ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
ΕΦΕΤΕΙΟ - ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΦΕΣΗ ΑΡ. 409/2018
12 Σεπτεμβρίου 2023
[Δ. ΚΙΤΣΙΟΣ, Μ. ΑΜΠΙΖΑΣ, Μ. ΤΟΥΜΑΖΗ, Δ/ΣΤΕΣ]
S. KOUPANOS DEVELOPERS LIMITED
Εφεσειόντων
v.
ΤΡΑΠΕΖΑ ΚΥΠΡΟΥ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΛΤΔ
Εφεσιβλήτων
Θ. Αναστασιάδης για Ανδρέα Θ. Μαθηκολώνη για Εφεσείοντες
Ε. Κορακίδης και Ε. Κορακίδου (κα) για Επαμεινώνδας Κορακίδης Δ.Ε.Π.Ε. για Εφεσίβλητους
------------------------
ΚΙΤΣΙΟΣ, Δ: Η ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δοθεί από τον Δικαστή Μ. Αμπίζα.
----------------------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΑΜΠΙΖΑΣ, Δ: Αντικείμενο της παρούσας έφεσης αποτελεί η απόφαση του Επαρχιακού Δικαστηρίου Πάφου με την οποία απέρριψε αίτηση - έφεση των εφεσειόντων με την οποία ζητείτο ο παραμερισμός ειδοποίησης κατά τον Τύπο «ΙΑ» και ο σκοπούμενος με αυτήν πλειστηριασμός ενυπόθηκου ακινήτου των εφεσειόντων. Αποδίδεται στο πρωτόδικο Δικαστήριο, με τους δύο λόγους έφεσης, ότι εσφαλμένα και αντινομικά και χωρίς τη δέουσα αιτιολογία, απέρριψε τη θέση των εφεσειόντων ότι οι επιδοθείσες ειδοποιήσεις κατά τον Τύπο «Ι» και «ΙΑ» δεν πληρούν τις απαιτούμενες κατά τον προβλεπόμενο τύπο και περιεχόμενο προϋποθέσεις, όπως προβλέπεται στο εδάφιο 3 του Άρθρου 44Γ του Νόμου 9/1965 (1ος λόγος), ενώ, παράλληλα, εσφαλμένα και αντινομικά απέρριψε την εισήγηση και θέση των εφεσειόντων ότι η όλη διαδικασία που οι εφεσίβλητοι ξεκίνησαν για την εκποίηση της ενυπόθηκης περιουσίας συνιστά κατάχρηση διαδικασίας ή και κατάχρηση δικαιωμάτων (2ος λόγος).
Παρεμβάλλεται ότι, ως προκύπτει, οι πιστωτικές διευκολύνσεις και υποθήκη που αφορά η παρούσα διαδικασία, είχαν μεταβιβαστεί από τους εφεσίβλητους στην εταιρεία Gordian Holdings Limited, η οποία, συνακόλουθα, υποκατέστησε αυτούς στη παρούσα έφεση.
Αμφότερες οι πλευρές, μέσω των ικανών περιγραμμάτων αγόρευσης τους, πραγματεύονται την ουσία των λόγων έφεσης, προβάλλοντας τις θέσεις τους. Εγείρεται, όμως, επιπρόσθετα, από τους εφεσίβλητους και είναι αποδεκτό από τους εφεσείοντες ότι η εν λόγω ακίνητη περιουσία έχει, μεταγενέστερα μεταβιβαστεί σε τρίτο πρόσωπο.
Ως τα σχετικά γεγονότα τίθενται από τους εφεσίβλητους, χωρίς να αμφισβητούνται από τους εφεσείοντες, η προσβαλλόμενη απόφαση στην αίτηση - έφεση εκδόθηκε στις 28.11.2018. Κατά την 25.2.2019 διεξήχθη η διαδικασία πλειστηριασμού, χωρίς, όμως, οποιονδήποτε ενδιαφέρον για το εν λόγω ακίνητο. Κατά την 30.5.2019, η σχετιζόμενη υποθήκη εξαγοράστηκε από την Gordian Holdings Limited η οποία, κατά τον Σεπτέμβριο του έτους 2019, αγόρασε το εν λόγω ακίνητο στην αγοραία του αξία, δυνάμει των διατάξεων του Άρθρου 44ΙΑ(1) του περί Μεταβιβάσεως και Υποθηκεύσεως Ακινήτων Νόμου του 1965, Ν. 9/1965. Ακολούθως, κατά την 24.3.2022, το ακίνητο πωλήθηκε σε τρίτο πρόσωπο.
Στη βάση αυτής της εξέλιξης, οι εφεσίβλητοι προβάλλουν τη θέση ότι ακόμα και σε περίπτωση βασιμότητας της παρούσας έφεσης, τα γεγονότα που μεσολάβησαν μετά την έκδοση της πρωτόδικης απόφασης δεν μπορούν να ανατραπούν. Το ακίνητο είναι πλέον εγγεγραμμένο σε τρίτο πρόσωπο και καμία διαδικασία πλειστηριασμού δεν βρίσκεται σε εξέλιξη ώστε να είναι δυνατή η παρεμπόδισή της. Συνεπώς, εισηγούνται ότι η παρούσα έφεση έχει απωλέσει το αντικείμενό της και η προώθησή της αποτελεί κατάχρηση διαδικασίας. Ζητείται, εισηγήθηκε ο κ. Κορακίδης, μία διακήρυξη του Δικαστηρίου για να χρησιμοποιηθεί, ως οι εφεσείοντες θεωρούν ότι μπορούν να τη χρησιμοποιήσουν, χωρίς να προκύπτει ζήτημα επίλυσης διαφοράς.
Αποδεχόμενος την ως άνω εξέλιξη των γεγονότων, ο κ. Αναστασιάδης εισηγήθηκε ότι αν το εν λόγω ακίνητο είχε πωληθεί κατά τον πλειστηριασμό, οι εφεσείοντες, ουσιαστικά θα στερούνταν του δικαιώματος να ακουστούν δευτεροβάθμια. Το ίδιο ισχύει και στην περίπτωση αυτή κατά την οποία το ακίνητο πωλήθηκε πριν εκδικαστεί η έφεση. Ως η θέση του, κρίση ότι οι εφεσείοντες δεν έχουν πλέον δικαίωμα να θέσουν τους ισχυρισμούς τους παραβιάζει το δικαίωμα πρόσβασης στη δικαιοσύνη. Ο ευπαίδευτος συνήγορος εισηγήθηκε περαιτέρω ότι η διαδικασία δεν τελειώνει με τη διαδικασία πώλησης, αφού ακυρότητα σε εκείνο το κομμάτι της διαδικασίας συμπαρασύρει σε ακυρότητα το τι ακολούθησε. Ως ανέφερε, οι εφεσίβλητοι έχασαν την περιουσία τους λόγω παρατυπίας/παρανομίας και, στη βάση αυτή, μπορούν να διεκδικήσουν την περιουσία τους και αποζημιώσεις.
Καθίσταται εμφανές ότι η εξέταση των εγειρόμενων λόγων έφεσης εξαρτάται από το κατά πόσο η παρούσα έφεση έχει καταστεί άνευ αντικειμένου, ως αποτέλεσμα των όσων ακολούθησαν του ανεπιτυχούς πλειστηριασμού, ως ανωτέρω αναλύονται. Γι' αυτό και προχωρούμε με την εξέταση του ζητήματος αυτού πρώτα.
Αφετηρία επί του προκειμένου, θα πρέπει να αποτελέσει η βάση ότι αντικείμενο αίτησης - έφεσης δυνάμει του Άρθρου 44Γ(3) του Ν. 9/1965, αποτελεί ο παραμερισμός επιδοθείσας ειδοποίησης κατά τον Τύπο «ΙΑ». Ως, όμως, εξηγείται στην 1. POLYXENIA ISAAK RESTAURANT LIMITED, 2. ΜΑΡΚΟΥ ΙΣΑΑΚ ΠΥΡΙΛΛΗ ν ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΛΤΔ, ECLI:CY:AD:2023:A191, Πολιτική Έφεση 2/2023, ημερομηνίας 2.6.2023:
«Η επίδοση ειδοποίησης κατά τον Τύπο «ΙΑ» και το δικαίωμα υποβολής αίτησης - έφεσης για τον παραμερισμό της, είναι μόνο μέρος της διαδικασίας που προνοείται από το Μέρος VIA των Νόμων. Εφόσον δεν επιτύχει ο παραμερισμός της ειδοποίησης κατά τον Τύπο «ΙΑ», ακόμα και αν ο προγραμματισμένος πλειστηριασμός δεν επιφέρει την πώληση του ενυπόθηκου ακινήτου, προβλέπεται για τη συνέχεια συγκεκριμένη διαδικασία, όπως ορίζεται στο Άρθρο 44Η (1) των Νόμων που δεν θα μπορούσε να ακολουθηθεί στην περίπτωση που η ειδοποίηση κατά τον Τύπο «ΙΑ» είχε παραμεριστεί. Επομένως, το να παραμεριστεί η ειδοποίηση κατά τον Τύπο «ΙΑ», έστω και μετά την ανεπιτυχή διεκπεραίωση του προγραμματισμένου πλειστηριασμού, διατηρεί τη σημασία του και η παρούσα έφεση δεν είναι άνευ αντικειμένου»
Η ως άνω διαπίστωση δεν αναφέρεται αόριστα στο κάθε τι που ακολουθεί του ανεπιτυχούς πλειστηριασμού. Ουσιαστικής σημασίας είναι η αναφορά στην πιο πάνω απόφαση στη διαδικασία, όπως ορίζεται στο Άρθρο 44Η (1) του Νόμου, το οποίο προνοεί για τη διαδικασία πώλησης ενυπόθηκου ακινήτου μετά την αποτυχία πώλησης κατά τον πρώτο πλειστηριασμό. Δηλαδή, ενόσω οι περιστάσεις που αφορούν το ακίνητο παραμένουν αναλλοίωτες. Εύκολα αντιληπτό και σύμφωνο με την πιο πάνω απόφαση, είναι ότι σε αυτό ακόμη το στάδιο, τυχόν παραμερισμός της ειδοποίησης κατά τον Τύπο «ΙΑ», ως αποτέλεσμα επιτυχίας της έφεσης, συμπαρασύρει και ό,τι προνοείται ως δικαίωμα μετά τον ανεπιτυχή πρώτο πλειστηριασμό.
Διαφορετική, όμως είναι η κατάσταση πραγμάτων όταν οι συνθήκες μεταβληθούν. Στην Αναφορικά με τον Αυγουστίνο Θωμά, ECLI:CY:AD:2018:D126, Πολιτική Αίτηση 20/2018, ημερομηνίας 22.3.2018, ECLI:CY:AD:2018:D126, κρίθηκε ότι παρά το ότι υπήρχε δικαίωμα έφεσης εναντίον της απόφασης στην αίτηση - έφεση, συνέτρεχαν εξαιρετικές περιστάσεις για παραχώρηση άδειας καταχώρησης αίτησης για την έκδοση διατάγματος Certiorari στη βάση του ότι η πώληση του ακινήτου επίκειτο και αν ο αιτητής δεν ακουγόταν επί της ουσίας της αίτησης παραμερισμού, η διαδικασία θα παρέμενε άνευ αντικειμένου, αφού το ενυπόθηκο θα πωλείτο. Παραπομπή και ανάλυση της ως άνω απόφασης γίνεται και στην Αναφορικά με την CAC CORAL LIMITED, ECLI:CY:AD:2020:D408, Πολιτική Αίτηση 204/2020, ημερομηνίας 2.12.2020, ECLI:CY:AD:2020:D408, και πάλι με αναφορά ότι πώληση του ενυπόθηκου θα καθιστούσε τη διαδικασία άνευ αντικειμένου.
Στην προκειμένη περίπτωση, δυνάμει των προνοιών του Άρθρου 44ΙΑ(1) του Νόμου, το ενυπόθηκο ακίνητο αγοράστηκε από τον ενυπόθηκο δανειστή στην αγοραία αξία του, ενώ μεταγενέστερα ακόμη, πωλήθηκε σε τρίτο πρόσωπο. Επομένως, διαπιστώνεται ότι τυχόν επιτυχία της έφεσης δεν θα μπορούσε να έχει την όποια επίδραση επί της διαδικασίας εκποίησης του αναφερόμενου ακινήτου, η οποία, λόγω της μεταβολής των συνθηκών, παρέμεινε χωρίς αντικείμενο.
Σαφής είναι η νομολογία επί του ότι τα Δικαστήρια δεν εκδικάζουν υποθέσεις που παραμένουν χωρίς αντικείμενο. Κατατοπιστικό είναι το κάτωθι απόσπασμα από την Αναφορικά με τον Victor Makushin, (2013) 1 Α.Α.Δ. 2144:
«Πράγματι έτσι έχει το ζήτημα και επαναβεβαιώνουμε την σχετική επί του θέματος νομολογία ότι μια έφεση (ή προσφυγή) κατά κανόνα δεν μπορεί να προωθηθεί και διαγράφεται, αν μετά την καταχώρηση της και πριν την εκδίκαση της παραμείνει χωρίς αντικείμενο (βλ. Στράκκα Λτδ ν. Κυπριακής Δημοκρατίας (1991) 3 Α.Α.Δ. 643, Ιωσηφίδης ν. Κυπριακής Δημοκρατίας (1998) 3 Α.Α.Δ. 490 και Tudor (2011) 1(Β) Α.Α.Δ. 1176). Σε τέτοιες περιπτώσεις, όπως επισημαίνεται από τη νομολογία, η συνέχιση της δίκης δεν εξυπηρετεί οποιοδήποτε σκοπό και για το λόγο αυτό η δίκη πρέπει να διακόπτεται καθότι τα Δικαστήρια δεν ενεργούν επί ματαίω. Παρατίθενται επί του προκειμένου αυτούσια τα πιο κάτω αποσπάσματα από την υπόθεση Τudor (ανωτέρω) που ομιλούν αφ' εαυτών:
"Τα Δικαστήρια δεν ενεργούν επί ματαίω, ούτε επιλύουν ακαδημαϊκά ζητήματα, ούτε και προχωρούν σε επίλυση διαφορών οι οποίες είτε έχουν εκλείψει, είτε λόγω μεταβολής των συνθηκών, η επίλυση τους δεν θα κατέληγε σε οποιοδήποτε πρακτικό αποτέλεσμα. Στην υπόθεση Αναφορικά με την Εμπορική Εταιρεία Λούκος Λτδ (2001) 1 Α.Α.Δ. 2055, κρίθηκε ότι έφεση που είχε ασκηθεί εναντίον απόφασης με την οποία απερρίφθη ενδιάμεση αίτηση αναστολής της διαδικασίας διάλυσης της εταιρείας, παρέμεινε άνευ αντικειμένου εφόσον στην κυρίως αίτηση είχε στο μεταξύ εκδοθεί διάταγμα διάλυσης και εκκαθάρισης της εταιρείας, απόφαση που κατέστη τελεσίδικη εφόσον δεν ασκήθηκε έφεση εναντίον της. Όπως τέθηκε:
"Το θέμα καθίσταται ως εκ τούτου ακαδημαϊκό γιατί δεν θα έχει καμιά συνέπεια για τους διαδίκους. Το Εφετείο ασχολείται μόνο με την ουσιαστική επίλυση διαφοράς μεταξύ των διαδίκων η οποία υφίσταται κατά την έκδοση της απόφασής του."
.........................
Η επιδίωξη λοιπόν σκοπού που παραμένει άνευ αντικειμένου και η εμμονή σ' αυτόν, όπως στην ουσία γίνεται εδώ, αποτελεί κατάχρηση της διαδικασίας. Η κατάχρηση διαδικασίας είναι πολυσχιδής στις εκφάνσεις της, το δε Δικαστήριο έχει την εξουσία καταστολής τέτοιας κατάχρησης ως μέρος της αυτονομίας και αυτοτέλειας της Δικαστικής λειτουργίας. (Έλληνας νΔημοκρατίας (1989) 2 Α.Α.Δ. 149, 170 και Γενικός Εισαγγελέας ν. Ευσταθίου (2009) 2 Α.Α.Δ. 501, σελ. 531).»
Είναι στη βάση των πιο πάνω που διαπιστώνεται ότι στην παρούσα έφεση η συνέχιση της δίκης δεν θα εξυπηρετούσε οποιοδήποτε σκοπό, ενώ αδόκιμη και επί ματαίω θα ήταν η σε ακαδημαϊκό επίπεδο επίλυση της μεταξύ των διαδίκων διαφοράς. Θα πρέπει φυσικά να λεχθεί ότι η απόρριψη της παρούσας έφεσης διότι δεν υπάρχει πλέον αντικείμενο, ουδόλως επηρεάζει τη δυνατότητα των εφεσειόντων να προωθήσουν οποιοδήποτε δικαίωμα θεωρούν ότι έχουν.
Με δεδομένο ότι δεν αποφαινόμαστε επί της ουσίας της έφεσης, ενώ το θέμα της μεταβολής των συνθηκών η οποία κατέστησε την έφεση άνευ αντικειμένου, τέθηκε ουσιαστικά κατά την ακρόασή της, κρίνουμε ορθό και δίκαιο να μην επιδικάσουμε έξοδα.
Η έφεση απορρίπτεται. Ουδεμία διαταγή για έξοδα.
Δ. ΚΙΤΣΙΟΣ, Δ.
Μ. ΑΜΠΙΖΑΣ, Δ.
Μ. ΤΟΥΜΑΖΗ, Δ.