρομική ισχύ. Ειδικά δε, επισημαίνεται ότι η πιο πάνω απόφαση αφορούσε την αναδρομική ισχύ του Άρθρου 25 του περί Δικαστηρίων Νόμων.
Δεύτερον, η συνήγορος υποστήριξε ότι η έφεση είναι άνευ αντικειμένου, εφόσον η υπόθεση έχει παραπεμφθεί στο Επαρχιακό Δικαστήριο όπου επίκεται να εκδικαστεί. Θεωρώ ότι δεν έχει καταδειχθεί ότι η έφεση είναι άνευ αντικειμένου, ιδίως εν όψει του σκεπτικού της πρόσφατης απόφασης του Ανωτάτου Δικαστηρίου στην ΣΩΦΡΟΝΙΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΧΑΤΖΗΣΩΦΡΟΝΙΟΥ v. GORDIAN HOLDINGS LTD, Αρ. Αίτησης 4/2023, 21/11/2024.
Εν όψει όλων των πιο πάνω, η έφεση απορρίπτεται στην ολότητά της και η πρωτόδικη απόφαση επικυρώνεται, με έξοδα €2.500 υπέρ των εφεσιβλήτων και εναντίον των εφεσειόντων, πλέον Φ.Π.Α. εάν υπάρχει.
Ι. ΣΤΥΛΙΑΝΙΔΟΥ, Δ.