|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΕΦΕΤΕΙΟ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Έφεση κατά Απόφασης Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Αρ. 127/2023)
22 Ιανουαρίου, 2025
[ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ-ΝΙΚΟΛΕΤΟΠΟΥΛΟΥ, ΣΕΡΑΦΕΙΜ, ΛΥΣΑΝΔΡΟΥ, Δ/ΣΤΕΣ]
LOIS MANE MBOTAKE
Εφεσείουσa,
v.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΑΣΥΛΟΥ
Εφεσίβλητης.
-------------------
Ε. Θεμιστοκλέους (κα), δικηγόρος για ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Α. ΠΑΥΛΙΔΗΣ & ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ Δ.Ε.Π.Ε., δικηγόροι για την Εφεσείουσα.
Ρ. Χαραλάμπους (κα), Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, δικηγόρο για την Εφεσίβλητη.
--------------------
ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ-ΝΙΚΟΛΕΤΟΠΟΥΛΟΥ, Δ.: Η απόφαση του Δικαστηρίου είναι ομόφωνη και θα δοθεί από τον Σεραφείμ, Δ..
--------------------
ΑΠΟΦΑΣΗ
ΣΕΡΑΦΕΙΜ, Δ.: Με απόφαση του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας ημερομηνίας 6.10.2023, απορρίφθηκε η Προσφυγή Αρ. 5812/2021, την οποία άσκησε η Εφεσείουσα, υπήκοος Καμερούν, εναντίον απόφασης της Εφεσίβλητης ημερομηνίας 9.8.2021, με την οποία απορρίφθηκε αίτηση της για παροχή διεθνούς προστασίας.
Ένας ήταν ο λόγος Έφεσης, τον οποίο προώθησε η Εφεσείουσα, ο εξής:
«1ος ΛΟΓΟΣ ΕΦΕΣΗΣ
Η απόφαση του Πρωτοβάθμιου Δικαστηρίού (sic) να απορρίψει την Προσφυγή της Εφεσείουσας ήταν αποτέλεσμα πλάνης
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ 1ου ΛΟΓΟΥ ΕΦΕΣΗΣ
Το Πρωτοβάθμιο Δικαστήριο εσφαλμένα ή/και καταχρηστικά αποφάσισε να απορρίψει την Προσφυγή της Εφεσείουσας.
Το Δικαστήριο εσφαλμένα απέρριψε το Αίτημα της Αιτήτριας για παροχή Διεθνούς Προστασίας ή/και Συμπληρωματικής Προστασίας καθώς η Αιτήτρια προέρχεται από χώρα που γίνονται συνεχώς ένοπλες συγκρούσεις, συγκεκριμένα το Καμερούν, με αποτέλεσμα η ζωή της να βρίσκεται σε σοβαρό κίνδυνο και ως εκ τούτου να πληροί τις προϋποθέσεις των Άρθρων 3 και 19 του περί Προσφύγων Νόμος (sic) (Ν.6(Ι)/2000).»
Με το περίγραμμα αγόρευσης της η Εφεσείουσα καταφέρεται, καταρχάς, εναντίον του ευρήματος του πρωτόδικου Δικαστηρίου ότι η Εφεσείουσα έχει αναπτύξει στενότερους δεσμούς με την περιοχή της Kumba, μία από τις περιοχές που η Εφεσείουσα διέμενε, σε συνδυασμό με τη θέση της ότι, η Εφεσίβλητη δεν προέβη στις ανάλογες ενέργειες για να διαπιστώσει αν η Εφεσείουσα κατά την επιστροφή της διατρέχει κίνδυνο, αφού δεν προσδιόρισε τον τόπο διαμονής της Εφεσείουσας. Πρόσθετα, η πλευρά της Εφεσείουσας διατείνεται ότι, το πρωτόδικο Δικαστήριο αποδέχθηκε ότι στο χώρο όπου φοιτούσε επικρατούσαν αναταραχές και πυρκαγιές και, συνεπώς, εφ' όσον κινδύνευαν πολίτες και καθηγητές, άμεσα κινδύνευε και η Εφεσείουσα. Ακολούθως, η Εφεσείουσα, παραθέτοντας αποσπάσματα από την πρωτόδικη απόφαση, υποστηρίζει βάσει αυτών ότι, το πρωτόδικο Δικαστήριο υπέπεσε σε αντιφάσεις, αφού, ενώ σημειώνει την όλη κατάσταση που επικρατούσε στη χώρα καταγωγής της, καταλήγει, από τα ενώπιον του στοιχεία, ότι, δεν προκύπτει εάν η Εφεσείουσα επιστρέψει στη χώρα της ιθαγένειας της θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο ή πιθανότητα να υποστεί σοβαρή βλάβη. Η Εφεσείουσα υποστηρίζει και ότι αυτή δεν είναι οικονομική μετανάστρια, αλλά έφυγε από τη χώρα της ακριβώς λόγω των συγκρούσεων και αναταραχών στη περιοχή όπου φοιτούσε και, άρα, ενέπιπτε στις προϋποθέσεις παραχώρησης καθεστώτος συμπληρωματικής προστασίας. Η Εφεσείουσα σημειώνει, περαιτέρω, πως το πρωτόδικο Δικαστήριο αναγνωρίζει ότι η Εφεσίβλητη, κατά την εξέταση της αίτησης της, υπέπεσε σε πλημμέλειες, με κυριότερη το ότι η Εφεσίβλητη δεν καθόρισε ποιος ήταν ο κύριος τόπος διαμονής της Εφεσείουσας. Τέλος, η πλευρά της Εφεσείουσας, υπό τον τίτλο «ΝΟΜΙΚΗ ΠΤΥΧΗ» στο περίγραμμα της, υποστηρίζει ότι η χώρα καταγωγής της Εφεσείουσας δεν είναι ασφαλής χώρα.
Η πλευρά της Εφεσίβλητης, με το δικό της περίγραμμα αγόρευσης, υποστήριξε, ως προδικαστική ένσταση, ότι, ο λόγος Έφεσης είναι ατελής και ως εκ τούτου θνησιγενής και δεν δύναται να εξεταστεί διότι, κατά τον ισχυρισμό, η Εφεσείουσα δεν αμφισβήτησε τη δικαιοδοσία και/ή αρμοδιότητα του πρωτόδικου Δικαστηρίου να προχωρήσει σε ουσιαστικό έλεγχο και να εξετάσει πλήρως και εξ υπαρχής το αίτημα της για παροχή διεθνούς προστασίας. Η πλευρά της Εφεσίβλητης διατείνεται και ότι στο περίγραμμα αγόρευσης της Εφεσείουσας δεν διατυπώνεται οποιαδήποτε επιχειρηματολογία υπέρ της θέσεως της πως η πρωτόδικη απόφαση είναι εσφαλμένη, κατά παράβαση του Κανονισμού 41.16(7),(8) των περί Πολιτικής Δικονομίας Διαδικαστικών Κανονισμών του 2023 (εφεξής «οι Κανονισμοί») και των περί Εφέσεων (Προδικασία, Περιγράμματα Αγορεύσεων, Περιορισμός του Χρόνου των Προφορικών Αγορεύσεων και Συνοπτική Διαδικασία για την Απόρριψη Προδήλως Αβάσιμων Εφέσεων) Διαδικαστικών Κανονισμών του 1996 (4/1996). Υποστηρίζει, περαιτέρω ότι, οι πληροφορίες που δίνονται στο περίγραμμα αγόρευσης της Εφεσείουσας για τη χώρα καταγωγής της είναι αυτές που εμπεριέχονταν στη γραπτή αγόρευση της πρωτοδίκως και δεν εισήχθησαν δεόντως ως μαρτυρία και, ως εκ τούτου, πρέπει να αγνοηθούν. Επί της ουσίας, η πλευρά της Εφεσίβλητης απορρίπτει ότι παρείσφρησε πλάνη οποιασδήποτε μορφής στην κρίση του πρωτόδικου Δικαστηρίου και ότι αυτό ορθά ερμήνευσε και εφάρμοσε, στην παρούσα περίπτωση, το νομοθετικό πλαίσιο που διέπει την περίπτωση. Ιδιαίτερα, η πλευρά της Εφεσίβλητης υποστηρίζει την ορθότητα του ευρήματος του πρωτόδικου Δικαστηρίου ότι ο συνήθης τόπος διαμονής της Εφεσείουσας ήταν η περιοχή της Kumba και επισημαίνει, εν κατακλείδι, ότι, το πρωτόδικο Δικαστήριο επικαιροποίησε την επικρατούσα κατάσταση στην Kumba, καταλήγοντας, εν τέλει, σε ορθά συμπεράσματα. Συνοψίζοντας, η Εφεσίβλητη υποστηρίζει, στη βάση όλων όσων αναφέρει στο περίγραμμα αγόρευσης της, την ορθότητα της πρωτόδικης απόφασης.
Η ενώπιον μας προφορική ακρόαση δεν προσέθεσε, κατ' ουσία, οτιδήποτε που δεν εμπεριέχεται ήδη στα περιγράμματα αγορεύσεων των αντιδίκων.
Τα ενώπιον μας δεδομένα εξετάστηκαν με προσοχή.
Καταρχάς, δεν ασπαζόμαστε τις προδικαστικές ενστάσεις της Εφεσίβλητης. Ο λόγος Έφεσης και η αιτιολογία που τον συνοδεύει σαφώς διαλαμβάνει τον ισχυρισμό περί πλάνης του πρωτόδικου Δικαστηρίου, ως προς το εύρημα του περί ασφαλούς χώρας καταγωγής ή, εν πάση περιπτώσει, χώρας στην οποία δύναται να επιστρέψει η Εφεσείουσα χωρίς βάσιμο φόβο δίωξης στον βαθμό που αυτός απαιτείται για σκοπούς χορήγησης διεθνούς προστασίας. Στο δε, περίγραμμα αγόρευσης της Εφεσείουσας αναλύεται περαιτέρω αυτός ο ισχυρισμός, ως πλάνη του πρωτόδικου Δικαστηρίου σε σχέση με τον προσδιορισμό εκ μέρους του της περιοχής συνήθους διαμονής της Εφεσείουσας, αλλά και ως προς τη διαπίστωση της κατάστασης που επικρατούσε στην περιοχή. Συνεπώς, ως προς τα πιο πάνω, ο λόγος Έφεσης είναι σαφής και θα τύχει εξέτασης. Αυτονόητα, οτιδήποτε άλλο έχει προστεθεί όψιμα ως επιχειρηματολογία από την πλευρά της Εφεσείουσας που δεν περιλαμβάνεται στο λόγο Έφεσης, όπως λ. χ. ισχυριζόμενες πλημμέλειες της Εφεσίβλητης κατά τη διοικητική διαδικασία εξέτασης της αίτησης της Εφεσείουσας (τις οποίες, εν πάση περιπτώσει, εντόπισε το πρωτόδικο Δικαστήριο και προχώρησε στη δική του εξέταση ουσίας με βάση τα δικά του ευρήματα), δεν δύνανται να τύχουν εξέτασης, κατά τα κριθέντα στην απόφαση του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου ημερομηνίας 29.9.2023 στην Έφεση Κατά Απόφασης Διοικητικού Δικαστηρίου Αρ. 7/2017 ΝΙΚΟΛΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ v. ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, μέσω ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ:
«Όπως είναι ευρέως νομολογημένο, δεν είναι δυνατή η διεύρυνση θεμάτων, που δεν εγείρονται σαφώς στο περιεχόμενο των λόγων έφεσης, οι οποίοι λόγοι οφείλουν να προσδιορίσουν ειδικά το λάθος του Δικαστηρίου. (Βλ. Omex Enterprises Ltd κ.ά. v. Elia, πολ.έφ.469/12, 20.9.2019, ECLI:CY:AD:2019:A384 και Ταμείο Προνοίας Πιλότων και Ιπτάμενων Μηχανικών των Κυπριακών Αερογραμμών ν. 1. Suphire Ηoldings Public Ltd κ.ά. πολ.έφ.280/2012, ECLI:CY:AD:2017:A479, 21.12.2017, από τις οποίες διαφαίνεται, πως είναι ο λόγος έφεσης που καθορίζει τον προσδιορισμό του λάθους και δεν είναι δυνατόν δια της αιτιολογίας να δημιουργείται νέος λόγος).»
Επί της ουσίας, τα όσα διατείνεται η Εφεσείουσα δεν είναι βάσιμα.
Συγκεκριμένα, ως προς το ζήτημα του προσδιορισμού της συνήθους διαμονής της Εφεσείουσας, το πρωτόδικο Δικαστήριο σημείωσε και κατέληξε ως ακολούθως, με δικές μας υπογραμμίσεις;
«Όσον αφορά τον πρώτο ουσιώδη ισχυρισμό, παρατηρώ καταρχάς ότι οι Καθ' ων η Αίτηση αν και παρέθεσαν τις αναφορές της Αιτήτριας ως προς τα μέρη όπου είχε ζήσει μέχρι και την ημερομηνία αναχώρησής της από τη χώρα της, δεν αποφάσισαν ποιος είναι ο τόπος καταγωγής της ώστε να ελέγξουν τις πιθανές επιπτώσεις που θα έχει στην Αιτήτρια πιθανή επιστροφής της (sic) στο Καμερούν. Αντ' αυτού, αξιολόγησαν ως τόπο συνήθους διαμονής της Αιτήτριας μια ολόκληρη περιοχή γενικότερα, και συγκεκριμένα τη νοτιοδυτική περιοχή (South-West region). Σύμφωνα με τους ισχυρισμούς της Αιτήτριας, αυτή γεννήθηκε στην Kumba, έζησε στη Mamfe για πέντε έτη, στη Buea κατά το διάστημα της σχολικής και πανεπιστημιακής της εκπαίδευσης και τους τελευταίους έξι μήνες στην Ebolowa. Η Αιτήτρια ήταν σαφής, συγκεκριμένη και αρκούντως περιγραφική ως προς τους τόπους διαμονής της. Εξήγησε δε πως η μετακίνηση της σε διάφορες περιοχές οφειλόταν στην ιεραποστολική της δράση, επιμέρους ισχυρισμός ως προς το προφίλ της Αιτήτριας ο οποίος από πουθενά δεν προκύπτει να αμφισβητείται από τους Καθ' ων η Αίτηση και έτσι δεν μπορεί να ανατραπεί από το παρόν Δικαστήριο στη βάση της θεμελιώδους αρχής της μη χειροτέρευσης της θέσεως του προσφεύγοντος (reformation in pejus) (Cyprus Cement Co. v. Republic (1980) 3 C.L.R 69, 76).
Ωστόσο, αυτό δε σημαίνει πως η Αιτήτρια ανέπτυξε τέτοιους δεσμούς με όλους αυτούς τους τόπους ώστε να θεωρούνται ως τόποι συνήθους διαμονής της. Στους περισσότερους από αυτούς, η Αιτήτρια δήλωσε ότι μετακινήθηκε για λόγους επαγγελματικούς/ιεραποστολικούς. Από όσα δεδομένα έχω ενώπιον μου, κρίνω ότι η Αιτήτρια έχει αναπτύξει στενότερους δεσμούς με την Kumba, την πόλη γέννησής της δηλαδή, όπου εξακολουθεί να ζει η οικογένειά της. Λαμβάνω δε υπόψη μου έτερους δεσμούς της Αιτήτριας με άλλες πόλεις στη χώρα καταγωγής της, δεσμούς όμως που έχουν σημασία μόνο σε περίπτωση που κριθεί ότι η κατάσταση στον τόπο συνήθους διαμονής της Αιτήτριας δεν επιτρέπουν την επιστροφή της.»
Θεωρούμε ορθή την κατάληξη επί του θέματος το πρωτόδικου Δικαστηρίου και, εν πάση περιπτώσει, εύλογους τους περί τούτης της κατάληξης υποστηρικτικούς συλλογισμούς του και συνάδοντες με τα στοιχεία του διοικητικού φακέλου της υπόθεσης.
Όσον αφορά το δεύτερο σκέλος για το οποίο η πλευρά της Εφεσείουσας παραπονείται, δεν παρατηρούμε ούτε και στο σημείο αυτό οποιαδήποτε πλημμέλεια εκ μέρους του πρωτόδικου Δικαστηρίου. Σημειώνουμε εμφαντικά ότι, προφανώς εκ λάθους η πλευρά της Εφεσείουσας παρέπεμψε σε στοιχεία προς υποστήριξη των ισχυρισμών της περί μη ασφαλούς χώρας καταγωγής της Εφεσείουσας, τα οποία, όμως, συλλήβδην δεν αφορούσαν τη χώρα καταγωγής (Καμερούν), αλλά χώρα άσχετη με τα επίδικα ζητήματα (Νιγηρία). Συνεπώς, τίποτε δεν έχει ειπωθεί, το οποίο να ανατρέπει ή να θέτει υπό σοβαρή αμφισβήτηση τη σχετική κρίση του πρωτόδικου Δικαστηρίου, η οποία ήταν ιδιαίτερα αναλυτική και βασίστηκε και σε επίκαιρα στοιχεία, με εύλογα καταληκτικά συμπεράσματα.
Η έφεση αποτυγχάνει με έξοδα ύψους €2000 υπέρ της Εφεσίβλητης και εναντίον της Εφεσείουσας.
Η πρωτόδικη απόφαση και, κατ' επέκταση, η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνονται.
Α. ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ-ΝΙΚΟΛΕΤΟΠΟΥΛΟΥ, Δ.
Γ. ΣΕΡΑΦΕΙΜ, Δ.
Δ. ΛΥΣΑΝΔΡΟΥ, Δ.