ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
ECLI:CY:AD:2014:D5
(2014) 1 ΑΑΔ 25
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Πολιτική Αίτηση αρ. 196/2013).
8 Ιανουαρίου, 2014
[ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΤΟΥ HICHAM IBRAHIM
KAI
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΜΕΣΩ
1. ΑΡΧΗΓΟΥ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ,
2. ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ,
___________________________
Νικολέττα Χαραλαμπίδου (κα.), για τον Αιτητή.
Μ. Στυλιανού, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ΄ ων η αίτηση.
Αιτητής παρών.
________________________
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Δ.: Με την αίτηση του ο αιτητής ζητά την έκδοση προνομιακού εντάλματος Habeas Corpus με το οποίο να διατάσσεται ο Αρχηγός της Αστυνομίας και ο Υπουργός Εσωτερικών να προβούν στην άμεση απελευθέρωσή του.
Η αίτηση υποστηρίζεται από ένορκη δήλωση του αιτητή στην οποίαν αναφέρεται, μεταξύ άλλων, ότι αυτός κατάγεται από τις Νήσους Κομόρες και ήλθε στη Δημοκρατία στις 22.10.2012. Εγκατέλειψε τη χώρα του παράνομα, λόγω του ότι έβαλε φωτιά στο αυτοκίνητο του Πρωθυπουργού, και πήγε αρχικά στην Αίγυπτο. Τον Οκτώβρη του 2012 έφυγε από την Αίγυπτο, κρυμμένος σε ένα πλοίο που μετέφερε εμπορεύματα, και στις 22.10.2012 έφθασε στην Κύπρο χρησιμοποιώντας πλαστή γαλλική ταυτότητα κάποιου φίλου του, με το όνομα Naoufal Abοubakari. Στις 23.10.2012 ενώ ήταν έτοιμος να αναχωρήσει για τη Γαλλία συνελήφθηκε στο αεροδρόμιο Λάρνακας για πλαστοπροσωπία. Στις 29.10.2012 καταδικάστηκε από το Επαρχιακό Δικαστήριο Λάρνακας σε πέντε μήνες φυλάκιση για πλαστοπροσωπία και οδηγήθηκε στις Κεντρικές Φυλακές. Στις 25.2.2013 μεταφέρθηκε στο Block 10 και στις 6.3.2013 στα Κρατητήρια Μεννόγειας όπου κρατείται με σκοπό την απέλαση του. Στις 20.2.2013 είχαν εκδοθεί εναντίον του (στο όνομα Naoufal Aboubakari) διατάγματα απέλασης και, στο μεταξύ, κράτησης του, δυνάμει της παραγράφου (δ) του Εδαφίου 1 του άρθρου 6 του περί Αλλοδαπών και Μεταναστεύσεως Νόμου, Κεφ. 105. Ο αιτητής κρίθηκε ως ανεπιθύμητος και ως εκ τούτου απαγορευμένος μετανάστης δυνάμει της προαναφερόμενης πρόνοιας και διατάχθηκε η απέλαση και αναχώρηση του από τη Δημοκρατία, το συντομότερο δυνατό και στη συνέχεια, όπως αυτός παραμείνει εκτός της Δημοκρατίας.
Τον Σεπτέμβριο του 2013 υπέβαλε αίτηση ασύλου αρχικά (στις 12.9.2013) με το όνομα Naoufal Aboubakari και στις 16.9.2013 με το πραγματικό του όνομα Hicham Ibrahim. Στις 20.9.2013, στα Κρατητήρια Μενόγειας, του κοινοποιήθηκε απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών, της ίδιας ημερομηνίας, σύμφωνα με την οποία διατάχθηκε η περαιτέρω κράτηση του για επιπρόσθετη περίοδο έξι μηνών, σύμφωνα με τις πρόνοιες του άρθρου 18ΠΣΤ (8) (α) του περί Αλλοδαπών και Μεταναστεύσεως Νόμου, Κεφ. 105, όπως τροποποιήθηκε, επειδή αρνείται να συνεργαστεί με τις αρμόδιες Αρχές για την επιστροφή του στην πατρίδα του.
Την 1.12.2013 ο αιτητής καταχώρησε την παρούσα αίτηση και στις 5.11.2013 ακυρώθηκαν τα προαναφερόμενα εντάλματα κράτησης και απέλασης του, ημερ. 20.2.2013, και εκδόθηκαν εναντίον του νέα εντάλματα κράτησης και απέλασης, στο πραγματικό του όνομα Hicham Ibrahim.
Οι ευπαίδευτοι συνήγοροι των δύο πλευρών επιχειρηματολόγησαν προς υποστήριξη των θέσεων τους και παρέθεσαν και σχετική νομολογία, κυπριακή και ευρωπαϊκή. Η ευπαίδευτη συνήγορος για τον αιτητή υποστήριξε ότι το ζήτημα διέπεται από το προαναφερόμενο άρθρο 18ΠΣΤ του Κεφ. 105, όπως τροποποιήθηκε, ενώ ο ευπαίδευτος συνήγορος των καθ΄ ων η αίτηση εισηγήθηκε ότι το άρθρο 18ΠΣΤ δεν εφαρμόζεται στην προκείμενη περίπτωση εφόσον η απόφαση επιστροφής του αιτητή στην πατρίδα του ήταν συνέπεια ποινικής κύρωσης, που του επιβλήθηκε σύμφωνα με το κυπριακό δίκαιο. Εν πάση περιπτώσει ο ευπαίδευτος συνήγορος των καθ΄ ων η αίτηση εισηγήθηκε ότι ο αιτητής έχει στη διάθεση του άλλο ένδικο μέσο και συγκεκριμένα αυτό της προσφυγής δυνάμει του Άρθρου 146 του Συντάγματος με σκοπό την ακύρωση των εναντίον του διαταγμάτων κράτησης και απέλασης.
Αφού μελέτησα όλα τα ενώπιον μου στοιχεία κατέληξα στα εξής συμπεράσματα:
(α) Εκτός από το δικαίωμα προσφυγής δυνάμει του Άρθρου 146 του Συντάγματος με σκοπό την ακύρωση των εναντίον του διαταγμάτων κράτησης και απέλασης, ο αιτητής έχει και το δικαίωμα ελέγχου της νομιμότητας της κράτησης του με προνομιακό ένταλμα Habeas Corpus δυνάμει των προνοιών της Οδηγίας 2008/115/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 16ης Δεκεμβρίου 2008, η οποία ενσωματώθηκε στο κυπριακό δίκαιο με τροποποίηση του Κεφ. 105. Σχετική είναι η απόφαση της Ολομέλειας στην υπόθεση Shuying v. Δημοκρατίας, Π.Ε. 351/12, ημερ. 10.12.2012 στην οποίαν εξηγήθηκε η διαφοροποίηση που επήλθε με την προαναφερόμενη Ευρωπαϊκή Οδηγία, στην προγενέστερη απόφαση της Πλήρους Ολομέλειας του Ανωτάτου Δικαστηρίου στην υπόθεση Bondar (Αρ. 2) (2004) 1 ΑΑΔ 2098.
(β) Η νομιμότητα της κράτησης αλλοδαπού ως προς τη διάρκεια της, συμφώνως των προνοιών του άρθρου 18ΠΣΤ του Κεφ. 105, όπως τροποποιήθηκε, ελέγχεται με αίτηση Habeas Corpus (Δέστε: Shuying, ανωτέρω). Σύμφωνα με το άρθρο 18ΟΕ του Κεφ. 105, όπως τροποποιήθηκε, τα άρθρα 18ΟΔ - 18ΠΘ (του άρθρου 18ΠΣΤ συμπεριλαμβανομένου) δεν εφαρμόζονται τους υπηκόους τρίτων χωρών οι οποίοι υπόκεινται σε απόφαση επιστροφής, ως ποινική κύρωση ή ως συνέπεια ποινικής κύρωσης, σύμφωνα με το κυπριακό δίκαιο, ή υπόκεινται σε διαδικασίες έκδοσης. Στην προκείμενη περίπτωση η απόφαση για επιστροφή του αιτητή στην πατρίδα του, που λήφθηκε από τους καθ΄ ων η αίτηση στις 20.2.2013, βασίστηκε στο ότι αυτός είχε καταδικαστεί από κυπριακό δικαστήριο για πλαστοπροσωπία και επομένως ήταν παράνομος και ανεπιθύμητος μετανάστης δυνάμει των σχετικών προνοιών του προαναφερόμενου νόμου. Την ημερομηνία καταχώρισης της παρούσας αίτησης του (1.11.2013) βρίσκονταν σε ισχύ τα διατάγματα απέλασης και στο μεταξύ κράτησης του αιτητή, τα οποία εκδόθηκαν στις 20.2.2013 και του κοινοποιήθηκαν, ακυρώθηκαν όμως στη συνέχεια, στις 5.11.2013, αντικαθιστάμενα από νέα διατάγματα στο ορθό όνομα.
(γ) Η νομιμότητα της κράτησης του αιτητή θα πρέπει επομένως να κριθεί ανεξάρτητα από τις αυστηρές πρόνοιες του άρθρου 18ΠΣΤ, αλλά, κατά την κρίση μου, κατ΄ αναλογία προς αυτές. Τούτο ανεξάρτητα από το ότι η απόφαση των καθ΄ ων η αίτηση, για παράταση της κράτησης του αιτητή, ημερ. 20.9.2013, βασίστηκε στο άρθρο 18ΠΣΤ (8) (α) του προαναφερόμενου νόμου.
(δ) Έχουμε, επομένως, έναν αιτητή που καταδικάστηκε για πλαστοπροσωπία επειδή χρησιμοποίησε πλαστό όνομα και πλαστή ταυτότητα, σε πέντε μήνες φυλάκιση και όταν αποφυλακίστηκε εκδόθηκαν εναντίον του, στις 20.2.2013, (στο ψευδές του όνομα) εντάλματα απέλασης και στο μεταξύ κράτησής του, τα οποία του κοινοποιήθηκαν. Δεν φαίνεται να έγιναν πολλά πράγματα από μέρους της Διοίκησης μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2013, οπόταν ο αιτητής υπέβαλε δύο αιτήσεις ασύλου, πρώτα με το ψευδές του όνομα και μετά με το πραγματικό το όνομα. Αμέσως μετά η Διοίκηση ανανεώνει το διάταγμα κράτησης του αιτητή για περαιτέρω περίοδο έξι μηνών από τις 20.9.2013. Ο αιτητής υποβάλλει το παρόν αίτημα την 1.11.2013 και στις 5.11.2013 ακυρώνονται τα διατάγματα της 20.2.2013 και εκδίδονται νέα στο πραγματικό του όνομα.
Το άρθρο 18ΠΣΤ του Κεφ. 105 προνοεί, μεταξύ άλλων, ότι διάταγμα κράτησης προσώπου του οποίου διατάσσεται η απομάκρυνση εκδίδεται, από τον Υπουργό Εσωτερικών μόνο για την προετοιμασία της επιστροφής και τη διεκπεραίωση της διαδικασίας απομάκρυνσης του. Τέτοια κράτηση έχει τη μικρότερη δυνατή διάρκεια και διατηρείται μόνο καθόσον χρόνο η διαδικασία απομάκρυνσης εξελίσσεται και εκτελείται με τη δέουσα επιμέλεια. Η κράτηση για τους προαναφερόμενους σκοπούς δεν υπερβαίνει τους έξι μήνες. Ο Υπουργός Εσωτερικών όμως έχει εξουσία παράτασης του χρονικού διαστήματος της κράτησης για πρόσθετο περιορισμένο χρόνο που δεν υπερβαίνει τους (περαιτέρω) δώδεκα μήνες, σε περιπτώσεις κατά τις οποίες, παρόλες τις εύλογες προσπάθειες της Διοίκησης, η επιχείρηση απομάκρυνσης είναι πιθανόν να διαρκέσει περισσότερο επειδή, μεταξύ άλλων, ο συγκεκριμένος άνθρωπος (υπήκοος της τρίτης χώρας) αρνείται να συνεργαστεί.
Όπως ανέφερα, στην προκείμενη περίπτωση, δεν ισχύει αυστηρά το άρθρο 18ΠΣΤ, όμως θεωρώ ότι οι προθεσμίες του άρθρου εκείνου είναι ενδεικτικές και στην παρούσα υπόθεση.
Με τα προαναφερόμενα υπόψιν δεν μπορώ να καταλήξω στο συμπέρασμα ότι ο αιτητής, στην παρούσα υπόθεση, κρατείτο παράνομα την 1.11.2013 όταν καταχώρησε την υπό εξέταση αίτηση. Αυτός διέπραξε πλαστοπροσωπία, έδωσε ψευδές όνομα και ψευδή ταυτότητα και μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2013 δεν είχε αποκαλύψει το ορθό του όνομα, το οποίο απεκάλυψε μόνο με τη δεύτερη αίτηση ασύλου που υπέβαλε. Στις 20.9.2013, αμέσως δηλαδή μετά τη δεύτερη αίτηση ασύλου, αποφασίστηκε από τον αρμόδιο Υπουργό η περαιτέρω κράτηση του για επιπρόσθετη περίοδο έξι μηνών, επειδή προφανώς κρίθηκε ότι αυτή η περίοδος θα ήταν απαραίτητη για να γίνει κατορθωτή η επιστροφή του στην πατρίδα του, δεδομένης και της μέχρι τότε συμπεριφοράς του που ήταν συμπεριφορά μη συνεργασίας με τις Αρχές, εφόσον αυτός δεν είχε αποκαλύψει ούτε καν το πραγματικό του όνομα και ταυτότητα.
Με βάση τα προαναφερόμενα και για τους λόγους που προσπάθησα να εξηγήσω, θεωρώ ότι δεν μπορώ να καταλήξω στο συμπέρασμα ότι την 1.11.2013 ή και την προηγούμενη περίοδο από 25.2.2013 ή και 6.3.2013 μέχρι την 1.11.2013, ο αιτητής κρατείτο παράνομα και αυθαίρετα.
Κατά συνέπεια η αίτηση του απορρίπτεται με έξοδα €500.- εις βάρος του.
Μ.Μ. ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ,
Δ.
/ΕΑΠ.