|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(Ποινική Έφεση Αρ.: 198/2023)
19 Σεπτεμβρίου 2023
[Χ.Β. ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ, Γ. ΚΥΡΙΑΚΙΔΟΥ, Μ.Γ. ΠΙΚΗΣ, Δ/ΣΤΕΣ]
ΙΩΑΝΝΗΣ ΣΙΑΚΟΛΑΣ
Εφεσείων
v.
ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ
Εφεσίβλητης
------------------------------
Εφεσείων εμφανίζεται προσωπικά
Γ. Αργυρού, για Εφεσίβλητη
ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ, Δ.Ε.: Η απόφαση είναι ομόφωνη. Θα απαγγελθεί από τη Δικαστή Γ. Κυριακίδου.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
(Ex tempore)
ΚΥΡΙΑΚΙΔΟΥ, Δ.Ε.: Ο Εφεσείων αντιμετωπίζει ενώπιον του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λεμεσού τέσσερις κατηγορίες οι οποίες αφορούν τα αδικήματα της κλοπής από κατοικία (1η κατηγορία), κλοπής οχήματος (2η κατηγορία), κλοπής με τέχνασμα (3η κατηγορία) και παράνομη κατοχή περιουσίας (4η κατηγορία).
Στις 14.8.2023 κατά την πρώτη εμφάνισή του Εφεσείοντος ενώπιον του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λεμεσού, ο συνήγορος του ζήτησε αναβολή για να απαντήσει στις κατηγορίες και η υπόθεση ορίστηκε για απάντηση στις 16.8.2023. Επιπρόσθετα, λόγω του ότι ζητήθηκε η κράτησή του, παρέμεινε την ίδια μέρα για αγορεύσεις αναφορικά με το αίτημα της Εφεσίβλητης για κράτηση του Εφεσείοντος.
Στις 16.8.2023 ζητήθηκε ξανά αναβολή για απάντηση εκ μέρους του Εφεσείοντος καθώς και να εξεταστεί αίτημά του για νομική αρωγή. Η υπόθεση ορίστηκε στις 4.9.2023 για απάντηση. Για σκοπούς εξασφάλισης της παρουσίας του Εφεσείοντος, η Κατηγορούσα Αρχή υπέβαλε ξανά αίτημα όπως αυτός παραμείνει υπό κράτηση. Το αίτημα στηρίχθηκε στον κίνδυνο φυγοδικίας του, ως κατ΄ ισχυρισμόν προέκυπτε με βάση τη σοβαρότητα των αδικημάτων, την πιθανότητα καταδίκης (με βάση το υπάρχον μαρτυρικό υλικό 1 έως 5) και τις ποινές που ενδεχομένως θα επιβληθούν σε περίπτωση καταδίκης, καθώς και για τον κίνδυνο διάπραξης νέων αδικημάτων (Τεκμήριο 6). Ο συνήγορος του Εφεσείοντος έφερε ένσταση στο αίτημα. Το Δικαστήριο κρίνοντας ότι υφίστατο κίνδυνος φυγοδικίας καθώς και κίνδυνος διάπραξης νέων αδικημάτων, διέταξε την κράτηση του Εφεσείοντος μέχρι τις 4.9.2023. Το πρωτόδικο Δικαστήριο στην απόφασή του, αφού αναφέρθηκε σε νομολογία επισημαίνοντας ότι στο στάδιο εξέτασης του ζητήματος της πιθανολόγησης της καταδίκης, εκτιμά τη μαρτυρία στην όψη της και μόνο, χωρίς να υπεισέρχεται σε θέματα αξιολόγησης της μαρτυρίας και εξετάζοντας τους παράγοντες που έχει αναγνωρίσει η Νομολογία και τις εκατέρωθεν θέσεις ως προς το περιεχόμενο του μαρτυρικού υλικού, κατέληξε ότι από το μαρτυρικό υλικό το οποίο εμπεριέχεται στα Τεκμήρια 1 έως 5 που τέθηκαν ενώπιόν του, η πιθανολόγηση καταδίκης στην περίπτωση του Εφεσείοντος είναι ορατή. Επιπρόσθετα, έκρινε ότι υπήρχε πιθανότητα διάπραξης νέων αδικημάτων έχοντας υπ' όψιν τις τρεις προηγούμενες καταδίκες του Εφεσείοντος, για παρόμοια με την υπόθεση που αντιμετωπίζει, αδικήματα.
Σημειώνεται ότι το πρωτόδικο Δικαστήριο στο αρχικό διάταγμα κράτησης που εξέδωσε στην παρούσα υπόθεση, καθοδηγήθηκε ορθά ως προς τις νομολογιακές αρχές που διέπουν το ζήτημα εξέτασης του μαρτυρικού υλικού και ορθά διαπίστωσε ότι υπήρχε πιθανότητα καταδίκης, καθώς και πιθανότητα διάπραξης νέων αδικημάτων και έτσι δεν δικαιολογείται η επέμβαση του Εφετείου στην κρίση του.
Στη νέα συνεδρία του Δικαστηρίου, ο Εφεσείων ζήτησε χρόνο απάντησης για να είναι παρών ο συνήγορος της επιλογής του, ζητήθηκε εκ νέου η κράτηση του Εφεσείοντος, στην οποία δεν υπήρξε ένσταση και η υπόθεση ορίστηκε στις 11.9.2023 για απάντηση.
Στις 11.9.2023 λόγω απουσίας του συνηγόρου της επιλογής του, ο Εφεσείων ζήτησε εκ νέου χρόνο 10 ημερών για απάντηση, το πρωτόδικο Δικαστήριο όρισε δικάσιμο στις 21.9.2023 και ο Εφεσείων δεν έφερε ένσταση στην κράτησή του μέχρι τότε.
Ο Εφεσείων την ίδια μέρα, μετά το πέρας της πρωτόδικης διαδικασίας καταχώρησε έφεση, την υπ΄ αρ. 191/23, που αφορούσε το πρώτο διάταγμα κράτησής του ημερομηνίας 16.8.2023, το οποίο όμως είχε ήδη καταστεί άνευ αντικειμένου αφού μεσολάβησαν άλλα δύο διατάγματα κράτησης, ημερομηνιών 4.9.2023 και 11.9.2023. Η εν λόγω Έφεση υπ΄ αρ. 191/23, απεσύρθη από τον ίδιο ενώπιόν μας στις 15.9.2023.
Με την παρούσα Έφεση, που αφορά το διάταγμα κράτησής του ημερομηνίας 11.9.2023, ο Εφεσείων προσβάλλει την απόφαση του πρωτόδικου Δικαστηρίου με μοναδικό λόγο έφεσης ότι οι αρχές καταπάτησαν κάθε πρωτόκολλο και σύνταγμα έναντι του για λόγους που θα εξηγήσει στο Δικαστήριο.
Ενώπιον μας ανέφερε ότι για ανθρωπιστικούς λόγους θα πρέπει να αφεθεί ελεύθερος με όρους, μπορούν να του τοποθετήσουν και βραχιόλι, αν κριθεί σκόπιμο, γιατί χρειάζεται ο ίδιος να μεριμνήσει να θάψει τη μητέρα του, η οποία απεβίωσε και η σορός της βρίσκεται από 7.8.2023 στο νεκροτομείο Λεμεσού και δεν υπάρχει θέμα φυγοδικίας από τον ίδιο.
Αντίθετη ήταν η θέση του κ. Αργυρού ο οποίος επεσήμανε ότι η έφεση στρέφεται κατά της απόφασης Δικαστηρίου ημερομηνίας 11.9.2023 για κράτηση του Εφεσείοντα μέχρι 21.9.2023 αφού είχε διαταχθεί από το πρωτόδικο Δικαστήριο με αιτιολογημένη γραπτή απόφαση ημερομηνίας 16.8.2023 όπως παραμείνει ο Εφεσείων μέχρι τις 11 Σεπτεμβρίου υπό κράτηση για δύο λόγους, για τον λόγο φυγοδικίας και για τη διάπραξη άλλων αδικημάτων. Στις 11.9.2023 όχι μόνο δεν είχαν τεθεί άλλοι λόγοι που να διαφοροποιούν την πρωτόδικη απόφαση του Δικαστηρίου ημερομηνίας 16.8.2023, αλλά αντίθετα ο Εφεσείων είχε συναινέσει στο να παραμείνει υπό κράτηση μέχρι και την επόμενη δικάσιμο. Ήταν περαιτέρω η θέση του ότι η παρούσα έφεση είναι άνευ αντικειμένου. Προσέθεσε πως αν υπάρχουν λόγοι ανθρωπιστικής φύσεως ή θρησκευτικής, μπορούν να ενημερωθούν κατάλληλα όργανα της Δημοκρατίας για να παραχωρηθούν κάποιες διευκολύνσεις μόνο για ανθρωπιστικούς σκοπούς για συγκεκριμένο λόγο αλλά οι λόγοι κράτησης, υφίστανται και δεν διαφοροποιούνται.
Οι αρχές που λαμβάνονται υπ' όψιν στην εκτίμηση της πιθανότητας καταδίκης και πιθανότητας διάπραξη νέων αδικημάτων έχουν διατυπωθεί στην πρόσφατη απόφασή μας στην υπόθεση Γενικός Εισαγγελέας v. ΧΧΝίκου, Ποιν. Έφ. αρ. 173/23, ημερ. 21.7.2023 στην οποία και παραπέμπουμε.
Κρίνουμε, σε συμφωνία με τον κ. Αργυρού, ότι το πρωτόδικο Δικαστήριο συνυπολόγισε όλους τους παράγοντες που αφορούσαν τα γεγονότα της υπόθεσης και τις περιστάσεις του Εφεσείοντος, η κρίση του δικαιολογείτο με βάση τα γεγονότα που είχαν τεθεί ενώπιόν του και δεν υπάρχει σφάλμα αρχής ώστε να δικαιολογείται επέμβαση του Εφετείου στην κρίση του. Σημειώνουμε περαιτέρω ότι το ζήτημα της κηδείας της μητέρας του Εφεσείοντος προέκυψε 7 μέρες πριν το εκδοθέν αρχικό πρώτο διάταγμα κράτησης του από το πρωτόδικο Δικαστήριο και σε κανένα στάδιο δεν αναφέρθηκε στην πρωτόδικη διαδικασία η ανάγκη να επιληφθεί ο ίδιος της κηδείας της μητέρας του.
Επιπρόσθετα σημειώνουμε ότι στις 11.9.2023 δεν υπήρξε ένσταση στο αίτημα κράτησης του ούτε διαφοροποιήθηκαν με οποιονδήποτε τρόπο τα γεγονότα που προϋπήρχαν στην έκδοση του προηγηθέντος διατάγματος κράτησης ημερομηνίας 16.8.2023.
Στη Γενικός Εισαγγελέας ν. Bourel κ.α. Ποιν. Εφ. αρ. 206/21 κ.α., ημερ. 28.12.2021, ECLI:CY:AD:2021:B593 αναφέρονται τα ακόλουθα ως προς την εξουσία του Εφετείου για επέμβαση του στη διακριτική ευχέρεια που παρέχεται στο πρωτόδικο Δικαστήριο:
«Εν πρώτοις, να υπενθυμίσουμε ότι η κράτηση ενός υποδίκου μέχρι τη δίκη ή η επιβολή όρων για σκοπούς εξασφάλισης της παρουσίας του στο Δικαστήριο, εμπίπτει στη διακριτική ευχέρεια του πρωτόδικου Δικαστηρίου με αφετηρία, βεβαίως, την ατομική ελευθερία και ότι η κράτηση αποτελεί μέτρο κατ' εξαίρεση. Η άσκηση της εξουσίας αυτής δεν αναθεωρείται με γνώμονα την ορθότητα της πρωτόδικης απόφασης κατά την υποκειμενική κρίση των μελών του Εφετείου (Μαυρομιχάλης v. Αστυνομίας (2014) 2 Α.Α.Σ. 256, 262). Επέμβαση του Εφετείου χωρεί αν διαπιστωθεί ότι αυτή η εξουσία δεν ασκήθηκε κατά τρόπο δικαστικό είτε διότι εμφιλοχώρησαν εξωγενή στοιχεία, είτε γιατί παραγνωρίστηκαν κριτήρια που καθορίστηκαν από τη νομολογία ως προαπαιτούμενα (Dydi v. Δημοκρατίας, Ποινική Έφεση αρ. 103/2020 [σχ. με 104/2020], ημερ. 3/9/2020 και Γεωργίου v. Αστυνομίας, Ποινική Έφεση αρ. 131/2021, ημερ. 1/9/2021).
Όπως τονίστηκε πρόσφατα στην Σάρρου ν Δημοκρατίας, Ποιν. Εφ. 81/2023, ημερ. 10/05/2023, με αναφορά στο ακόλουθο απόσπασμα από την Κωνσταντινίδη ν Δημοκρατίας (ανωτέρω): «Το Εφετείο δεν επεμβαίνει στην άσκηση της διακριτικής ευχέρειας που παρέχεται στα πρωτόδικα δικαστήρια εκτός για πολύ σοβαρούς λόγους και σε εξαιρετικές περιπτώσεις» (βλ. Rodosthenous and Another v The Police (1961) CLR 50, Loucaides and Others v Police (1988) 2 CLR 119, Βασιλείου ν Δημοκρατίας (1997) 2 ΑΑΔ)».
Επίσης στην υπόθεση Κουτσούδης κ.α. ν. Αστυνομία, Ποιν. Έφ. αρ. 131/2020 κ.α., ημερ. 20.8.2020, ECLI:CY:AD:2020:B288 επισημάνθηκαν και τα ακόλουθα:
«Αφετηρία είναι η ατομική ελευθερία. Η κράτηση αποτελεί μέτρο κατ΄ εξαίρεση. Η αναγκαία εξισορρόπηση εμπίπτει στη διακριτική ευχέρεια του πρωτόδικου Δικαστηρίου, η οποία δεν αναθεωρείται με γνώμονα την υποκειμενική αντίληψη των μελών του Εφετείου για την ορθότητα της ή μη. Επέμβαση επιτρέπεται εάν η διακριτική ευχέρεια του αρμοδίου δικαστηρίου ασκηθεί έξω από τα επιτρεπτά όρια «είτε διότι εμφιλοχώρησαν εξωγενείς παράγοντες είτε διότι παραγνωρίστηκαν παράγοντες και κριτήρια που καθιερώθηκαν από την νομολογία ως προαπαιτούμενα για την άσκηση της» (Μαυρομιχάλης ν. Αστυνομίας (2014) 2 ΑΑΔ 256, 262)».
Το πρωτόδικο Δικαστήριο στην απόφασή του συνεκτίμησε όλους του σχετικούς παράγοντες. Δεν διαπιστώνουμε σφάλμα αρχής στον τρόπο που άσκησε τη διακριτική του εξουσία.
Έχουμε σημειώσει τη θέση του κ. Αργυρού ότι θα προβεί αμέσως σε κάποια διαβήματα για να παρασχεθεί στον Εφεσείοντα κάθε βοήθεια σε σχέση με την ταφή της μητέρας του.
Η έφεση απορρίπτεται.
Χ.Β. ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ, Δ.Ε.
Γ. ΚΥΡΙΑΚΙΔΟΥ, Δ.Ε.
Μ.Γ. ΠΙΚΗΣ, Δ.Ε.