ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
(2009) 4 ΑΑΔ 152
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υπόθεση Αρ. 1488/2007)
23 Φεβρουαρίου, 2009
[ΗΛΙΑΔΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΧΡΥΣΤΑΛΛΑ ΚΥΠΡΗ,
Αιτήτρια,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ,
Καθ'ων η αίτηση.
Α.Σ. Αγγελίδης, για την Αιτήτρια.
Μ. Σπηλιωτοπούλου, Ανώτερη Δικηγόρος της Δημοκρατίας, εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα, για τους Καθ'ων η αίτηση.
Α. Κωνσταντίνου, για το Ενδιαφερόμενο Μέρος.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΗΛΙΑΔΗΣ, Δ.: Με την παρούσα προσφυγή η Χρυστάλλα Κυπρή (αιτήτρια) αμφισβητεί την εγκυρότητα της απόφασης της Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας (Ε.Δ.Υ.) με την οποία η Χρυσάνθη Κούννου (ενδιαφερόμενο μέρος) διορίστηκε στη μόνιμη θέση Αρχαιολογικού Λειτουργού στο Τμήμα Αρχαιοτήτων.
(α) Τα γεγονότα και οι λόγοι της προσφυγής.
Η αιτήτρια, που υπηρετεί ως Τεχνικός στο Τμήμα Αρχαιοτήτων, διεκδίκησε μαζί με άλλους 21 υποψηφίους διορισμό στη θέση Αρχαιολογικού Λειτουργού, η οποία είναι θέση πρώτου διορισμού και σύμφωνα με την προκήρυξη της μπορούσαν να την διεκδικήσουν μόνο άτομα που είχαν επιτύχει στη γραπτή εξέταση που διεξήχθη στις 4/11/2006 δυνάμει των προνοιών των περί Αξιολόγησης Υποψηφίων για Διορισμό στη Δημόσια Υπηρεσία Νόμων του 1998 έως 2006 (Ν. 6(Ι)/98, όπως έχει τροποποιηθεί). Το σχέδιο υπηρεσίας της θέσης καθορίζει ως απαιτούμενα προσόντα, εκτός από την κατοχή πανεπιστημιακού διπλώματος σε κατάλληλα θέματα, μεταπτυχιακή ειδίκευση στην αρχαιολογία, γνώση της Κυπριακής αρχαιολογίας και "πείρα εις την τεχνικήν των ανασκαφών".
Από την εξέταση των αιτήσεων η Ε.Δ.Υ. διαπίστωσε ότι 19 υποψήφιοι για διάφορους λόγους δεν ικανοποιούσαν τις απαιτήσεις του σχεδίου υπηρεσίας και στην περίπτωση της αιτήτριας η Ε.Δ.Υ. κατέληξε ότι δεν πληρούσε την προϋπόθεση για πείρα στην τεχνική των ανασκαφών. Κρίνω σκόπιμο να παραθέσω το σχετικό σκεπτικό:
"Όσον αφορά την υποψήφια ΚΥΠΡΗ Χρυστάλλα, αυτή είναι κάτοχος Licence de l' Histoire de l' Art και Maîtrise de l' Histoire de l' Art, χωρίς όμως να επισυνάπτει οποιαδήποτε αναλυτική κατάσταση των σπουδών της. Στο αντίγραφο του μεταπτυχιακού της αναγράφεται ότι έχει παρακολουθήσει «Προϊστορική Τέχνη» και έχει διεξάγει έρευνα «Η νεολιθική στην Κύπρο». Όσον αφορά την εργασιακή της πείρα, η Κυπρή δηλώνει στην αίτησή της ότι εργάζεται ως Τεχνικός στο Τμήμα Αρχαιοτήτων από το 1988 έως σήμερα, και στο βιογραφικό σημείωμα που επισυνάπτει στην αίτησή της αναγράφεται πως έχει επαγγελματική πείρα και πείρα σε ανασκαφές κατά τις ακόλουθες περιόδους, χωρίς όμως να επισυνάπτει οποιεσδήποτε βεβαιώσεις όπου να φαίνεται η ακριβής χρονική περίοδος της εν λόγω πείρας, καθώς και η περιγραφή καθηκόντων που της ανατέθηκαν στις ανασκαφές αυτές:
Ιούλιο-Αύγουστο 1980 } Χοιροκιτία
Απρίλιο 1983 } Κατά τη διάρκεια San Julia, Andore
} των σπουδών της
Ιανουάριο-Μάιο 1983 } St. Pierre des
Chatreux, Toulouse
Φεβρουάριο 1985 Αμαθούντα
Σεπτέμβριο 1989 Κίτιο (εθελοντικά)
Σεπτέμβριο 1990 Κούριο (εθελοντικά)
Η Επιτροπή Δημόσιας Υπηρεσίας παρατήρησε ότι η Κυπρή κατέχει τη θέση Τεχνικού, Τμήμα Αρχαιοτήτων από το 1988, και, παρόλο που στο Σχέδιο Υπηρεσίας της εν λόγω θέσης περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, και καθήκοντα σχετικά με ανασκαφές, εντούτοις, μετά από μελέτη του Προσωπικού της Φάκελου και του Φάκελου των Υπηρεσιακών της Εκθέσεων, δεν φαίνεται να κατέχει πείρα στην τεχνική ανασκαφών. Συγκεκριμένα, από μελέτη των πιο πάνω Φακέλων φαίνεται πως η Κυπρή έχει ασχοληθεί ως Τεχνικός, Τμήμα Αρχαιοτήτων, με την πώληση εισιτηρίων και βιβλίων σε μουσεία, καθώς και με τη φύλαξη, τον καθαρισμό και τη συντήρηση αρχαιοτήτων σε ανασκαφές. Εξάλλου, όπως παρατήρησε η Επιτροπή, η μεταπτυχιακή πείρα την οποία δηλώνει η Κυπρή στην αίτησή της, είναι σε εθελοντική βάση για τους μήνες Φεβρουάριο του 1985, Σεπτέμβριο του 1989 και Σεπτέμβριο του 1990, όπου δεν δηλώνονται τα καθήκοντα τα οποία εκτελούσε στις ανασκαφές αυτές, αλλά ούτε επισυνάπτονται οποιεσδήποτε βεβαιώσεις.
Η Επιτροπή παρατήρησε, επίσης, ότι υπό την προηγούμενή της σύνθεση και σε ίδια προηγούμενη διαδικασία (με ουσιώδη χρόνο 15.4.1993) όπου η Κυπρή ήταν και πάλι υποψήφια, είχε κριθεί ως μη προσοντούχα από την Επιτροπή (Θέμα Β. (7)(1) της συνεδρίας της Επιτροπής με ημερομηνία 9.5.1995), καθώς δεν κατείχε το προσόν της πείρας στην τεχνική των ανασκαφών. Η Επιτροπή, λαμβάνοντας υπόψη πως σε ίδια προηγούμενη διαδικασία και βάσει των ίδιων δεδομένων που αφορά την πιο πάνω εργασιακή της πείρα, η Κυπρή κρίθηκε ως μη προσοντούχα, αλλά και ότι δεν έχει αποκτήσει πείρα στην τεχνική των ανασκαφών εκτελώντας τα καθήκοντά της ως Τεχνικός, Τμήμα Αρχαιοτήτων, όπως αυτά καταγράφονται στο Φάκελο των Υπηρεσιακών της Εκθέσεων, κρίνει την εν λόγω υποψήφια ως μη προσοντούχα."
Αναφορικά με το ενδιαφερόμενο μέρος η Ε.Δ.Υ. έκρινε ότι ήταν προσοντούχος με το πιο κάτω σκεπτικό:
"Συγκεκριμένα, η Κούννου Χρυσάνθη έχει κριθεί προσοντούχος καθώς έχει Πτυχίο Ιστορίας και Αρχαιολογίας. Η υποψήφια έχει επίσης MA in Artefact Studies, το οποίο όμως δεν απαιτείται από το Σχέδιο Υπηρεσίας. Επιπλέον, έχει πείρα στην τεχνική των ανασκαφών όπου έχει εργαστεί σε ανασκαφές ως Έκτακτη Τεχνικός στο Τμήμα Αρχαιοτήτων για 14 μήνες. Η Επιτροπή παρατήρησε πως η πείρα που απαιτείται στο Σχέδιο Υπηρεσίας της εν λόγω θέσης δεν οριοθετείται χρονικά, αλλά κρίνει πως η χρονική διάρκεια των 14 μηνών πείρας στην τεχνική των ανασκαφών που κατέχει η Κούννου είναι αρκετή για να κριθεί πως κατέχει την εν λόγω απαίτηση του Σχεδίου Υπηρεσίας. Όσον αφορά την απαίτηση του Σχεδίου Υπηρεσίας για πολύ καλή γνώση της Ελληνικής και καλή γνώση της Αγγλικής γλώσσας, η υποψήφια έχει Απολυτήριο από Αναγνωρισμένη Σχολή Μέσης Εκπαίδευσης και επομένως ικανοποιεί την εν λόγω απαίτηση σύμφωνα με σχετική εγκύκλιο της Επιτροπής. Σημειώνεται, επίσης, ότι η υποψήφια εργάζεται από τις 14/3/2006 ως Αρχαιολόγος / Ανθρωπολόγος στη Διερευνητική Επιτροπή για τους Αγνοουμένους.
Όσον αφορά την απαίτηση του Σχεδίου Υπηρεσίας, παράγραφος 3(3): «Γνώση της Κυπριακής αρχαιολογίας, των αρχαίων μνημείων και του λαϊκού πολιτισμού της Κύπρου», η Επιτροπή αποφάσισε όπως αυτή διαπιστωθεί κατά την προφορική εξέταση της υποψήφιας ενώπιόν της."
Με βάση τα πιο πάνω η μεν αιτήτρια αποκλείστηκε, το δε ενδιαφερόμενο μέρος κλήθηκε σε προφορική εξέταση και αφού αξιολογήθηκε και κρίθηκε ως η μοναδική προσοντούχα με αριθμό 89.22 μονάδων στον Πίνακα Διοριστέων της προσφέρθηκε διορισμός στην επίδικη θέση. Τρεις μέρες αργότερα η αιτήτρια ζήτησε γραπτώς να κληθεί σε συνέντευξη γιατί όπως ισχυριζόταν κατείχε τα απαιτούμενα προσόντα. Η Ε.Δ.Υ. εξέτασε και απέρριψε το αίτημα με την ίδια αιτιολογία με την οποία κρίθηκε ότι η αιτήτρια δεν ήταν προσοντούχα κατά την αξιολόγηση των αιτήσεων.
Με την παρούσα προσφυγή η αιτήτρια ζητά την ακύρωση της πιο πάνω απόφασης γιατί,
(i) Η Ε.Δ.Υ. παρέλειψε να προβεί σε δέουσα έρευνα για τα προσόντα της αιτήτριας και
(ii) Γιατί η απόφαση συγκρούεται με το περιεχόμενο των φακέλων και είναι αναιτιολόγητη.
(β) Το έννομο συμφέρον της αιτήτριας.
Έχει υποβληθεί εκ μέρους του ενδιαφερόμενου μέρους υπό τύπο προδικαστικής ένστασης ότι τυχόν επιτυχία της προσφυγής δεν θα αποβεί προς όφελος της, γιατί και αν ακόμα συγκεντρώσει το σύνολο των προβλεπόμενων μονάδων των διαφόρων κριτηρίων αξιολόγησης του άρθρου 3(1) του Ν. 6(Ι)/98, δεν θα μπορούσε να υποσκελίσει το ενδιαφερόμενο μέρος από την πρώτη θέση του Πίνακα Διοριστέων.
Η προδικαστική ένσταση δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή. Η αιτήτρια διατηρούσε έννομο συμφέρον συμπερίληψης της τόσο στον κατάλογο προσοντούχων όσο και στον Πίνακα Διοριστέων, γιατί σύμφωνα με την πρόνοια του άρθρου 6(6)(α) ο Πίνακας δεν αφορούσε μόνο τη διαδικασία για την πλήρωση της επίδικης θέσης, αλλά και σε άλλες θέσεις που θα δημοσιεύονταν ή που θα είχαν δημιουργηθεί ή κενωθεί μέχρι την 31η Δεκεμβρίου του έτους μέσα στο οποίο έγινε η δημοσίευση της θέσης. Επιπρόσθετα από τη στιγμή που αμφισβητείται σοβαρά η κατοχή των απαιτούμενων προσόντων, όπως στην προκείμενη περίπτωση, το θέμα καθίσταται επίδικο και η αιτήτρια δεν χάνει το έννομο συμφέρον να επιδιώξει αναθεώρησή της. (Βλ. Παντελή ν. Δημοκρατίας (1994) 4 Α.Α.Δ. 1020, Γεωργίου ν. Δημοκρατίας (1994) 4 Α.Α.Δ. 1127).
(γ) Έλλειψη δέουσας έρευνας και αιτιολογίας.
Έχει επίσης υποβληθεί εκ μέρους της αιτήτριας ότι παρέλειψε να προβεί σε δέουσα έρευνα στην εξέταση των προσόντων της αιτήτριας, αφού μεταξύ άλλων παρέλειψε να ζητήσει τις απαραίτητες πληροφορίες από το αρμόδιο Τμήμα Αρχαιοτήτων αναφορικά με την έκταση και το είδος της πείρας της αιτήτριας. Επιπρόσθετα η Ε.Δ.Υ. παρέλειψε να προσδιορίσει κατά την ερμηνεία του σχεδίου υπηρεσίας, την έννοια του ζητούμενου προσόντος της πείρας στην τεχνική των ανασκαφών. Ως αποτέλεσμα ο αποκλεισμός της αιτήτριας είναι αναιτιολόγητος και συνιστά πάσχουσα ενδιάμεση προπαρασκευαστική πράξη που οδηγεί σε ακύρωση και την τελική πράξη διορισμού του ενδιαφερόμενου μέρους.
Οι ισχυρισμοί της αιτήτριας είναι βάσιμοι. Αρχικά θα πρέπει να σημειωθεί ότι η Ε.Δ.Υ. δεν προκαθόρισε τον ελάχιστο χρόνο της πείρας, της οποίας η διάρκεια δεν ορίζεται στο σχέδιο υπηρεσίας, αλλά προέβη σε ένα αυθαίρετο καθορισμό κατά την αξιολόγηση των προσόντων του ενδιαφερόμενου μέρους, ότι χρονική διάρκεια 14 μηνών πείρας στην τεχνική των ανασκαφών (όση ήταν και η διάρκεια της υπηρεσίας του ενδιαφερόμενου μέρους ως έκτακτης Τεχνικού), "είναι αρκετή για να κριθεί πως κατέχει την εν λόγω απαίτηση του Σχεδίου Υπηρεσίας". Όμως εκτός από αυθαίρετος ο πιο πάνω καθορισμός από την Ε.Δ.Υ. είναι και αναιτιολόγητος. Όπως έχει τονιστεί στην υπόθεση Αυγερινού ν. Δημοκρατίας (1999) 3 Α.Α.Δ. 702:
"Γενικά είναι επιτρεπτό εκ μέρους της ΕΔΥ να καθορίζει, όπου το σχέδιο δεν το προβλέπει, λογική χρονική διάρκεια για να θεωρείται ως πλεονέκτημα η πείρα, και τούτο γιατί η πείρα πρέπει σε κάθε περίπτωση να είναι ουσιαστική (βλ. Τυρίμου ν. Κυπριακής Δημοκρατίας (1990) 3 Α.Α.Δ. 4148, Μιχαήλ ν. Ε.Δ.Υ., Πρ. Αρ. 409/94, ημερομηνίας 31.10.95).
Στην παρούσα όμως περίπτωση κρίνουμε ότι ο καθορισμός των 12 μηνών ήταν αυθαίρετος. Η ΕΔΥ καθορίζουσα τους 12 μήνες ως ελάχιστη περίοδο για απόκτηση πείρας που να ικανοποιεί το σχέδιο υπηρεσίας, δεν εξέτασε τη φύση της εργασίας που διεξήγε η εφεσείουσα. Ο καθορισμός του χρόνου πρέπει να αιτιολογείται και η αιτιολόγηση πρέπει να συναρτάται με το χρόνο, την ένταση και τη φύση της εμπειρίας σε κάθε περίπτωση. Στην παρούσα υπόθεση ο καθορισμός της ελάχιστης περιόδου των 12 μηνών ήταν παντελώς αναιτιολόγητος."
Στην παρούσα περίπτωση από την παράθεση των πρακτικών της Ε.Δ.Υ., που αναφέρονται στα προσόντα των διαδίκων, προκύπτουν διάφορα ερωτήματα που επηρεάζουν το μέτρο κρίσης για τα προσόντα των υποψηφίων. Πιο συγκεκριμένα η αξιολόγηση της συνδρομής του απαιτούμενου προσόντος της παρ. (4) του σχεδίου υπηρεσίας έγινε κυρίως κάτω από το πρίσμα της υπηρεσίας των διαδίκων στο Τμήμα Αρχαιοτήτων, όπου η αιτήτρια κατέχει τη μόνιμη θέση Τεχνικού από το 1988 και το ενδιαφερόμενο μέρος εργάστηκε ως έκτακτη Τεχνικός για δεκατέσσερις μήνες. Δύο βεβαιώσεις Προϊσταμένων Λειτουργών στην αίτηση του ενδιαφερόμενου μέρους βεβαιώνουν τη συμμετοχή της στις ανασκαφές στο Λόφο Αγ. Γεωργίου (ΠΑ.ΣΥ.Δ.Υ.) και στο Παλαιό Δημαρχείο στη Λευκωσία. Από την πλευρά της αιτήτριας, στη βιογραφική σημείωση που επισυνάφθηκε στην αίτηση της γίνεται αναφορά σε δύο περιπτώσεις συμμετοχής της σε ανασκαφές μετά το διορισμό της στο Τμήμα Αρχαιοτήτων (Αρχαίο Κίτιο και Κούριο).
Εκτός από τα πιο πάνω, στις υπηρεσιακές εκθέσεις της αιτήτριας των περιόδων 2005-2006, στην περιγραφή καθηκόντων, τα οποία βεβαιώνονται ως αληθή από τον άμεσα προϊστάμενο λειτουργό, γίνεται αναφορά σε ανασκαφές ("συντήρηση και πρώτες βοήθειες αρχαιοτήτων"). Ερωτηματικά επίσης εγείρονται και από το χαρακτηρισμό της πείρας της αιτήτριας ως "εθελοντικής", οι προεκτάσεις της οποίας, όσον αφορά την έννοια και βαρύτητα που θα μπορούσαν να έχουν, δεν διαφωτίζονται από τα πρακτικά.
Σημειώνεται ότι στη διαδικασία είχε κληθεί για να βοηθήσει την Ε.Δ.Υ. και ο Διευθυντής του Τμήματος Αρχαιοτήτων, ο οποίος βρισκόταν σε μοναδική θέση να παραθέσει πληροφορίες ως προς το ακριβές περιεχόμενο της πείρας των υποψηφίων.
Όμως παρόλο που για την απαιτούμενη στην παράγραφο (3) των προσόντων, γνώση της Κυπριακής Αρχαιολογίας, των αρχαίων μνημείων και του Κυπριακού λαϊκού πολιτισμού, η Ε.Δ.Υ. αποφάσισε να προβεί σε σχετικές διαπιστώσεις μέσω της προφορικής εξέτασης, δεν έπραξε το ίδιο για το επίμαχο προσόν της πείρας στην τεχνική των ανασκαφών, ούτε ζήτησε πληροφορίες από το αρμόδιο Τμήμα Αρχαιοτήτων, για τη φύση, την έκταση και το είδος των καθηκόντων και της πείρας που προέβαλλε η αιτήτρια.
Οι πιο πάνω συνθήκες κάτω από τις οποίες η Ε.Δ.Υ. κατέληξε στα συμπεράσματα της για την αξιολόγηση της πείρας των διαδίκων δεν επιτρέπουν τη διεξαγωγή του απαραίτητου δικαστικού ελέγχου. Είναι προφανές ότι υπήρχαν περιθώρια περαιτέρω διερεύνησης, τα οποία όμως δεν αποτέλεσαν αντικείμενο περαιτέρω ενεργειών.
Με βάση τα πιο πάνω η προσφυγή επιτυγχάνει και η επίδικη απόφαση ακυρώνεται. Οι καθ'ων η αίτηση καταδικάζονται όπως καταβάλουν €1.200 έξοδα, συν Φ.Π.Α., στην αιτήτρια.
Τ. ΗΛΙΑΔΗΣ,
Δ.
/ΔΓ