|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(Ποινική Έφεση Αρ.: 173/2023)
15 Σεπτεμβρίου 2023
[Χ.Β. ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ, Γ. ΚΥΡΙΑΚΙΔΟΥ, Μ.Γ. ΠΙΚΗΣ, Δ/ΣΤΕΣ]
T.V.
Εφεσείων
v.
ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
Εφεσίβλητης
------------------------------
Μ. Αρμεύτης, για Εφεσείοντα
Α. Τιμοθέου (κα) για τη Δημοκρατία, για Εφεσίβλητη
ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ, Δ.Ε.: Η απόφαση είναι ομόφωνη. Θα απαγγελθεί από τη Δικαστή Γ. Κυριακίδου.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΚΥΡΙΑΚΙΔΟΥ, Δ.Ε.: Ο Εφεσείων αντιμετωπίζει ενώπιον του Κακουργοδικείου Λεμεσού κατηγορίες βιασμού, απόπειρας βιασμού, απαγωγής, απαίτησης περιουσίας με απειλές, επίθεσης προκαλούσας πραγματική σωματική βλάβη, απειλής, κακόβουλης ζημιάς σε περιουσία και άσκησης ψυχολογικής βίας (κατηγορίες 1-8 αντίστοιχα). Σύμφωνα με τις λεπτομέρειες των εν λόγω κατηγοριών, ο Κατηγορούμενος διέπραξε τα ως άνω αναφερόμενα αδικήματα εναντίον της Παραπονούμενης, στις 15/5/2023.
Στις 6/7/2023, κατά την πρώτη εμφάνιση του ενώπιον του Κακουργοδικείου, ο Εφεσείων ζήτησε αναβολή για να απαντήσει στις κατηγορίες και η υπόθεση ορίστηκε για απάντηση στις 26/7/2023. Για σκοπούς εξασφάλισης της παρουσίας του Εφεσείοντος, η Κατηγορούσα Αρχή υπέβαλε αίτημα όπως αυτός παραμείνει υπό κράτηση. Το αίτημα στηρίχθηκε στον κίνδυνο φυγοδικίας του, ως κατ΄ ισχυρισμόν προέκυπτε με βάση τη σοβαρότητα των αδικημάτων, την πιθανότητα καταδίκης (με βάση το υπάρχον μαρτυρικό υλικό) και τις ποινές που ενδεχομένως θα επιβληθούν σε περίπτωση καταδίκης καθώς και με βάση το ότι, ο Εφεσείων δεν έχει ισχυρούς δεσμούς με τη Δημοκρατία. Ο συνήγορος του Εφεσείοντος έφερε ένσταση στο αίτημα. Το Κακουργοδικείο κρίνοντας ότι υφίστατο κίνδυνος φυγοδικίας διέταξε την κράτηση του Εφεσείοντα μέχρι τις 26/7/2023.
Στη νέα συνεδρία του Κακουργιοδικείου ο Εφεσείων απάντησε μη παραδοχή στις κατηγορίες και η υπόθεση ορίστηκε για ακρόαση στις 16/10/2023. Ζητήθηκε εκ νέου η κράτηση του Εφεσείοντα στην οποία υπήρξε ένσταση. Η Κατηγορούσα Αρχή προς υποστήριξη του αιτήματος παρέπεμψε στα όσα τέθηκαν ενώπιον του Δικαστηρίου στις 6/7/2023 και περαιτέρω κατέθεσε, προς υποστήριξη του νέου αιτήματος της, έκθεση του Εργαστηρίου Δακτυλοσκοπίας (Τεκμήριο Ι), καθώς και έκθεση του Εργαστηρίου Δικανικής Γενετικής του Ινστιτούτου Νευρολογίας και Γενετικής Κύπρου (Τεκμήριο ΙΙ). Ο συνήγορος του Εφεσείοντος υποστήριξε ότι στη βάση νέων δεδομένων και συγκεκριμένα μέρους του Τεκμηρίου ΙΙ, καθώς και τηλεπικοινωνιακών δεδομένων που ο ίδιος εξασφάλισε από τον πάροχο κινητής τηλεφωνίας του πελάτη του Τεκμήριο ΙΙΙ, στο οποίο εμφαίνοντο κλήσεις του Εφεσείοντος από το κινητό του προς την Παραπονούμενη, κατά τον ουσιώδη χρόνο διάπραξης των αδικημάτων. Ήταν η θέση του ότι τα πιο πάνω στοιχεία αποδυναμώνουν την πιθανότητα καταδίκης και ενδυναμώνεται η λογική προσδοκία αθώωσης του. Ήταν περαιτέρω θέση του ότι η παρουσία του Κατηγορουμένου στη δίκη μπορούσε να εξασφαλιστεί με την επιβολή συγκεκριμένων όρων.
Το Κακουργοδικείο, αφού αναφέρθηκε σε νομολογία που αφορά την επανεξέταση του θέματος της κράτησης, επεσήμανε ότι το στάδιο εξέτασης του ζητήματος της πιθανολόγησης της καταδίκης δεν προσφέρεται για μια σε βάθος ανάλυση της ολότητας του μαρτυρικού υλικού ούτε τίθεται ζήτημα τελικής διαπίστωσης γεγονότων ή εξαγωγής συμπερασμάτων. Στη βάση νομολογιακών αρχών στις οποίες έγινε αναφορά έκρινε ότι το Τεκμήριο ΙΙΙ δεν περιέχει νέα δεδομένα αλλά δεδομένα που ήταν γνωστά στην πλευρά του Εφεσείοντος στις 6/7/2023. Περαιτέρω, εξετάζοντας τις εκατέρωθεν θέσεις ως προς το περιεχόμενο του Τεκμηρίου ΙΙΙ κατέληξε ότι η υπόθεση της Κατηγορούσας Αρχής δεν αποδυναμώνεται, στον βαθμό που εισηγείται η πλευρά του Κατηγορουμένου, η πιθανότητα καταδίκης του Εφεσείοντος και διέταξε την περαιτέρω κράτηση του μέχρι τις 16/10/2023, κρίνοντας ότι ο χρόνος που μεσολαβούσε μέχρι τότε δεν ήταν υπερβολικός.
Με την παρούσα Έφεση ο Εφεσείων προσβάλλει την απόφαση με δυο λόγους έφεσης.
Ισχυρίζεται με τον πρώτο λόγο έφεσης ότι εσφαλμένα απεκλείσθη μαρτυρία που περιείχε νέα δεδομένα τα οποία μπορούσαν να διαφοροποιήσουν την κρίση του επί του θέματος της κράτησης του Εφεσείοντος. Ειδικότερα, ήταν η θέση του ότι δεν λήφθηκε υπόψη το Τεκμήριο ΙΙΙ.
Το πρωτόδικο Δικαστήριο απορρίπτοντας τη θέση της Υπεράσπισης ότι το Τεκμήριο ΙΙΙ αποτελούσε νέο στοιχείο ανέφερε τα ακόλουθα:
«Δεν μας διαφεύγει ότι η πλευρά του κατηγορούμενου εξασφάλισε το Τεκμήριο ΙΙΙ μετά τις 7/7/2023 δηλαδή μετά την έκδοση της απόφασης του Δικαστηρίου με την οποία διατάχθηκε η κράτηση του κατηγορούμενου. Το γεγονός αυτό όμως δεν καθιστά το περιεχόμενο του ως νέο δεδομένο. Αυτό καθότι, το εν λόγω Τεκμήριο φαίνεται να καταγράφει τις επικοινωνίες που είχε κάνει, κατά τους επίδικους για την παρούσα υπόθεση χρόνους, με το κινητό του τηλέφωνο, ο ίδιος ο κατηγορούμενος - ως λέχθηκε αφορά τις εξερχόμενες επικοινωνίες - και συναφώς αυτές ήταν σε γνώση του κατηγορούμενου στις 6/7/2023 και κατ΄ επέκταση θα μπορούσαν, έστω ως ισχυρισμοί, να τεθούν τότε ενώπιον του Δικαστηρίου (βλ. Μ.Β. ανωτέρω). Κάτι τέτοιο όμως δεν έγινε. Συνεπώς καταλήγουμε ότι το Τεκμήριο ΙΙΙ δεν περιέχει νέα δεδομένα τα οποία μπορούν να ληφθούν υπόψη στο πλαίσιο εξέτασης του υπό κρίση αιτήματος».
Η θέση αυτή διαπιστώνεται, από τα γεγονότα που τέθηκαν ενώπιον του Κακουργιοδικείου, ορθή αφού οι τηλεφωνικές κλήσεις που εμπεριείχοντο στο Τεκμήριο ΙΙΙ αφορούσαν τον ουσιώδη χρόνο διάπραξης των αδικημάτων, προϋπήρχαν και θα μπορούσαν να είχαν τεθεί στα πλαίσια της εξέτασης κράτησης του Εφεσείοντος στις 6/7/2023.
Ως έχει αναφερθεί στην υπόθεση D.R.M. v. Αστυνομίας, Ποιν. Έφ. αρ. 138/2023, ημερ. 30/6/2023, ECLI:CY:AD:2023:B233:
«Με δεδομένο ότι η εκκαλούμενη Απόφαση του πρωτόδικου Δικαστηρίου δόθηκε στο πλαίσιο εξέτασης ενστάσεως σε επαναλαμβανόμενο αίτημα κράτησης του Εφεσείοντα, είναι σημαντικό να υπενθυμίσουμε ότι η νομολογία καθορίζει ότι, μετά από την πρώτη διαταγή του Δικαστηρίου για κράτηση, το Δικαστήριο εξετάζει το θέμα της περαιτέρω κράτησης όχι εξ υπαρχής, αλλά μόνο με αναφορά σε οποιαδήποτε νέα δεδομένα ήθελαν προκύψει και τα οποία ενδεχομένως να διαφοροποιούσαν την κρίση του επί του θέματος της κράτησης και όχι με αναφορά σε δεδομένα τα οποία υφίσταντο ευθύς εξαρχής (Δημητρίου κ.ά. ν. Δημοκρατίας (2013) 2 Α.Α.Δ. 416, Μαυρομιχάλης κ.ά. ν. Δημοκρατίας, Ποινικές Εφέσεις Αρ. 165/2020 και 166/2020, ημερ. 22/10/2020 και S.M. ν. Δημοκρατίας, Ποινική Έφεση Αρ. 75/2021, ημερ. 6/7/2021, ECLI:CY:AD:2021:B299). Τούτου λεχθέντος, οι λόγοι έφεσης οι οποίοι άπτονται των ζητημάτων που εξετάστηκαν στο πλαίσιο της απόφασης ημερ. 2/6/2023 δεν μπορούν να αποτελέσουν αντικείμενο εξέτασης στην παρούσα Έφεση. Το γεγονός ότι η έφεση εναντίον του διατάγματος ημερ. 2/6/2023 είχε αποσυρθεί άνευ βλάβης, όπως μας δηλώθηκε από τον ευπαίδευτο συνήγορο του Εφεσείοντα, ουδόλως αναιρεί τον τελεσίδικο χαρακτήρα του εν λόγω διατάγματος.
Στην υπόθεση Μαυρομιχάλης ν. Δημοκρατίας (ανωτέρω), την οποία επικαλέστηκε και το πρωτόδικο Δικαστήριο, τονίστηκαν τα ακόλουθα:
«Η νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου έχει καταδείξει, ότι, εκκρεμούσης της δίκης, η εξέταση ενστάσεως σε επαναλαμβανόμενο αίτημα κράτησης κατηγορουμένου προσώπου διενεργείται με αφετηρία το τελευταίο διαφοροποιητικό γεγονός, εάν υπάρχει τέτοιο. Διαπιστώνεται, έτσι, εφόσον περί τούτου πρόκειται, το περιεχόμενο της νέας μαρτυρίας που έχει, στο μεταξύ, προκύψει και η τυχόν επίδρασή της στην ήδη υπάρχουσα μαρτυρία της κατηγορούσας αρχής, ως προς την πιθανότητα καταδίκης του κατηγορουμένου. Άλλως πως, δε δικαιολογείται η εξέταση, εκ νέου, του πλαισίου, νομικού ή και πραγματικού, εντός του οποίου έχει εκδοθεί προηγούμενο διάταγμα κράτησης, της θέσης αυτής οριζομένης από το δόγμα του δεδικασμένου. Η σχετική νομολογία επιβεβαιώθηκε, πολύ πρόσφατα, στην J. Kalfat κ.ά. ν. Δημοκρατίας, Ποινικές Εφέσεις Αρ. 125/2020 και 126/2020, 8.10.2020. Στην προκειμένη περίπτωση, αναμφίβολα, η απόφαση της πλειοψηφίας στις υποθέσεις Dydi κ.ά. ν. Δημοκρατίας, καθιέρωσε τέτοιο δεδικασμένο, ήτοι αναφορικά με την ένδειξη της πιθανότητας καταδίκης, στη βάση της μαρτυρίας της Κατηγορούσας αρχής που υπήρχε στις 30.6.2020.»
Ενόψει των ανωτέρω και του γεγονότος ότι οι τηλεφωνικές κλήσεις προϋπήρχαν και αφορούσαν στον χρόνο διάπραξης των αδικημάτων δεν αφορούσαν νέο στοιχείο που προέκυψε μετά την έκδοση του προηγηθέντος διατάγματος κράτησης. Συνεπώς δεν μπορούσε να αποτελέσει αντικείμενο εξέτασης και ως εκ τούτου ο πρώτος λόγος Έφεσης δεν ευσταθεί και απορρίπτεται.
Με τον δεύτερο λόγο Έφεσης ο Εφεσείων παραπονείται ότι το Κακουργιοδικείο δεν συνυπολόγισε ορθά τη νέα μαρτυρία που είχε προκύψει σε σχέση με την έκθεση του Ινστιτούτου Νευρολογίας και Γενετικής, Τεκμήριο ΙΙ.
Ήταν η θέση της Κατηγορούσας Αρχής στην πρωτόδικη διαδικασία ότι ο εντοπισμός γενετικού υλικού του Κατηγορουμένου, που εμφαίνεται στην εν λόγω έκθεση, Τεκμήριο ΙΙ, στα εσώρουχα και στο πουλόβερ της Παραπονουμένης, στοιχεία που σύμφωνα με την Κατηγορούσα Αρχή διαψεύδουν τη θέση της Υπεράσπισης ότι η Παραπονούμενη έβγαλε από μόνη της τα ρούχα της κατά τον επίδικο χρόνο και ότι ο Κατηγορούμενος δεν έχει αγγίξει καν τα ρούχα της Παραπονουμένης. Αντίθετα, ήταν η θέση της Υπεράσπισης ότι ο εντοπισμός γενετικού υλικού της Παραπονουμένης που εμφαίνεται, στην εν λόγω έκθεση, δηλαδή στο εξωτερικό χερούλι ανοίγματος εξωτερικής πισινής πόρτας αλλά και σε σημεία (α) δεξιού πισινού καθίσματος, (β) μεσαίου πισινού καθίσματος, (γ) αριστερού πισινού καθίσματος και (δ) πισινού πάνω μέρους ράχης θέσης του συνοδηγού, καταδεικνύει ότι η Παραπονούμενη άνοιξε την πισινή πόρτα του αυτοκινήτου, καθώς και ότι έλαβε χώρα συναινετική συνουσία στο πίσω μέρος του αυτοκινήτου του Εφεσείοντα ως η θέση του Εφεσείοντα.
Το Κακουργιοδικείο αφού καθοδηγήθηκε ορθά ως προς τις νομολογιακές αρχές που διέπουν το ζήτημα εξέτασης του ενώπιον του μαρτυρικού υλικού και ότι αυτό εξετάζεται στην όψη του και μόνο, χωρίς δηλαδή το Δικαστήριο να προβαίνει σε αξιολόγηση του ή σε οποιαδήποτε ευρήματα επί της ουσίας της υπόθεσης, εφόσον δεν αποφασίζεται στα πλαίσια τέτοιας διαδικασίας, και αφού αναφέρθηκε στις εκατέρωθεν θέσεις των συνηγόρων, κατέληξε ότι:
«Από προσεκτική μελέτη λοιπόν του ως άνω αναφερόμενου νέου μαρτυρικού υλικού στην όψη του και μόνο και λαμβανομένου ασφαλώς σωρευτικά υπόψη, κατά τον ίδιο τρόπο, του μαρτυρικού υλικού στη βάση του οποίου εκδόθηκε η απόφαση μας ημερομηνίας 1/7/2Ο23, καταλήγουμε ότι η υπόθεση της Κατηγορούσας Αρχής έχει τέτοια δύναμη ώστε να εξακολουθεί να στοιχειοθετείται και δεν αποδυναμώνεται - μειώνεται κατά τον τρόπο και στον βαθμό που εισηγείται η πλευρά του κατηγορούμενου, η πιθανότητα καταδίκης του στις κατηγορίες που αντιμετωπίζει, χωρίς φυσικά ποτέ να αποκλείουμε κάθε λογική προσδοκία αθώωσης του».
Πράγματι, διαπιστώνεται ότι το περιεχόμενο της έκθεσης Τεκμήριο ΙΙ, εξεταζόμενο στην όψη του, δεν μπορεί να αποτελέσει νέο διαφοροποιητικό στοιχείο, ούτε στοιχείο τέτοιας σημασίας που να επιδρά προς ανατροπή της πιθανότητας καταδίκης. Η κρίση του Κακουργιοδικείου επί του θέματος αυτού είναι ορθή, και έτσι δεν δικαιολογείται η επέμβαση του Εφετείου στην κρίση του.
Στην υπόθεση Κουτσούδης κ.α. ν. Αστυνομία, Ποιν. Έφ. αρ. 131/2020 και 132/2020, ημερ. 20/8/2020 επισημάνθηκαν τα εξής:
«Αφετηρία είναι η ατομική ελευθερία. Η κράτηση αποτελεί μέτρο κατ΄ εξαίρεση. Η αναγκαία εξισορρόπηση εμπίπτει στη διακριτική ευχέρεια του πρωτόδικου Δικαστηρίου, η οποία δεν αναθεωρείται με γνώμονα την υποκειμενική αντίληψη των μελών του Εφετείου για την ορθότητα της ή μη. Επέμβαση επιτρέπεται εάν η διακριτική ευχέρεια του αρμοδίου δικαστηρίου ασκηθεί έξω από τα επιτρεπτά όρια «είτε διότι εμφιλοχώρησαν εξωγενείς παράγοντες είτε διότι παραγνωρίστηκαν παράγοντες και κριτήρια που καθιερώθηκαν από την νομολογία ως προαπαιτούμενα για την άσκηση της» (Μαυρομιχάλης ν. Αστυνομίας (2014) 2 ΑΑΔ 256, 262)».
Το Κακουργιοδικείο στην απόφαση του συνεκτίμησε όλους του σχετικούς παράγοντες. Δεν διαπιστώνουμε σφάλμα αρχής στον τρόπο που άσκησε τη διακριτική του εξουσία.
Η έφεση απορρίπτεται.
Χ.Β. ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ, Δ.Ε.
Γ. ΚΥΡΙΑΚΙΔΟΥ, Δ.Ε.
Μ.Γ. ΠΙΚΗΣ, Δ.Ε.
γκ/κκ