|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΕΦΕΤΕΙΟ ΚΥΠΡΟΥ - ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Αίτηση Νομικής Αρωγής Αρ. 56/2024)
25 Φεβρουαρίου 2025
[Δ. ΚΙΤΣΙΟΣ, Μ. ΑΜΠΙΖΑΣ, Μ. ΤΟΥΜΑΖΗ, Δ/στες]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΝΟΜΙΚΗΣ ΑΡΩΓΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΤΙΚΟ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ (ΑΡ.1) ΤΟΥ 2003 (3/2003)
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΝΟΜΙΚΗΣ ΑΡΩΓΗΣ ΝΟΜΟ ΤΟΥ 2002 (Ν. 165(I)/2002)
ΑΙΤΗΣΗ ΑΠΟ Μ. Μ. ΧΡ.
Αιτήτρια αυτοπροσώπως
Δ. Παπαμιλτιάδου (κα), Ανώτερη δικηγόρος της Δημοκρατίας για Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας
------------------------
ΚΙΤΣΙΟΣ, Δ: Η ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δοθεί από τον Αμπίζα, Δ.
----------------------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΑΜΠΙΖΑΣ, Δ: Με αίτησή της, ενώπιον του Οικογενειακού Δικαστηρίου Λάρνακας - Δικαιοδοσία Διατροφής -, η αιτήρια στην παρούσα αίτηση για παροχή δωρεάν νομικής αρωγής, αιτήθηκε διάταγμα εναντίον του πρώην συζύγου της, για καταβολή ποσού για τη διατροφή και συντήρηση του ανηλίκου τέκνου τους. Το Οικογενειακό Δικαστήριο, στις 27.6.2024, εξέδωσε την απόφασή του, με την οποία διέταξε την καταβολή του ποσού των €765.- μηνιαίως, ως συνεισφορά του καθ' ου η αίτηση για τη διατροφή και συντήρηση του ανηλίκου τέκνου των διαδίκων. Την εν λόγω απόφαση, ο ως άνω καθ' ου η αίτηση, ως εφεσείων, εφεσίβαλε με την Πολιτική Έφεση Αρ. 168/2024. Είναι στο πλαίσιο αυτής της έφεσης που η εφεσίβλητη - αιτήτρια στην παρούσα - υπέβαλε το παρόν αίτημα για παροχή δωρεάν νομικής αρωγής για αντιπροσώπευση της στην εν λόγω διαδικασία.
Έχοντας διαπιστώσει ότι η περίπτωση καλύπτεται από τις πρόνοιες του περί Νομικής Αρωγής Νόμου, Ν. 165(I)/2002, το Εφετείο έδωσε οδηγίες για ετοιμασία, από το Γραφείο ευημερίας, κοινωνικοοικονομικής έκθεσης για τους σκοπούς του Άρθρου 7(1)(α) του Νόμου (Άρθρο 5 του περί Νομικής Αρωγής Διαδικαστικού Κανονισμού (Αρ.1) του 2003 (3/2003). Παράλληλα, στο πλαίσιο της παρούσας αίτησης, καταχωρήθηκε, από την αιτήτρια, συμπληρωμένη και η έγγραφη δήλωση (Τύπος 2) στην οποία δεν αναφέρονται οποιεσδήποτε απολαβές ή άλλα ωφελήματα ή εισοδήματα προς όφελος της αιτήτριας.
Στην κοινωνικοοικονομική έκθεση του Γραφείου Ευημερίας, αναφορικά με την αιτήτρια, αναφέρεται ότι αυτή «.είναι 39 ετών και κατάγεται από την Πάτρα. Είναι απόφοιτη του Τμήματος Πολιτικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Αθηνών. Επίσης κατέχει πτυχίο από το Τμήμα Νομικής του European University στη Λευκωσία. Εργάστηκε χωρίς αμοιβή, για μικρό χρονικό διάστημα, κυρίως για λόγους πρακτικής στο δικηγορικό γραφείο του πατέρα της στην Πάτρα, όπως ανέφερε.
...
Το ζεύγος απέκτησε ένα γιό, τον ., σήμερα ηλικίας 4 χρονών. Το Φεβρουάριο 2022 εκδόθηκε το διάταγμα διαζυγίου τους και τη φύλαξη του παιδιού έλαβε δικαστικώς η κα . . Επίσης εκδόθηκε προσωρινό διάταγμα διατροφής με μηνιαίο ποσό €700. Βάσει του σημερινού τελικού διατάγματος διατροφής το ποσό είναι στα €765. Επίσης έχει εκδοθεί διάταγμα επικοινωνίας, το οποίο δεν τηρείται και ο κ . δεν διατηρεί καμία επικοινωνία με το παιδί, όπως αναφέρθηκε. Ο . φοιτά στην προδημοτική τάξη . . Δεν ασχολείται με οποιεσδήποτε άλλες απογευματινές δραστηριότητες.
Η αναφερόμενη και το παιδί μένουν σε ενοικιαζόμενη, επιπλωμένη κατοικία με μηνιαίο ενοίκιο €700.
Να σημειωθεί ότι η κα . δεν έχει εργαστεί ποτέ, ισχυριζόμενη ότι ο πρώην σύζυγος δεν της το επέτρεπε για όσο ήταν μαζί. Επίσης αναφέρθηκε ότι ο πρώην σύζυγος δεν επέτρεπε τη φοίτηση του παιδιού σε νηπιαγωγείο, ώστε να εξεύρει εργασία. Σήμερα η κα . εξακολουθεί να μην εγγράφεται ως άνεργη στη Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης για εξεύρεση εργασίας, και αναφέρει ότι οι δικαστικές υποθέσεις με τον πρώην σύζυγο της λειτουργούν αποτρεπτικά για την εξεύρεση εργασίας.
Η αναφερόμενη δήλωσε ότι συντηρούνται με το ποσό διατροφής που της καταβάλλει ο πρώην σύζυγος, καθώς και την οικονομική στήριξη των γονιών της.»
Στην έκθεση αναφέρεται, επίσης, ύπαρξη ακίνητης περιουσίας στην Πάτρα, η οποία είναι υποθηκευμένη και δεν μπορεί να αξιοποιηθεί, λόγω μη αποπεράτωσης των οικοδομικών εργασιών, ενώ, στην Κύπρο, δεν υπάρχει ακίνητη περιουσία, ούτε άλλα εισοδήματα ή επιδόματα, ούτε χρέη ή αποταμιεύσεις.
Δεδομένου του περιεχομένου της ως άνω έκθεσης του Γραφείου Ευημερίας, η εκπρόσωπος του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας προέβαλε ένσταση στη βάση του ότι, με εξαίρεση μία μικρή περίοδο, η αιτήτρια δεν εργάστηκε ποτέ. Και ενώ, στο παρόν στάδιο, το παιδί των διαδίκων φοιτά στην προδημοτική τάξη, η αιτήτρια εξακολουθεί να μην εργάζεται και να μην προσπαθεί να εξεύρει εργασία, ούτε έχει εγγραφεί ως άνεργη στη Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης για εξεύρεση εργασίας, αλλά εξακολουθεί να επικαλείται τις δικαστικές υποθέσεις με τον πρώην σύζυγό της, ως πρόβλημα για εξεύρεση εργασίας. Προηγούμενα διατάγματα νομικής αρωγής, εισηγήθηκε η συνήγορος, στη βάση άλλων συνθηκών, δεν δικαιολογούν το παρόν αίτημα της αιτήτριας, η οποία, από δική της επιλογή, δεν εργάζεται και στερείται οικονομικών πόρων.
Ακούσαμε και τις δύο πλευρές. Από πλευράς της αιτήτριας, επιχειρήθηκε να δικαιολογηθεί η μη εργασία της από την ανάγκη να φροντίζει το παιδί της όταν αυτό, συχνά, ασθενεί, ενώ τέθηκε ότι, στο παρελθόν, εργαζόταν, στην Πάτρα (περίοδος Οκτωβρίου 2008 - Δεκεμβρίου 2014), παρέχοντας υπηρεσίες γραμματειακής υποστήριξης. Κατά τα λοιπά, δεν αμφισβητήθηκαν τα όσα αναφέρονται στην έκθεση του Γραφείου Ευημερίας.
Σύμφωνα με το Άρθρο 7(1) του Νόμου, το Δικαστήριο δύναται να εκδώσει πιστοποιητικό για παροχή δωρεάν νομικής αρωγής, αν κρίνει ότι, (α) με βάση κοινωνικοοικονομική έκθεση του Γραφείου Ευημερίας, η οικονομική κατάσταση του αιτητή δεν του επιτρέπει να εξασφαλίσει νομική αρωγή, λαμβανομένων υπόψη των απολαβών του, πραγματικών και αναμενόμενων, οποιωνδήποτε άλλων εισοδημάτων, από εργασία ή άλλες πηγές, των εξόδων για τις βασικές ανάγκες του ιδίου και της οικογένειας του και άλλων υποχρεώσεων και αναγκών του και, (β) λόγω της σοβαρότητας της υπόθεσης ή άλλων περιστάσεων της υπόθεσης, είναι επιθυμητό, για το συμφέρον της δικαιοσύνης να τύχει δωρεάν νομικής αρωγής για την προετοιμασία και τον χειρισμό της υπόθεσης.
Καθίσταται αντιληπτό, από τα όσα αφορούν την επί του παρόντος κατάσταση και συνθήκες της αιτήτριας, ότι δεν φαίνεται να υπάρχει, πλέον, οτιδήποτε που να της στερεί τη δυνατότητα να αναζητήσει και ασκήσει εργασία, προς τον σκοπό απόκτησης εισοδήματος. Αυτό δε, φαίνεται να ισχύει εδώ και αρκετούς μήνες, δεδομένης της αναφοράς ότι το παιδί φοιτά σε σχολείο από τον περασμένο Σεπτέμβριο. Διαπιστώνεται, συναφώς, ότι η οικονομική κατάσταση της αιτήτριας, ως προκύπτει να είναι σήμερα, είναι άμεσα συνυφασμένη με την, από δική της επιλογή, μη άσκηση οποιασδήποτε εργασίας. Επιλογή που της στερεί την ύπαρξη πραγματικών και αναμενόμενων απολαβών. Λαμβάνοντας υπόψη όλα τα ενώπιον μας στοιχεία, περιλαμβανομένου και του μορφωτικού επιπέδου της αιτήτριας, δεν είμαστε σε θέση να καταλήξουμε ότι η φαινόμενη αδυναμία εξασφάλισης νομικής αρωγής, λόγω της οικονομικής της κατάστασης, οφείλεται σε παράγοντες, ως προβλέποναι στο ως άνω Άρθρο 7 του Νόμου, που να καθιστούν αναγκαία και δικαιολογημένη την έγκριση του αιτήματος. Κρίνουμε ότι αντίθετη θεώρηση θα έστελνε το λανθασμένο μήνυμα ότι είναι επιτρεπτή η επιβάρυνση των δημοσίων ταμείων προς εξυπηρέτηση της κατ' επιλογήν ενός προσώπου αποστέρησης του εαυτού του από εισόδημα. Κάτι που δεν θα μπορούσε να θεωρηθεί ότι αποτελεί πρόθεση του νομοθέτη.
Καταλήγουμε ότι, υπό τας περιστάσεις της παρούσας αίτησης, αυτή στερείται ερείσματος. Συνακόλουθα, η αίτηση απορρίπτεται.
Δ. ΚΙΤΣΙΟΣ, Δ. Μ. ΑΜΠΙΖΑΣ, Δ. Μ. ΤΟΥΜΑΖΗ, Δ.