ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
(2013) 1 ΑΑΔ 184
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Πολιτική Έφεση Αρ. 4/2009)
25 Ιανουαρίου, 2013
[XATZHXAMΠΗΣ, ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΥ, ΠΑΝΑΓΗ, Δ/στές]
CHARIS KASINOPOULOS LTD,
Εφεσείοντες/Ενάγοντες,
- και -
DIVERTIA TRADING LIMITED,
Εφεσιβλήτων/Εναγόμενοι.
Κ. Νικολαΐδης με Ν. Νικολαΐδη, για τους Εφεσείοντες-Ενάγοντες.
Μ. Δειλινός, για τους Εφεσίβλητους-Εναγομένους.
Δ. ΧΑΤΖΗΧΑΜΠΗΣ, Δ.: Την ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει ο Δικαστής Γ. Ερωτοκρίτου.
_____________________________________
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΥ, Δ.: Οι Εφεσείοντες-Ενάγοντες με την αγωγή τους αξίωσαν από τους Εφεσίβλητους-Εναγομένους το ποσό των £1.358, το οποίο, όπως ισχυρίζονταν, τους οφειλόταν για εκτελωνιστικές υπηρεσίες που πρόσφεραν δυνάμει προφορικής συμφωνίας. Οι Εφεσίβλητοι αρνήθηκαν ότι έδωσαν ποτέ εντολές στους Εφεσείοντες για να τους εκτελωνίσουν ή να τους μεταφέρουν οποιαδήποτε εμπορεύματα.
Το πρωτόδικο δικαστήριο αφού αξιολόγησε την ενώπιον του μαρτυρία, απέρριψε τους δύο μάρτυρες των Εφεσειόντων και δέχθηκε ως αξιόπιστη τη μαρτυρία του διευθυντή των Εφεσιβλήτων. Σύμφωνα με τη μαρτυρία που αποδέχθηκε και τα ευρήματά του, οι Εφεσίβλητοι διατηρούν γήπεδα footsal. Το 2001 ανέθεσαν σε κάποιον Γ. Πασχαλίδη την κατασκευή γηπέδου και την τοποθέτηση σ' αυτό χορτοτάπητα. Η εργασία αυτή ολοκληρώθηκε και ο Πασχαλίδης πληρώθηκε. Μεταξύ 2002-2004 έγιναν και πρόσθετες συμφωνίες με τον Πασχαλίδη για κατασκευή και άλλων γηπέδων. Κάθε φορά που ολοκληρώνετο ένα γήπεδο, ο Πασχαλίδης πληρωνόταν από τους Εφεσίβλητους το συμφωνηθέν ποσό. Το 2004 έδωσαν στον Πασχαλίδη ως προκαταβολή το ποσό των £4.000 για την κατασκευή ενός ακόμη γηπέδου. Ο Πασχαλίδης αδυνατούσε να εισάξει τον χορτοτάπητα, επειδή αντιμετώπιζε οικονομικές δυσκολίες. Οι Εφεσίβλητοι για να τον βοηθήσουν, αποδέχθηκαν πρόταση του να του δώσουν τραπεζική εγγύηση για να διευκολυνθεί στην εισαγωγή του χορτοτάπητα. Όπως ισχυρίστηκε ο διευθυντής τους, οι Εφεσίβλητοι αναγκάστηκαν να παραχωρήσουν την εγγύηση, ώστε να μη διακινδυνεύσουν το ποσό των £4.000 που είχαν ήδη δώσει στον Πασχαλίδη ως προκαταβολή. Ο χορτοτάπητας εισάχθηκε, όπως έγινε και στις προηγούμενες περιπτώσεις, με μόνη διαφορά ότι αυτή τη φορά η εισαγωγή είχε γίνει στο όνομα των Εφεσιβλήτων. Στη συνέχεια έγινε η τοποθέτηση και ο Πασχαλίδης πληρώθηκε, όπως και κάθε άλλη φορά, το ποσό που είχε συμφωνηθεί για τις υπηρεσίες του.
Το πρωτόδικο δικαστήριο βρήκε ότι ήταν ο Πασχαλίδης που προσέγγισε τον Χ. Κασινόπουλο (Μ.Ε.2), διευθυντή των Εφεσειόντων για να του συστήσει κάποια μεταφορική εταιρεία για να μεταφέρει τον χορτοτάπητα. Του σύστησε την εταιρεία του Μ.Ε.1, Φρ. Κιτρομηλίδη, με την οποία ο Χ. Κασινόπουλος συνεργαζόταν για χρόνια. Ο Πασχαλίδης στη συνέχεια συμφώνησε με τον Φρ. Κιτρομηλίδη για το κόστος μεταφοράς του χορτοτάπητα. Όταν ο χορτοτάπητας έφθασε στην Κύπρο, ο Πασχαλίδης ανέθεσε στους Εφεσείοντες, μέσω του Κασινόπουλου, την εκτελώνισή του. Επίσης, αποτελεί εύρημα του πρωτόδικου δικαστηρίου ότι ενώ ο Πασχαλίδης είχε πληρωθεί από τους Εφεσίβλητους όλα τα έξοδα που αφορούσαν στο χορτοτάπητα, αυτός παρέλειψε να καταβάλει τα έξοδα εκτελώνισης στους Εφεσείοντες.
Ενόψει των πιο πάνω ευρημάτων, το πρωτόδικο δικαστήριο έκρινε ότι οι Εφεσείοντες απέτυχαν να αποδείξουν ότι υπήρχε μεταξύ τους και των Εφεσιβλήτων προφορική συμφωνία για την εκτελώνιση του χορτοτάπητα και για πληρωμή των μεταφορικών και εκτελωνιστικών εξόδων και ως εκ τούτου απέρριψε την αγωγή τους με έξοδα εις βάρος τους.
Οι Εφεσείοντες με έξι λόγους έφεσης, εφεσιβάλλουν την πρωτόδικη απόφαση. Οι περισσότεροι από τους λόγους, αφορούν τα ευρήματα αξιοπιστίας του πρωτόδικου δικαστηρίου. Με τους πρώτους δύο λόγους έφεσης, οι Εφεσείοντες παραπονούνται για διάφορες πτυχές της μαρτυρίας του Μ.Ε.1, Φρ. Κιτρομηλίδη και Μ.Ε.2, Χ. Κασινόπουλου, στις οποίες στηρίχθηκε το πρωτόδικο δικαστήριο για να απορρίψει τη μαρτυρία τους. Με τον τρίτο λόγο προσβάλλουν τα ευρήματα αξιοπιστίας και την αποδοχή της εκδοχής του μοναδικού μάρτυρα για τους Εφεσίβλητους, του διευθυντή τους, Δ. Δημητρίου, Μ.Υ.1. Με τον τέταρτο λόγο, αμφισβητείται το εύρημα ότι ο Πασχαλίδης είχε επισκεφθεί τον Φρ. Κιτρομηλίδη, Μ.Ε.1 και του ανέθεσε τη μεταφορά του χορτοτάπητα. Με τον πέμπτο λόγο, οι Εφεσείοντες θεωρούν εσφαλμένη την κατάληξη του πρωτόδικου δικαστηρίου ότι δεν υπήρξε μεταξύ των διαδίκων προφορική συμφωνία για την εκτελώνιση του χορτοτάπητα και την καταβολή των μεταφορικών και εκτελωνιστικών εξόδων. Ο τελευταίος λόγος έφεσης αφορά στα έξοδα, σε περίπτωση επιτυχίας της έφεσης.
Η έκβαση της έφεσης κατά κύριο λόγο περιστρέφεται γύρω από το θέμα της αξιοπιστίας και των σχετικών ευρημάτων του δικαστηρίου.
Όπως κατ' επανάληψη έχει τονιστεί, το έργο της αξιολόγησης της μαρτυρίας αποτελεί πρωταρχικό καθήκον του πρωτόδικου δικαστηρίου, το οποίο βρίσκεται σε πλεονεκτικότερη θέση να αξιολογήσει την ενώπιον του μαρτυρία. Το Εφετείο κατά γενικό κανόνα δεν επεμβαίνει στα ευρήματα αξιοπιστίας. Όμως όταν παραστεί ανάγκη, έχει την ευχέρεια κατ' εξαίρεση να επέμβει. Αυτό συμβαίνει στις περιπτώσεις εκείνες που τα ευρήματα αξιοπιστίας δεν είναι ευλόγως επιτρεπτά, ενόψει της μαρτυρίας που δόθηκε ή αντιστρατεύονται την κοινή λογική ή υπάρχουν αντιφάσεις που αντικειμενικά κρινόμενες είναι σημαντικές και ουσιαστικές (βλ. Τσιαττές ν. Kokis Solomonides (Cartridges Industries) Ltd (2009) 1(Β) ΑΑΔ 974).
Έχουμε εξετάσει τα σημεία στα οποία μας παρέπεμψε ο δικηγόρος των Εφεσειόντων σε σχέση με την αξιολόγηση των μαρτύρων, αλλά δεν συμφωνούμε ότι υπάρχει οτιδήποτε το μεμπτό στον τρόπο που το πρωτόδικο δικαστήριο αξιολόγησε τη μαρτυρία. Δεν προτιθέμεθα να εξετάσουμε ξεχωριστά το κάθε σημείο που ήγειρε ο ευπαίδευτος συνήγορος των Εφεσειόντων, αλλά θα αναφερθούμε ακροθιγώς στα κυριότερα σημεία που έθιξε. Το πρωτόδικο δικαστήριο θεώρησε ότι ο Μ.Ε.1 Φρ. Κιτρομηλίδης «είχε προσωπικό συμφέρον στην υπόθεση και προσπάθησε να τροχιοδρομήσει με τέτοιο τρόπο τη μαρτυρία του για να εξυπηρετήσει το φίλο και συνεργάτη του για χρόνια, κο Χάρη Κασινόπουλο, Μ.Ε.2.». Ο δικηγόρος των Εφεσειόντων εισηγήθηκε ότι ο Μ.Ε.1 δεν είχε οποιοδήποτε προσωπικό συμφέρον γιατί είχε εξοφληθεί το ποσό που του οφειλόταν για τα μεταφορικά. Με κάθε σεβασμό δεν συμφωνούμε. Το προσωπικό συμφέρον δεν κρίνεται τόσο στενά και μεμονωμένα όπως εισηγείται ο συνήγορος των Εφεσειόντων. Μπορεί ο Μ.Ε.1 να είχε εξοφληθεί το ποσό που του οφειλόταν, αλλά η μακρόχρονη και στενή σχέση συνεργασίας με τους Εφεσείοντες, παρέμενε. Δεν ήταν επομένως μάρτυρας ανεξάρτητος, δηλαδή άσχετος με τους Εφεσείοντες και την επίδικη συναλλαγή, όπως εννοούσε το πρωτόδικο δικαστήριο χρησιμοποιώντας το συγκεκριμένο όρο. Τα όσα περαιτέρω ανέφερε το δικαστήριο έχουν σχέση με την προσπάθεια του Μ.Ε.1 να βοηθήσει το συνεργάτη του. Ορισμένα από τα πρόσθετα αυτά ζητήματα στα οποία έκανε αναφορά το δικαστήριο, αν και όχι τόσο σημαντικά, εντούτοις είναι ενδεικτικά του τρόπου που έδωσε τη μαρτυρία του ο Μ.Ε.1. Πιο σημαντικός βέβαια είναι ο τρόπος που ο μάρτυρας προσπάθησε να αλλοιώσει την εμπλοκή του Πασχαλίδη στην όλη συναλλαγή, καθώς επίσης και να μειώσει τη δική του και της εταιρείας του στην όλη υπόθεση. Αυτό και από μόνο του θα ήταν αρκετό για να απορριφθεί η μαρτυρία του ως αναξιόπιστη.
Ούτε υπάρχει οτιδήποτε το μεμπτό στον τρόπο που το πρωτόδικο δικαστήριο έκρινε την αξιοπιστία του Χ. Κασινόπουλου, Μ.Ε.2, ώστε να δικαιολογείται η παρέμβαση μας. Τα όσα ανέφερε το πρωτόδικο δικαστήριο σε σχέση με τις αντιφάσεις για την ακολουθητέα πρακτική συνεργασίας μεταξύ των εταιρειών του Μ.Ε.1 και Μ.Ε.2, ήταν εύλογα. Ο Μ.Ε.2 προσπάθησε να πείσει το δικαστήριο ότι η εταιρεία του προπλήρωσε για λογαριασμό κάποιας εταιρείας (Εφεσιβλήτων), με την οποία δεν είχε προηγουμένως συναλλαγή, ένα ποσό £1.053 για τα ναύλα και μεταφορικά, με μοναδικό όφελος να χρεώσει για τις υπηρεσίες της ένα ποσό γύρω στο 10% του ποσού που πλήρωσε. Και αυτό ενώ, όπως ισχυρίστηκε ο Μ.Ε.2, δεν είχε οποιαδήποτε εξασφάλιση, παρά μόνο τηλεφωνική επαφή με κάποιο πρόσωπο που υπέθεσε ότι ήταν ο διευθυντής των Εφεσιβλήτων, αφού μεταξύ τους δεν γνωρίζονταν προηγουμένως. Η έλλειψη συμφωνίας για το ποσό που θα χρεωνόταν από τους Εφεσείοντες για την εκτελώνιση και η απουσία όλων των υπολοίπων λεπτομερειών που θα συνέθεταν τη μεταξύ τους κατ' ισχυρισμό συμφωνία, ήταν τα στοιχεία που στην ουσία δημιούργησαν στο πρωτόδικο δικαστήριο, πέραν των αντιφάσεων μεταξύ Μ.Ε.1 και Μ.Ε.2, σοβαρές αμφιβολίες για την αξιοπιστία του Μ.Ε.2. Δεν διακρίνουμε κάποιο σφάλμα στον τρόπο που το πρωτόδικο δικαστήριο αντιμετώπισε τη μαρτυρία του Μ.Ε.2.
Η μαρτυρία των Εφεσιβλήτων κρίθηκε αξιόπιστη. Το πρωτόδικο δικαστήριο έκρινε ότι ο μοναδικός μάρτυρας που κάλεσαν, ήταν θετικός στις θέσεις του, χωρίς να περιπέσει σε αντιφάσεις. Τα όσα ανέφερε το δικαστήριο δεν ήταν εικασίες, όπως διατείνεται ο δικηγόρος των Εφεσειόντων, αλλά η κρίση του δικαστηρίου με βάση την ανθρώπινη εμπειρία και την αναμενόμενη εξέλιξη των πραγμάτων. Ο συνήγορος των Εφεσειόντων, με τις αναφορές του στα άρθρα 26 και 27 του περί Αποδείξεως Νόμου, Κεφ. 9, φαίνεται να συγχέει την αξιολόγηση της μαρτυρίας για σκοπούς αξιοπιστίας, με την αξιολόγηση της μαρτυρίας για σκοπούς βαρύτητας. Τα δύο είναι διακριτά (βλ. Αθανασίου κ.α. ν. Κουνούνη (1997) 1 ΑΑΔ 614 και Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος ν. Χ΄΄Νέστορος (1990) 1 ΑΑΔ 41). Δεν έχουμε πειστεί από τα όσα έθεσε ενώπιον μας ο ευπαίδευτος συνήγορος των Εφεσειόντων, ότι η θετική αξιολόγηση της μαρτυρίας του Μ.Υ.1, δεν ήταν εύλογα επιτρεπτή.
Παράπονο διατυπώνεται στα πλαίσια του τέταρτου λόγου έφεσης, για το εύρημα του πρωτόδικου δικαστηρίου ότι ο Πασχαλίδης μετά από σύσταση από το Μ.Ε.2 προσέγγισε τον Μ.Ε.1 με τον οποίο εξηγήθηκε για το κόστος μεταφοράς των εμπορευμάτων. Όπως ισχυρίζεται ο δικηγόρος των Εφεσειόντων, καμία μαρτυρία δεν υπήρχε ότι ο Κιτρομηλίδης, Μ.Ε.1 εξηγήθηκε με τον Πασχαλίδη για το κόστος και τον τρόπο πληρωμής της μεταφοράς. Αντίθετα, είπε, ήταν οι ίδιοι οι Εφεσίβλητοι που ανέθεσαν στον Κιτρομηλίδη τη μεταφορά των εμπορευμάτων στην Κύπρο.
Δεν συμφωνούμε. Είναι γεγονός ότι η μαρτυρία των Μ.Ε.1 και Μ.Ε.2 επί του συγκεκριμένου σημείου ήταν ασαφής και αόριστη και σε ορισμένα σημεία η μαρτυρία του ενός συγκρουόταν με αυτήν του άλλου. Γι' αυτό και το πρωτόδικο δικαστήριο ορθά, όπως υποδείξαμε, απέρριψε ως αναξιόπιστη τη μαρτυρία τους και έκανε δεχτή τη μαρτυρία του Μ.Υ.1 επί της οποίας στηρίχθηκε για να προβεί στο εύρημα για το οποίο διατυπώνεται το παράπονο. Το συγκεκριμένο εύρημα συνάδει απόλυτα με τη μαρτυρία του Μ.Υ.1 που ήταν η μοναδική μαρτυρία που το δικαστήριο έκανε δεχτή.
Με τον πέμπτο λόγο έφεσης, οι Εφεσίβλητοι προσβάλλουν το εύρημα του πρωτόδικου δικαστηρίου ότι μεταξύ Εφεσειόντων και Εφεσιβλήτων δεν υπήρξε προφορική συμφωνία για να εκτελωνίσουν τον χορτοτάπητα. Ούτε αυτός ο λόγος ευσταθεί. Με την απόρριψη της μαρτυρίας των Μ.Ε.1 και Μ.Ε.2 και την αποδοχή της μαρτυρίας του Διευθυντή των Εφεσιβλήτων, το εύρημα ήταν αναπόφευκτο. Το δικαστήριο αποδεχόμενο τη μαρτυρία του Μ.Υ.1 στην ουσία δέχθηκε ότι ο συγκεκριμένος μάρτυρας ουδέποτε ήρθε σε επαφή κατά τον ουσιώδη χρόνο με τους Εφεσείοντες και επομένως δεν ετίθετο θέμα συμφωνίας.
Η έφεση αποτυγχάνει και απορρίπτεται με έξοδα, πλέον ΦΠΑ, υπέρ των Εφεσιβλήτων, τα οποία να υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή και να εγκριθούν από το Δικαστήριο.
Δ. ΧΑΤΖΗΧΑΜΠΗΣ, Δ.
Γ. ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΥ, Δ.
Π. ΠΑΝΑΓΗ, Δ.
/ΕΠσ