|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ECLI:CY:AD:2014:D396
(2014) 1 ΑΑΔ 1158
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Πολιτική Αίτηση Αρ. 96/2014)
16 Ιουνίου 2014
[ΝΑΘΑΝΑΗΛ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 155.4 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 3 ΚΑΙ 9 ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ (ΠΟΙΚΙΛΑΙ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ) ΝΟΜΟΥ ΤΟΥ 1964
- ΚΑΙ -
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΤΟΥ NASER HILLAL ΥΠΗΚΟΟΥ ΣΥΡΙΑΣ ΚΑΙ ΤΩΡΑ ΣΤΑ ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΑ ΚΡΑΤΗΤΗΡΙΑ ΤΗΣ ΜΕΝΟΓΕΙΑΣ, ΕΠΑΡΧΙΑΣ ΛΑΡΝΑΚΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΔΟΣΗ ΕΝΤΑΛΜΑΤΟΣ
ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ HABEAS CORPUS
- ΚΑΙ -
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΚΕΦ. 105, ΟΔΗΓΙΑΣ 2005/85/ΕΚ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΙΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΗΣ 1ΗΣ ΔΕΚΕΜΒΡΊΟΥ ΤΟΥ 2005, ΟΔΗΓΙΑΣ 2001/55/ΕΚ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΙΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΗΣ 20ΗΣ ΙΟΥΛΙΟΥ ΤΟΥ 2001, ΤΩΝ ΠΕΡΙ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ ΝΟΜΟ ΤΟΥ 2004, ΤΑ ΑΡΘΡΑ 4, 5 ΚΑΙ 6 ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΚΑΙ ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΑ
ΑΡΘΡΑ 11, 30, 34 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
- ΚΑΙ -
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΜΕΣΩ 1. ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ, 2. ΓΕΝΙΚΟΥ ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑ, 3. ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΤΜ. ΑΡΧΕΙΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ
ΚΑΙ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ
ΟΙ ΟΠΟΙΟΙ ΠΑΡΑΝΟΜΑ ΣΥΝΕΧΙΖΟΥΝ ΝΑ ΕΧΟΥΝ ΥΠΟ ΚΡΑΤΗΣΗ ΣΤΑ ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΑ ΚΡΑΤΗΤΗΡΙΑ ΤΗΣ ΜΕΝΟΓΕΙΑΣ, ΕΠΑΡΧΙΑΣ ΛΑΡΝΑΚΑΣ, ΤΟΝ NASER HILLAL ΥΠΗΚΟΟ ΣΥΡΙΑΣ ΚΑΤΑ ΠΑΡΑΒΑΣΗ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗΣ ΟΔΗΓΙΑΣ 2005/85/ΕΚ, ΟΔΗΓΙΑΣ 2001/55/ΕΚ ΠΕΡΙ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ ΝΟΜΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΑΣΠΙΣΗ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ.
---------------------------------------
Χρ. Χριστοδουλίδης, για τον Αιτητή.
Ζ. Κυριακίδου (κα), Δικηγόρος της Δημοκρατίας,
για τους Καθ΄ ων η αίτηση.
Αιτητής παρών.
(Ο κ. Wysam Baakar ορκίζεται ότι θα μεταφράζει πιστά και αληθινά από τα Ελληνικά στα Αραβικά και αντίστροφα)
-----------------------------------------
ΑΠΟΦΑΣΗ (EX-TEMPORE)
ΝΑΘΑΝΑΗΛ, Δ.: Επιδιώκεται με την Αίτηση Habeas Corpus η απελευθέρωση του αιτητή εφόσον βεβαίως προηγουμένως ελεγχθεί ως παράνομη η διαδικασία που οδήγησε στην κράτηση αυτού, καθώς και η ίδια η κράτηση του.
Στην ένορκη δήλωση που υποστηρίζει την αίτηση, ο αιτητής αναφέρει ότι είναι Συριακής καταγωγής και ήλθε στη Δημοκρατία νόμιμα το 2001, ενώ το 2006 συνήψε γάμο με Κυπρία υπήκοο, αλλά κατά τον Δεκέμβριο του 2013 εκδόθηκε διαζύγιο. Στις 11.3.2014 συνελήφθηκε και καταδικάστηκε από το Δικαστήριο, στις δε 21.4.2014 αποφυλακίστηκε και έκτοτε κρατείται παρανόμως, με σκοπό την απέλαση του, στα αστυνομικά κρατητήρια της Μενόγειας. Λόγω της γνωστής κατάστασης που επικρατεί στη Συρία και των πολιτικών πεποιθήσεων του ιδίου και της οικογένειας του, ζήτησε προστασία από τις Κυπριακές αρχές εφόσον καταδιωκόταν από τις αρχές της Συρίας. Εισηγείται, πάντοτε με βάση την ένορκο δήλωση και την ίδια την αίτηση, ότι δυνάμει του άρθρου 18(1) της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2005/85/ΕΚ τα κράτη μέλη της Ένωσης δεν υποβάλλουν σε κράτηση πρόσωπο για το λόγο και μόνο ότι ζήτησε άσυλο και με βάση το άρθρο 18(2) της ίδιας Οδηγίας ότι δικαιούται να καταχωρήσει αίτηση Habeas Corpus για να ελέγξει τη νομιμότητα της κράτησης εφόσον τα κράτη μέλη έχουν την υποχρέωση να εξετάζουν ταχέως την κράτηση αυτή.
Ο κ. Χριστοδουλίδης αγορεύοντας σήμερα ενώπιον του Δικαστηρίου προώθησε το θέμα κάπως διαφορετικά λέγοντας ότι δεν υπάρχει περίπτωση απέλασης του αιτητή στη Συρία λόγω της έκρυθμης κατάστασης που επικρατεί εκεί, ενώ δεν υπάρχει ούτε άλλη χώρα να τον δεχθεί εφόσον δεν έχει οικογένεια σε άλλη χώρα. Η μόνη του οικογένεια είναι εδώ στην Κύπρο, η σύζυγος του με την οποία διαμένουν πλέον μαζί έχοντας αποσύρει την αίτηση διαζυγίου. Με παραπομπή σε νομολογία, ο συνήγορος εισηγήθηκε ότι η κράτηση είναι παράνομη και ως εκ τούτου ο αιτητής δικαιούται στην έκδοση του διατάγματος Habeas Corpus.
Η Δημοκρατία έχει θέσει τα πράγματα στην ένσταση της με πολύ μεγαλύτερη και εμπεριστατωμένη λεπτομέρεια. Σύμφωνα με την ένορκη δήλωση της Ξένιας Γεωργιάδου, Λειτουργού στο Τμήμα Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης, γίνεται αναφορά στο όλο ιστορικό της παρουσίας του αιτητή στη Δημοκρατία με άφιξη που έγινε στις 2.9.2002 με άδεια παραμονής και εργασίας που εκδόθηκε αρχικά ώστε να του επιτραπεί να εργασθεί ως γεωργικός εργάτης σε Ελληνοκύπριο εργοδότη ο οποίος, όμως, ένα μήνα μετά απέστειλε επιστολή ότι ο αιτητής εγκατέλειψε το χώρο εργασίας του και προς τούτο υπέβαλε παράπονο στο Επαρχιακό Γραφείο Εργασίας. Ο αιτητής δεν προσήλθε στο Γραφείο Εργασίας για να υποβάλει ο ίδιος οποιοδήποτε παράπονο εναντίον του εργοδότη του που ενδεχομένως να δικαιολογούσε το λόγο που έφυγε από την εργασία του. Τα στοιχεία του αιτητή καταχωρήθηκαν επομένως στον κατάλογο αναζητουμένων προσώπων.
Διαπιστώθηκε αργότερα να διαμένει παράνομα στη Δημοκρατία και μόνο τρία χρόνια μετά στις 22.4.2005 υπέβαλε αίτηση ασύλου και ταυτόχρονα αίτηση για άδεια παραμονής δηλώνοντας ότι αφίχθηκε στη Δημοκρατία μέσω κατεχομένων. Εκδόθηκε η σχετική άδεια παραμονής, ο αιτητής όμως απέσυρε στη συνέχεια την αίτηση ασύλου. Το Τμήμα Αλλοδαπών και Μετανάστευσης τον κάλεσε να αναχωρήσει από τη Δημοκρατία άμεσα και εφόσον σημειώθηκε ότι η διαδικασία ασύλου ολοκληρώθηκε δόθηκαν οδηγίες για να συλληφθεί για σκοπούς απέλασης. Αργότερα μια Ελληνοκύπρια αποτάθηκε στο Τμήμα αναφέροντας ότι τέλεσε γάμο με τον αιτητή ζητώντας να του δοθεί άδεια παραμονής στη Δημοκρατία, όπως και έγινε. Η άδεια ανανεωνόταν εφόσον το ζεύγος φαινόταν να συζεί αρμονικά, αλλά μετά τη λήξη της άδειας στις 21.3.2010, δεν υπέβαλε εκ νέου αίτηση για ανανέωση διαμένοντας στη συνέχεια παρανόμως στη Δημοκρατία.
Στις 20.12.2013 ενημερώθηκε η αρμόδια αρχή ότι το Επαρχιακό Δικαστήριο Λάρνακας είχε επιβάλει στον αιτητή πρόστιμο σε ποινική υπόθεση Κοινωνικών Ασφαλίσεων το οποίο πρόστιμο δεν πληρώθηκε με αποτέλεσμα να οδηγηθεί στις Κεντρικές Φυλακές. Στις 19.12.2013, η σύζυγος του αιτητή παρέδωσε στο κλιμάκιο ΥΑΜ Λάρνακας αίτηση διαζυγίου που είχε καταχωρήσει εναντίον του ως το Τεκμήριο 22 στην ένσταση της Δημοκρατίας. Ο αιτητής απολύθηκε από τις Κεντρικές Φυλακές στις 15.1.2014 και στις 12.3.2014 εντοπίστηκε από την αστυνομία να οδηγεί χωρίς άδεια οδήγησης, χωρίς ΜΟΤ, χωρίς άδεια κυκλοφορίας και χωρίς ασφάλεια. Η αστυνομία διαπίστωσε ταυτόχρονα ότι αυτός διέμενε παράνομα στη Δημοκρατία. Ασκήθηκε λοιπόν ποινική δίωξη εναντίον του για την παράνομη παραμονή του και καταδικάστηκε σε ποινή φυλάκισης δύο μηνών σύμφωνα με το Τεκμήριο 23 στην ένσταση.
Λόγω των ανωτέρω, η Διευθύντρια έκρινε τον αιτητή ανεπιθύμητο μετανάστη και εξέδωσε εναντίον του διατάγματα κράτησης και απέλασης με οδηγίες όπως διερευνηθεί το ενδεχόμενο απέλασης σε χώρα άλλη από τη Συρία όπου πιθανόν να βρίσκονται άλλα μέλη της οικογένειας του. Η έκδοση των διαταγμάτων γνωστοποιήθηκε στον αιτητή με επιστολή ημερ. 28.4.2014, η οποία του επιδόθηκε στις 29.4.2014 και την οποία υπέγραψε.
Με τα πιο πάνω δεδομένα δεν δικαιολογείται η έκδοση εντάλματος Habeas Corpus εφόσον διαφαίνεται ότι η κράτηση του αιτητή στα κρατητήρια Μενόγειας αυτή τη στιγμή είναι εκ πρώτης όψεως νόμιμη και αιτιολογημένη δυνάμει των διαταγμάτων κράτησης και απέλασης, Τεκμήρια 25Α και 25Β στην ένσταση, εκδοθέντα λόγω του γεγονότος ότι είχε καταδικαστεί σε ποινικό αδίκημα και του επιβλήθηκε ποινή φυλάκισης. Κρίθηκε, επομένως, απαγορευμένος μετανάστης δυνάμει του άρθρου 6(1)(δ) & (κ) του περί Αλλοδαπών και Μεταναστεύσεως Νόμου, Κεφ. 105, ως τροποποιήθηκε. Ορθά δε πράττοντας η Διευθύντρια έχοντας υπόψη την κατάσταση στη Συρία υπέβαλε σημείωμα προς τον Διοικητή ΥΑΜ, να διερευνήσει το ενδεχόμενο απέλασης σε χώρα άλλη από τη Συρία όπου πιθανό να βρίσκονται έτερα μέλη της οικογένειας του.
Καμιά από τις δικαιοδοτικές βάσεις στις οποίες βασίζει ο αιτητής το αίτημα του δεν ισχύει εδώ για να εκδοθεί το ένταλμα Habeas Corpus. Η επίκληση του άρθρου 18ΠΣΤ του Κεφ. 105, όπως τροποποιήθηκε, με την ενσωμάτωση της Οδηγίας 2008/115/ΕΚ, την οποία και δεν αναφέρει ρητά ο αιτητής στην αίτηση του, είναι πρόωρο να τύχει εξέτασης και εφαρμογής διότι τα εντάλματα σύλληψης, κράτησης και απέλασης εκδόθηκαν μόλις στις 28.4.2014 και το κατά πόσο οι πρόνοιες του εδαφίου (1), μπορούν να εφαρμοσθούν ή όχι αφορά δεδομένα και γεγονότα τα οποία κάλλιστα μπορούν να ελεγχθούν δυνάμει προσφυγής βάσει του Άρθρου 146 του Συντάγματος ως ρητά προνοείται από το ίδιο το εδάφιο 3(α) του άρθρου 18ΠΣΤ. Ούτε και ενεργοποιείται οποιαδήποτε άλλη διάταξη του εν λόγω άρθρου, όπως η ανά δίμηνο αυτεπάγγελτη εξέταση από τον Υπουργό Εσωτερικών όπως προνοείται από το εδάφιο (4), δεδομένου ότι δεν έχει ακόμα λήξει η δίμηνος περίοδος από το διάταγμα της κράτησης του. Και αυτό απαντά και το επιχείρημα του συνηγόρου του αιτητή ότι σε καμιά ενέργεια δεν προέβη η διοίκηση έκτοτε της έκδοσης των διαταγμάτων κράτησης και απέλασης, ενώ παρατηρείται επίσης ότι δεν προσβάλλεται εδώ αυτή καθαυτή η διάρκεια της κράτησης.
Όσον αφορά τα άρθρα 18(1) και 18(2) της Οδηγίας 2005/85/ΕΚ είναι φανερό ότι αυτά αφορούν γενικές διατάξεις οι οποίες δεν μπορούν να τύχουν αυτή τη στιγμή εξέτασης από το Δικαστήριο στα πλαίσια του Habeas Corpus. Το άρθρο 18 αναφέρει ότι δεν θα υπόκειται σε κράτηση άτομο αποκλειστικά και μόνο διότι είναι αιτητής ασύλου, αλλά, όπως έχει ήδη αναφερθεί, ο αιτητής έχει αποσύρει την αίτηση ασύλου την οποία υπέβαλε 3 χρόνια μετά που ήταν παράνομα στην Κύπρο, μη ανανεώνοντας την άδεια παραμονής του και εν πάση περιπτώσει αυτό είναι θέμα που αφορά διοικητικό ζήτημα υποκείμενο σε προσφυγή δυνάμει του Άρθρου 146. Η υπόθεση El Didri, υπόθεση αρ. C-61/11 PPU του ΔΕΕ την οποία ανέφερε ο κ. Χριστοδουλίδης δεν έχει καμιά εφαρμογή στα πλαίσια της παρούσας υπόθεσης. Η υπόθεση αυτή έχει εξηγηθεί σε άλλες υποθέσεις του Ανωτάτου Δικαστηρίου όπως την Αναφορικά με την Αίτηση του Laal Badh Shah για Habeas Corpus, Πολιτική Αίτηση αρ. 80/2012, ημερ. 17.7.2012 και την Adnan Asghar v. Δημοκρατίας, υπόθ. αρ. 762/2011, ημερ. 30.6.2011. Η υπόθεση El Didri αφορούσε μια ιδιάζουσα συγκυρία γεγονότων όπου η κράτηση αφορούσε άτομο που καταδικάστηκε σε ποινή φυλάκισης λόγω ακριβώς μη συμμόρφωσης με απόφαση απέλασης. Καμιά σχέση δεν έχει με τα παρόντα δεδομένα και γεγονότα.
Η παρούσα αίτηση παρόλο που δικαιωματικά μπορεί να γίνει από οποιοδήποτε άτομο για να ελεγχθεί η νομιμότητα της κράτησης του θα πρέπει να λεχθεί ότι είναι και καταχρηστική υπό την εξής έννοια. Ο αιτητής δεν ανέφερε όλα τα ορθά γεγονότα που θα έπρεπε στην αίτηση και στην ένορκη δήλωση του. Για παράδειγμα, ενώ στην παρ. 5 στην ένορκη δήλωση του ανέφερε ότι ήλθε νόμιμα στη Δημοκρατία το 2001, στο Τεκμήριο 7 στην ένσταση που είναι η αίτηση που υποβλήθηκε στις 22.4.2005 για πολιτικό άσυλο δήλωσε ότι αφίχθηκε στην Κύπρο μέσω των κατεχομένων περιοχών, χωρίς ταυτόχρονα να φαίνεται από τα στοιχεία του Τμήματος Αλλοδαπών ότι αναχώρησε ποτέ από τη Δημοκρατία μετά την αρχική άφιξη του. Μετέπειτα είναι και η θέση του κ. Χριστοδουλίδη σήμερα ότι η σύζυγος του έχει αποσύρει την αίτηση διαζυγίου και διαμένει μαζί του που αντιστρατεύεται την ένορκη δήλωση του ιδίου του αιτητή στην παρ. 5 ότι τον Δεκέμβριο του 2013 διεζεύχθη από τη σύζυγο του. Αυτά δεν νομιμοποιούν ένα αιτητή να ζητά την προστασία του Δικαστηρίου μέσω προνομιακού εντάλματος Habeas Corpus όταν ο ίδιος δεν αποκαλύπτει την αλήθεια στο Δικαστήριο.
Η αίτηση λοιπόν απορρίπτεται.
Τα έξοδα του μεταφραστή να καταβληθούν από τη Δημοκρατία.
Στ. Ναθαναήλ,
Δ.
/ΕΘ