ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
(2005) 4 ΑΑΔ 835
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
(Αίτηση Αρ. 3/2005)
21 Oκτωβρίου, 2005
[ΝΙΚΟΛΑЇΔΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΝΟΜΙΚΗΣ ΑΡΩΓΗΣ ΝΟΜΟ ΤΟΥ 2002
(Ν. 165(Ι)/2002)
ΑΙΤΗΣΗ ΑΠΌ SVETLANA SHALAEVA,
_______
Π. Μιχαήλ, για την Αιτήτρια.
Δ. Κούσιου-Χρυσανδρέα (κα), Δικηγόρος της Δημοκρατίας, εκ μέρους του Γεν. Εισαγγελέα, για τους Καθ΄ ων η αίτηση.
_________
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Η αιτήτρια αξιώνει νομική αρωγή για αντιπροσώπευσή της στην προσφυγή υπ΄ αρ. 824/05. Αναφέρει ότι η αίτηση υποβάλλεται για «συμβουλή, βοήθεια και αντιπροσώπευση για την άρνηση του Τμήματος Μετανάστευσης για παραχώρηση άδειας παραμονής και εργασίας καθώς επίσης ταυτόχρονη παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων».
Ο ευπαίδευτος συνήγορός της αφού παραδέκτηκε ότι το άρθρο 5 του περί Νομικής Αρωγής Νόμου του 2002, Ν.165(Ι)/2002, το οποίο διαλαμβάνει την παροχή νομικής αρωγής μόνο σε πολιτική και ποινική διαδικασία, δεν καλύπτει τις περιπτώσεις αναθεωρητικού ελέγχου, προχώρησε και ζήτησε όπως το πιο πάνω άρθρο κηρυχθεί αντισυνταγματικό γιατί παραβιάζεται το ΄Αρθρο 12.5 (γ) του Συντάγματος.
Στο άρθρο 5 προβλέπεται ότι παρέχεται δωρεάν νομική αρωγή σε διαδικασίες για καθορισμένες παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, σε πολιτική διαδικασία που εγείρεται εναντίον της Δημοκρατίας για ζημιά που υπέστη πρόσωπο συνεπεία καθορισμένων παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων ή σε ποινική διαδικασία, η οποία εγείρεται από οποιοδήποτε πρόσωπο, σε περιπτώσεις όπου το υπό εκδίκαση αδίκημα αφορά καθορισμένες παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Το άρθρο 2 ορίζει ως ανθρώπινα δικαιώματα τα δικαιώματα τα οποία διαφυλάσσονται από το Μέρος ΙΙ του Συντάγματος της Κυπριακής Δημοκρατίας και από τις διεθνείς συμβάσεις που παρατίθενται στον Πίνακα, τις οποίες η Κυπριακή Δημοκρατία έχει κυρώσει.
Στο ΄Αρθρο 12.5 του Συντάγματος προβλέπεται πως κάθε κατηγορούμενος για αδίκημα τι έχει δικαίωμα να υπερασπίζεται και διά συνηγόρου της εκλογής του. Εφ΄όσον δεν έχει επαρκή μέσα του παρέχεται δωρεάν νομική αρωγή.
Ο ευπαίδευτος συνήγορος της αιτήτριας υποστήριξε ότι ο όρος «κατηγορούμενος» στο ΄Αρθρο 12.5 του Συντάγματος καλύπτει και τους αιτητές σε προσφυγές. Στηρίζει την επιχειρηματολογία αυτή στο ΄Αρθρο 30 του Συντάγματος, το οποίο αναφέρει ότι σε κανένα δεν μπορεί να απαγορευθεί η προσφυγή ενώπιον δικαστηρίου στο οποίο δικαιούται να προσφύγει δυνάμει του Συντάγματος και στο ΄Αρθρο 35 το οποίο ορίζει ότι οι νομοθετικές, εκτελεστικές και δικαστικές αρχές της Δημοκρατίας, υποχρεούνται να διασφαλίζουν την αποτελεσματική εφαρμογή των διατάξεων του Μέρους ΙΙ του Συντάγματος, που ως γνωστό αναφέρονται στα θεμελιώδη δικαιώματα και ελευθερίες, η κάθε μια μέσα στα όρια της αρμοδιότητάς της.
Δεν βρίσκω οποιαδήποτε βάση στην πιο πάνω επιχειρηματολογία. Ούτε το ΄Αρθρο 30, ούτε το ΄Αρθρο 35 συνηγορούν στην υιοθέτηση της γραμμής ότι ο όρος «κατηγορούμενος δι΄ αδίκημα τι» του ΄Αρθρου 12 περιέχει ο,τιδήποτε άλλο, πλην εκείνου το οποίο αναφέρει, δηλαδή τον κατηγορούμενο για κάποιο αδίκημα. Ακόμα, δεν βρίσκω καμιά απολύτως αιτιολογία στο επιχείρημα ότι το άρθρο 5(1) και (2) του Ν.165(Ι)/2002 είναι αντισυνταγματικό. Κατ΄ ακρίβεια δεν αντιλαμβάνομαι ποιό άρθρο του Συντάγματος παραβιάζεται. Με όση ευρύτητα και αν θελήσει κάποιος να ερμηνεύσει τα ΄Αρθρα 12, 30 και 35 του Συντάγματος δεν μπορεί η ερμηνεία να καταλήξει σε όσα εισηγείται ο ευπαίδευτος συνήγορος της αιτήτριας.
Το θέμα της παροχής νομικής αρωγής σε αναθεωρητική έφεση, αλλά και σε περίπτωση προσφυγής ενώπιον του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, που αναφερόταν και πάλι σε θέματα αναθεωρητικού ελέγχου, εξετάστηκε από το Ανώτατο Δικαστήριο (Μαραγκός, (2004) 3 Α.Α.Δ. 569 και Κωνσταντίνου (2003) 1 Α.Α.Δ. 1897, αντιστοίχως). Και στις δύο περιπτώσεις η απάντηση ήταν αρνητική. Κρίθηκε πως οι διαδικασίες αυτές δεν μπορούν να ταξινομηθούν μέσα στα πλαίσια του Ν.165(Ι)/2002 (βλέπε ακόμα Case of Neigel v. France ECHR No. 32, 1997-II, 399, αλλά και Case of Maaouia v. France, Application no. 39652/98, ημερ. 5.10.2000).
Βέβαια, η θέση του ευπαίδευτου συνηγόρου δεν είναι ότι η παρούσα υπόθεση εμπίπτει, όπως στην υπόθεση Κωνσταντίνου, μέσα στα πλαίσια της πολιτικής δικαιοδοσίας, αλλά ότι μέσα στην έννοια του έννομου κράτους θα έπρεπε το Δικαστήριο να ερμήνευε το Σύνταγμα διασταλτικά και να περιελάμβανε και την παρούσα περίπτωση στις σχετικές πρόνοιες. Το Δικαστήριο αυτό δεν έχει βέβαια μια τέτοια δικαιοδοσία.
Κρίνω την αίτηση εντελώς αδικαιολόγητη και την απορρίπτω.
Φρ. Νικολαΐδης, Δ.
/MΔ