|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΕΦΕΤΕΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΠΟΙΝΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Ποινική Έφεση Αρ.: 316/2024)
10 Ιανουαρίου 2025
[Χ.Β. ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ, Μ. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ, Μ.Γ. ΠΙΚΗΣ, Δ/ΣΤΕΣ]
SHIMON MISTRIEL AYKOUT
Εφεσείων
v.
ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
Εφεσίβλητης
---------------------------------------------------------
Μ. Νεοφύτου (κα) για Μ. Νεοφύτου Δ.Ε.Π.Ε. και για Νικολέττα Χαραλαμπίδου Δ.Ε.Π.Ε., για τον Εφεσείοντα
Α. Αριστείδης για Γενικόν Εισαγγελέα, για την Εφεσίβλητη
ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ, Δ.: Η απόφαση είναι ομόφωνη και θα δοθεί από τον Πική, Δ.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΠΙΚΗΣ, Δ.: Ο Εφεσείων προσβάλλει τη διαταγή κράτησης του από το Μόνιμο Κακουργοδικείο Λευκωσίας, ημερομηνίας 20.12.2024. Αντιμετωπίζει στο σύνολο 242 κατηγορίες εκ των οποίων, σύμφωνα με την προσβαλλόμενη απόφαση, 60 αφορούν το αδίκημα της δόλιας συναλλαγής σε ακίνητη περιουσία, 60 το αδίκημα της παράνομης κατοχής, νομής και χρήσης γης, 62 το αδίκημα της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και 60 το αδίκημα της συνωμοσίας προς διάπραξη κακουργήματος. Όλη η ακίνητη περιουσία που σχετίζεται με τα υπό κατηγορία αδικήματα βρίσκεται σε κατεχόμενα χωριά των Επαρχιών Αμμοχώστου και Κερύνειας.
Η αρχική διαταγή κράτησης του Εφεσείοντος από το Μόνιμο Κακουργοδικείο Λευκωσίας ήταν ημερομηνίας 11.9.2024 και έχει τελεσιδικήσει με απόφαση του Εφετείου (βλ. Aykout v. Δημοκρατίας, Ποιν. Έφ. 237/24, ημερ. 10.10.2024). Ήταν η θέση της συνηγόρου του Εφεσείοντος πρωτοδίκως και ενώπιον μας ότι προέκυψε νέο διαφοροποιητικό γεγονός το οποίο δικαιολογεί την απόλυση του υπό όρους εγγύησης, συνιστάμενο στις θέσεις τις οποίες προέβαλε για παραβίαση του δικαιώματος δίκαιης δίκης στο πλαίσιο προδικαστικού αιτήματος για κατάχρηση διαδικασίας. Το οποίο απερρίφθη με ενδιάμεση απόφαση του Κακουργοδικείου ημερομηνίας 20.12.2024, η οποία προηγήθηκε του εκκαλούμενου διατάγματος κράτησης.
Πολύ συνοπτικά, η απόρριψη του αιτήματος, σύμφωνα με το σκεπτικό της ενδιάμεσης απόφασης, έγκειτο στο ότι δεν υπήρχε κοινή βάση γεγονότων, ούτε ακούστηκε μαρτυρία και επομένως εξέλιπε το αναγκαίο μαρτυρικό υπόβαθρο για να αποφανθεί επί της κατ' ισχυρισμό αδυναμίας διεξαγωγής δίκαιης δίκης. Ό,τι υπήρχε ενώπιον του ήταν ισχυρισμοί του Εφεσείοντος μέσω της συνηγόρου του, οι οποίοι δεν έγιναν αποδεκτοί από τον εκπρόσωπο της Κατηγορούσας Αρχής. Το βάρος απόδειξης της ύπαρξης κατάχρησης διαδικασίας βρισκόταν στους ώμους της Υπεράσπισης στο ισοζύγιο των πιθανοτήτων, το οποίο απέτυχε να αποσείσει, με αποτέλεσμα την απόρριψη του αιτήματος. Επισημάνθηκε ταυτόχρονα η πάγια θέση της νομολογίας ότι ισχυρισμοί για παραβίαση του δικαιώματος δίκαιης δίκης δεν αποφασίζονται κατά τρόπο αφηρημένο (in abstracto) αλλά συγκεκριμένα βάσει μαρτυρίας. Επομένως τα ζητήματα δίκαιης δίκης που ηγέρθησαν θα μπορούν να εξεταστούν και αποφασιστούν στο τέλος της δίκης.
Πρωτοδίκως η συνήγορος του Εφεσείοντος υποστήριξε ότι εν όψει της προμνησθείσας ενδιάμεσης απόφασης το ζήτημα της δίκαιης δίκης είναι ένα δεδομένο το οποίο θα πρέπει να αποφασιστεί στο πλαίσιο της δίκης με αποτέλεσμα την μεταβολή του ισοζυγίου, το οποίο, σε συνδυασμό με το τεκμήριο της αθωότητας, μεταφέρεται προς και υπέρ του κατηγορούμενου. Εν ολίγοις οι προβαλλόμενες θέσεις είναι ότι: (α) υφίσταται αδυναμία κλήσης μαρτύρων υπεράσπισης από τα Κατεχόμενα, (β) ανυπαρξία των απαραίτητων αποδεικτικών στοιχείων εν όψει της απουσίας ενημερωμένου κτηματολογικού μητρώου για τις κατεχόμενες περιοχές, και (γ) μη διεξαγωγή πλήρους έρευνας από την αστυνομία για να διαπιστωθεί ποιοι από τους παραπονούμενους αποζημιώθηκαν από την «Επιτροπή», πράγμα το οποίο θα συνιστά στο μέλλον παραβίαση της δίκαιης δίκης και αυτό με τη σειρά του έχει αυξήσει την προσδοκία αθώωσης σε βαθμό που έπρεπε να οδηγήσει στην απόρριψη του αιτήματος κράτησης. Τα ίδια επαναλήφθηκαν στην ενώπιον μας έφεση.
Στην εκκαλούμενη απόφαση το Κακουργοδικείο αναφέρει ότι δεν έχει αντιληφθεί πώς η ενδιάμεση απορριπτική απόφαση επί του αιτήματος για κατάχρηση της διαδικασίας αποτελεί νέο δεδομένο το οποίο διαφοροποιεί τα όσα το Δικαστήριο καλείται να εξετάσει στα πλαίσια του αιτήματος κράτησης.
Συμφωνούμε με την προσέγγιση του Κακουργοδικείου. Με κάθε σεβασμό η προβαλλόμενη θέση, αντικείμενο της έφεσης, στερείται νομικού ερείσματος. Το ότι η Υπεράσπιση σκοπεί να εγείρει θέμα παραβίασης του δικαιώματος δίκαιης δίκης στο πλαίσιο της δίκης δεν αποτελεί νέο διαφοροποιητικό γεγονός. Η έννοια του νέου διαφοροποιητικού γεγονός εξηγείται, μεταξύ άλλων, στο κάτωθι απόσπασμα από την Μαυρομιχάλης κ.ά. ν. Δημοκρατίας, Ποιν. Έφ. 165/20 & 166/20, ημερ. 22.10.2020:
«.η εξέταση ενστάσεως σε επαναλαμβανόμενο αίτημα κράτησης κατηγορουμένου προσώπου διενεργείται με αφετηρία το τελευταίο διαφοροποιητικό γεγονός, εάν υπάρχει τέτοιο. Διαπιστώνεται, έτσι, εφόσον περί τούτου πρόκειται, το περιεχόμενο της νέας μαρτυρίας που έχει, στο μεταξύ, προκύψει και η τυχόν επίδρασή της στην ήδη υπάρχουσα μαρτυρία της κατηγορούσας αρχής, ως προς την πιθανότητα καταδίκης του κατηγορουμένου. Άλλως πως, δε δικαιολογείται η εξέταση, εκ νέου, του πλαισίου, νομικού ή και πραγματικού, εντός του οποίου έχει εκδοθεί προηγούμενο διάταγμα κράτησης, της θέσης αυτής οριζομένης από το δόγμα του δεδικασμένου. Η σχετική νομολογία επιβεβαιώθηκε, πολύ πρόσφατα, στην J. Kalfat κ.ά. v. Δημοκρατίας, Ποινικές Εφέσεις Αρ. 125/2020 και 126/2020, 8.10.2020».
[Ιδία υπογράμμιση]
Εν προκειμένω ουδεμία μαρτυρία υπάρχει ως προς την ύπαρξη νέου διαφοροποιητικού γεγονότος το οποίο δυνατόν να επιδράσει στην ήδη υπάρχουσα μαρτυρία εν σχέσει με την πιθανολόγηση καταδίκης. Ό,τι υπάρχει είναι μόνο ισχυρισμοί της πλευράς του Εφεσείοντος.
Υπό το φως των ανωτέρω η έφεση απορρίπτεται.
Χ.Β. ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ, Δ.
Μ. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ, Δ.
Μ.Γ. ΠΙΚΗΣ, Δ.