ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
(1998) 4 ΑΑΔ 884
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
ΥΠΟΘΕΣΗ ΑΡ. 456/88
ΕΝΩΠΙΟΝ: ΚΡΑΜΒΗ, Δ.
Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος.
Μεταξύ:
Μαρίας Παπαδοπούλου, από τη Λευκωσία,
Αιτήτριας,
- και -
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω
Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας,
Καθ΄ων η αίτηση.
- - - - - -
12 Οκτωβρίου, 1998
.Για την αιτήτρια: κ. Α.Σ. Αγγελίδης.
Για τους καθ΄ων η αίτηση: κ. Α. Παπασάββας.
Για το ενδ. μέρος Αίγλη Παντελάκη: κ. Χρ. Χριστοφίδης.
- - - - - -
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Η αιτήτρια ζητά την ακύρωση της απόφασης της καθ΄ ης η αίτηση Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας (ΕΔΥ) ημερομηνίας 4.3.88 με την οποία η ΕΔΥ προήγαγε την Αίγλη Ν. Παντελάκη, ενδιαφερόμενο πρόσωπο, στη θέση Ανώτερου Λειτουργού Προγραμματισμού, Γραφείο Προγραμματισμού, από τις 15.3.1988.
Η αιτήτρια ζητά επίσης ακύρωση της παράλειψης της ΕΔΥ να την προάξει στη θέση Ανώτερου Λειτουργού Προγραμματισμού, Γραφείο Προγραμματισμού.
Στις 28.7.87 ο Γενικός Διευθυντής του Γραφείου Προγραμματισμού ζήτησε από την ΕΔΥ να προβεί στις αναγκαίες ενέργειες για την πλήρωση μιας κενής μόνιμης θέσης Ανώτερου Λειτουργού Προγραμματισμού.
Στις 17.12.87 ο Γενικός Διευθυντής Γραφείου Προγραμματισμού, ως πρόεδρος της Τμηματικής Επιτροπής, υπέβαλε την έκθεσή της Τμηματικής Επιτροπής. Σύστησε και τους 3 υποψηφίους για προαγωγή στη θέση. Μεταξύ των συστηθέντων ήταν η αιτήτρια και η ενδιαφερόμενη.
Η ΕΔΥ στη συνεδρίασή της ημερομηνίας 8.2.88 εξέτασε την έκθεση της Τμηματικής Επιτροπής και άκουσε τη γνώμη του Γενικού Διευθυντή. Η ενδιαφερόμενη κρίθηκε από τον Γενικό Διευθυντή ως εξίσου καλή με την αιτήτρια η οποία, όπως επεσήμανε, έχει κάποια προτεραιότητα από πλευράς αρχαιότητας έναντι της αιτήτριας.
Στις 4.3.88 η Επιτροπή μετά από έρευνα έκρινε ότι ο μεταπτυχιακός τίτλος που κατέχει η ενδιαφερόμενη συνιστά πλεονέκτημα και προχώρησε στη γενική αξιολόγηση και σύγκριση των υποψηφίων.
Η ΕΔΥ, αφού εξέτασε όλα τα ουσιώδη στοιχεία από τους προσωπικούς φακέλους και τις εμπιστευτικές εκθέσεις των υποψηφίων, έλαβε υπόψη τα πορίσματα της Τμηματικής Επιτροπής, τις κρίσεις και τη σύσταση του Γενικού Διευθυντή και με βάση τα καθιερωμένα κριτήρια στο σύνολό τoυς (αξία, προσόντα, αρχαιότητα) αποφάσισε ότι η ενδιαφερόμενη υπερέχει των υπόλοιπων υποψηφίων και την προήγαγε στην επίδικη θέση.
Προέχει η εξέταση της προδικαστικής ένστασης των δικηγόρων του ενδιαφερόμενου μέρους. Προβλήθηκε ο ισχυρισμός ότι η αιτήτρια, όταν πρωτοδιορίστηκε στη θέση Λειτουργού Προγραμματισμού, δεν πληρούσε τα σχέδια υπηρεσίας της θέσης εφόσον δεν κατείχε το απαιτούμενο από το σχέδιο υπηρεσίας της θέσης δίπλωμα ή ισότιμο προσόν στις οικονομικές επιστήμες και τούτο γιατί το πτυχίο της (Bachelor of Science) δεν είναι στις οικονομικές επιστήμες.
Προβλήθηκε επίσης ο ισχυρισμός ότι η προαγωγή της αιτήτριας στη θέση Λειτουργού Προγραμματισμού Α΄ την οποία τώρα κατέχει είναι παράνομη και γι΄αυτό δεν μπορούσε να προαχθεί στην επίδικη θέση.
Για τους πιο πάνω λόγους, η θέση της ενδιαφερόμενης είναι ότι η αιτήτρια στερείται εννόμου συμφέροντος να προσβάλει την επίδικη απόφαση.
Η προδικαστική ένσταση είναι απαράδεκτη. Δεν μπορεί να αμφισβητείται η νομιμότητα του πρώτου διορισμού της αιτήτριας στη δημόσια υπηρεσία όταν αυτή η αμφισβήτηση δεν έγινε τον κατάλληλο χρόνο. Εφόσον ο διορισμός της δεν ακυρώθηκε από το δικαστήριο ως παράνομος, η νομιμότητά του δεν μπορεί ν΄ αμφισβητηθεί σε κανένα μελλοντικό στάδιο. Δημοκρατία ν. Πογιατζή (1992) 3 ΑΑΔ 422, 429.
Συνεπώς καταλήγω στο συμπέρασμα ότι η αιτήτρια έχει έννομο συμφέρον να προσβάλει την επίδικη απόφαση.
Καθόσον αφορά τη δεύτερη θεραπεία που ζητά η αιτήτρια και αυτή κρίνεται ως απαράδεκτη. "Παράλειψη" εντός της εννοίας της παραγράφου 1 του άρθρου 146 του Συντάγματος είναι η παράλειψη οφειλόμενης από το νόμο ενέργειας. Σε περίπτωση διορισμού ή προαγωγής η οφειλόμενη ενέργεια είναι η πλήρωση της θέσης με τον κατάλληλο υποψήφιο κατά την κρίση της Επιτροπής, με βάση το νόμο και τις αρχές του διοικητικού δικαίου. Η μη επιλογή της αιτήτριας δεν αποτελεί "παράλειψη" με το νόημα της παραγράφου 1 του άρθρου 146. Βλ. Mavromatis and Others v. Republic (1984) 3 CLR 1006, 1022, Παπαγαπίου ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, αρ. υπ. 504/87 - 30.6.89.
Καθόσον αφορά την ουσία της υπόθεσης, η αιτήτρια πρόβαλε βασικά δυο νομικούς ισχυρισμούς.
Ο πρώτος νομικός ισχυρισμός αναφέρεται στην παράβαση της πρόνοιας του άρθρου 15(1) και (2) του Περί Δημόσιας Υπηρεσίας Νόμου του 1967 (Ν. 33/67) που αναφέρεται στην υποχρέωση προς εχεμύθεια των μελών της Επιτροπής για κάθε θέμα συζητηθέν ή εγερθέν ενώπιον της σε οποιαδήποτε συνεδρίασή της.
Ο δεύτερος νομικός ισχυρισμός αναφέρεται στα προσόντα της ενδιαφερόμενης. Αμφισβητεί ότι η ενδιαφερόμενη είναι κάτοχος του υπ΄ αριθμό 4 στα απαιτούμενα προσόντα του σχεδίου υπηρεσίας της θέσης επιπρόσθετου προσόντος.
Ο πρώτος ισχυρισμός της αιτήτριας για παραβίαση της υποχρέωσης προς εχεμύθειαν εστιάζεται στο γεγονός ότι ενώ η ΕΔΥ είχε ζητήσει από το British Council να τη συμβουλεύσει κατά πόσο το M.Sc in Administrative Sciences της ενδιαφερόμενης μπορεί να θεωρηθεί ως μεταπτυχιακό προσόν στον κλάδο των Οικονομικών Επιστημών όπως διαλαμβάνει το σχέδιο υπηρεσίας, ξαφνικά επενέβη στη διαδικασία έρευνας της Επιτροπής η ενδιαφερόμενη. Με επιστολή της ημερομηνίας 27.2.88 διαβίβασε στο γραφείο της ΕΔΥ αντίγραφο βεβαίωσης του Πανεπιστημίου της ημερομηνίας 23.2.86 αναφορικά με το μεταπτυχιακό της δίπλωμα. Αυτό, κατά την αιτήτρια, δείχνει ότι παραβιάστηκε η από το άρθρο 15(1)(2) του Ν. 33/67 υποχρέωση προς εχεμύθειαν των μελών της Επιτροπής. Η ΕΔΥ είχε υποχρέωση πριν από ο,τιδήποτε να εξετάσει πώς και από ποιόν παραβιάστηκε η υπό του νόμου προβλέπόμενη υποχρέωση προς εχεμύθεια, η οποία έδωσε στην ενδιαφερόμενη την ευκαιρία να παρουσιάσει δικά της στοιχεία στην πορεία έρευνας της ΕΔΥ για το μεταπτυχιακό της δίπλωμα.
Εχω τη γνώμη ότι η προσκομιδή στην ΕΔΥ από την ενδιαφερόμενη του σχετικού πιστοποιητικού με το μεταπτυχιακό της δίπλωμα δεν πλήττει με οποιοδήποτε τρόπο την υποχρέωση προς εχεμύθειαν των μελών της ΕΔΥ χωρίς ταυτόχρονα να υπάρχει οποιοδήποτε στοιχείο μαρτυρίας το οποίο θα μπορούσε να θεμελιώσει τον ισχυρισμό περί παραβίασης του απόρρητου συγκεκριμένης συνεδρίας της ΕΔΥ. Η ενέργεια της ενδιαφερόμενης έγινε στα πλαίσια του δικαιώματος ή και της υποχρέωσης της να παραθέσει ενώπιον της ΕΔΥ, οτιδήποτε σχετικό με τα προσόντα της. Εξάλλου, επρόκειτο για βεβαίωση του Πανεπιστημίου σχετικά με το μεταπτυχιακό της δίπλωμα η οποια απλά τέθηκε ενώπιον της ΕΔΥ προς αξιολόγηση την οποία η ΕΔΥ θα μπορούσε να ζητήσει απ΄ ευθείας είτε από την ίδια την ενδιαφερόμενη ή από το Πανεπιστήμιο.
Η επόμενη εισήγηση της αιτήτριας είναι ότι η ΕΔΥ παράνομα δεν προώθησε την έρευνα της μέσω του British Council, όπως αρχικά αποφάσισε, προς διαπίστωση του κατά πόσο το μεταπτυχιακό δίπλωμα της ενδιαφερομένης "In Administrative Sciences" μπορεί να θεωρηθεί ως μεταπτυχιακό προσόν στον κλάδο των Οικονομικών Επιστημών. Το γεγονός ότι η ΕΔΥ για άγνωστο λόγο δέχτηκε να ενεργήσει μόνο με βάση το έγγραφο που παρουσίασε η ενδιαφερόμενη καθιστά νομικά τρωτή την επίδικη απόφαση.
Τα γεγονότα σχετικά με τη συγκεκριμένη αυτή πτυχή του θέματος συνοψίζονται ως εξής:
Στη συνεδρίαση της ΕΔΥ ημερομηνίας 8.2.88 παρέστη και ο Γενικός Διευθυντής του Γραφείου Προγραμματισμού, ο οποίος σύστησε την ενδιαφερόμενη. Αναφορικά με το πλεονέκτημα το οποίο προβλέπεται στην παράγραφο 4 των απαιτούμενων προσόντων του σχεδίου υπηρεσίας της θέσης, η θέση του Διευθυντή ήταν ότι αυτό το κατείχαν τόσο η αιτήτρια όσο και η ενδιαφερόμενη. Σχετικά με το περιεχόμενο του μεταπτυχιακού τίτλου της ενδιαφερόμενης ο Διευθυντής ανέφερε τα εξής στην ΕΔΥ όπως καταγράφονται στα πρακτικά.
"Το περιεχόμενο του Master's Degree το οποίο διαθέτει η Παντελάκη είναι σε θέματα κυρίως οικονομικά. Δεν υπάρχει ανάλυση των θεμάτων του πτυχίου της, γι΄ αυτό ζήτησε αντίγραφο, το οποίο θα διαβιβάσει όταν το έχει."
Λίγο αργότερα, στην ίδια συνεδρία της ΕΔΥ, ο Διευθυντής διαβίβασε στην ΕΔΥ έγγραφα σχετικά με το M.Sc. της ενδιαφερόμενης. Η ΕΔΥ αφού μελέτησε τα έγγραφα, αποφάσισε να παρακληθεί το British Council να συμβουλεύσει κατά πόσον το μεταπτυχιακό προσόν της ενδιαφερόμενης (M.Sc. in Administrative Sciences) μπορεί να θεωρηθεί ως μεταπτυχιακό προσόν στον κλάδο των Οικονομικών Επιστημών, όπως διαλαμβάνει η παράγραφος (4) των απαιτούμενων προσόντων στο σχέδιο υπηρεσίας.
Κατά τη συνεδρία της ΕΔΥ ημερομηνίας 4.3.88 που λήφθηκε η επίδικη απόφαση, γνωστοποιήθηκε ότι η ενδιαφερόμενη διαβίβασε με επιστολή της ημερομηνίας 27.2.88 στο γραφείο της ΕΔΥ αντίγραφο βεβαίωσης του City University Business School με ημερομηνία 23.2.88 αναφορικά με το μεταπτυχιακό της δίπλωμα. Στη βεβαίωση αυτή πιστοποιείται ότι το μεταπτυχιακό δίπλωμα της ενδιαφερόμενης εμπίπτει στον κλάδο των Εφαρμοσμένων Οικονομικών Επιστημών: "The course concerned (M.Sc. in Administrative Sciences specializing in Marketing Management
) is a Postgraduate degree majoring on a branch of applied economics and applied disciplines ...".Με βάση την πιο πάνω βεβαίωση η Επιτροπή αποφάσισε να μη ζητήσει οτιδήποτε άλλο από το British Council εφόσον ικανοποιήθηκε ότι και η ενδιαφερόμενη κατέχει το πλεονέκτημα. Το σχετικό απόσπασμα επί του θέματος της απόφασης της ΕΔΥ έχει ως εξής:
"Μετά τη λήψη της πιο πάνω βεβαίωσης, η Επιτροπή έκρινε ότι δε χρειάζεται να ζητηθεί οτιδήποτε άλλο από το British Council. Υπό το φως της υπεύθυνης δήλωσης του Director M.B.A. Programmes του πιο πάνω Πανεπιστημίου, η Επιτροπή αποφάσισε ότι και η Αίγλη ΠΑΝΤΕΛΑΚΗ διαθέτει το πλεονέκτημα, επιπρόσθετα με τους υποψήφιους Ευάγγελο Λοϊζίδη και Μαρία Παπαδοπούλου."
Η εξέλιξη των γεγονότων όπως περιγράφεται ανωτέρω δεν δημιουργεί οποιαδήποτε αμφιβολία ως προς την ορθότητα του τρόπου έρευνας της ΕΔΥ για τη διαπίστωση του κατά πόσο η ενδιαφερόμενη πράγματι κατέχει το πλεονέκτημα, όπως αυτό περιγράφεται στο σχέδιο υπηρεσίας. Είναι γεγονός ότι η ΕΔΥ αρχικά αποφάσισε να ζητήσει τη συνδρομή του British Council για να τη συμβουλεύσει σχετικά με το μεταπτυχιακό δίπλωμα. Εφόσον όμως τέθηκε ενώπιόν της κατά τον ουσιώδη χρόνο το πιστοποιητικό του πανεπιστημίου City University Business School με το οποίο ο ίδιος ο Διευθυντής Προγραμμάτων του Πανεπιστημίου (Director, M.B.A. Programmes) διαβεβαίωνε ότι το δίπλωμα της ενδιαφερόμενης έχει σχέση με τα Οικονομικά, έχω τη γνώμη ότι περίττευε οποιαδήποτε περαιτέρω έρευνα. Εξάλλου, το British Council δεν είναι εκ του νόμου το αρμόδιο όργανο για
την αξιολόγηση των πανεπιστημιακών ή άλλων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων της Αγγλίας.Εξάλλου, όπως έχει καθιερωθεί από τη νομολογία, η εξέταση του κατά πόσο ένας υποψήφιος κατέχει τα απαιτούμενα από το σχέδιο υπηρεσίας προσόντα ανάγεται στην εξουσία του αρμόδιου για το διορισμό οργάνου. Το δικαστήριο επεμβαίνει μόνο όταν διαπιστώνεται αυθαιρεσία ή πλάνη, η όπου η ερμηνεία που δόθηκε από το όργανο δεν ήταν εύλογα επιτρεπτή στην ειδική περίπτωση. Στην Παύλος Δημητρίου ν. ΕΕΥ, Α.Ε. 2053, ημερ. 13.2.98, λέχθηκαν τα εξής 13.2.98:
"Η εξέταση του θέματος του κατά πόσο ένας υποψήφιος κατέχει τα απαιτούμενα από το σχέδιο υπηρεσίας προσόντα ανάγεται στην εξουσία του αρμόδιου για το διορισμό οργάνου. Παρέμβαση του δικαστηρίου δικαιολογείται μόνο στην περίπτωση που διαπιστώνεται αυθαιρεσία ή στην περίπτωση που διαπιστώνεται πλάνη. Βλ. Χρ. Κωνσταντίνου ν. Συμβουλίου Αμπελουργικών Προϊόντων (1992) 3 ΑΑΔ 228, Μιχαήλ Ιακωβίδης ν. Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας, ΑΕ 1635/21.1.97, Γεώργιος Ιορδάνου ν. Επιτροπή Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας, ΑΕ 1815/30.6.97. Παρέμβαση του δικαστηρίου χωρεί ακόμα στην περίπτωση που η ερμηνεία που έδωσε η Επιτροπή δεν ήταν εύλογα επιτρεπτή στην ειδική περίπτωση. Κλέαρχος Μιλτιάδους και Αλλοι ν. Κυπριακής Δημοκρατίας μέσω ΕΕΥ, Α.Ε. 789, 791, 796/30.5.89.
Η κατοχή των προσόντων του σχεδίου υπηρεσίας είναι ζήτημα πραγματικό. Στην προκείμενη περίπτωση η Συμβουλευτική Επιτροπή η οποία απαρτίζεται από ειδικούς έκρινε με βάση τα ενώπιόν της στοιχεία ότι ο εφεσείων και το ενδιαφερόμενο μέρος είχαν τα απαιτούμενα από το σχέδιο υπηρεσίας προσόντα. Στην ίδια διαπίστωση προέβη και η ΕΕΥ που και αυτή επίσης είχε ενώπιόν της όλα τα στοιχεία. Το δικαστήριο ορθά έκρινε πως τα δικαιοδοτικά του περιθώρια δεν του επέτρεπαν να υπεισέλθει σε λεπτομερή εξέταση των ακαδημαϊκών προσόντων του ενδιαφερομένου μέρους ή και των δυο υποψηφίων για να καταλήξει το ίδιο στη γνώμη κατά πόσο αυτά τα προσόντα ανταποκρίνονται προς το απαιτούμενο από το σχέδιο υπηρεσίας προσόν."
Σχετική επί του θέματος είναι και η νομολογιακή αρχή ότι η ερμηνεία των σχεδίων υπηρεσίας ανάγεται στη διακριτική ευχέρεια του διορίζοντος οργάνου το δε δικαστήριο δεν επεμβαίνει αν η ερμηνεία που δόθηκε ήταν εύλογα επιτρεπτή. Το δικαστήριο επεμβαίνει μόνο αν διαπιστώσει υπέρβαση των ακραίων ορίων της διακριτικής αυτής ευχέρειας. Βλ. απόφαση Ολομέλειας στη Σκαπούλης κα ν. Κωνσταντίνου Λοϊζου κα, ΑΕ 1963, ΑΕ 1968, ημερ.
25.2.98.Στην προκείμενη περίπτωση η απόφαση η ΕΔΥ ήταν εύλογη. Δοθείσας όμως της ευκαιρίας παρατηρώ ότι το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού είναι το όργανο που αρμοδίως μπορεί να έχει βαρύνουσα άποψη σχετικά με ζητήματα που αφορούν το κύρος και το ακριβές περιεχόμενο πανεπιστημιακών διπλωμάτων ή τίτλων σπουδών. Τα αποφασίζοντα όργανα είναι χρήσιμο να απευθύνονται προς το Υπουργείο Παιδείας όταν αυτό κρίνεται αναγκαίο σε περιπτώσεις όπως η παρούσα. Βλ. Ευθυμίου ν. ΕΔΥ, υπόθ. αρ. 47/94, ημερ. 20.1.95: (απόφαση Χρ. Αρτεμίδη, Δ.)
"Εχω επίσης παρατηρήσει, σε άλλη απόφαση μου, πως στα πλαίσια της έρευνας για το κύρος και ακριβές περιεχόμενο των πανεπιστημιακών διπλωμάτων, ή τίτλων σπουδών, το πιο αρμόδιο όργανο για να εκφέρει άποψη είναι το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού. Η Συμβουλευτική Επιτροπή και η ΕΔΥ δεν απευθύνθηκαν σ΄ αυτό, και ομολογουμένως ο δικηγόρος του αιτητή πήρε την πιο πάνω βεβαίωση μετά την
Ενόψει των ανωτέρω καταλήγω ότι η απόφαση της ΕΔΥ ότι το μεταπτυχιακό προσόν της ενδιαφερόμενης είναι σχετικό με τις οικονομικές επιστήμες είναι εύλογα επιτρεπτή και η διαδικασία που ακολούθησε για να αχθεί στην πιο πάνω διαπίστωση ήταν ορθή.
Η προσφυγή απορρίπτεται με έξοδα.
Α. Κραμβής, Δ.
ΑΦ.