ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
(1997) 4 ΑΑΔ 872
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
ΥΠΟΘΕΣ Η ΑΡ. 705/94
ΕΝΩΠΙΟΝ: ΧΑΤΖΗΤΣΑΓΓΑΡΗ, Δ.
Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος.
Μεταξύ:
Στυλιανής Πέτρου Κούνουνα,
Αιτήτριας,
- και -
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω
Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας,
Καθ΄ ων η αίτηση.
- - - - - -
4.4.97
Για την αιτήτρια: κ. Α.Σ. Αγγελίδης.
Για τους καθ΄ων η αίτηση: κα Γ. Ερωτοκρίτου.
Για το Ε/Μ: κ. Χρ. Τριανταφυλλίδης.
- - - - - -
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Η αιτήτρια ζητά από το Δικαστήριο την πιο κάτω θεραπεία, όπως διατυπώνεται από το δικηγόρο της:
"Δήλωση του Δικαστηρίου ότι η πράξη και/ή απόφαση της καθ΄ ης η αίτηση η οποία δημοσιεύτηκε στις 10.6.1994 στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας και με την οποίαν προήγαγε τον Αντώνιο Χατζηχάννα στη μόνιμη θέση Πρώτου Ιατρικού Λειτουργού, (Τακτικός Προϋπολογισμός) Ιατρικές Υπηρεσίες και Υπηρεσίες Δημόσιας Υγείας από τις 15.5.1994 αντί και/ή στη θέση της αιτήτριας είναι άκυρη, και στερημένη οποιουδήποτε εννόμου αποτελέσματος."
Οι νομικοί ισχυρισμοί που προβλήθηκαν εκ μέρους του ευπαίδευτου δικηγόρου της αιτήτριας είναι συνοπτικά οι πιο κάτω:
Ελλειψη δέουσας έρευνας αναφορικά με τα προσόντα της αιτήτριας και πλάνη αναφορικά με την αξιολόγηση του τίτλου της μετεκπαίδευσης που απέκτησε η αιτήτρια στη Ρωσσία. Αναιτιολόγητη η απόφαση της ΕΔΥ για προαποκλεισμό της αιτήτριας. Η ΕΔΥ απέτυχε να επιλέξει τον πραγματικά καλύτερο.
Τα γεγονότα της υπόθεσης είναι τα ακόλουθα:
Ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Υγείας, με επιστολή του ημερομηνίας 25.1.94 ζήτησε από την Επιτροπή να προβεί στις αναγκαίες ενέργειες για την πλήρωση τριών κενών μόνιμων θέσεων Πρώτου Ιατρικού Λειτουργού, Ιατρικές Υπηρεσίες και Υπηρεσίες Δημόσιας Υγείας.
Επειδή η θέση Πρώτου Ιατρικού Λειτουγού, είναι θέση προαγωγής, η ΕΔΥ στη συνεδρίασή της ημερομηνίας 10.2.94 αποφάσισε να επιληφθεί του θέματος πλήρωσης των πιο πάνω θέσεων σε ημερομηνία που θα οριζόταν αργότερα και στη συνεδρίαση να κληθεί να παραστεί και ο διευθυντής του Τμήματος.
Η Επιτροπή επιλήφθηκε του θέματος πλήρωσης των πιο πάνω θέσεων στη συνεδρίασή της με ημερομηνία 27.4.94.
Η Επιτροπή ασχολήθηκε στην αρχή με τον ενώπιό της κατάλογο των υποψηφίων και έκρινε ότι από τους υποψηφίους που περιέχονται σ΄ αυτόν και υπηρετούν στην κατώτερη της υπό πλήρωση θέση δηλαδή τη θέση Ανώτερου Ιατρικού Λειτουργού, μόνο οι υποψήφιοι Χατζηχάννας Αντώνιος και Αγρότου Ανδρούλλα διέθεταν τα απαιτούμενα από το σχέδιο υπηρεσίας προσόντα.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι αν η αιτήτρια κρινόταν ότι κατείχε τα απαιτούμενα προσόντα θα ήτο υποψήφια για την τρίτη θέση η οποία παρέμεινε τελικά κενή.
Κατά την εξέταση του θέματος των ποσόντων των υποψηφίων η Επιτροπή έλαβε γνώση σχετικών επιστολών του Διευθυντή Ιατρικών Υπηρεσιών και Υπηρεσιών Δημόσιας Υγείας.
Ακολούθως η Επιτροπή ασχολήθηκε με το θέμα της καταλληλότητας των δύο προσοντούχων υποψηφίων για προαγωγή στη θέση Πρώτου Ιατρικού Λειτουργού και για το σκοπό αυτό εξέτασε τα ουσιώδη στοιχεία από το φάκελο πλήρωσης της θέσης καθώς και από τους προσωπικούς φακέλους και τους φακέλους των ετήσιων υπηρεσιακών εκθέσεων των υποψηφίων και έλαβε υπόψη τις κρίσεις και τη σύσταση που ο διευθυντής υπέβαλε με τις πιο πάνω επιστολές του ημερομηνίας 29.3.94 και 22.4.94.
Η Επιτροπή, αφού έλαβε υπόψη όλα τα ενώπιον της ουσιώδη στοιχεία, περιλαμβανομένης της γραπτής δήλωσης του διευθυντή που περιέχεται στην επιστολή του ημερομηνίας 29.3.94 όσον αφορά την καταλληλότητα των δύο υποψηφίων έκρινε ότι ο Αντώνιος Χατζηχάννας και η Ανδρούλα Αγρότου είναι κατάλληλα πρόσωπα για προαγωγή και αποφάσισε να προσφέρει σ΄ αυτούς προαγωγή στη μόνιμη θέση Πρώτου Ιατρικού Λειτουργού.
Οσον αφορά την τρίτη θέση Πρώτου Ιατρικού Λειτουργού, που παρέμεινε κενή, η ΕΔΥ έκρινε ότι θα πρέπει η αρμόδια αρχή να επανέλθει με νέα πρόταση της στον κατάλληλο χρόνο.
Στη συνεδρίασή της με ημερομηνία 9.5.94 η ΕΔΥ αφού έλαβε υπόψη ότι το ενδιαφερόμενο μέρος αποδέχθηκε την προσφορά, καθόρισε την 15.5.94 ως ημερομηνία ισχύος της προαγωγής του.
Τα προσόντα της αιτήτριας και του ενδιαφερομένου μέρους καθώς και η υπηρεσία τους σε δημόσιες θέσης περιέχονται σε πίνακα, ο οποίος επισυνάπτεται σαν παράρτημα 8.
Σύμφωνα με επιστολή ημερομηνίας 23.11.78, που βρίσκεται στον προσωπικό φάκελο της αιτήτριας, της είχε χορηγηθεί εκπαιδευτική άδεια άνευ απολαβών από 1.4.78 μέχρι 9.7.78 για παρακολούθηση ειδικής σειράς επιμορφωτικών μαθημάτων στην Ιατρική, την οποία οργάνωσε το Πανεπιστήμιο Patrice Lumumba People's Friendship στη Μόσχα, τα πιστοποιητικά σπουδών που εξασφάλισε αναφέρουν ότι (α) συμπλήρωσε "an advanced course on a full-time basis from 1.4.78 to 1.7.78, στην Παθολογία και Ρευματολογία και στο πιστοποιητικό αρ. 22 ημερ. 19.6.79 αναφέρει ότι συμπλήρωσε "an advanced training course on a full-time basis from 1.4.78-19.6.
79" στη Δημόσια Υγεία και Διοίκηση. Τα πιο πάνω πιστοποιητικά κρίθηκαν από την ΕΔΥ ότι δεν ικανοποιούσαν την απαίτηση του σχεδίου υπηρεσίας της θέσης για κατοχή από τους υποψηφίους "Μεταπτυχιακού διπλώματος ή τίτλου ή ισότιμου προσόντος στη Δημόσια Υγεία ....... ".Η δικηγόρος των καθ΄ων η αίτηση στη γραπτή της αγόρευση ήγειρε δύο προδικαστικές ενστάσεις, ισχυριζόμενη ότι η αιτήτρια δεν έχει έννομο συμφέρον να προσβάλει την προαγωγή του ενδιαφερομένου μέρους για δύο λόγους.
1. Η αιτήτρια δεν διαθέτει τα απαιτούμενα από τα σχέδια υπηρεσίας της θέσης Πρώτου Ιατρικού Λειτουργού προσόντα, και
2. Δεν έγινε σύγκριση μεταξύ αιτήτριας και ενδιαφερομένου μέρους.
Ο δικηγόρος της αιτήριας αμφισβητεί τις πιο πάνω προδικαστικές ενστάσεις και ισχυρίζεται ότι η αιτήτρια κατέχει τα απαιτούμενα από το σχέδιο υπηρεσίας προσόντα και ότι η ΕΔΥ λόγω έλλειψης δέουσας έρευνας και κάτω από πλάνη διέπραξε το σφάλμα του αποκλεισμού της αιτήτριας χωρίς μάλιστα να δώσει αιτιολογία.
Στην απόφαση Γεωργία Παπαμιλτιάδους - Μπατίστα και ΚΟΤ, Υπ. αρ. 61/95, ημερομηνίας 29.11.95 στη σελίδες 5 και 6 αναφέρονται τα ακόλουθα:
"Η δεύτερη προδικαστική ένσταση είναι ότι η αιτήτρια αφού δεν είχε τα προβλεπόμενα από το σχέδιο υπηρεσίας προσόντα, όπως βέβαια ισχυρίζονται οι καθ΄ων η αίτηση, στερείται εννόμου συμφέροντος. Η νομολογία δεν φαίνεται να στηρίζει τη θέση αυτή. Στην υπόθεση Δαυΐδ Γεωργίου ν. Δημοκρατίας, Υπόθ. αρ. 401/92, ημερ. 24.5.1994, αποφασίστηκε ότι από τη στιγμή που αμφισβητείται σοβαρά η εκτίμηση της διοίκησης αναφορικά με τα προσόντα, η οποία και καθίσταται επίδικο θέμα, ο αιτητής δεν χάνει το έννομο του συμφέρον να επιδιώξει αναθεώρησή της (βλ. επίσης Υποθ. αρ. 808/92 Παντελής Αντωνίου Παντελή ν. Δημοκρατίας, ημερ. 10.5.1994, στην οποία υιοθετείται το σκεπτικό σχετικών αποφάσεων του Συμβουλίου της Επικρατείας). Επίσης στην Υποθ. Αρ. 12/94 Αντώνης Παππαρίδης ν. Αρχής Ηλεκτρισμού Κύπρου, ημερ. 17.3.1995, αναφέρεται ότι το ιδιαίτερο συμφέρον που απαιτεί το ΄Αρθρο 146.2 του Συντάγματος για τη νομιμοποίηση επηρεαζομένων προσώπων να προσφύγουν κατά εκτελεστής διοικητικής απόφασης συναρτάται με τη φύση της απόφασης που προσβάλλεται.
Στην παρούσα υπόθεση η εκτίμηση της διοίκησης αναφορικά με την ύπαρξη των προσόντων, εκτίμηση που έχει καταστεί επίδικο θέμα, αμφισβητείται σοβαρά από την αιτήτρια. Η αμφισβήτηση αυτή αποτελεί ουσιαστικά και τη βάση της παρούσας υπόθεσης. Η αιτήτρια κέκτηται εννόμου συμφέροντος γιατί αν λανθασμένα οι καθ΄ων η αίτηση έκριναν ότι το προσόν της δεν μπορούσε να θεωρηθεί πανεπιστημιακό δίπλωμα, θα έπρεπε να περιληφθεί
Η προδικαστική ένσταση των καθ΄ων η αίτηση, ότι η αιτήτρια δεν έχει έννομο συμφέρον να προσβάλει την απόφαση της ΕΔΥ, για το λόγο ότι δεν έγινε σύγκριση μεταξύ αιτήτριας και ενδιαφερομένου μέρους απορίπτεται από την αιτήτρια για το λόγο ακριβώς ότι της στέρησαν τη δυνατότητα να συγκριθεί τελικά με τα ενδιαφερόμενα πρόσωπα. Ο αποκλεισμός της αιτήτριας από τη διεκδίκηση της θέσης έγινε σε προπαρασκευαστικό στάδιο, εσφαλμένα από την ΕΔΥ επειδή την έκρινε μη προσοντούχο.
Συμφωνώ με την πιο πάνω θέση της ΕΔΥ γιατί δεν ξέρουμε ποια θα ήταν η τελική απόφαση της ΕΔΥ αν η αιτήτρια πιστωνόταν με το προσόν 2 του σχεδίου υπηρεσίας.
Οι προδικαστικές ενστάσεις των καθ΄ ων η αίτηση απορρίπτονται, διότι βρίσκονται σε αντίθεση με τη νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου.
Η αιτήτρια ισχυρίζεται ότι η ΕΔΥ δεν προέβηκε σε καμιά έρευνα αναφορικά με τα προσόντα της αιτήτριας και ότι τελούσε κάτω από πλάνη γι΄αυτά. Η ΕΔΥ καθόλου δεν ασχολήθηκε με τα προσόντα ης αιτήτριας, απλά την απέκλεισε χωρίς να αιτιολογήσει την πράξη της.
Από τα πρακτικά των συνεδριάσεων της ΕΔΥ με ημερομηνία 10.2.94 και 27.4.94 καθώς και από τον προσωπικό φάκελο της αιτήτριας και ειδικότερα από τα ερυθρά 161 και 163 εξάγεται το συμπέρασμα ότι η ΕΔΥ δεν προέβηκε σε καμιά έρευνα για να διαπιστώσει κατά πόσο η αιτήτρια κατείχε ή όχι τα απαιτούμενα προσόντα.
Η δικηγόρος των καθ΄ ων η αίτηση στη γραπτή της αγόρευση προβαίνει σε κάποιες παρατηρήσεις σχετικά με τα πιστοποιητικά που προσκόμισε η αιτήτρια και το περιεχόμενό τους. Κάμνει αναφορά για τρεις διαφορετικές μεταφράσεις του ιδίου πιστοποιητικού και παρατηρεί: "2) Και οι τρεις μεταφράσεις αποτελούν τρεις διαφορετκές εκδοχές του ιδίου πιστοποιητικού στο οποίο δεν συμπίπτουν ούτε το θέμα/κλάδος σπουδών, ούτε το επίπεδον σπουδών αν είναι "advanced training co
urse" ή μετεκπαίδευση", ούτε η βαθμολογία αν είναι άριστα ή πολύ καλή, ούτε ο τρόπος παρακολούθησης αν είναι full time basis ή αν είναι "with intervals", ακόμα και το επώνυμον διαφέρει .........................."Από τα πιο πάνω εξάγεται το συμπέρασμα ότι η ΕΔΥ δεν προέβη στη δέουσα έρευνα για να διαπιστώσει, όπως είχε καθήκον να πράξει, αν η αιήτρια κατείχε το προσόν 2 που απαιτούσαν τα σχέδια υπηρεσίας της θέσης.
Σύμφωνα με τη νομολογία του Δικαστηρίου τούτου στα πλαίσια της έρευνας για το κύρος των πανεπιστημιακών διπλωμάτων ή τίτλων σπουδών, το πλέον αρμόδιο όργανο για να εκφέρει άποψη είναι το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού, πράγμα το οποίο στην παρούσα υπόθεση η ΕΔΥ παρέλειψε να πράξει.
Παράλειψη διεξαγωγής της δέουσας έρευνας οδηγεί σε έλλειψη γνώσης ουσιωδών πραγματικών γεγονότων, η οποία ισοδυναμεί με πλάνη περί τα πράγματα. (βλέπε Χρυσόστομος Χριστοφή ν. Δημοκρατίας, Υπ. Αρ. 343/88, απόφαση δόθηκε στις 30.9.89, στη σελίδα 10 όπου αναφέρονται τα ακόλουθα):
"Η παράλειψη να γίνει η δέουσα έρευνα, η οποία προξενεί έλλειψη γνώσης των ουσιωδών γεγονότων - (βλ. , μεταξύ άλλων,
Επίσης βλέπε Θεοφανώ Μαρκίδου και Αλλοι ν. ΚΟΤ, Υπ. Αρ. 512/91, 553/91, 821/91, απόφαση δόθηκε στις 30.11.92, σελ. 10:
"Σύμφωνα με τις βασικές αρχές του διοικητικού δικαίου και της χρηστής διοίκησης, το αρμόδιο όργανο έχει επιτακτική υποχρέωση να προβαίνει σε ολοκληρωμένη και ενδελεχή έρευνα, ούτως ώστε όλα τα ουσιώδη γεγονότα και στοιχεία να βρίσκονται ενώπιόν του κατά το χρόνο λήψης της απόφασης. Γεγονότα τα οποία τίθενται ενώπιον του αποφασίζοντος οργάνου μετά τη λήψη απόφασης, δεν δικαιολογούν το συμπέρασμα ότι διεξήχθη κατάλληλη έρευνα, για το λόγο ότι κατά τον κρίσιμο χρόνο λήψης της επίδικης απόφασης, η πραγματική κατάσταση δεν ήταν πλήρης. Παράλειψη διεξαγωγής της δέουσας έρευνας, οδηγεί σε στέρηση γνώσης ουσιωδών πραγματικών γεγονότων, η οποία ισοδυναμεί με πλάνη περί τα πράγματα. (Βλ., μεταξύ άλων,
Στην υπό εξέταση υπόθεση σε καμιά έρευνα δε φαίνεται να προέβη η ΕΔΥ ούτε αιτιολογία δόθηκε γιατί η αιτήτρια κρίθηκε μη προσοντούχος και για το λόγο αυτό αποκλείστηκε. Αφού ο αποκλεισμός αυτός ο οποίος αποτελεί ενδιάμεση προπαρασκευαστική πράξη της ΕΔΥ, πάσχει, οδηγεί σε ακύρωση και την τελική πράξη της ΕΔΥ που είναι η προαγωγή του ενδιαφερομένου μέρους. (Βλέπε Παπαμιλτιάδους (ανωτέρω), σελ. 13-14.)
"Είναι γνωστή η νομολογιακή αρχή ότι η ακυρότητα προπαρασκευαστικής πράξης οδηγεί σε ακύρωση και την τελική διοικητική πράξη στην ολότητά της, γιατί από τη φύση τους τα συνθετικά στοιχεία της πράξης δεν είναι χωριστά και ανεξάρτητα το ένα από το άλλο (βλ. μεταξύ άλλων
Σύμφωνα με τη νομολογία του Δικαστηρίου τούτου ακόμα και η πιθανότητα πλάνης οδηγεί σε ακύρωση διοικητικής πράξης. (Βλέπε Χρύσανθος Κωνσταντίνου ν. Συμβουλίου Αμπελουργκών Προϊόντων, ΑΕ 964, απόφαση δόθηκε στις 25.6.92, στη σελίδα 8.).
"Η πιθανολόγηση της ορθότητας του ισχυρισμού αρκεί για να ακυρωθεί η πράξη του διορισμού του ενδιαφερομένου έτσι ώστε να υπάρχει η ευχέρεια για πλήρη διερεύνηση του θέματος από το Συμβούλιο. Στην πιθανότητα ότι εμφιλοχώρησε πλάνη στη διαδικασία λήψης διοικητικής πράξης σαν λόγο ακύρωσης αναφέρεται και μας διαφωτίζει η υπόθεση Ζένιος ν. Δημοκρατίας (1983) 3 Α.Α.Δ. 1181, 1183 και 1184:
"It is clear from our case-law that in order to suceed, in a case of this nature, in annulling the relevant administrative decision an applicant has only to show that there exists a reasonable probability that a misconception has led to the taking of such decision (see, in this respect, inter alia, Kozakis v. The Council of Ministers (1967) 3 C.L.R. 265, 268, and Mallouros v. The Electricity Authority of Cyprus (1974) 3 C.L.R. 220, 224)."
Στην απόφαση Κωνσταντίνου Κοντεάτη ν. Δημοκρατίας, Υπ. Αρ. 828/94, απόφαση δόθηκε στις 30.5.96 διαβάζουμε τα πιο κάτω:
"Το δικαστήριο ακόμα και όταν βρίσκεται σε αμφιβολία αναφορικά με την ύπαρξη ή μη πλάνης, μπορεί να ακυρώσει την επίδικη διοικητική πράξη ούτως ώστε να παρασχεθεί στη διοίκηση η δυνατότητα επιβεβαίωσης των ορθών γεγονότων κατά τρόπο που να μην αφήνει έδαφος για αμφιβολίες (Βλ. σχετικά
Οι νομικοί λόγοι που προέβαλε ο δικηγόρος της αιτήτριας για έλλειψη δέουσας έρευνας και αιτιολογίας είναι κατά τη γνώμη μου σωστοί.
Για όλους τους πιο πάνω λόγους η επίδικη πράξη ακυρώνεται χωρίς διαταγή για έξοδα.
Χρ. Χατζητσαγγάρης,
Δ.
ΑΦ.