|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΕΦΕΤΕΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΠΟΙΝΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Ποινική Έφεση Αρ.: 255/23)
19 Φεβρουαρίου 2025
[Χ.Β. ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ, Μ. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ, Μ.Γ. ΠΙΚΗΣ, Δ/ΣΤΕΣ]
ΜΑΡΙΟΣ ΠΑΡΠΑΡΙΝΟΣ
Εφεσείων
v.
ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
Εφεσίβλητης
‑‑‑‑‑‑‑-------------‑‑‑‑‑‑‑‑‑‑‑-----‑‑‑‑‑‑‑‑‑-----
Δ. Τσολακίδης για Δημήτρης Τσολακίδης Δ.Ε.Π.Ε., για τον Εφεσείοντα
Α. Ματθαίου (κα) για Γενικόν Εισαγγελέα, για την Εφεσίβλητη
ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ, Δ.: Η απόφαση είναι ομόφωνη και θα δοθεί από τον Πική, Δ.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΠΙΚΗΣ, Δ.: Ο Εφεσείων καταδικάστηκε στις 13.12.2023, κατόπιν δικής του παραδοχής, από το Κακουργοδικείο Λευκωσίας, σε τρείς κατηγορίες και του επιβλήθηκαν συντρέχουσες ποινές φυλάκισης ως ακολούθως: (α) για κατοχή ελεγχόμενου φαρμάκου Τάξεως Α, ήτοι 20,97 γραμμαρίων ξηρού μανιταριού περιέχοντος Ψιλοκίνη και Ψιλοκυβίνη (κατηγορία 1) ποινή φυλάκισης 2,5 ετών, (β) για καλλιέργεια 28 φυτών κάνναβης (κατηγορία 3) ποινή φυλάκισης 3 ετών, και (γ) για κατοχή 28 φυτών κάνναβης και 0,53 γραμμάρια κάνναβης (κατηγορία 4) ποινή φυλάκισης 2 ετών. Οι κατηγορίες 2 και 5 για κατοχή με σκοπό την προμήθεια των ναρκωτικών ουσιών και των φυτών κάνναβης αντίστοιχα, αναστάλθηκαν. Το Κακουργοδικείο απέρριψε εισήγηση της Υπεράσπισης για αναστολή των ποινών φυλάκισης.
Τα φυτά κάνναβης εντοπίστηκαν στις 24.8.2022, κατόπιν εκτέλεσης εντάλματος έρευνας σε ξεχωριστό δωμάτιο ισογείου της οικίας του Εφεσείοντος, το οποίο ήταν διαρρυθμισμένο με ειδικό εξοπλισμό και χρησιμοποιείτο ως θερμοκήπιο για την καλλιέργεια τους. Ως αναφέρεται στην πρωτόδικη απόφαση, σελ. 3:
«Από την έρευνα στο εν λόγω δωμάτιο εντοπίστηκαν και κατασχέθηκαν 28 γλάστρες στις οποίες υπήρχαν ισάριθμα φυτά κάνναβης διαφορετικών διαστάσεων, τέσσερεις μετρητές θερμοκρασίας και υγρασίας, ένα μικροσκόπιο, πέντε συσκευές φωτισμού, τρεις ανεμιστήρες με βάση, ένας ανεμιστήρας οροφής, μια συσκευή αφυγραντήρα, μια συσκευή διοχέτευσης αέρα με φουγάρο, έντεκα συσκευασίες χάρτινες και πλαστικές με φυτοφάρμακα και λιπάσματα, τρεις συσκευασίες που περιείχαν χώμα, μια μπουκάλα CO2 στην οποία βρισκόταν τοποθετημένος ηλεκτρονικός ρυθμιστής και μια πλαστική ορθογώνια σκηνή μαζί με τις σωλήνες της».
Με δυο λόγους έφεσης (πρώτο και τρίτο) ο ευπαίδευτος συνήγορος του Εφεσείοντος προσβάλλει τις επιβληθείσες ποινές ως έκδηλα υπερβολικές, εισηγούμενος ότι: (α) το Κακουργοδικείο άντλησε καθοδήγηση από ανόμοιες υποθέσεις αφορώσες καλλιέργεια και κατοχή με σκοπό την προμήθεια φυτών κάνναβης, και (β) δεν έλαβε δεόντως υπόψη την έμπρακτη μεταμέλεια την οποία ο Εφεσείων επέδειξε με την άμεση παραδοχή και συνεργασία του με τις διωκτικές αρχές, και κυρίως την επιτυχή προσπάθεια απεξάρτησης του από τα ναρκωτικά. Με έτερο λόγο έφεσης (δεύτερο) ο Εφεσείων προσβάλλει ως εσφαλμένη την άρνηση του Κακουργοδικείου να αναστείλει τις ποινές φυλάκισης.
Είναι πολύ καλά γνωστές οι αρχές βάσει των οποίων επιτρέπεται επέμβαση του Εφετείου στην επιβληθείσα ποινή, οι οποίες συνοψίζονται στο κάτωθι απόσπασμα από την Selmani κ.ά. v. Δημοκρατίας, (2016) 2 A.A.Δ. 854:
«Είναι πάγια νομολογημένο ότι το Εφετείο δεν κρίνει πρωτογενώς το ύψος της ποινής, καθότι ο καθορισμός της ποινής αποτελεί ευθύνη του πρωτόδικου δικαστηρίου. Σε δεύτερο βαθμό, εξετάζεται αν η ποινή εντάσσεται στα πλαίσια τα οποία καθορίζονται από τη νομολογία και τα οποία αρμόζουν προς τα ιδιαίτερα περιστατικά της κάθε υπόθεσης. Η έφεση δεν αποσκοπεί στον επανακαθορισμό της ποινής, αλλά στον έλεγχο της ορθότητάς της. Η επάρκεια δε της τιμωρίας καταδικασθέντος κρίνεται υπό το φως του συνόλου των γεγονότων που άπτονται της ποινής. Το Εφετείο έχει εξουσία επέμβασης μόνο όπου η επιβληθείσα ποινή, αντικειμενικά κρινόμενη, είναι είτε έκδηλα ανεπαρκής, είτε έκδηλα υπερβολική. Στις περιπτώσεις αυτές εναπόκειται στο Εφετείο ο καθορισμός της αρμόζουσας ποινής. Επέμβαση του Εφετείου χωρεί επίσης όπου διαπιστώνεται σφάλμα αρχής. (Γεωργίου ν. Αστυνομίας (1991) 2 Α.Α.Δ. 525, Γενικός Εισαγγελέας ν. Αβρααμίδου (1993) 2 Α.Α.Δ. 355, Γενικός Εισαγγελέας ν. Λάμπρου (2009) 2 Α.Α.Δ. 686, Μιχαήλ ν. Αστυνομίας (2014) 2 Α.Α.Δ. 329, ECLI:CY:AD:2014:B327 και Φραγκίσκου ν. Δημοκρατίας (2015) 2 Α.Α.Δ. 833, ECLI:CY:AD:2015:B779)»».
Ως προς το στοιχείο της έκδηλης υπερβολής ή ανεπάρκειας στην ποινή, διαφωτιστικό είναι το κάτωθι απόσπασμα από την Philippou v. Republic (1983) 2 C.L.R. 245:
"(C) Where the sentence is manifestly excessive or inadequate. As the word "manifest" implies, the element of excess or inadequacy must be apparent and, speaking of a sentence manifestly excessive, the excess must be obvious, looking upon the matter from an objective angle. Certainly not from the viewpoint of the Judges of the Court of Appeal putting themselves in the position of the trial Court. The element of excess must be such as to provide an objective basis for its ascertainment. Such basis may be provided either by the facts of the case bearing no proportion to the sentence imposed, or by the sentence being altogether out of range with sentences approved by the Supreme Court on previous occasions".
(βλ. Sentencing in Cyprus, 2nd edn., G.M. Pikis, σελ. 101-102).
Το Κακουργοδικείο αφού πρώτα επισημαίνει την ανάγκη επιβολής αυστηρών και αποτρεπτικών ποινών για την καταπολέμηση της μάστιγας των ναρκωτικών, παραπέμπει σε ορισμένες υποθέσεις με τις οποίες, κατά την κρίση του, «υπάρχει κάποιου βαθμού εγγύτητα ή σχετικότητα με τα αδικήματα που διέπραξε ο κατηγορούμενος»: Κακής ν. Δημοκρατίας (1998) 2 Α.Α.Δ. 162, Κύρκος ν. Αστυνομίας (2013) 2 Α.Α.Δ. 211, Παντελή ν. Δημοκρατίας (2014) 2 Α.Α.Δ. 301, Χριστοφή ν. Δημοκρατία, Ποιν. Έφ. 156/16, ημερ. 25.9.2018, ECLI:CY:AD:2018:B414, και Απόλλο Βίνσι ν. Δημοκρατίας, Ποιν. Έφ. 178/21, ημερ. 27.9.2022, ECLI:CY:AD:2022:B367. Ο Εφεσείων εισηγείται ότι εσφαλμένα αντλήθηκε καθοδήγηση από τις εν λόγω υποθέσεις οι οποίες κατά κύριο λόγο αφορούσαν καλλιέργεια φυτών κάνναβης με σκοπό την προμήθεια.
Στην Κακής (ανωτέρω), επικυρώθηκε 3ετής ποινή φυλάκισης κατόπιν παραδοχής σε αδικήματα καλλιέργειας και κατοχής με σκοπό την προμήθεια 77 φυτών κάνναβης.
Στην Κύρκος (ανωτέρω), η 7ετής ποινή φυλάκισης κατόπιν παραδοχής για κατοχή με σκοπό την προμήθεια 25 φυτών κάνναβης και 2.707 γραμμαρίων φυτού κάνναβης, μειώθηκε κατ΄έφεση στα 5 έτη. Προσμέτρησε ως μετριαστικός παράγοντας ο εθισμός στον τζόγο, ο οποίος συνέτεινε στην έκνομη του συμπεριφορά. Κρίθηκε επιπλέον ότι δεν είχε δοθεί η αναγκαία βαρύτητα στους λοιπούς ελαφρυντικούς παράγοντες.
Στην Παντελή (ανωτέρω), ποινές φυλάκισης 6 ετών για κατοχή με σκοπό την προμήθεια 12 φυτών κάνναβης, και 4 ετών για την καλλιέργεια τους, μετά από ακρόαση, μειώθηκαν σε 3 και 2 έτη αντίστοιχα. Παρά τον καλά σχεδιασμένο και προφυλαγμένο τρόπο καλλιέργειας ο οποίος συνιστούσε επιβαρυντικό παράγοντα, λήφθηκε ιδιαίτερα υπόψη η μικρή ποσότητα των φυτών και η έλλειψη μαρτυρίας ως προς την ποσότητα κάνναβης η οποία μπορούσε να εξαχθεί με αποτέλεσμα να μην αποκαλύπτεται σκοπός εκεταμένης διάθεσης. Ο Εφεσείων ήταν άτομο νεαρής ηλικίας και λευκού ποινικού μητρώου.
Στην Χριστοφή (ανωτέρω), επικυρώθηκε 7ετής ποινή φυλάκισης κατόπιν ακροάσεως, για καλλιέργεια και κατοχή 29 φυτών κάνναβης με σκοπό την προμήθεια και κατοχή 1.341,8225 γραμμαρίων κάνναβης με σκοπό την προμήθεια. Με βάση τα γεγονότα, για την καλλιέργεια των φυτών κάνναβης, διαμέρισμα μετετράπη σε ένα σύγχρονο και πλήρως εξοπλισμένο φυτώριο - θερμοκήπιο. Ο Εφεσείων ήταν ο ιθύνων νούς της όλης επιχείρησης. Στον συγκατηγορούμενο του κατόπιν παραδοχής επιβλήθηκε ποινή φυλάκισης 5 ετών.
Τέλος στην Απόλλο Βίνσι (ανωτέρω), αναστάλθηκε κατ' έφεση ποινή φυλάκισης 2 ετών για καλλιέργεια 47 φυτών κάνναβης, η οποία δεν συνδεόταν με παράνομο σκοπό αλλά ήταν για σκοπούς έρευνας.
Παρατηρούμε ότι πλην της Παντελή (ανωτέρω), η μείωση ή η επικύρωση της ποινής φυλάκισης στις ανωτέρω υποθέσεις, αφορούσε μόνο το ύψος της (μεγαλύτερης) επιβληθείσας ποινής για κατοχή και καλλιέργεια με σκοπό την προμήθεια φυτών κάνναβης. Στην Κύρκος (ανωτέρω) αναφέρεται και η επί μέρους ποινή για καλλιέργεια φυτών κάνναβης (2 έτη), η οποία επαναλαμβάνεται στην πρωτόδικη απόφαση, πλην όμως αυτή δεν υπήρξε αντικείμενο ενασχόλησης απο το Ανώτατο Δικαστήριο. Ωσαύτως και στην Χριστοφή (ανωτέρω) όπου πρωτοδίκως επιβλήθηκε 3ετής ποινή φυλάκισης για την καλλιέργεια των φυτών κάνναβης. Επομένως δεν προκύπτει κάποιου βαθμού εγγύτητα ή σχετικότητα με όλες τις υποθέσεις στις οποίες παρέπεμψε το Κακουργοδικείο. Από την άλλη εκ της επιβληθείσας τριετούς ποινής φυλάκισης δεν διαπιστώνουμε ότι το Κακουργοδικείο άντλησε καθοδήγηση απο ποινές για καλλιέργεια φυτών κάνναβης με σκοπό την προμήθεια.
Δεν συμφωνούμε με την εισήγηση ότι η επιβληθείσα 3ετής ποινή φυλάκισης για καλλιέργεια 28 φυτών κάνναβης, δεικνύει ότι αντλήθηκε καθοδήγηση από την επικυρωθείσα ποινή στην Κακής (ανωτέρω). Καθίσταται κατά την γνώμη μας σαφές από την προαναφερθείσα νομολογία ότι υπήρξε αυξητική τάση των ποινών, ένεκα της ανάγκης αποτροπής σε αδικήματα ναρκωτικών τα οποία κλονίζουν τα θεμέλια της κοινωνίας (βλ. Γενικός Εισαγγελέας ν. Sak (2005) 2 A.A.Δ. 377) Στην Bora v. Δημοκρατίας, Ποιν. Έφ. 79/17, ημερ. 13.3.2018, ECLI:CY:AD:2018:B110, τονίστηκε η πάγια νομολογιακή αρχή «ότι όπου παρατηρείται έξαρση και επιμονή στη διάπραξη παρόμοιας φύσης αδικημάτων παρά τις επιβληθείσες από τα δικαστήρια αυστηρές ποινές, δικαιολογείται η επιβολή ακόμα αυστηρότερων». Στην ίδια υπόθεση λέχθηκαν τα ακόλουθα ως προς την ανάγκη επιβολής αυστηρών και αποτρεπτικών ποινών σε υποθέσεις ναρκωτικών:
«Μπορεί να αποτυπωθεί, ως απαύγασμα της εν λόγω νομολογίας, η ανάγκη για επιβολή αυστηρών ποινών, αποτρεπτικού χαρακτήρα, ακριβώς λόγω των ολέθριων αποτελεσμάτων που ενέχει η εγκληματική αυτή συμπεριφορά. Η αυστηρή μεταχείριση των παραβατών προβάλλει ως επιτακτική, δεδομένης της συχνότητας των υποθέσεων αυτής της μορφής που τίθενται ενώπιον των Δικαστηρίων και της ραγδαίας επιδείνωσης του φαινομένου της κατοχής και διακίνησης ναρκωτικών ουσιών. Η εξαθλίωση των θυμάτων, αλλά και η απώλεια ζωών, κυρίως νέων ανθρώπων, επιβάλλει τη δραστική παρέμβαση και συμμετοχή της δικαιοσύνης στην καθολική προσπάθεια αναχαίτισης της σύγχρονης μάστιγας των ναρκωτικών».
Παρατηρούμε ότι η θλιβερή αυτή πραγματικότητα εξακολουθεί να υφίσταται με τα αδικήματα ναρκωτικών να αυξάνονται με ραγδαίους ρυθμούς, έχοντας καταστεί το μεγαλύτερο καρκίνωμα και μάστιγα της κοινωνίας μας. Το οποίο δικαιολογεί την επιβολή ολοένα και αυστηρότερων ποινών.
Είναι επίσης παγίως νομολογημένο ότι οι προσωπικές περιστάσεις του αδικοπραγούντος σε υποθέσεις ναρκωτικών έρχονται σε δεύτερη μοίρα, καθότι προέχει το στοιχείο της αποτροπής, χωρίς από την άλλη να δίνεται η εντύπωση ότι δεν λαμβάνονται καθόλου υπόψη (βλ. και Abe v. Δημοκρατίας (2008) 2 Α.Α.Δ. 211).
Υπογραμμίζεται ότι η μετατροπή δωματίου σε θερμοκήπιο με εξειδικευμένο εξοπλισμό, για την καλλιέργεια φυτών κάνναβης αποτελεί ιδιαίτερα επιβαρυντικό παράγοντα λόγω του βαθμού προσχεδιασμού και οργάνωσης που απαιτείται για την εκτέλεση του εγκλήματος. Όπως αναφέρεται στο σύγγραμμα Sentencing in Cyprus, 2nd edn., G.M. Pikis, σελ. 59:
"The gravity of the offence rises in proportions to the element of planning and scheming involved in the perpetration of the crime .. The Supreme Court has consistently stressed that the greater the planning involved, correspondingly severer should the sentence be".
Σχετική επί τούτου είναι η Σιδερένος ν. Αστυνομίας (2016) 2 Α.Α.Δ. 487, όπου κατ΄ έφεση επικυρώθηκε 6μηνη ποινή άμεσης φυλάκισης που επεβλήθη στον Εφεσείοντα για καλλιέργεια 6 φυτών κάνναβης η οποία χαρακτηρίστηκε ως επιεικής, κρίνοντας ότι δεν υπήρξε σφάλμα αρχής στη μη αναστολή της. Για την καλλιέργεια των φυτών κάνναβης υπήρχε δωμάτιο - κρύπτη, ειδικά διαμορφωμένο με κατάλληλο εξοπλισμό (σύστημα εξαερισμού, φωτισμού, ειδικά κάτοπτρα, εξαεριστήρες και κλιματισμό). Τούτο έδειχνε οργανωμένη σκέψη και σχεδιασμό στην εκτέλεση του εγκλήματος. Ο εφεσείων ήταν λευκού ποινικού μητρώου, είχε προβεί σε παραδοχή και υπεβλήθη επιτυχώς σε απεξάρτηση, ενώ η ποινή επιβλήθηκε τρία χρόνια μετά τη διάπραξη των αδικημάτων.
Άλλο παράπονο του συνηγόρου του Εφεσείοντος είναι ότι το Κακουργοδικείο «ενδόμυχα αντιμετώπισε την περίπτωση του Εφεσείοντα ωσάν να αντιμετώπιζε κατηγορία με σκοπό την προμήθεια». Η θέση αυτή ερείδεται στο κάτωθι απόσπασμα από την πρωτόδικη απόφαση ένεκα της αναφοράς στην Παντελή (ανωτέρω), σελ. 13:
«Αναφορικά δε με την ποσότητα που θα μπορούσε να εξαχθεί από τα 28 φυτά δεν έχει αναφερθεί οτιδήποτε γι' αυτή, και ως εκ τούτου δεν μπορούμε να την χαρακτηρίσουμε σε μέγεθος, στοιχείο που θα επενεργούσε είτε προς όφελος είτε ως πρόσθετος επιβαρυντικός παράγοντας για τον κατηγορούμενο, σε σχέση με την συνολική ποσότητα που είχε στην κατοχή του [βλ. Παντελή ν Δημοκρατίας (ανωτέρω)]. Δεν παραγνωρίζουμε ωστόσο, ότι επρόκειτο για σημαντικό αριθμό φυτών κάνναβης τα οποία είχαν ύψος από 4 έως 37 εκατοστά και ότι από τα γεγονότα που τέθηκαν ενώπιον μας δεν διαφάνηκε να υπήρχε σε αυτά παρουσία ανθοφόρων περιοχών».
Δεν συμφωνούμε ούτε με αυτή την εισήγηση. Παρότι η αναφορά για την ποσότητα κάνναβης η οποία μπορούσε να εξαχθεί από τα φυτά κάνναβης στην Παντελή (ανωτέρω), σχετιζόταν με το αδίκημα της προμήθειας των ναρκωτικών και τις προεκτάσεις της, η ποσότητα η οποία δύναται να εξαχθεί από φυτά κάνναβης επενεργεί ως πρόσθετος επιβαρυντικός παράγοντας και σε υποθέσεις καλλιέργειας για ιδίαν χρήση, ως προκύπτει από τις κατευθυντήριες γραμμές οι οποίες τίθενται στην υπόθεση R v. Auton [2011] EWCA Crim 76, η οποία ακολουθείται στην Παντελή (ανωτέρω).
Το Κακουργοδικείο έλαβε υπόψη ότι η κατοχή και καλλιέργεια ήταν για ιδία χρήση το οποίο κατατάσσει την υπόθεση όχι στις σοβαρότερες του είδους. Αναγνώρισε δε για σκοπούς μετριασμού ποινής πρώτον ότι δεν συντρέχει οποιοσδήποτε από τους επιβαρυντικούς παράγοντες του Άρθρου 30(4)(α)(ii) - (vii), του περί Ναρκωτικών Φαρμάκων και Ψυχοτρόπων Ουσιών Νόμου του 1977 (Ν.29/1977) όπως τροποποιήθηκε, και δεύτερον την παρουσία ορισμένων από τους ελαφρυντικούς παράγοντες που καθορίζονται στο Άρθρο 30(4)(β) του ιδίου Νόμου. Των οποίων ελαφρυντικών παραγόντων, ως αναφέρει, η συγκεκριμενοποίηση προκύπτει από τα όσα επεξηγεί στην απόφαση του. Συνάγεται ότι λήφθηκαν υπόψη τα στοιχεία (iii) - (v), τουτέστιν ότι: (α) δεν είχε οποιαδήποτε ανάμειξη σε εμπορία ή διακίνηση ναρκωτικών και το παράπτωμα του σχετίζεται αποκλειστικά με τη χρήση ναρκωτικών, (β) την εξάρτηση του από τα ναρκωτικά κατά τον χρόνο διάπραξης των αδικημάτων, και (γ) την αποδεδειγμένη μεταμέλεια του μέσω της παραδοχής και συνεργασίας με την Αστυνομία στη δίωξη των ατόμων τα οποία τον προμήθευσαν, καθώς και της επιτυχούς απεξάρτησης του από τα ναρκωτικά. Λήφθηκε επίσης υπόψη το λευκό του ποινικό μητρώο.
Σε σχέση με την παραδοχή ορθώς δεν παραγνωρίστηκε ότι αυτή ήταν περιορισμένης σημασίας εν όψει του ότι ο Εφεσείων συνελήφθη στον χώρο όπου καλλιεργούσε τα φυτά και η μαρτυρία εναντίον του ήταν συντριπτική (βλ. Inloo v. Αστυνομίας (2008) 2 Α.Α.Δ. 441), χωρίς από την άλλη να χάνει πλήρως την αξία της ως απτό στοιχείο μεταμέλειας (Χαρτούπαλλος ν. Δημοκρατίας (2002) 2 Α.Α.Δ. 28).
Το Κακουργοδικείο προσέδωσε ιδιαίτερη βαρύτητα στην απεξάρτηση του Εφεσείοντος από τα ναρκωτικά, την οποία η νομολογία αναγνωρίζει ως σοβαρό μετριαστικό παράγοντα (βλ. Μαυραντωνίου ν. Δημοκρατίας (2012) 2 Α.Α.Δ. 333, Ναζίπ ν. Αστυνομίας (2014) 2 Α.Α.Δ. 808, Γιαννακάκης ν. Αστυνομίας (2016) 2 Α.Α.Δ. 364) αναφέροντας ότι «θα επιβραβεύσει την προσπάθεια αυτή του κατηγορούμενου με κάποια έκπτωση της ποινής, χωρίς βέβαια να παραγνωρίζεται η σοβαρότητα των αδικημάτων και η αναφερθείσα ανάγκη για επιβολή αποτρεπτικής ποινής».
Στην προκείμενη περίπτωση θεωρούμε ότι το Κακουργοδικείο έλαβε δεόντως υπόψη όλους τους μετριαστικούς παράγοντες προς όφελος του Εφεσείοντος, περιλαμβανομένης της απεξάρτησής του, χωρίς από την άλλη να παραγνωρίσει ότι δεν αμβλύνεται η ανάγκη για την επιβολή αυστηρής και αποτρεπτικής ποινής. Παρότι η ποινή των τριών χρόνων για καλλιέργεια 28 φυτών κάνναβης για ιδία χρήση είναι μεν αυστηρή, δεν κρίνουμε ότι είναι έκδηλα υπερβολική, ώστε να δικαιολογείται η μείωση της. Δεν θεωρούμε επίσης υπερβολική την ποινή φυλάκισης δυο ετών στην κατηγορία της κατοχής των 28 φυτών κάνναβης.
Εν όψει της πιο πάνω αρνητικής κατάληξης μας παρέλκει η εξέταση του κατά πόσο η ποινή φυλάκισης των 2,5 ετών για κατοχή του ναρκωτικού Τάξεως Α ήταν έκδηλα υπερβολική καθότι δεν δύναται να οδηγήσει σε μείωση του ύψους της ποινής φυλάκισης.
Με τον δεύτερο λόγο έφεσης ο Εφεσείων εισηγείται ότι το Κακουργοδικείο εσφαλμένα δεν ανέστειλε τις ποινές φυλάκισης. Πρόκειται για ζήτημα το οποίο ανάγεται στη διακριτική εξουσία του πρωτόδικου Δικαστηρίου. Το πεδίο επέμβασης του Εφετείου είναι περιορισμένο. Δικαιολογείται μόνο σε περιπτώσεις στις οποίες αυτή ασκήθηκε εσφαλμένα ή το πρωτόδικο Δικαστήριο υπερέβη τα ακραία όρια της εξουσίας του (Γενικός Εισαγγελέας ν. Σατανά κ.ά. (1996) 2 Α.Α.Δ. 257). Δεν είναι ο ρόλος του Εφετείου να υποκαταστήσει την κρίση του πρωτόδικου Δικαστηρίου με βάση την υποκειμενική αντίληψη των μελών του (βλ. Αριστοδήμου ν. Δημοκρατία, Ποιν. Έφ. 121/17, ημερ. 21.9.2017, ECLI:CY:AD:2017:D311).
Ο συνήγορος του Εφεσείοντος στήριξε την επιχειρηματολογία του στις υποθέσεις Χριστοφίδης ν. Δημοκρατίας (2004) 2 Α.Α.Δ. 148, Καρακάννας ν. Αστυνομίας (2004) 2 Α.Α.Δ. 463, Ανδρέου ν. Αστυνομίας (2016) 2 Α.Α.Δ. 412, και Χριστοφόρου ν. Αστυνομίας (2016) 2 Α.Α.Δ. 1201).
Στην Χριστοφίδης (ανωτέρω), 12μηνη ποινή φυλάκισης (περιλαμβάνουσα ενεργοποίηση ανασταλείσα ποινής), μειώθηκε σε 8 μήνες καθότι δεν λήφθηκε υπόψη η προσπάθεια του καταδικασθέντος για απεξάρτηση από τα ναρκωτικά. Στην Καρακάννας (ανωτέρω), 4μηνη ποινή φυλάκισης για κατοχή έξι χαπιών έκσταση και πέντε τεμαχίων από το ίδιο είδος χαπιών, συνολικού βάρους 2.5 γραμμαρίων σε 18χρονο μαθητή ο οποίος είχε εξασφαλίσει εγγραφή σε πανεπιστήμιο και υπεβλήθη επιτυχώς σε θεραπεία απεξάρτησης, κρίθηκε ως υπερβολική και μειώθηκε ανάλογα ώστε να αποφυλακιστεί.
Στην Ανδρέου (ανωτέρω) ποινή φυλάκισης 9 μηνών για κατοχή και κατοχή με σκοπό την προμήθεια 79,1526 γραμμαρίων κάνναβης, κρίθηκε ως έκδηλα υπερβολική και μειώθηκε σε 3 μήνες ώστε να αποφυλακιστεί άμεσα, εν όψει της παρόδου 2,5 ετών από την ημερομηνία διάπραξης των αδικημάτων μέχρι την ημερομηνία επιβολής ποινής (υπήρξε αδικαιολόγητη καθυστέρηση δύο ετών στην καταχώρηση του κατηγορητηρίου), και την επιτυχή απεξάρτηση στο μεσοδιάστημα, σε συνάρτηση με το νεαρό της ηλικίας και την άμεση παραδοχή του.
Στην Χριστοφόρου (ανωτέρω), ποινή φυλάκισης 10 μηνών για κατοχή με σκοπό την προμήθεια κάνναβης 70,9784 γραμμαρίων, και 4 μηνών για κατοχή 37 δισκίων ecstasy (MDMA) αναστάλθηκε για το υπόλοιπο της ποινής (αφού παρέμεινε στη φυλακή για 4 και πλέον μήνες) καθότι στην περίοδο των 3 χρόνων που μεσολάβησαν από τη διάπραξη των αδικημάτων μέχρι την επιβολή ποινής, κατόρθωσε να απεξαρτηθεί από τα ναρκωτικά (των οποίων υπήρξε χρήστης για 20 χρόνια) μετά από συμμετοχή του σε πρόγραμμα απεξάρτησης στην Ανοικτή Θεραπευτική Κοινότητα Εξαρτημένων Ατόμων «ΤΟΛΜΗ».
Ας σημειωθεί ότι παρόμοια προσέγγιση υπήρξε στην Γενικός Εισαγγελέας ν. Χρυσάνθου (Αρ. 2) (2016) 2 Α.Α.Δ. 584, όπου ποινές φυλάκισης 3 μηνών για παράνομη κατοχή ελεγχομένου 0,6931 γραμμαρίων κοκαΐνης και 9 μηνών για παράνομη κατοχή με σκοπό την προμήθεια 130.9171 γραμμαρίων φυτού κάνναβης αναστάλθηκαν ένεκα της καθυστέρησης δύο χρόνων στην καταχώριση του κατηγορητηρίου και έξι ετών από τη διάπραξη των αδικημάτων, την επιτυχή απεξάρτηση του εφεσείοντος από τα ναρκωτικά στο μεσοδιάστημα, την τέλεση αρραβώνα, την απόκτηση παιδιού και τον προγραμματισμό γάμου (βλ. επίσης Γενικός Εισαγγελέας ν. Κανάρη (Αρ. 2) (2005) 2 Α.Α.Δ. 327).
Η παρούσα υπόθεση διαφέρει στο ότι δεν υπήρξε καμία καθυστέρηση στην προώθηση της υπόθεσης ούτε υπήρξε μεγάλη χρονική απόσταση μέχρι την επιβολή ποινής (15 μήνες μετά τη διάπραξη των αδικημάτων), η οποία έλαβε χώρα μετά την αλλαγή απάντησης και παραδοχής στις κατηγορίες για τις οποίες καταδικάστηκε. Διαφέρει επίσης η φύση και οι συνθήκες διάπραξης του αδικήματος για το οποίο επεβλήθη η 3ετής ποινή φυλάκισης.
Η πλέον σχετική απόφαση είναι η Σιδερένος ν. Αστυνομίας (ανωτέρω) όπου κατ΄ έφεση εκρίθη ότι δεν δικαιολογείτο η αναστολή της 6μηνής ποινής φυλάκισης για την καλλιέργεια 6 φυτών κάνναβης, σε δωμάτιο-κρύπτη ειδικά διαμορφωμένο και εξοπλισμένο ως θερμοκήπιο, παρά την επιτυχή του απεξάρτηση πριν την επιβολή ποινής και τους λοιπούς μετριαστικούς παράγοντες.
Εν προκειμένω δεν διαπιστώνουμε σφάλμα στην άσκηση της διακριτικής εξουσίας του Κακουργοδικείου, η οποία ασκήθηκε με γνώμονα τις καθιερωμένες αρχές της νομολογίας (βλ. Κωνσταντίνου ν. Αστυνομίας (2009) 2 Α.Α.Δ. 583, Ιωσήφ ν. Δημοκρατίας (2012) 2 Α.Α.Δ. 930, Σώζου ν. Αστυνομίας (2016) 2 Α.Α.Δ. 260, Αστυνομία ν. Μιλτιάδους, Ποιν. Έφ. 277/18, ημερ. 10.5.2019, ECLI:CY:AD:2019:B179). Συνυπολογίζοντας τα γεγονότα της υπόθεσης και τις προσωπικές περιστάσεις του Εφεσείοντος ορθώς εκρίθη ότι τυχόν αναστολή της ποινής φυλάκισης θα υπονόμευε την αντικειμενική σοβαρότητα των διαπραχθέντων αδικημάτων και θα εξασθενούσε τον αποτρεπτικό χαρακτήρα της ποινής (Νεοφύτου ν. Αστυνομίας, Ποιν. Έφ. 9/21, ημερ. 29.7.2021).
Υπό το φως των ανωτέρω η έφεση κατά της ποινής απορρίπτεται.
Χ.Β. ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ, Δ.
Μ. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ, Δ.
Μ.Γ. ΠΙΚΗΣ, Δ.