|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
Κυπριακή νομολογία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Tamassos Suppliers ν. Δημοκρατίας (1992) 3 ΑΑΔ 60
Aρχή Hλεκτρισμού Kύπρου ν. Bulk Oil Ag (1997) 3 ΑΑΔ 182
Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:
Δεν έχει εντοπιστεί απόφαση η οποία να κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή
ECLI:CY:AD:2016:D141
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υπόθεση Αρ. 1440/2012)
4 Μαρτίου, 2016
[Κ. ΣΤΑΜΑΤΙΟΥ, Δ/ΣΤΗΣ]
SMC JOIN VENTURE,
Αιτήτρια,
ΚΑΙ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΑΡΧΗ ΠΡΟΣΦΟΡΩΝ,
Καθ'ης η Αίτηση.
_ _ _ _ _ _
Μ. Κυριακίδης με Χρ. Πεκρή, για την Αιτήτρια.
Ε. Γαβριήλ, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για την Καθ'ης η Αίτηση.
_ _ _ _ _ _
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΣΤΑΜΑΤΙΟΥ, Δ.: Oι αιτητές προσβάλλουν την απόφαση της Aναθεωρητικής Αρχής Προσφορών (Αναθεωρητική Αρχή) ημερομηνίας 28.8.2012, με την οποία απορρίφθηκε η ιεραρχική προσφυγή τους και επικυρώθηκε η ανάθεση του Διαγωνισμού «ΤΕΧ 044/11 για Παροχή Υπηρεσιών Συντήρησης Μηχανολογικών Εγκαταστάσεων και Εξοπλισμού σε κτηριακές Εγκαταστάσεις του Πανεπιστημίου Κύπρου», στην εταιρεία Caramondani Bros PLC (ΕM).
Το Πανεπιστήμιο Κύπρου (Αναθέτουσα Αρχή) προκήρυξε τον διαγωνισμό ΤΕΧ 044/11 για παροχή υπηρεσιών συντήρησης μηχανολογικών εγκαταστάσεων και εξοπλισμού σε κτηριακές εγκαταστάσεις του.
Ο διαγωνισμός δημοσιεύθηκε την 1.2.2012 στο Ηλεκτρονικό Σύστημα Δημοσίων Συμβάσεων του Γενικού Λογιστηρίου και διεξήχθη με βάση την ανοικτή διαδικασία αξιολόγησης, με κριτήριο ανάθεσης τη χαμηλότερη εντός προδιαγραφών προσφορά.
Στις 5.3.2012, η Αναθέτουσα Αρχή εξέδωσε διευκρινίσεις/τροποποιήσεις επί των εγγράφων του διαγωνισμού προς όλους τους ενδιαφερόμενους οικονομικούς φορείς και, στη συνέχεια, όλες οι προσφορές, συμπεριλαμβανομένων και αυτών των αιτητών και του EM, αξιολογήθηκαν από την Επιτροπή Αξιολόγησης, η οποία υπέβαλε σχετική έκθεση στο Συμβούλιο Προσφορών στις 23.3.2012, με ομόφωνη εισήγηση για κατακύρωση στο ενδιαφερόμενο μέρος.
Ακολούθως, το Συμβούλιο Προσφορών, υιοθετώντας την εισήγηση, αποφάσισε την ανάθεση της σύμβασης στο ενδιαφερόμενο μέρος, το οποίο υπέβαλε τη χαμηλότερη τιμή.
Οι αιτητές, μετά την γνωστοποίηση του αποτελέσματος του διαγωνισμού, υπέβαλαν στις 20.4.2011, ιεραρχική προσφυγή ενώπιον της Αναθεωρητικής Αρχής, η οποία αποφάσισε την έκδοση προσωρινών μέτρων για αναστολή της διαδικασίας ανάθεσης ή εκτέλεσης πράξης ή απόφασης της Αναθέτουσας Αρχής ή της υπογραφής της σύμβασης του διαγωνισμού, μέχρι την έκδοση τελικής απόφασης επί της προσφυγής.
Τελικά, η Αναθεωρητική Αρχή, κατόπιν ακροαματικής διαδικασίας, εξέδωσε στις 28.8.2012 την επίδικη απόφασή της, με την οποία απέρριψε την ιεραρχική προσφυγή και επικύρωσε την απόφαση της Αναθέτουσας Αρχής.
Αξιώνοντας την ακύρωση της επίδικης απόφασης, οι αιτητές υποστηρίζουν ότι αυτή πάσχει για τους ακόλουθους λόγους:
(1) Η προσφορά του ενδιαφερόμενου μέρους παραβιάζει ουσιώδεις όρους ή/και προδιαγραφές των εγγράφων του διαγωνισμού.
(2) Η αιτιολογία της Αναθέτουσας Αρχής αναφορικά με την αποδοχή της ελλιπούς και παράτυπης συμπλήρωσης του εντύπου 9Α από το ενδιαφερόμενο μέρος είναι ανεπαρκής.
(3) Παραβιάστηκε το ενιαίο μέτρο κρίσης.
(4) Υπάρχει έλλειψη δέουσας έρευνας και πλάνη.
Είναι η θέση των αιτητών ότι η προσφορά του ενδιαφερόμενου μέρους παρουσίαζε απόκλιση από τους ακόλουθους ουσιώδεις όρους και προδιαγραφές της προκήρυξης και, συνεπώς, η κατακύρωση του διαγωνισμού σ' αυτήν ήταν παράνομη:
(α) Δεν τηρήθηκε η πρόνοια 6.1 του Παραρτήματος ΙΙ, Όροι εντολής και Τεχνικές Προδιαγραφές, γιατί τέθηκε ως υπεύθυνος έργου στο Έντυπο 8 (Υπόδειγμα Πίνακα Παρουσίασης Ομάδας Έργου), ο Δαμιανός Γεωργίου, για τον οποίο δεν έχει συμπεριληφθεί στο Έντυπο 5 (Υπόδειγμα Βιογραφικού Σημειώματος) βιογραφικό σημείωμα, με αποτέλεσμα να μην υπάρχουν στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι το εν λόγω πρόσωπο είχε την ιδιότητα του Μηχανολόγου Μηχανικού και κατά πόσο διέθετε 10ετή τουλάχιστον πείρα σε συντήρηση παρόμοιου εξοπλισμού.
(β) Ενώ στο Έντυπο 8 δηλώθηκαν από το ενδιαφερόμενο μέρος ως Ομάδα Έργου οι Κώστας Χαριλάου, Σοφρώνης Σοφρωνίου, Δαμιανός Γεωργίου και Ιωάννης Παντέλας, τα βιογραφικά των δύο τελευταίων δεν συμπεριλήφθηκαν στο Έντυπο 5 και, αντί αυτών, παρατέθηκαν τα βιογραφικά του Κώστα Χαραλάμπους, Μιχαλάκη Πετρίδη και Αγαθοκλή Ζάγκουλου, οι οποίοι δεν είχαν συμπεριληφθεί ως μέλη της Ομάδας Έργου και ούτε τους είχε ανατεθεί κάποια συγκεκριμένη εργασία ή ρόλος στην εκτέλεση του έργου.
Σύμφωνα με τους αιτητές, αυτό είχε ως αποτέλεσμα να παρουσιάζεται στο Έντυπο 8 μια Ομάδα Έργου απαρτιζόμενη από τέσσερα άτομα, από τα οποία προκύπτει ότι μόνο ο Χαριλάου διέθετε την ιδιότητα του Μηχανολόγου Μηχανικού, προσόν που θα έπρεπε απαραίτητα να κατέχει ο Βασικός Εμπειρογνώμονας 1, Δαμιανός Γεωργίου. Επιπρόσθετα, δεν είναι σαφές αν το προσόν αυτό διέθεταν τα μέλη της Ομάδας Έργου, Δ. Γεωργίου και Ι. Παντέλας, εφόσον δεν προσκομίστηκαν τα βιογραφικά τους.
(γ) Δεν έγινε αναλυτική περιγραφή από το ενδιαφερόμενο μέρος της οργανωτικής δομής της Ομάδας Έργου και των καθηκόντων που θα ανατίθεντο σ' αυτή, όπως προέβλεπε η παράγραφος 8.3.1.2 (Τεχνική Προσφορά) του Μέρους Α΄ (Οδηγίες προς Οικονομικούς Φορείς) των εγγράφων του διαγωνισμού.
Επικαλούμενοι, περαιτέρω, τις παραγράφους 4.2 (Περιεχόμενα Εγγράφων του Διαγωνισμού), 8.3.1.1. (Δικαιολογητικά Συμμετοχής) και 8.3.1.2 (Τεχνική Προσφορά) του Μέρους Α΄, καθώς και την πρόνοια του όρου 6.1 (Στελέχωση της Ομάδας Έργου του Αναδόχου) του Παραρτήματος ΙΙ, οι αιτητές εισηγούνται ότι, τόσο η υποβολή, όσο και η δέουσα συμπλήρωση των Εντύπων 5 και 8, αναφορικά με τα βιογραφικά σημειώματα και την παρουσίαση της Ομάδας Έργου, ήταν υποχρεωτική και ότι το ενδιαφερόμενο μέρος υπείχε υποχρέωση να δηλώσει τα στοιχεία ολόκληρης της Ομάδας Έργου που θα αναλάμβανε να διεκπεραιώσει το αντικείμενο της σύμβασης.
Αποτελεί θέση των αιτητών ότι οι πιο πάνω όροι, λόγω της γραμματικής διατύπωσης τους και δεδομένου ότι η παράγραφος 6.1 αναφέρεται ειδικά στη στελέχωση της Ομάδας Έργου και υπάγεται στο Παράρτημα ΙΙ που αφορά τους «Όρους Εντολής», είναι ουσιώδεις όροι του διαγωνισμού και, κατά συνέπεια, λανθασμένα η Αναθεωρητική Αρχή αποφάσισε ότι επρόκειτο για προϋποθέσεις που θα έπρεπε να πληρούνται από τον Ανάδοχο κατά την υπογραφή της σύμβασης και, συνεπώς, δεν αποτελούσαν στοιχεία αξιολόγησης της προσφοράς.
Θα προχωρήσω στην εξέταση των επίδικων όρων των εγγράφων του Διαγωνισμού.
Το Μέρος Α, το οποίο τιτλοφορείται ως «Οδηγίες προς Οικονομικούς Φορείς», ορίζει στην παράγραφο 8.3.1.1 (Δικαιολογητικά Συμμετοχής) ότι, για σκοπούς πιστοποίησης των τεχνικών και επαγγελματικών ικανοτήτων του Προσφέροντα, θα πρέπει να προσκομίζονται:
«5(α).....................................
(ε) Αναλυτικά Βιογραφικά Σημειώματα των βασικών εμπειρογνωμόνων (όπως αυτοί ορίζονται στην παράγραφο 6.1 του Παραρτήματος ΙΙ ΟΡΟΙ ΕΝΤΟΛΗΣ - ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ) της Ομάδας Έργου σε τυποποιημένη μορφή, σύμφωνα με το υπόδειγμα (Έντυπο 5) που περιλαμβάνεται στο Προσάρτημα των Εγγράφων Διαγωνισμού».
Σύμφωνα με την παράγραφο 8.3.1.2 (Τεχνική Προσφορά) του Μέρους Α΄(Οδηγίες προς Οικονομικούς Φορείς):
«Η Τεχνική προσφορά περιλαμβάνει τα στοιχεία που αφορούν την προτεινόμενη Ομάδα Έργου.
1. Τα στοιχεία που αφορούν την προτεινόμενη ομάδα του Έργου περιλαμβάνουν:
(α) Αναλυτική περιγραφή της οργανωτικής δομής της Ομάδας Έργου και των ρόλων/καθηκόντων των μελών της.
(β) Παρουσίαση της Ομάδας Έργου, με τη συμπλήρωση του Πίνακα (Έντυπο 8) ο οποίος περιλαμβάνεται στο Προσάρτημα των Εγγράφων Διαγωνισμού.
(γ) Παράθεση Βιογραφικών Σημειωμάτων των λοιπών εμπειρογνωμόνων (όπως αυτοί ορίζονται στην παράγραφο 6.1 του Παραρτήματος ΙΙ ΟΡΟΙ ΕΝΤΟΛΗΣ - ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ των Εγγράφων Διαγωνισμού) της Ομάδας Έργου σε τυποποιημένη μορφή, σύμφωνα με το υπόδειγμα (Έντυπο 5) που περιλαμβάνεται στο Προσάρτημα των Εγγράφων Διαγωνισμού.
(δ) Σε περίπτωση που στην Ομάδα Έργου περιλαμβάνονται λοιποί εμπειρογνώμονες (όπως αυτοί ορίζονται στην παράγραφο 6.1 του Παραρτήματος ΙΙ ΟΡΟΙ ΕΝΤΟΛΗΣ - ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ των Εγγράφων Διαγωνισμού) που δεν είναι μόνιμοι εργοδοτούμενοι του Προσφέροντα, θα πρέπει να υποβληθούν δηλώσεις των προσώπων αυτών, με τις οποίες θα δηλώνεται ότι υπάρχει σχετική συμφωνία συνεργασίας με τον Προσφέροντα και ότι αποδέχονται τους όρους του διαγωνισμού».
Η παράγραφος 6.1, η οποία αποτελεί μέρος του Παραρτήματος ΙΙ (Όροι Εντολής - Τεχνικές Προδιαγραφές) των εγγράφων, προβλέπει τα εξής:
«Ο ανάδοχος πρέπει απαραίτητα να εργοδοτεί ως υπεύθυνο του Έργου Μηχανολόγο Μηχανικό με 10ετή τουλάχιστο πείρα σε συντήρηση παρόμοιας Φύσης Εξοπλισμού. Νοείται ότι ο Μηχανολόγος Μηχανικός εταιρείας με βάση την Κυπριακή Νομοθεσία θα πρέπει να είναι πλήρες μέλος του ΕΤΕΚ με ισχύουσα άδεια εξασκήσεως επαγγέλματος.
Επιπρόσθετα του Μηχανολόγου Μηχανικού ο Ανάδοχος θα πρέπει να εργοδοτεί Τεχνικό Μηχανικό με 5ετή τουλάχιστο πείρα ο οποίος θα εποπτεύει τους Τεχνικούς του Αναδόχου που θα επιλαμβάνονται των εργασιών Προληπτικές και Επιδιορθωτικής Συντήρησης των Μηχανολογικών Εγκαταστάσεων και Εξοπλισμού του Πανεπιστημίου.
Ο Ανάδοχος θα πρέπει να εργοδοτεί και Τεχνικούς με κύριες ειδικότητες Ψυκτικούς, Υδραυλικούς και Ηλεκτρολόγους με 5ετή τουλάχιστο πείρα.
Ο Ανάδοχος θα πρέπει να εργοδοτεί άτομα τα οποία θα έχουν την ικανότητα και τεχνογνωσία επίλυσης προβλημάτων που αφορούν στο σύστημα Building Management System (B.M.S.) το οποίο εξυπηρετεί τις Μηχανολογικές Εγκαταστάσεις και Εξοπλισμό του πανεπιστημίου.
Ο προσφοροδότης στο Έντυπο 8 και Έντυπο 5 θα δηλώσει ολόκληρη την Ομάδα Έργου που θα αναλάβει τη συντήρηση των Μηχανολογικών Εγκαταστάσεων και Εξοπλισμού του Πανεπιστημίου.
Όλα τα στελέχη της Ομάδας Έργου του Αναδόχου που έχουν ένα κρίσιμο ρόλο στην εκτέλεση της σύμβασης αναφέρονται ως βασικοί εμπειρογνώμονες. Τα απαραίτητα προσόντα των βασικών εμπειρογνωμόνων για την παρούσα Σύμβαση είναι τα ακόλουθα:
Βασικός Εμπειρογνώμονας 1: Υπεύθυνος Αναδόχου
Μηχανολόγος Μηχανικός
10ετή πείρα σε συντήρηση παρόμοιας φύσης Εγκαταστάσεων και Εξοπλισμού
Πλήρες μέλος ΕΤΕΚ
Βασικός Εμπειρογνώμονας 2:
Τεχνικός Μηχανικός
5ετή πείρα σε συντήρηση παρόμοιας φύσης Εγκαταστάσεων και Εξοπλισμού
Ανώτερη Εκπαίδευση στη Μηχανολογία κλπ.
Οι προσφέροντες μπορούν να στελεχώσουν την Ομάδα έργου και με άλλους εμπειρογνώμονες (λοιποί εμπειρογνώμονες), πέραν των ως άνω αναφερθέντων βασικών εμπειρογνωμόνων, στην περίπτωση που κρίνουν ότι είναι απαραίτητοι για την επιτυχή υλοποίηση του Αντικειμένου της Σύμβασης.
Το κόστος του προσωπικού υποστήριξης πρέπει να συνυπολογιστεί στο κόστος της Σύμβασης ή στις τιμές χρέωσης της ανθρωποαπασχόλησης των εμπειρογνωμόνων (ανάλογα με τον τύπο της Σύμβασης)».
H Aναθεωρητική Αρχή, εξετάζοντας την επιχειρηματολογία που αναπτύχθηκε ενώπιόν της και η οποία είναι πανομοιότυπη με τα όσα υποστηρίζουν και εδώ οι αιτητές αναφορικά με την τήρηση των πιο πάνω όρων από το ενδιαφερόμενο μέρος, παρέθεσε αυτούσιο τον όρο 6.1 και κατέληξε στα εξής:
«Αυτό το οποίο απαιτείται από τους πιο πάνω όρους του Διαγωνισμού να ικανοποιούν οι προσφέροντες κατά την υποβολή της προσφοράς τους είναι να δηλώσουν στο Έντυπο 8 και στο Έντυπο 5 τα στοιχεία για ολόκληρη την Ομάδα Έργου που θα αναλάβει την συντήρηση των Μηχανολογικών Εγκαταστάσεων και εξοπλισμού του Πανεπιστημίου. Επιπλέον σύμφωνα με τον όρο 8.3.1.1.5(ε) την υποβολή αναλυτικών Βιογραφικών Σημειωμάτων των βασικών εμπειρογνωμόνων της Ομάδας Έργου σε τυποποιημένη μορφή, σύμφωνα με το υπόδειγμα του Εντύπου 5 που περιλαμβάνεται στο Προσάρτημα των Εγγράφων του Διαγωνισμού. Οι Βασικοί Εμπειρογνώμονες όπως προκύπτει από τα ανωτέρω είναι ένας Μηχανολόγος Μηχανικός με 10ετή πείρα και ένας Τεχνικός Μηχανικός με 5ετή πείρα σε συντήρηση παρόμοιας φύσης Εγκαταστάσεων και εξοπλισμού. Οι υπόλοιπες παράγραφοι του όρου 6.1 απευθύνονται ρητά σε «Ανάδοχο», που σημαίνει ότι οι εν λόγω προϋποθέσεις που ορίζονται στις παραγράφους αυτές αφορούν στοιχεία τα οποία θα πρέπει ο Ανάδοχος να πληροί κατά την υπογραφή της σύμβασης και δεν αποτελούν στοιχεία αξιολόγησης για κατακύρωση της προσφοράς.
Μετά από μελέτη της προσφοράς της επιτυχούσας διαπιστώσαμε τα εξής:
(α) Στο Έντυπο 8 - ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ ΟΜΑΔΑΣ ΕΡΓΟΥ αναγράφονται οι κ.κ. Κώστας Χαριλάου ως Συντονιστής του Έργου, Σοφρώνης Σοφρωνίου ως Διευθυντής του Έργου, Δαμιανός Γεωργίου ως Υπεύθυνος του Έργου και Ιωάννης Παντέλα ως Εργοδηγός.
(β) Στον σχετικό Πίνακα με τα στοιχεία μόνιμου προσωπικού της επιτυχούσας (Προσωπικό Προσφέροντα 3.1. Πίνακας Α σελ.10 από 75 της προσφοράς της επιτυχούσας) αναγράφονται και πάλι οι κ.κ. Κώστας Χαριλάου ως Συντονιστής του Έργου, Σοφρώνης Σοφρωνίου ως Διευθυντής του Έργου.
(γ) Στο Έντυπο 5 - Υπόδειγμα Βιογραφικού Σημειώματος υπάρχουν τα βιογραφικά του Κώστα Χαραλάμπους, του Κώστα Χαριλάου, του Πετρίδη Μιχαλάκη, του Σοφρώνη Σοφρωνίου και του Ζάγκουλου Αγαθοκλή.
Από ενδελεχή μελέτη των βιογραφικών σημειωμάτων τουλάχιστον των κ.κ. Κώστα Χαραλάμπους και Σοφρώνη Σοφρωνίου επιβεβαιώνεται η θέση της Α.Α. ότι τα εν λόγω πρόσωπα πληρούν ο ένας την 10ετή πείρα Μηχανολόγου Μηχανικού και ο άλλος 5ετή πείρα Τεχνικού Μηχανικού αντίστοιχα, σε συντήρηση παρόμοιας φύσης Εγκαταστάσεων και Εξοπλισμού και δεν υπάρχει οτιδήποτε το οποίο να αντικρούει την εν λόγω θέση. Επομένως, το γεγονός ότι η επιτυχούσα κατονόμασε στο Έντυπο 8 ως Συντονιστή του έργου τον Κώστα Χαραλάμπους και ως Διευθυντή του Έργου τον Σοφρώνη Σοφρωνίου και όχι Βασικό Εμπειρογνώμονα 1 & 2 θεωρούμε ότι δεν θα μπορούσε ν αποτελέσει λόγο απόρριψης της προσφοράς της επιτυχούσας, εφόσον το ουσιώδες του όρου, ήτο η εργοδότηση απαραιτήτως του Μηχανολόγου Μηχανικού και Τεχνικού Μηχανικού με τη ζητούμενη πείρα.
Πέραν τούτου, δεν θα μπορούσε να αποτελέσει λόγο απόρριψης της προσφοράς της επιτυχούσας το γεγονός ότι δεν υποβλήθηκε το βιογραφικό σημείωμα του Δαμιανού Γεωργίου ο οποίος φαίνεται να καθορίζεται ως Υπεύθυνος Έργου στην Ομάδα Έργου.
Εφόσον δεν υποβλήθηκε το βιογραφικό του σημείωμα προφανώς και δεν λήφθηκε υπόψη κατά την αξιολόγηση από την Επιτροπή Αξιολόγησης. Ο όρος του Διαγωνισμού δεν καθορίζει ακριβή αριθμό των μελών της Ομάδας Έργου εκτός των ζητούμενων Βασικών Εμπειρογνωμόνων 1 & 2 της Ομάδας Έργου. Συνεπώς, αφού τα δύο προαναφερόμενα πρόσωπα (Κώστας Χαραλάμπους και Σοφρώνης Σοφρωνίου) καλύπτουν τις προϋποθέσεις του όρου, το ότι δεν υποβλήθηκε το βιογραφικό σημείωμα του Δαμιανού Γεωργίου είναι άνευ σημασίας.
Επιπρόσθετα, θεωρούμε ότι η απαίτηση για εργοδότηση Τεχνικών με κύριες ειδικότητες Ψυκτικού, Υδραυλικού και Ηλεκτρολόγου με 5ετή τουλάχιστον πείρα και προσώπων που θα έχουν την ικανότητα και τεχνογνωσία επίλυσης προβλημάτων που αφορούν στο σύστημα Βuilding Management System (B.M.S.) το οποίο εξυπηρετεί τις Μηχανολογικές Εγκαταστάσεις και εξοπλισμό του Πανεπιστημίου παραπέμπει σε προϋπόθεση, όπως αναφέραμε πιο πάνω, την οποίαν θα πρέπει να ικανοποιεί ο Ανάδοχος μετά την υπογραφή της Σύμβασης και όχι ο Προσφέροντας.
Τέλος, λαμβάνοντας υπόψη την δυνατότητα της επιτυχούσας να μην περιλάβει καθόλου λοιπούς εμπειρογνώμονες στο Έντυπο 8, καθίσταται σαφές ότι η μη παράθεση του βιογραφικού τους σημειώματος στο Έντυπο 5 δεν αποτελεί απόκλιση από ουσιώδη όρο του διαγωνισμού που θα μπορούσε να οδηγήσει σε ακυρότητα της προσφοράς της.
Σημειώνεται ότι δεν απαιτείται με συγκεκριμένο τύπο η αναλυτική περιγραφή της οργανωτικής δομής της Ομάδας Έργου, η οποία προκύπτει σαφώς από το Έντυπο 8, από το Έντυπο 5 και από τα υπόλοιπα έγγραφα της προσφοράς της επιτυχούσας.
Ως εκ τούτου, οι σχετικοί ισχυρισμοί των Αιτητών αναφορικά με τα εν λόγω σημεία απορρίπτονται ως αβάσιμοι» (ο τονισμός είναι του Δικαστηρίου).»
Σύμφωνα με την πάγια νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου, η προκήρυξη δημόσιου διαγωνισμού συνιστά πράξη κανονιστικού περιεχομένου, η οποία διέπει τη διεξαγωγή του και δεσμεύει όχι μόνο τους προσφοροδότες, αλλά και την ίδια την αρχή που προσφεύγει στο μέτρο αυτό. Η παράβαση ουσιαστικών όρων του διαγωνισμού οδηγεί σε ακυρότητα της απόφασης με την οποία κατακυρώθηκε συγκεκριμένη προσφορά. Μέσα σ' αυτά τα πλαίσια, οι τεχνικές προδιαγραφές που έθεσε η προκήρυξη είναι αναπόσπαστο μέρος των όρων του διαγωνισμού (βλ. Papaetis Medical Co. Ltd v. Δημοκρατία (1998) 3 ΑΑΔ 97).
Στην παρούσα περίπτωση, η ερμηνεία που δόθηκε από την Αναθεωρητική Αρχή και υποστηρίζεται εδώ από τους καθ' ων η αίτηση αναφορικά με την εμβέλεια του όρου 6.1 του διαγωνισμού, ο οποίος αναφέρεται στη στελέχωση της Ομάδας Έργου του Αναδόχου, παραγνωρίζει ότι ο όρος αποτελούσε προαπαιτούμενο έγκυρης προσφοράς.
Σημειώνεται ότι ο όρος 6, αναπόσπαστο μέρος του οποίου αποτελεί και η επίδικη παράγραφος 6.1, έχει τον τίτλο «Απαιτήσεις» και ότι η χρήση της φράσης «Ανάδοχος» συναντάται τόσο σε ότι αφορά την υποχρέωση εργοδότησης των δύο Βασικών Εμπειρογνωμόνων, δηλαδή του Μηχανολόγου Μηχανικού και του Τεχνικού Μηχανικού («ο ανάδοχος πρέπει απαραίτητα να εργοδοτεί.»), αλλά και σε σχέση με την υποχρέωση εργοδότησης των υπόλοιπων Τεχνικών στις ειδικότητες που καθορίζονται στην προκήρυξη («ο Ανάδοχος θα πρέπει να εργοδοτεί και Τεχνικούς με κύριες ειδικότητες.»).
Το ίδιο λεκτικό χρησιμοποιείται επίσης αναφορικά με την εργοδότηση ατόμων με ειδική γνώση του συστήματος Β.Μ.S. («Ο Ανάδοχος θα πρέπει να εργοδοτεί άτομα τα οποία θα έχουν την ικανότητα και τεχνογνωσία επίλυσης προβλημάτων που αφορούν στο σύστημα.»).
Είναι γεγονός ότι στον ίδιο όρο χρησιμοποιείται και η διατύπωση «προσφοροδότης», προς τον οποίον επιβάλλεται η υποχρέωση δήλωσης στα Έντυπα 8 και 5 ολόκληρης της Ομάδας Έργου, ενώ στην προτελευταία παράγραφο γίνεται αναφορά σε «προσφέροντες», οι οποίοι «μπορούν να στελεχώσουν την Ομάδα Έργου και με άλλους εμπειρογνώμονες (λοιποί εμπειρογνώμονες) . σε περίπτωση που κρίνουν ότι είναι απαραίτητοι για την επιτυχή υλοποίηση του αντικειμένου της Σύμβασης».
Το γεγονός ότι στον όρο αυτό γίνεται αναφορά τόσο σε «ανάδοχο» όσο και «προσφοροδότη» και «προσφέροντες», δεν διαφοροποιεί τα δεδομένα.
Ο όρος 6.1 και οι υποχρεώσεις που αυτός επέβαλλε αναφορικά με τη στελέχωση της προτεινόμενης Ομάδας Έργου, συνιστούσε προϋπόθεση και προαπαιτούμενο έγκυρης προσφοράς, η δε τήρησή του θα έπρεπε να αποτελέσει αντικείμενο εξέτασης από την Αναθέτουσα Αρχή, κατά τη διαδικασία επιλογής του καταλληλότερου προσφοροδότη.
Υπό τις περιστάσεις, το εύρημα της Αναθεωρητικής Αρχής, ότι κάποιες από τις απαιτήσεις του όρου 6.1 ήταν απαραίτητες για σκοπούς αξιολόγησης πριν την κατακύρωση, ενώ κάποιες άλλες αφορούσαν τον Ανάδοχο μετά την υπογραφή της σύμβασης, δεν έχει έρεισμα στην προκήρυξη ή στα υπόλοιπα στοιχεία.
Το ίδιο ισχύει και για την παρατήρησή της ότι οι υπόλοιπες παράγραφοι του όρου 6.1 απευθύνονται ρητά σε «Ανάδοχο», εφόσον και η υποχρέωση εργοδότησης των Βασικών Εμπειρογνωμόνων, της πρώτης παραγράφου, όπως έχει διατυπωθεί, απευθύνεται σε «ανάδοχο».
Η εξέταση, όμως, του κατά πόσον οι προτεινόμενοι εμπειρογνώμονες κατέχουν τα προσόντα που επιβάλλει η παράγραφος 6.1 είναι ένα ουσιώδες ζήτημα, η εξέταση του οποίου αναμφίβολα θα έπρεπε να προηγηθεί της κατακύρωσης της σύμβασης.
Πρέπει δε να σημειωθεί ότι στην παράγραφο 1.1. του Μέρους Α (Οδηγίες προς Οικονομικούς Φορείς), αναφορικά με τα «Έγγραφα Διαγωνισμού», διευκρινίζεται ότι τα έγγραφα και στοιχεία που απαιτούνται από το Παράρτημα ΙΙ στο οποίο εμπίπτει, όπως ήδη λέχθηκε και η επίμαχη παράγραφος 6.1, θα πρέπει να υποβάλλονται από τους «Προσφέροντες»:
«Τα έγγραφα που περιλαμβάνουν την Προκήρυξη Σύμβασης, το μέρος Α (Οδηγίες προς τους Οικονομικούς Φορείς) . το Παράρτημα ΙΙ (Όροι Εντολής - Τεχνικές Προδιαγραφές) . το συνημμένο Προσάρτημα με υποδείγματα Εγγυήσεων, Δηλώσεων και Έντυπα, τα οποία περιλαμβάνουν και την Ανάλυση Προσφοράς που, σύμφωνα με τα οριζόμενα στους επί μέρους όρους των Εγγράφων Διαγωνισμού, απαιτείται να υποβληθούν από τους Προσφέροντες, καθώς και οποιαδήποτε τυχόν διορθωτικά έγγραφα».
Όπως προκύπτει από τα έγγραφα που έχουν παρουσιαστεί, δεν υποβλήθηκε ξεχωριστό βιογραφικό σημείωμα για το Δαμιανό Γεωργίου, ο οποίος δηλώθηκε στο Έντυπο 8 του ενδιαφερόμενου μέρους, ως Μέλος της Ομάδας Έργου με την ιδιότητα του Υπεύθυνου Έργου. Η υποβολή του βιογραφικού ήταν απαραίτητη ακόμα και αν το πρόσωπο αυτό - όπως ισχυρίζονται οι καθ΄ων η αίτηση - δεν ήταν Βασικός Εμπειρογνώμονας, δεδομένου ότι η παράγραφος 8.3.1.2 επέβαλλε τη σχετική υποχρέωση και για τους «Λοιπούς Εμπειρογνώμονες» της Ομάδας Έργου.
Απουσιάζει, επίσης, η απαιτούμενη αναλυτική περιγραφή της οργανωτικής δομής της Ομάδας Έργου, με επαρκή εξειδίκευση των ρόλων και καθηκόντων των μελών της, ενώ δεν φαίνεται να έχει τηρηθεί και η υποχρέωση εργοδότησης Τεχνικών με την προβλεπόμενη πείρα στις καθοριζόμενες ειδικότητες. Πέραν τούτων, δεν προκύπτει από τα έγγραφα κατά πόσον το ενδιαφερόμενο μέρος είχε προβεί σε εργοδότηση προσώπων με πιστοποιημένη γνώση του συστήματος R.M.S.
Αναφύεται, επομένως, το ερώτημα κατά πόσον τα καθοριζόμενα, στις παραγράφους 8.3.1.2 και 6.1, στοιχεία και βιογραφικά, τα οποία θα έπρεπε να παρουσιαστούν κατά το χρόνο υποβολής της προσφοράς του ενδιαφερόμενου μέρους και τα οποία, όπως είναι αποδεκτό από την Αναθεωρητική Αρχή, δεν προσκομίστηκαν, συνιστούσαν ουσιώδεις όρους των εγγράφων του διαγωνισμού.
Όπως έχει κατ' επανάληψη νομολογηθεί, η κρίση κατά πόσον ο όρος που παραβιάζεται αποτελεί ουσιώδη ή μη πρόνοια, ανήκει στο Δικαστή.
Το κριτήριο για τον καθορισμό της σημασίας όρου είναι αντικειμενικό και συναρτάται με τη σημασία που ενέχει η τήρησή του για την απόφαση κατακύρωσης της προσφοράς. Ένας όρος θεωρείται ουσιώδης αναλόγως με το κατά πόσο παραβίασή του θα οδηγούσε σε απόρριψη της προσφοράς (βλ. ΑΗΚ v Bunk Oil AG. (1997) 3 AAΔ 182, Ε. Φιλίππου Λτδ. v. Κυπριακής Δημοκρατίας (2004) 3 ΑΑΔ 389, Tamassos Tabacco Supplies Co v. Δημοκρατίας (1992) 3 ΑΑΔ 60).
Δεδομένης της πολύπλευρης φύσης του αντικειμένου του διαγωνισμού και της ανάλογης εξειδίκευσης που απαιτείτο από το ευρύ φάσμα εργασιών που επρόκειτο να ανατεθεί στον επιτυχόντα προσφοροδότη, το θέμα της διασφάλισης της κατοχής των καθοριζόμενων στην προκήρυξη προσόντων από τους ειδικούς που προορίζονταν να αναλάβουν την εκτέλεση του έργου ήταν πρωταρχικής σημασίας και καθιστούσε τις πιο πάνω πάνω προδιαγραφές στην ολότητά τους, κρίσιμες. Άλλωστε, με βάση τους όρους του Διαγωνισμού που καθορίζουν τις προϋποθέσεις συμμετοχής, η υποβολή των πιο πάνω στοιχείων ήταν επιβεβλημένη για σκοπούς αξιολόγησης της προσφοράς.
Νοουμένου ότι, στην προκειμένη περίπτωση, τα έγγραφα του διαγωνισμού επέβαλλαν την υποβολή βιογραφικού σημειώματος για το Δαμιανό Γεωργίου, ανεξαρτήτως του αν αυτός θα συμπεριλαμβανόταν στους «Βασικούς» ή στους «Λοιπούς Εμπειρογνώμονες» και, επιπρόσθετα, αναλυτική περιγραφή της οργανωτικής Δομής της Ομάδας Έργου και των αντίστοιχων ρόλων και καθηκόντων του κάθε μέλους της, όπως και τη δέουσα συμπλήρωση και υποβολή του υπόλοιπου προβλεπόμενου εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού (Τεχνικούς στις προβλεπόμενες ειδικότητες και άτομα με γνώση του συστήματος Β.Μ.S.), τα στοιχεία αυτά δεν ήταν δυνατό να παρακαμφθούν. Επρόκειτο για ουσιώδεις όρους του διαγωνισμού, η παραβίαση των οποίων, καθιστούσε την προσφορά του ενδιαφερόμενου μέρους υποκείμενη σε αποκλεισμό.
Για τους πιο πάνω λόγους, η προσφυγή επιτυγχάνει, με €1.300 έξοδα, πλέον ΦΠΑ υπέρ των αιτητών. Η επίδικη απόφαση ακυρώνεται.
Κ. Σταματίου,
/ΧΤΘ Δ.