|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΕΦΕΤΕΙΟ - ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Πολιτική Αίτηση αρ. 8/24)
(i-justice)
21 Ιανουαρίου, 2025
[ΣΤΥΛΙΑΝΙΔΟΥ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΧΩΡΙΣ ΕΙΔΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΔΙΟΓΕΝΗ ΣΠΥΡΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΣΠΥΡΟΥ ΓΙΑ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΗ ΑΔΕΙΑΣ ΓΙΑ ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΗ ΕΦΕΣΗΣ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΤΗΣ ΑΠΟΦΑΣΗΣ ΤΟΥ ΕΠΑΡΧΙΑΚΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ΠΑΦΟΥ ΣΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ 413/2023 ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑΣ 24/01/2024 ΛΟΓΩ ΛΑΝΘΑΣΜΕΝΩΝ ΟΔΗΓΙΩΝ ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΑ ΕΞΟΔΑ.
-----------------------------
Α. Κ. Ευσταθίου (κα), για Ευστάθιος Κ. Ευσταθίου Δ.Ε.Π.Ε., για τους Αιτητές.
Στυλιανίδου, Δ.: Η παρούσα εκδικάζεται σε μονομελή σύνθεση δυνάμει των προνοιών του Άρθρου 25.1 του Περί Δικαστηρίων Νόμου του 1960 (Ν.14/60) και του Άρθρου 11.5 του περί Απονομής της Δικαιοσύνης (Ποικίλες Διατάξεις) Νόμου του 1964 (N.33/1964).
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Στυλιανίδου, Δ.: Με μονομερή αίτηση ζητείται από το Εφετείο:
«Άδεια με την οποία να επιτρέπεται η καταχώριση έφεσης εναντίον της απόφασης του Επαρχιακού Δικαστηρίου Πάφου ημερομηνίας 24.1.2024 κατά του υπολογισμού των εξόδων.»
Η εκκαλούμενη απόφαση εκδόθηκε στο πλαίσιο αίτησης για παραχώρηση περιορισμένων εγγράφων διαχείρισης (limited grant) που καταχωρίστηκε στις 20/9/2023, όπου οι αιτητές στην παρούσα αίτηση, (τέκνα της αποβιωσάσης), ήταν οι εκεί καθ' ων η αίτηση.
Όπως προκύπτει από την ένορκη δήλωση που συνοδεύει την παρούσα αίτηση, περί τις 24/1/2024, κοινοποιήθηκε στο πρωτόδικο Δικαστήριο ότι είχε συμφωνηθεί μεταξύ των διαδίκων η εκ συμφώνου απόσυρση της αίτησης για παραχώρηση περιορισμένων εγγράφων διαχείρισης, με έξοδα υπέρ του αιτητή. Ο λόγος ήταν ότι είχε εν τω μεταξύ διοριστεί την 18/12/2023 μία εκ των αιτητών στην παρούσα, και καθ' ης η αίτηση στην επίδικη πρωτόδικη διαδικασία, ως διαχειρίστρια της περιουσίας της αποβιωσάσης δυνάμει διατάγματος του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας στο πλαίσιο άλλης διαδικασίας.
Ολόκληρο το κείμενο της πρωτόδικης εκκαλούμενης απόφασης έχει ως εξής:
«Το περιεχόμενο των μηνυμάτων των συνηγόρων λαμβάνεται υπόψη. Η αίτηση απορρίπτεται. Καμία διαταγή για έξοδα στη σημερινή δικάσιμο. Τα υπόλοιπα έξοδα της αίτησης όπως αυτά θα υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή και εγκριθούν από το Δικαστήριο επιδικάζονται υπέρ του Αιτητή και εναντίον των Καθ' ων.»
Τα έξοδα όπως υπολογίστηκαν από τον Πρωτοκολλητή και εγκρίθηκαν από το Δικαστήριο ανέρχονται στο ποσό των €5.028,60 πλέον τόκο 5,5,% τον χρόνο από 24/01/2024, πλέον Φ.Π.Α.
Οι αιτητές στην υπό κρίση αίτηση υποστηρίζουν ότι το πρωτόδικο Δικαστήριο ενέκρινε το πιο πάνω ποσό επειδή παρανόησε τα γεγονότα της υπόθεσης. Υποστηρίζεται ότι τα εγκριθέντα έξοδα περιλάμβαναν πέραν των εξόδων της πρωτόδικης επίδικης αίτησης και έξοδα της διαχείρισης της περιουσίας, καθώς και επιστολές ενημέρωσης αναφορικά με την πορεία αυτής (στο σύνολο περί τις 25 επιστολές).
Το Μέρος 41.22 των Κανονισμών Πολιτικής Δικονομίας του 2023 («οι Κανονισμοί») προβλέπει:
«41.22 Έφεση σε σχέση με τα έξοδα
(1) Έφεση που ασκείται επί αποφάσεως με μόνο λόγο εφέσεως τις λανθασμένες οδηγίες ως προς τα έξοδα, ή επί διατάγματος που αφορά στον υπολογισμό ή την αναθεώρηση του υπολογισμού των εξόδων δεν επιτρέπεται παρά μόνο κατόπιν αδείας του Εφετείου ή Δικαστή αυτού. (2) Άδεια χορηγείται κατόπιν αιτήσεως χωρίς ειδοποίηση μόνο εάν προκύψει ότι οι οδηγίες ή το διάταγμα είναι αντίθετο προς τις πρόνοιες οποιουδήποτε νόμου ή κανονισμού, ή βασίζεται σε παρανόηση γεγονότος ή διατάσσει οποιοδήποτε διάδικο να καταβάλλει έξοδα που προκλήθηκαν χωρίς επαρκή αιτία, από άλλο διάδικο.»
(Η υπογράμμιση έγινε από το Δικαστήριο)
Όπως προκύπτει από το αιτητικό της παρούσας, (ανωτέρω), ζητείται άδεια αναφορικά με «τον υπολογισμό των εξόδων». Εντούτοις, με την ένορκη δήλωση που τη συνοδεύει, οι αιτητές προωθούν τη θέση ότι τα έξοδα έπρεπε να διαταχθούν όχι εναντίον των ιδίων προσωπικά, (που ήταν οι καθ' ων η αίτηση στην πρωτόδικη διαδικασία) αλλά εναντίον της διαχείρισης.
Επισημαίνεται ότι το μέρος της απόφασης με το οποίο το πρωτόδικο Δικαστήριο αποφασίζει εναντίον ποιου διαδίκου θα επιδικαστούν τα έξοδα, αποτελεί «τις οδηγίες ως προς τα έξοδα» που αναφέρονται στο Μέρος 41.22, (ανωτέρω). Διαπιστώνεται ως εκ τούτου, ότι όπως προκύπτει από το πιο πάνω λεκτικό της αίτησης, δεν στρέφεται εναντίον αυτού του μέρους της πρωτόδικης απόφασης. Επομένως, αναπόδραστα, αυτό το ζήτημα που ηγέρθη ως περιγράφεται ανωτέρω μόνο με την ένορκη δήλωση δεν μπορεί να εξεταστεί από το Εφετείο.
Είμαι της άποψης ότι από το λεκτικό του Μέρους 41.22, (ανωτέρω), προκύπτει ότι η εκεί αναφορά «σε διάταγμα που αφορά στον υπολογισμό των εξόδων ή την αναθεώρηση των εξόδων» γίνεται σε σχέση με τις νέες ρυθμίσεις για το ζήτημα των εξόδων που περιλαμβάνονται στο Μέρος 39 των Κανονισμών.
Δεδομένης της ημερομηνίας καταχώρησης της ως άνω περιγραφόμενης αίτησης για παραχώρηση περιορισμένων εγγράφων διαχείρισης, εφαρμόζονταν στην πρωτόδικη διαδικασία οι Κανονισμοί.
Σύμφωνα με το Μέρος 39.4 των Κανονισμών, το δικαστήριο διατάσσει συνοπτικό ή λεπτομερή υπολογισμό των εξόδων ως ακολούθως:
«39.4 Το δικαστήριο διατάσσει (1) συνοπτικό ή (2) λεπτομερή υπολογισμό εξόδων (1) Όταν το δικαστήριο διατάσσει διάδικο να καταβάλει έξοδα σε άλλο διάδικο, δύναται είτε: (α) να προβεί σε συνοπτικό υπολογισμό των εξόδων· είτε (β) να διατάξει λεπτομερή υπολογισμό των εξόδων από τον πρωτοκολλητή ο οποίος είναι υπό την αίρεση της έγκρισης του δικαστηρίου.»
Εν προκειμένω, η πρωτόδικη απόφαση εμπίπτει στο Μέρος 39.4.(1)(β). Σε τέτοια περίπτωση το Δικαστήριο δεν προβαίνει, στην ουσία, το ίδιο σε λεπτομερή υπολογισμό των εξόδων όπως γίνεται στην περίπτωση του συνοπτικού υπολογισμού. Απλώς εγκρίνει, ως ήταν η πρακτική με τους παλαιούς Θεσμούς Πολιτικής Δικονομίας τον υπολογισμό στον οποίο προβαίνει ο Πρωτοκολλητής.
Στο Μέρος 39.14 των Κανονισμών, προβλέπεται ότι διάδικος που δεν είναι ικανοποιημένος από τον υπολογισμό στον οποίο προέβη ο Πρωτοκολλητής, δύναται να εγείρει πρώτα ένσταση για αναθεώρηση του καταλόγου, της οποίας θα επιληφθεί το πρωτόδικο Δικαστήριο. Το Δικαστήριο δύναται σε τέτοια περίπτωση να εκδώσει διάταγμα ως ήθελε κρίνει δίκαιο. Τέτοιο διάβημα δεν έλαβαν, εν προκειμένω, οι αιτητές στην παρούσα. Είναι εναντίον μίας τέτοιας αναθεώρησης από το πρωτόδικο Δικαστήριο που χωρεί έφεση δυνάμει του Μέρους 41.22.
Στα δεδομένα της παρούσας υπόθεσης, έφεση θα χωρούσε μόνο εναντίον τέτοιας αναθεώρησης από το Δικαστήριο, επειδή, κατά την άποψη μου, η αναφορά σε έφεση «επί διατάγματος που αφορά στον υπολογισμό» στο Μέρος 44.22 των Κανονισμών, αφορά την περίπτωση που το Δικαστήριο προέβη το ίδιο σε υπολογισμό βάσει των ειδικών προνοιών για συνοπτικό υπολογισμό, που απαντώνται στο Μέρος 39.7 των Κανονισμών, πράγμα που δεν έγινε στην παρούσα υπόθεση. Επομένως, η τελευταία αυτή πρόνοια δεν εφαρμόζεται στα γεγονότα της παρούσας αίτησης.
Εν κατακλείδι, είμαι της άποψης, ότι δυνάμει του Μέρους 41.22 των Κανονισμών χωρεί έφεση αναφορικά με τον υπολογισμό των εξόδων είτε από το ίδιο το Δικαστήριο είτε από τον Πρωτοκολλητή, στις περιπτώσεις που οι θέσεις των διαδίκων έχουν προηγουμένως ακουσθεί από το πρωτόδικο Δικαστήριο και ακολούθησε δικαστική κρίση.
Η πιο πάνω ερμηνεία των Κανονισμών, αντανακλά και την προσέγγιση στην υπόθεση ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥ ΚΥΠΡΟΥ ΧΩΜΑΤΕΝΟΣ ΥΠΟ ΤΗΝ ΙΔΙΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΩΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ ΤΗΣ ΑΠΟΒΙΩΣΑΣΗΣ ΕΛΕΓΚΩΣ ΚΥΠΡΟΥ ΧΩΜΑΤΕΝΟΥ ν. ΧΡΙΣΤΑΚΗ ΓΕΩΡΓΙΟΥ κ.α., Πολιτική Αίτηση Αρ. 6/2018, 4/5/2018, υπόθεση που αφορούσε τους παλαιούς Θεσμούς Πολιτικής Δικονομίας, όπου λέχθηκαν τα εξής:
«Δεν είναι δυνατόν διά του μηχανισμού του υπολογισμού εξόδων που επικράτησε να ακολουθείται σε πολλές περιπτώσεις, η αμφισβήτηση του ποσού να αναθεωρείται από το ίδιο το Εφετείο, χωρίς δηλαδή, να προσφέρεται ο μηχανισμός αναθεώρησης των εξόδων, κονδύλι προς κονδύλι όσων τουλάχιστον αμφισβητούνται, από το ίδιο το Επαρχιακό Δικαστήριο που εκδίκασε την υπόθεση και γνωρίζει πλήρως τα γεγονότα. Το όποιο κενό στους Θεσμούς πρέπει να αντιμετωπιστεί με σχετική τροποποίηση.»
Με τα πιο πάνω δεδομένα, η υπό κρίση αίτηση είναι έκθετη σε απόρριψη.
Στο σημείο αυτό, θεωρώ χρήσιμο να επισημάνω ότι είναι κεφαλαιώδους σημασίας, προς επίτευξη της ταχείας απονομής της δικαιοσύνης και της διαφύλαξης των δικαστικών πόρων, η συνδρομή των συνηγόρων των διαδίκων, με τη δέουσα εξοικείωση και συμμόρφωση με τους Κανονισμούς.
Στην παρούσα υπόθεση, η αίτηση για έκδοση διατάγματος αποσύρθηκε εκ συμφώνου. Το Μέρος 39.8 των Κανονισμών που αφορά την έκδοση συναινετικών διαταγμάτων, τυγχάνει κατ' αναλογία εφαρμογή και σε περιπτώσεις απόρριψης της αίτησης. Σύμφωνα με αυτό, «οι διάδικοι οφείλουν να επιδιώξουν όπως συμφωνήσουν επί ποσού εξόδων το οποίο θα περιληφθεί στο συναινετικό διάταγμα ή όπως συμφωνήσουν ότι δεν πρέπει να υπάρξει διαταγή για έξοδα».
Μάλιστα, η πιο πάνω πρόβλεψη έτυχε περαιτέρω εξειδίκευσης δυνάμει του ΠΕΡΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΔΙΚΟΝΟΜΙΑΣ (ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ) (ΑΡ. 1) ΔΙΑΔΙΚΑΣΤΙΚΟΥ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ ΤΟΥ 2023, όπου στο Μέρος 52 αυτού προβλέπονται τα εξής:
«52. Σε απόφαση που λαμβάνεται εκ συμφώνου, πρέπει να καθορίζονται ξεχωριστά: (α) Το επιδικαζόμενο ποσό. (β) Τα πραγματικά έξοδα. (γ) Η δικηγορική αμοιβή.»
Προς υλοποίηση του σκοπού αυτού, είναι επιθυμητή και η συνδρομή του Δικαστηρίου που βρίσκεται ενώπιον τέτοιας περίπτωσης, δια υπενθύμισης, προς τους διαδίκους του πρωταρχικού σκοπού των Κανονισμών, ο οποίος περιλαμβάνει όπως ακολουθούνται πρακτικές που δεν προκαλούν σπατάλη δικαστικών πόρων. Στην παρούσα περίπτωση το πρωτόδικο Δικαστήριο δεν προέβη σε σχετική παραίνεση προς τους διαδίκους.
Περαιτέρω, χωρίς να παραγνωρίζω τη διατήρηση της διακριτικής ευχέρειας του Δικαστηρίου είτε να προβεί το ίδιο σε συνοπτικό υπολογισμό, είτε να διατάξει λεπτομερή υπολογισμό από τον Πρωτοκολλητή, επισημαίνω ότι όπως προβλέπεται στο Μέρος 39.7 των Κανονισμών, ο γενικός κανόνας είναι ότι το Δικαστήριο προβαίνει σε συνοπτικό υπολογισμό των εξόδων κατά την ολοκλήρωση οποιασδήποτε ακρόασης η οποία διήρκησε συνολικά όχι πέραν των 6 ωρών. Στην παρούσα υπόθεση δεν διεξήχθη ακρόαση, εφόσον η αίτηση αποσύρθηκε εκ συμφώνου με ελάχιστο αριθμό εμφανίσεων για οδηγίες. Εντούτοις, το Δικαστήριο επέλεξε να δώσει οδηγίες όπως τα έξοδα υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή.
Είμαι της άποψης ότι η βέλτιστη εφαρμογή των Κανονισμών απαιτεί όπως το Δικαστήριο, προτού ασκήσει τη διακριτική του ευχέρεια βάσει του Μέρους 39.4 , εξετάσει και προβληματιστεί κατά πόσον τυγχάνουν εφαρμογής οι ως άνω διατάξεις των Κανονισμών, για συναινετικά διατάγματα, ή για συνοπτικό υπολογισμό και όχι να ακολουθεί αβασάνιστα τις δηλώσεις των διαδίκων αναφορικά με ζήτημα των εξόδων.
Προκύπτει θεωρώ από τους Κανονισμούς, ότι σε περίπτωση συναινετικής διευθέτησης, το Δικαστήριο εξετάζει, σε πρώτο στάδιο, κατά πόσον οι διάδικοι έχουν εκτελέσει το καθήκον τους να επιδιώξουν όπως συμφωνήσουν επί του ποσού των εξόδων. Σε περίπτωση αποτυχίας της προσπάθειας, τότε, σε δεύτερο στάδιο, το Δικαστήριο εξετάζει εάν η περίπτωση εμπίπτει στο Μέρος 39.7, των Κανονισμών, όπου προβλέπεται ο γενικός κανόνας όπως το Δικαστήριο προβαίνει σε συνοπτικό υπολογισμό των εξόδων. Η εκπλήρωση του πρωταρχικού σκοπού, μπορεί να επιτευχθεί μόνο εάν η επιλογή του υπολογισμού των εξόδων από τον Πρωτοκολλητή, αποτελεί την ύστατη επιλογή.
Εν όψει των περιστάσεων της, η αίτηση δεν εμπίπτει στο Μέρος 41.22 και απορρίπτεται.
Ι. Στυλιανίδου, Δ.