|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ECLI:CY:AD:2016:D462
(2016) 1 ΑΑΔ 2309
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
Πολιτική Αίτηση Αρ. 68/2016
30 Σεπτεμβρίου, 2016
[ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, Δ/ΣΤΗΣ]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 155(4) ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΚΑΙ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 3 ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ (ΠΟΙΚΙΛΑΙ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ) ΝΟΜΟΥ ΤΟΥ 1964 ΟΠΩΣ ΑΥΤΟΣ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΘΗΚΕ ΜΕΤΑΓΕΝΕΣΤΕΡΑ
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΤΩΝ 1. DALFILIA LIMITED KAI 2. ΔΗΜΗΤΡΗ ΛΟΙΖΙΔΗ ("ΟΙ ΑΙΤΗΤΕΣ") ΑΠΟ ΤΗ ΛΕΜΕΣΟ ΓΙΑ ΑΔΕΙΑ ΓΙΑ ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΗ ΑΙΤΗΣΗΣ ΓΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΕΝΤΑΛΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ ΜANDAMUS ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΤΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ ΚΑΙ ΧΩΡΟΜΕΤΡΙΑΣ ΜΕΣΩ ΤΟΥ ΕΠΑΡΧΙΑΚΟΥ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΚΟΥ ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΥ ΛΕΜΕΣΟΥ
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΡΝΗΣΗ ΤΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ ΚΑΙ ΧΩΡΟΜΕΤΡΙΑΣ ΜΕΣΩ ΤΟΥ ΕΠΑΡΧΙΑΚΟΥ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΚΟΥ ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΥ ΛΕΜΕΣΟΥ ΝΑ ΕΓΓΡΑΨΕΙ ΚΑΙ ΕΚΔΩΣΕΙ ΤΙΤΛΟ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΣ ΤΩΝ ΑΚΙΝΗΤΩΝ ΠΟΥ ΜΕΤΑΒΙΒΑΣΤΗΚΑΝ ΣΤΗΝ ΑΙΤΗΤΡΙΑ ΑΡ. 1 ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΙΤΗΤΗ ΑΡ. 2 ΣΤΟ ΟΝΟΜΑ ΤΗΣ ΑΙΤΗΤΡΙΑΣ ΑΡ. 1
.......................................
Για αιτητές: κ. Δ. Βάκης
Για καθ΄ ων η αίτηση: Α. Μελάς
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, Δ.: Με απόφαση του παρόντος Δικαστηρίου ημερ. 14.6.16 χορηγήθηκε στους αιτητές άδεια για καταχώριση αίτησης προς έκδοση εντάλματος Mandamus, με το οποίο να διατάσσονται οι καθ΄ ων η αίτηση όπως εγγράψουν επ΄ ονόματι της αιτήτριας 1 τα επτά (7) κτήματα που περιγράφονται στην προαναφερθείσα απόφαση ως η Δήλωση Μεταβιβάσεως Δ.1596/2014 (στο εξής η Δήλωση) που κατατέθηκε στο Επαρχιακό Κτηματολόγιο Λεμεσού στις 20.6.2014.
Κατ΄ ακολουθία της χορηγηθείσας άδειας οι αιτητές καταχώρισαν την παρούσα αίτηση επικαλούμενοι τα ίδια γεγονότα που είχαν προβάλει και στην αίτηση για άδεια, τα οποία ουσιαστικά δεν αμφισβητούνται με την ένορκη δήλωση που συνοδεύει την ένσταση των καθ΄ ων η αίτηση. Τα επαναλαμβάνω, αναπροσαρμόζοντάς τα και στη βάση της ένορκης δήλωσης των καθ΄ ων η αίτηση, για σκοπούς πληρότητας της παρούσας.
Ο αιτητής 2 είναι ο ιδρυτής του εμπιστεύματος Dalfilia Private Trust (στο εξής το Εμπίστευμα) το οποίο κατέθεσε στο Επαρχιακό Κτηματολόγιο Λεμεσού στις 20.6.14 ταυτόχρονα με Δήλωση για εγγραφή των κτημάτων δυνάμει δωρεάς επ΄ ονόματι της αιτήτριας 1 ως επιτρόπου του Εμπιστεύματος.
Με την κατάθεση της Δήλωσης, ο αρμόδιος υπάλληλος του Κτηματολογίου Λεμεσού έθεσε ζήτημα αναγραφής επί των πιστοποιητικών εγγραφής που θα εκδίδονταν της ιδιότητας της αιτήτριας 1 ως Επιτρόπου του Εμπιστεύματος, ζήτημα που προσέκρουσε σε ένσταση της αιτήτριας 1 που επέμενε όπως στα σχετικά πιστοποιητικά αναγραφεί ως ιδιοκτήτης μόνο το όνομα της χωρίς οποιεσδήποτε άλλες διευκρινήσεις. Δηλαδή, απλώς το «Dalfilia Ltd» χωρίς την προσθήκη του «Επίτροπος του Εμπιστεύματος Dalfilia Private Trust».
To Κτηματολόγιο όμως επέμενε στη θέση ότι στο σχετικό τίτλο ιδιοκτησίας θα έπρεπε να αναγραφεί και η ιδιότητα της αιτήτριας 1 ως Επιτρόπου του Εμπιστεύματος και σχετικώς απέρριψε την προς τούτο ένσταση της αιτήτριας 1 με επιστολές που της απηύθυνε στις 15.7 και 23.7.14.
Με τη λήψη των προαναφερθέντων επιστολών οι αιτητές καταχώρισαν στο Επαρχιακό Δικαστήριο Λεμεσού τη Γενική Αίτηση/Έφεση 423/14, στο πλαίσιο της οποίας εξασφάλισαν στις 1.12.15, μετά από ακροαματική διαδικασία, Διάταγμα (στο εξής το Διάταγμα) «. με το οποίο κηρύσσεται άκυρη και/ή παράνομη και/ή στερημένη οποιουδήποτε αποτελέσματος η απόφαση του Διευθυντή που εμπεριέχεται στις επιστολές του ημερομηνιών 15/07/2014 και 23/07/2014 με αριθμό Φακέλου Δ.1596/2014 του Επαρχιακού Κτηματολογικού Γραφείου Λεμεσού (Τεκμήρια «Α» και «Β»), με την οποία αποφασίζεται ότι η αίτηση/δήλωση μεταβίβασης ακινήτων των Αιτητών, Δ.1596/2014, δεν μπορεί να ολοκληρωθεί».
Κατ΄ ακολουθία της έκδοσης του Διατάγματος, οι αιτητές απέστειλαν στο Διευθυντή Κτηματολογίου (στο εξής ο Διευθυντής) δύο επιστολές ημερ. 11.1 και 13.4.16, με τις οποίες απαιτούσαν συμμόρφωση σ΄ αυτό. Χωρίς όμως θετική ανταπόκριση εφόσον με επιστολή του Επαρχιακού Κτηματολογικού Λειτουργού ημερ. 21.4.16 τους γνωστοποιείτο ότι το αίτημα τους «. να αναγράφεται στον τίτλο ιδιοκτησίας μόνο το όνομα της εταιρείας Dalfilia Ltd χωρίς άλλες διευκρινίσεις δεν είναι αποδεκτό γιατί αντιβαίνει τις πρόνοιες της νομοθεσίας»[1]. Τους γνωστοποιείτο όμως πως:
«Μπορείτε όμως, αν επιθυμείτε να αναγραφεί ως ιδιοκτήτης της ακίνητης ιδιοκτησίας ο «ΚΑΤΑΠΙΣΤΕΥΜΑΤΟΔΟΧΟΣ ΤΟΥ DALFILIA TRUST» ο οποίος είναι και ο δωρεοδόχος της δήλωσης μεταβίβασης κατόπιν δωρεάς Δ.1596/14.
Επίσης μπορεί να απαληφθεί, ο όρος «καταπιστευματοδόχος» και να αναγραφεί ως ιδιοκτήτης των ακινήτων το «ΚΑΤΑΠΙΣΤΕΥΜΑ DALFILIA PRIVATE TRUST».
Η αντίδραση των αιτητών στην πιο πάνω επιστολή του Κτηματολογικού Λειτουργού εκδηλώθηκε με νέα επιστολή ημερ. 27.4.16, με την οποία αξίωναν εκ νέου την έκδοση τίτλων ιδιοκτησίας στο όνομα της αιτήτριας 1 (χωρίς οποιεσδήποτε διευκρινίσεις) και ενόψει του ότι αυτό δεν έγινε, ενεργοποίησαν τη διαδικασία προς έκδοση του αιτούμενου εντάλματος δυνάμει του άρθρου 155.4 του Συντάγματος.
Όπως έχει σημειωθεί πιο πάνω η αίτηση των αιτητών προσέκρουσε σε ένσταση των καθ΄ ων η αίτηση, με την οποία προβάλλεται ότι το αίτημα για έκδοση εντάλματος Mandamus θα πρέπει να απορριφθεί εφόσον «δεν αποκαλύπτονται βάσιμοι λόγοι ή και στοιχεία ή και γεγονότα που να στοιχειοθετούν τις τιθέμενες προϋποθέσεις για έκδοση του». Πιο συγκεκριμένα προβάλλεται ότι (α) ο Διευθυντής δεν αρνήθηκε να εγγράψει και εκδώσει τίτλους για τα επίδικα κτήματα της δικαιούχου εφόσον η πρόθεση του ήταν και είναι να προβεί στην έκδοση των υπό αναφορά τίτλων, νοουμένου ότι σ΄ αυτούς θα αναφέρεται η ιδιότητα της δικαιούχου καθότι αυτό συνάδει με το γράμμα του Nόμου, (β) το Διάταγμα εξεδόθη χωρίς το πρωτόδικο Δικαστήριο να υπεισέλθει στην ουσία της υπόθεσης για να κρίνει αν όντως πρέπει να αναγράφεται στους τίτλους η ιδιότητα του δικαιούχου ως καταπιστευματοδόχου ή όχι και (γ) υπό τα περιστατικά της υπόθεσης δεν δικαιολογείται η άσκηση της διακριτικής ευχέρειας του Δικαστηρίου υπέρ της έκδοσης του αιτούμενου εντάλματος. Σημειώνεται στο σημείο αυτό ότι ένας επιπρόσθετος λόγος ένστασης, ο υπ΄ αρ. 4, με τον οποίο προβάλλεται ότι οι αιτητές θα έπρεπε να εφεσιβάλουν την απορριπτική για τους αιτητές απόφαση του Διευθυντή ημερ. 21.4.16 και όχι να χρησιμοποιήσουν το εξαιρετικό μέτρο του αιτούμενου εντάλματος, απεσύρθη.
Οι ευπαίδευτοι συνήγοροι των διαδίκων προώθησαν τις εκατέρωθεν θέσεις τους με γραπτές αγορεύσεις, αλλά και δια ζώσης κατά την επ΄ ακροατηρίω συζήτηση της υπόθεσης. Και αυτό με άξονα τη διαφωνία τους για τις συνέπειες του Διατάγματος, εφόσον κατά τα άλλα συμφωνούν για τις νομικές αρχές που εφαρμόζονται σε αιτήματα της εξεταζόμενης φύσεως και οι οποίες παρατίθενται στην απόφαση ημερ. 14.6.16 με την οποία χορηγήθηκε άδεια για καταχώριση της παρούσας. Όπως συμφωνούν και στο ότι υπό τα περιστατικά της υπόθεσης οι αιτητές ικανοποίησαν ότι (α) το αίτημα τους εμπίπτει στη σφαίρα του ιδιωτικού δικαίου, (β) έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον στη σκοπούμενη εγγραφή επ΄ ονόματι της αιτήτριας 1 και (γ) ότι πριν ενεργοποιήσουν τη διαδικασία του υπό κρίση εντάλματος αξίωσαν, χωρίς θετική ανταπόκριση, ενέργεια που εμπίπτει στη σφαίρα των νομικών καθηκόντων του Διευθυντή. Κατ΄ ακολουθία τούτων η προσοχή πρέπει να επικεντρωθεί στο Διάταγμα καθ΄ εαυτό, το οποίο όπως έχει σημειωθεί εκδόθηκε μετά από ακροαματική διαδικασία και κατέστη τελεσίδικο καθότι οι καθ΄ ων η αίτηση δεν το έχουν εφεσιβάλει.
Το Διάταγμα λοιπόν εκδόθηκε μετά από ακροαματική διαδικασία, αλλά με πρωτοφανή για το ακολουθούμενο από τα Δικαστήρια μας σύστημα δικαίου που επιτάσσει (άρθρο 30.2 του Συντάγματος) όπως κάθε δικαστική απόφαση πρέπει (δέον) να είναι αιτιολογημένη. Και αυτό καθότι το πρωτόδικο Δικαστήριο - χωρίς oποιαδήποτε αιτιολογία - περιορίστηκε απλώς σε έκδοση του Διατάγματος ως το αιτητικό της Αίτησης/Έφεσης των αιτητών.
Παρά τα πιο πάνω, οι καθ΄ ων η αίτηση δεν εφεσίβαλαν την πρωτόδικη «Απόφαση»/Διάταγμα και η τελεσιδικία της είναι δεδομένη, ανεξαρτήτως της παραβίασης της προαναφερθείσας συνταγματικής επιταγής. Το ερώτημα επομένως που εγείρεται είναι κατά πόσο η κήρυξη ως «άκυρης και/ή παράνομης και/ή στερημένης οποιουδήποτε αποτελέσματος» της απόφασης του Διευθυντή πως «η αίτηση/δήλωση μεταβίβασης ακινήτων των Αιτητών Δ.1569/2014, δεν μπορεί να ολοκληρωθεί», καθιστούσε άνευ ετέρου υπόχρεο το Διευθυντή να εγγράψει τα επίδικα κτήματα επ΄ ονόματι της αιτήτριας 1 χωρίς διευκρινίσεις. Η απάντηση κατά την άποψή μου είναι αρνητική ή, εν πάση περιπτώσει, τέτοια θετική υποχρέωση του Διευθυντή δεν απορρέει με σαφήνεια από το Διάταγμα. Ο Διευθυντής, όπως ορθά επεσήμανε ο ευπαίδευτος συνήγορος του, δεν αρνήθηκε να ολοκληρώσει τη μεταβίβαση των κτημάτων επ΄ ονόματι της αιτήτριας 1. Η άρνηση του περιορίστηκε στην απόρριψη της απαίτησης των αιτητών να μη συμπεριληφθεί στους τίτλους η ιδιότητα της αιτήτριας 1 ως Επιτρόπου του Εμπιστεύματος, τη στιγμή που η ιδιότητα αυτή αναγράφεται στη Δήλωση (Παράρτημα Α στην αίτηση). Επισημαίνεται συναφώς ότι στη Δήλωση ο μεν δικαιοπάροχος (αιτητής 2) δηλώνει πως συμφώνησε να μεταβιβάσει τα ακίνητα στη Dalfilia Ltd (δικαιοδόχος), η μεν αιτήτρια 1 δηλώνει ότι «Εγώ η Dalfilia Ltd Επίτροπος του Εμπιστεύματος Dalfilia Private Trust» δηλώνω ότι συμφώνησα όπως αναφέρεται πιο πάνω να αποδεχτώ τη μεταβίβαση του ακινήτου.». Υπ΄ αυτά τα αδιαμφισβήτητα δεδομένα κρίνω πως το (τελεσίδικο) Διάταγμα του πρωτόδικου Δικαστηρίου δεν καθορίζει με σαφήνεια ότι ο Διευθυντής είχε θετική υποχρέωση να ολοκληρώσει τις μεταβιβάσεις των κτημάτων επ΄ ονόματι της αιτήτριας 1 χωρίς τη διευκρίνιση - που η ίδια η αιτήτρια 1 κατέγραφε στη Δήλωση και που για δικούς της λόγους δεν επιθυμούσε την αναφορά της στους τίτλους - ότι οι εν λόγω μεταβιβάσεις θα γίνονταν στο όνομα της υπό την ιδιότητα της ως Επιτρόπου του Εμπιστεύματος.
Κατ΄ ακολουθία των πιο πάνω κρίνω ότι τα περιστατικά της υπόθεσης δεν είναι τέτοια που δικαιολογούν την άσκηση της διακριτικής ευχέρειας του Δικαστηρίου υπέρ της έκδοσης του αιτούμενου εντάλματος και κατά συνέπεια η αίτηση απορρίπτεται με €1.000 έξοδα προς όφελος των καθ΄ ων η αίτηση και εναντίον των αιτητών.
Μ. ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, Δ.
/κβπ