|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
Κυπριακή νομολογία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Καλαϊτζής ν. Δημοκρατίας (1992) 3 ΑΑΔ 214
Πούρος Πανίκος και Άλλοι ν. Άννας Μαρίας Χατζηστεφάνου και Άλλων (2001) 3 ΑΑΔ 374
Κυπριακή Δημοκρατία ν. Ανδρέα Πογιατζή (2001) 3 ΑΑΔ 787
Νικολαΐδης Ευαγόρας ν. Κυπριακής Δημοκρατίας και Άλλου (2005) 3 ΑΑΔ 325
Ρούσος Χαράλαμπος ν. Κυπριακής Δημοκρατίας (2014) 3 ΑΑΔ 478, ECLI:CY:AD:2014:C796
Σιεκκερής Κωνσταντίνος ν. Κυπριακής Δημοκρατίας (2007) 4 ΑΑΔ 615
Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:
Δεν έχει εντοπιστεί απόφαση η οποία να κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή
ECLI:CY:AD:2016:D457
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
ΥΠΟΘΕΣΗ ΑΡ. 1709/2011
29 Σεπτεμβρίου, 2016
[Π. ΠΑΝΑΓΗ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 146 ΚΑΙ 28 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΛΕΥΚΙΟΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ,
Aιτητής,
-ΚΑΙ-
ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΜΕΣΩ
ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ,
Καθ' ης η αίτηση.
----------------------
Άντης Κωνσταντίνου, για τον Αιτητή.
Μαρία Κοτσώνη (κα), Δικηγόρος της Δημοκρατίας, εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, για την Καθ΄ης η αίτηση.
Βικτώρια Χριστοδουλίδου (κα), για το Ενδιαφερόμενο Μέρος 1.
Σταύρος Σταυρινίδης για Π. Παπαγεωργίου & Σία, για το Ενδιαφερόμενο Μέρος 2.
---------------------
A Π Ο Φ Α Σ Η
Π. ΠΑΝΑΓΗ, Δ.:- O αιτητής προσβάλλει τη νομιμότητα της απόφασης της Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας (ΕΔΥ) με την οποία προήγαγε τους Ελενίτσα Μαυρομμάτη (E.M.1) και Μέλω Παπουτσίδου (E.M.2) στη μόνιμη θέση Ανώτερου Λειτουργού Κοινωνικών Υπηρεσιών, Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας, από 15.11.2011, αντί του ιδίου.
Η επίδικη θέση πρόκειται για θέση προαγωγής (Κλ.Α13). Σύμφωνα δε με το σχέδιο υπηρεσίας, απαιτείται τριετής τουλάχιστον υπηρεσία στη θέση Λειτουργού Κοινωνικών Υπηρεσιών Α΄ και ακεραιότητα χαρακτήρα, οργανωτική και διοικητική ικανότητα, υπευθυνότητα, πρωτοβουλία και ευθυκρισία. Στη συνεδρία της ΕΔΥ, ημερομηνίας 10.10.2011, η Διευθύντρια των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας σύστησε για προαγωγή τα δυο Ενδιαφερόμενα Μέρη, καθώς και τρίτο άτομο, με την ακόλουθη αιτιολογία:
«Με βάση τα πιο πάνω και έχοντας, επίσης υπόψη, τα καθιερωμένα κριτήρια στο σύνολό τους-αξία, προσόντα, αρχαιότητα -, τις απαιτήσεις της υπό πλήρωση θέσης και την καταλληλότητα των υποψηφίων γι΄αυτήν, συστήνω για προαγωγή τις Μαυρομμάτη Ελενίτσα, Παπουτσίδου Μέλω και Πανταζή Ρίτα.
Συστήνοντας τις Μαυρομμάτη, Παπουτσίδου και Πανταζή, έλαβα υπόψη ότι, σε ότι αφορά την αξία όπως αυτή αντικατοπτρίζεται στις Ετήσιες Αξιλογήσεις των υποψηφίων, με έμφαση στα τελευταία χρόνια, στα οποία αποδίδεται μεγαλύτερη βαρύτητα, όλοι οι υποψήφιοι είναι ισοδύναμοι.
Συστήνοντας τις Μαυρομμάτη και Παπουτσίδου, έλαβα υπόψη ότι κατέχουν επιπρόσθετα προσόντα, υπό την έννοια ότι τα πτυχία τους είναι πενταετούς κύκλου σπουδών, ενώ τα πτυχία των υπόλοιπων υποψηφίων είναι τριετούς κύκλου σπουδών, τα οποία, αν και δεν απαιτούνται από το Σχέδιο Υπηρεσίας, είναι απόλυτα συναφή με τα καθήκοντα της θέσης.»
Η ΕΔΥ προέβη σε σύγκριση των υποψηφίων με βάση τα ουσιώδη στοιχεία από το φάκελο πλήρωσης της θέσης, τους προσωπικούς φακέλους καθώς και τις υπηρεσιακές εκθέσεις των υποψηφίων και λαμβάνοντας υπόψη τα τρία κριτήρια στο σύνολο τους - αξία, προσόντα, αρχαιότητα - και αποδίδοντας σε αυτά, κατά τη συνεκτίμηση την ανάλογη βαρύτητα, επέλεξε τα Ενδιαφερόμενα Μέρη ως πιο κατάλληλες για προαγωγή με την ακόλουθη αιτιολογία:
«Επιλέγοντας τις Μαυρομμάτη Ελενίτσα και Παπουτσίδου Μέλω, η Επιτροπή έλαβε υπόψη ότι αυτές είναι ίσες με τους υπόλοιπους υποψηφίους σε αξία, όπως αυτή αντικατοπτρίζεται στις ετήσιες αξιολογήσεις των υποψηφίων, με έμφαση στα τελευταία χρόνια, στα οποία αποδίδεται ιδιαίτερη βαρύτητα, αξιολογηθείσες ως καθόλα εξαίρετες, διαθέτουν υπέρ τους τη σύσταση της Διευθύντριας, που συνάδει με τα στοιχεία των Φακέλων, και, επιπλέον, συγκρινόμενες με τους λοιπούς υποψηφίους, διαθέτουν υπέρτερα προσόντα, υπό την έννοια ότι τα πτυχία τους είναι πενταετούς κύκλου φοίτησης, μεγαλύτερης δηλαδή διάρκειας από τα πτυχία που αυτοί κατέχουν και τα οποία, όπως αναφέρθηκε πιο πάνω από τη Διευθύντρια, λήφθηκαν υπόψη για την ένταξή τους στην επιστημονική πυραμίδα του Τμήματος. Τέλος, η Επιτροπή, επιλέγοντας τις Μαυρομμάτη και Παπουτσίδου, δεν παρέλειψε να λάβει υπόψη ότι αυτές υστερούν σε αρχαιότητα, η οποία οφείλεται στην προηγούμενή τους θέση, αφού στην παρούσα θέση έχουν τοποθετηθεί όλοι οι υποψήφιοι από 15.2.10, ημερομηνία τοποθέτησής τους στην επιστημονική πυραμίδα με βάση την αναβάθμιση που έγινε στις Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας. Ωστόσο, η Επιτροπή έκρινε ότι το στοιχείο της αρχαιότητας από μόνο του δεν μπορεί να υπερφαλαγγίσει την υπεροχή των επιλεγεισών σε προσόντα.»
Ο αιτητής προωθεί ως πρώτο λόγο ακύρωσης την υπεροχή του σε προσόντα και αρχαιότητα. Σύμφωνα με τον κατάλογο που είχε ενώπιον της η ΕΔΥ καθώς και το περιεχόμενο των φακέλων, ο αιτητής διέθετε Master of Arts in Social Policy, Μiddlesex University, M.Βρετανία (2006) και παρακολούθησε εννιάμηνη σειρά μαθημάτων «Νεολαία και Ανάπτυξη» που οργανώθηκε από το Κοινοπολιτειακό Κέντρο Αφρικής και το Πανεπιστήμιο Ζάμπιας (1.10.1990-30.6.1991). To Ενδιαφερόμενο Μέρος 1 ήταν κάτοχος Master of Arts in Clinical Psychology, Eotvos Lovand University, Βουδαπέστη (1974), ενώ είχε παρακολουθήσει πρακτική και θεωρητική εκπαίδευση στην Α΄ Παιδιατρική Κλινική Βουδαπέστης και το Ενδιαφερόμενο Μέρος 2 διαθέτει Diploma in Paedagogy and Psychology, από το Πανεπιστήμιο Καρόλου Πράγας, Τσεχοσλοβακία (1976).
Ο αιτητής παραπέμπει σε προηγούμενη διαδικασία πλήρωσης θέσης Ανώτερου Λειτουργού Ευημερίας το 2005 (Ερυθρά 127-127Ε στο διοικητικό φάκελο, Tεκμήριο 1β), κατά την οποία η σειρά των πιο πάνω μαθημάτων «Νεολαία και Ανάπτυξη» θεωρήθηκε ότι αφορούσε θέμα άμεσα σχετικό με τα καθήκοντα της θέσης. Επίσης παραπέμπει σε παλαιότερη διαδικασία - σχετικό είναι το πρακτικό ημερομηνίας 28.1.1993 (97-97γ) - που αφορούσε την επιλογή του ως Λειτουργού Ευημερίας 1ης τάξης, στην οποία του πιστώθηκε το πλεονέκτημα στη βάση της πρόνοιας του οικείου Σχεδίου Υπηρεσίας ότι «Ειδική εκπαίδευσις ή μετεκπαίδευσις εις την Κοινωνικήν Εργασίαν/Ευημερίαν θα θεωρείται πλεονέκτημα», πρόνοια η οποία επιδέχεται διάφορες νομικές ερμηνείες και είναι πολύ γενική.
Ο αιτητής υποστηρίζει ότι η ΕΔΥ δεν ανταποκρίθηκε στο νομολογιακό καθήκον της, αφενός να κρίνει αν τα πρόσθετα προσόντα του ήταν σχετικά με τα καθήκοντα της θέσης και, αφετέρου, να καθορίσει ποια ακριβώς βαρύτητα είχε το καθένα. Επίσης θεωρεί ότι το συμπέρασμα υπεροχής των προσόντων των Ενδιαφερόμενων Μερών με βάση την διάρκεια των σπουδών τους είναι αυθαίρετο, διότι η διάρκεια σπουδών ποικίλλει ανάλογα με τη χώρα προέλευσης του τίτλου σπουδών, ενώ η ισοτιμία καθορίζεται στην βάση του περιεχομένου και της σχετικότητας των σπουδών. Έναντι δε του Ενδιαφερόμενου Μέρους 2, πέραν της υπεροχής του βάσει της παρακολούθησης της παραπάνω σειράς μαθημάτων, ο τίτλος Master που ο ίδιος διαθέτει είναι ανώτερος από το βασικό πανεπιστημιακό δίπλωμα (diploma) που διαθέτει το εν λόγω Ενδιαφερόμενο Μέρος. Επίσης υπερτερεί λόγω άριστης γνώσης της αγγλικής γλώσσας.
Η συνήγορος των καθ΄ ων η αίτηση αντιτείνει ότι η κρίση τόσο της Διευθύντριας όσο και της ΕΔΥ ήταν εύλογη ως προς τα προσόντα. Η επέμβαση του Δικαστηρίου δεν μπορεί να γίνει προς υποκατάσταση της κρίσης του διορίζοντος οργάνου ως προς την βαρύτητα εκάστου στοιχείου τόσο εξειδικευμένα και λεπτομερειακά, ώστε να προτιμηθούν τα προσόντα του αιτητή έναντι των πρόσθετων προσόντων των Ενδιαφερόμενων Μερών.
Υποστηρίζοντας την υπεροχή του Ενδιαφερόμενου Μέρους 1 σε προσόντα, ο συνήγορος της, πέραν των ακαδημαϊκών της προσόντων, επικαλείται τη διάρκεια της φοίτησης της που οδήγησε στην απόκτηση του τίτλου Master of Arts in Clinical Psychology, καθώς και την πρακτική και θεωρητική εκπαίδευση της στην Α΄ Παιδιατρική Κλινική της Βουδαπέστης, η οποία θεωρήθηκε ως απόλυτα σχετικό με τα καθήκοντα της θέσης προσόν, κατά την προηγούμενη προαγωγική διαδικασία του 2007 (στη θέση Ανώτερου Λειτουργού Ευημερίας). Στην υπόθεση Μέλω Παπουτσίδου ν. Δημοκρατίας, Υπόθεση αρ. 435/2007, ημερομηνίας 20.7.2009, κρίθηκε πως ορθά θεωρήθηκε ότι το προσόν της πρακτικής και θεωρητικής εκπαίδευσης της προσέδωσε υπεροχή.
Ο συνήγορος του Ενδιαφερόμενου Μέρους 2 απορρίπτει τους ισχυρισμούς του αιτητή και υποστηρίζει ότι εν πάση περιπτώσει το σχετικό σχέδιο υπηρεσίας δεν προνοούσε για ακαδημαϊκά ή πανεπιστημιακά προσόντα. Ενόψει της αδιαμφισβήτητης ισοδυναμίας των υποψηφίων σε αξία και της υπεροχής του αιτητή σε αρχαιότητα έναντι των Ενδιαφερομένων Μερών, η πλάστιγγα έκλινε προς τα Ενδιαφερόμενα Μέρη λόγω της υπεροχής τους σε πρόσθετα προσόντα, σύμφωνα με την κρίση τόσο της Διευθύντριας όσο και της ΕΔΥ.
Κατ΄ αρχάς θα πρέπει να σημειωθεί πως το γεγονός ότι δεν απαιτούνται ακαδημαϊκά προσόντα από το σχέδιο υπηρεσίας της επίδικης θέσης, δεν μειώνει ούτε επηρεάζει την βαρύτητα του συγκεκριμένου κριτηρίου προαγωγής, το οποίο εξάλλου αποτέλεσε για την ΕΔΥ το μοναδικό κριτήριο υπεροχής και καταλληλότητας των Ενδιαφερομένων Μερών στα πλαίσια λήψης της προσβαλλόμενης απόφασης.
Ως προς τις αρχές που διέπουν την αξιολόγηση των πρόσθετων προσόντων, στην Πούρος ν. Δημοκρατίας (2001) 3 Α.Α.Δ 374 η Ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου κατέληξε ότι:
«τα πρόσθετα, μη προβλεπόμενα από το σχέδιο υπηρεσίας προσόντα, λαμβάνονται υπόψη εφόσον είναι συναφή προς τα καθήκοντα της θέσης. Απόκειται πια στην αρμόδια αρχή να τα αξιολογήσει και να σταθμίσει την κατά περίπτωση σημασία τους, αποφεύγοντας δύο άκρα: αφενός να μην είναι η βαρύτητα υπερβολική ώστε να φτάνει στο σημείο απόδοσης έκδηλης υπεροχής (και, αφετέρου, να μην είναι εντελώς οριακή, όπως θα ήταν, αν τα πρόσθετα προσόντα δεν είχαν σχέση με τα καθήκοντα της θέσης. Μέσα σε αυτά τα όρια, το Δικαστήριο δεν επεμβαίνει σε ό,τι αφορά την αξιολόγηση και στάθμιση στοιχείων και παραγόντων.»
Στη Δημοκρατία ν. Πογιατζή (2001) 3(Β) Α.Α.Δ. 787, λέχθηκε ότι κατά τη στάθμιση των προσόντων χρειάζεται προσοχή και συγκεκριμένη αιτιολόγηση. Δεν είναι εφικτή ή παραδεκτή η σύγκριση ανόμοιων εναλλακτικών προσόντων ή, ακόμα, του ίδιου κατ' ουσίαν προσόντος για προτίμηση του ενός προσόντος έναντι του άλλου.
Στη Νικολαίδη ν. Δημοκρατίας (2005) 3 Α.Α.Δ 325, τονίστηκε το καθήκον της ΕΔΥ να διεξέλθει ένα έκαστο των ακαδημαϊκών προσόντων των υποψηφίων και να κρίνει κατά πόσο αυτά είναι ή όχι συναφή με τα καθήκοντα της θέσης και κατά πόσο συνιστούν στοιχείο υπεροχής.
Στην προκειμένη περίπτωση η ΕΔΥ απέτυχε να εκπληρώσει το καθήκον αξιολόγησης και ορθής σύγκρισης των προσόντων. Δεν έκανε οποιαδήποτε αναφορά στη σειρά μαθημάτων που ο αιτητής είχε παρακολουθήσει, παρά το ότι σε προηγούμενη προαγωγική διαδικασία είχε αναγνωριστεί ως ειδική εκπαίδευση στην Κοινωνική Εργασία/Ευημερία και εκτιμήθηκε ως πλεονέκτημα. Το γεγονός ότι περιλήφθηκε το συγκεκριμένο προσόν στον κατάλογο που ήταν ενώπιον της ΕΔΥ, δεν συνεπάγεται ότι λήφθηκε υπόψη. Ούτε αξιολογήθηκε η σχετικότητα και βαρύτητα του για σκοπούς προαγωγής. Εξάλλου, η έννοια «προσόντα» δεν περιορίζεται μόνο στους ακαδημαϊκούς τίτλους σπουδών αλλά επεκτείνεται και σε άλλα εφόδια, όπως πνευματικά, (Καλαϊτζής ν. Δημοκρατίας (1992) 3 Α.Α.Δ 214.)
Το συγκεκριμένο προσόν του αιτητή έχει εκτιμηθεί στο παρελθόν ως σχετικό με τα καθήκοντα της θέσης, όπως αποδεικνύεται από τον προσωπικό του φάκελο. Συνεπώς η παράλειψη της ΕΔΥ να προβεί σε οποιαδήποτε αξιολόγηση του εδώ, αφήνει βάσιμα να αιωρείται η υποψία ότι αντιφατικά παραβλέφθηκε. Συναφής είναι η Σιεκκερή ν. Δημοκρατίας (2007) 4Β Α.Α.Δ. 615, στην οποία παρατηρήθηκε: «αφού λοιπόν, το πτυχίο αυτό (Bachelor of Science in Agricultural Economics) έδιδε τη δυνατότητα διορισμού στην προηγούμενη θέση, πώς είναι δυνατό ο μεταπτυχιακός τίτλος MSc in Agricultural Economics, που αποκτήθηκε, να μη θεωρηθεί ότι είναι σχετικός ή συναφής με τα καθήκοντα της επίδικης θέσης, που είναι θέση προαγωγής;» (Βλ. επίσης Μαρία Σιαμαρου-Χαρίτου ν. Δημοκρατίας, Υπόθεση αρ. 1287/13, ημερομηνίας 9.12.2014), ECLI:CY:AD:2014:D941.
Τόσο η σύσταση της Διευθύντριας, όσο και η ΕΔΥ ασχολήθηκαν αποκλειστικά με τα ακαδημαϊκά προσόντα των υποψηφίων, επιχειρώντας μια σύγκριση μεταξύ ανόμοιων ακαδημαϊκών τίτλων τόσο ως προς το επίπεδο τους όσο και ως προς το περιεχόμενο των σπουδών (master of arts-diploma, social policy-clinical psychology-paedagogy and psychology). Δεν απασχόλησε καθόλου την ΕΔΥ η σχετικότητα και η συνάφεια των λοιπών προσόντων. Ούτε βεβαίως μπορούσε να βρει έρεισμα στη νομολογία η συγκριτική υπεροχή των πτυχίων των Ενδιαφερόμενων Μερών έναντι αυτού του αιτητή αποκλειστικά λόγω της πενταετούς διάρκειας τους, χωρίς διερεύνηση του επιπέδου και του αντικειμένου των σπουδών και χωρίς την υπέρτερη ακαδημαϊκή τους αναγνώριση από αρμόδιο σώμα (ΚΥΣΑΤΣ). Κρίνω ότι το αποσπασματικό συμπέρασμα υπεροχής των προσόντων των Ενδιαφερόμενων Μερών σε αυτή την βάση της χρονικής διάρκειας σπουδών, είναι αναιτιολόγητο.
Επιπλέον η ΕΔΥ και η Διευθύντρια ανέφεραν, σχολιάζοντας την υπεροχή των πτυχίων των Ενδιαφερομένων Μερών, ότι τα πτυχία μικρότερης διάρκειας που και ο αιτητής, μεταξύ των λοιπών υποψηφίων, κατείχε, λήφθηκε υπόψη για την ένταξη του στην επιστημονική πυραμίδα του τμήματος. Ειδικά για τον αιτητή προσμέτρησε ο μεταπτυχιακός τίτλος σπουδών, αφού δεν διαθέτει πρώτο πτυχίο στην ειδικότητα που απαιτείτο από το σχέδιο υπηρεσίας. Δεν γίνεται αντιληπτό με ποιο τρόπο το γεγονός αυτό θα επενεργούσε ή θα μείωνε την αντίστοιχη βαρύτητα εκτίμησης του στην επίδικη προαγωγή. Στη Χαράλαμπος Ρούσος ν. Δημοκρατίας, ΑΕ 33/2010, ημερομηνίας 17.10.2014, ECLI:CY:AD:2014:C796, λέχθηκε συναφώς ότι:
«Δεν έχει καθιερωθεί από τη νομολογία γενική αρχή απαγορευτική της εκ νέου για σκοπούς προαγωγής εκτίμησης προσόντος με το οποίο υπάλληλος διορίστηκε σε αρχική ή προηγούμενη θέση. Το ζητούμενο είναι, όπως εισηγήθηκε ο συνήγορος του εφεσείοντος, ότι το MBA έπρεπε να εξεταστεί από την Ε.Δ.Υ κατά πόσο ήταν σχετικό με τα προσόντα του σχεδίου υπηρεσίας και να αξιολογηθεί ανάλογα από το διοικητικό όργανο, κρίση που δεν μπορεί να γίνει από το αναθεωρητικό Δικαστήριο και κατ΄ επέκταση την Ολομέλεια. Αυτό δεν έγινε.»
Για τους πιο πάνω λόγους, η προσφυγή επιτυγχάνει και η επίδικη απόφαση ακυρώνεται.
Τα έξοδα επιδικάζονται υπέρ του αιτητή και εναντίον των καθ΄ ων η αίτηση, όπως θα υπολογισθούν από τον Πρωτοκολλητή και εγκριθούν από το Δικαστήριο.
Π. ΠΑΝΑΓΗ, Δ.
/ΣΓεωργίου