public Γιασεμή, Γιασεμής Ν. Χριστάκης Θ. Χριστάκη, για τον Αιτητή. Μάριος Στυλιανού, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα, για τους Καθ' ων η Αίτηση. CY AD Κύπρος Ανώτατο Δικαστήριο 2015-10-30 el Τμήμα Νομικών Εκδόσεων, Ανώτατο Δικαστήριο ΜΑΡΙΟΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ν. ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΕΩΝ, ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΕΩΝ, Υπόθεση Αρ.1416/2011, 30/10/2015 Δικαστική Απόφαση

ECLI:CY:AD:2015:D722

 

ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ

ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ

 

(Υπόθεση Αρ.1416/2011)

 

30 Οκτωβρίου, 2015

 

[Γ.Ν. ΓΙΑΣΕΜΗΣ, Δ/στής]

 

ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 25, 28, 35 ΚΑΙ 146

ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ

 

 

ΜΑΡΙΟΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ,

 

Αιτητής,

ν.

 

 

ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΕΩΝ, ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΕΩΝ,

 

Καθ' ων η Αίτηση.

_________________________

 

Χριστάκης Θ. Χριστάκη, για τον Αιτητή.

Μάριος Στυλιανού, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα, για τους Καθ' ων η Αίτηση.

_________________________

 

 

Α Π Ο Φ Α Σ Η

 

 

Γ.Ν. ΓΙΑΣΕΜΗΣ, Δ.:  Αντικείμενο της παρούσας προσφυγής είναι η νομιμότητα της απόφασης του Διευθυντή Κοινωνικών Ασφαλίσεων, με την οποία απορρίφθηκε αίτημα του αιτητή όπως του χορηγηθεί επίδομα ανεργίας.  Στην επιστολή ημερομηνίας 8.8.2011, με την οποία κοινοποιήθηκε στον αιτητή η προσβαλλόμενη απόφαση, ως λόγος απόρριψης αναφέρεται:  «σύμφωνα με κατάθεσή σας συμβάλλετε στην διεξαγωγή των εργασιών της εταιρείας σας».

 

Είχε προηγηθεί αίτημα του αιτητή, ημερομηνίας 15.4.2011, για καταβολή προς αυτόν επιδόματος ανεργίας.  Από την εξέτασή του, διαπιστώθηκε ότι ο ίδιος ήταν ο μοναδικός Διευθυντής των εταιρειών "Marios Apostolou Proper Ltd" και "Palatino Developments Ltd", κύρια δραστηριότητα των οποίων ήταν η ανάπτυξη οικοδομικών σχεδίων.  Ως εκ τούτου, δόθηκαν οδηγίες από το Διευθυντή Υπηρεσιών Κοινωνικών Ασφαλίσεων να διερευνηθεί κατά πόσο αυτός συνέβαλλε στη διεξαγωγή των εργασιών των εν λόγω εταιρειών.

 

Τα γεγονότα τα οποία, περαιτέρω, περιβάλλουν την προσφυγή, στο βαθμό και στην έκταση που ενδιαφέρουν, είναι τα ακόλουθα:  Στις 20.5.2011, ο αιτητής κλήθηκε και έδωσε κατάθεση στην Επιθεωρήτρια του Επαρχιακού Γραφείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων Λεμεσού, η οποία είχε αναλάβει την εξέταση του αιτήματός του.  Ισχυρίστηκε ότι απασχολείτο ως μισθωτός στην Palatino Developments Ltd, ασκώντας τα καθήκοντα του Γενικού Διευθυντή.  Αναγκάστηκε, όμως, να τερματίσει την εν λόγω απασχόλησή του στις 28.2.2011, λόγω ουσιαστικής μείωσης του κύκλου εργασιών της εταιρείας.  Καθώς ανέφερε, για τον ίδιο λόγο, απολύθηκαν, στη συνέχεια, άλλοι δύο υπάλληλοι της εταιρείας.  Δήλωσε, επίσης, ότι, παρά τα πιο πάνω δεδομένα, αποφάσισε να συνεχίσει τη λειτουργία της εταιρείας, με την ελπίδα ότι οι οικονομικές συνθήκες θα αλλάξουν.  Σημείωσε δε πως, γι' αυτόν ακριβώς το λόγο, προφανώς, με δική του απόφαση, παρέμειναν και εξακολουθούν να εργάζονται στην εταιρεία δύο άτομα, ως τμηματάρχες, τα οποία γνωρίζουν πολύ καλά τη δουλειά και μπορούν να αναλάβουν τη διαχείριση της εταιρείας, χωρίς την παρουσία του.  Επιπρόσθετα, επεσήμανε ότι σπάνια επισκέπτεται την εταιρεία και το μόνο που κάνει για λογαριασμό της είναι να υπογράφει επιταγές ή κάποια έγγραφα, αφού μόνο αυτός έχει δικαίωμα υπογραφής.  ΄Οσον αφορά την εταιρεία Marios Apostolou Proper Ltd., υποστήριξε ότι την ίδρυσε, με σκοπό την εξασφάλιση μιας συγκεκριμένης δουλειάς.  Επειδή, όμως, το όλο πλάνο, τελικά, δεν ευοδώθηκε, απέλυσε και τη μοναδική υπάλληλο που είχε, στο μεταξύ, προσλάβει.

 

Ακολούθως, αφού λήφθηκαν από την Palatino Developments Ltd φορολογικές δηλώσεις Φ.Π.Α. και ισοζύγιο (καταστάσεις λογαριασμών) από την 1.1.2011 έως την 31.5.2011, καθώς, επίσης, ανάλυση του προσωπικού λογαριασμού του αιτητή και αφού έγινε έλεγχος στα μισθολόγια της εταιρείας και δε φάνηκε ο αιτητής να πήρε μισθό μετά τις 28.2.2011, που αυτός τερμάτισε την εργασία του, η Επαρχιακή Λειτουργός Κοινωνικών Ασφαλίσεων Λεμεσού υπέβαλε έκθεση, ημερομηνίας 15.7.2011, στο Διευθυντή Υπηρεσιών Κοινωνικών Ασφαλίσεων, για να αποφασίσει ο ίδιος σχετικά με το αίτημα του αιτητή.  Στη συνέχεια, ο Διευθυντής απέρριψε την αίτηση, όπως, πιο πάνω, αναφέρεται.

 

Ο ευπαίδευτος συνήγορος του αιτητή, παρά το ότι, στο αιτητικό της προσφυγής, πρόβαλε διάφορους λόγους για ακύρωση της προσβαλλόμενης απόφασης, με τη γραπτή του αγόρευση, επικεντρώθηκε, ουσιαστικά, σε δύο μόνο νομικούς ισχυρισμούς· συγκεκριμένα, ότι αυτή είναι αποτέλεσμα:  (α) πλάνης περί το νόμο, γιατί στηρίχτηκε σε εξωγενές κριτήριο και (β) μη δέουσας έρευνας, έλλειψης αιτιολογίας και πλάνης περί τα πράγματα.  Από πλευράς των καθ' ων η αίτηση, υποστηρίζεται η ορθότητα και η νομιμότητα της προσβαλλόμενης απόφασης και ζητείται η απόρριψη της προσφυγής.

 

Με τον πρώτο ακυρωτικό λόγο, ο αιτητής υποστηρίζει ότι, στην προκειμένη περίπτωση, οι καθ' ων η αίτηση οδηγήθηκαν σε απορριπτική απόφαση, με αιτιολογία εκτός νόμου και βασισμένη σε εξωγενές κριτήριο.  ΄Ερεισμα για τη συγκεκριμένη εισήγηση αποτέλεσαν οι προϋποθέσεις του δικαιώματος σε επίδομα ανεργίας, όπως αυτές καθορίζονται στο άρθρο 31 του περί Κοινωνικών Ασφαλίσεων Νόμου του 2010, (Ν. 59(Ι)/2010), όπως αυτός έχει τροποποιηθεί.

 

Είναι προφανές, κατά τον αιτητή, πως, σύμφωνα με τις πρόνοιες των εδαφίων (1) και (4)(β) του εν λόγω άρθρου[1], το επίδομα ανεργίας καταβάλλεται σε ασφαλισμένο μισθωτό πρόσωπο που ικανοποιεί τις προϋποθέσεις εισφοράς και είναι άνεργο, ικανό και διαθέσιμο για εργασία.  Ως εκ τούτου, υποστηρίζει, συναφώς, ο αιτητής, το ζητούμενο προς διερεύνηση από τους καθ' ων η αίτηση ήταν να διαπιστώσουν αν αυτός ικανοποιούσε τις πιο πάνω προϋποθέσεις και όχι αν συνέβαλλε στη διεξαγωγή των εργασιών της εταιρείας του.  Οι καθ' ων η αίτηση, επισημαίνει, όφειλαν να περιοριστούν στην έρευνα περί εφαρμογής ή μη των κριτηρίων του Νόμου και, σε σχέση με αυτά, να αιτιολογήσουν την όποια απόφασή τους.  Η συμβολή προσώπου αιτουμένου επιδόματος ανεργίας στη διεξαγωγή εργασιών εταιρείας, τονίζει, δεν αναφέρεται στο Νόμο ως κριτήριο μη παροχής του.  Αποτελεί εξωγενές κριτήριο, το οποίο υιοθετήθηκε αποκλειστικά από τους καθ' ων η αίτηση, οι οποίοι όχι μόνο το επικαλέστηκαν αλλά στήριξαν και την απόφασή τους σε αυτό.  Συνεπώς, το εν λόγω κριτήριο δεν έπρεπε να ληφθεί υπόψη.  ΄Αλλωστε, καταλήγει η εισήγηση, είναι καλά νομολογημένο ότι η λήψη υπόψη εξωγενών ή άσχετων κριτηρίων οδηγεί σε ακύρωση της προσβαλλόμενης πράξης.  Ενδεικτικά, παραπέμπει, μεταξύ άλλων, στην υπόθεση Christos Konnaris and Another v. Republic (Committee of Educational Service) (1974) 3 C.L.R. 377.

 

Οι πιο πάνω αιτιάσεις του αιτητή δε γίνονται δεκτές.  Ναι μεν ο Νόμος θέτει συγκεκριμένες προϋποθέσεις, που πρέπει να ικανοποιούνται, για να καταβάλλεται στον εκάστοτε ενδιαφερόμενο το επίδομα ανεργίας, από την άλλη, όμως, δεν πρέπει να διαφεύγει της προσοχής ότι η κάθε περίπτωση που εξετάζεται είναι ξεχωριστή και, κατά συνέπεια, πρέπει να διερευνάται, κάθε φορά, στη βάση των δικών της διαφορετικών δεδομένων.  Ως εκ τούτου, κρίνεται πως οι συνθήκες που περιέβαλλαν την περίπτωση του αιτητή ήταν τέτοιες, που, ουσιαστικά, επέβαλλαν τη διερεύνηση του κατά πόσο αυτός συνέβαλλε στη διεξαγωγή των εργασιών της εταιρείας του.  ΄Αλλωστε, οι καθ' ων η αίτηση, στην ένστασή τους, σημειώνουν ότι, όταν αιτητής επιδόματος ανεργίας είναι διευθυντής εταιρείας που δεν έχει κλείσει, ακολουθείται, πάντοτε, η πρακτική να διερευνάται η συμβολή του στη διεξαγωγή των εργασιών της· πόσο μάλλον όταν η εταιρεία ανήκει στον ίδιο τον ενδιαφερόμενο.

 

Το γεγονός ότι ο αιτητής δήλωσε άνεργος μετά τον τερματισμό, από τον ίδιο, της απασχόλησής του στη δική του εταιρεία, στην οποία ήταν ο μοναδικός Διευθυντής, δεν τον καθιστούσε, αυτόματα, και δικαιούχο επιδόματος ανεργίας.  Συγκεκριμένα, εκ των πραγμάτων, δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ως άνεργος, με την έννοια των προνοιών, ανωτέρω, της σχετικής νομοθεσίας.  Αυτός, ως ο μοναδικός διευθυντής της εταιρείας, η οποία συνεχίζει να διεξάγει εργασίες, εργοδοτώντας, μάλιστα, για τον εν λόγω σκοπό, και δύο άτομα ως προσωπικό, έχει, γενικά, προσωπική ευθύνη για την καθημερινή λειτουργία της και είναι υπόλογος γι' αυτήν όπου δει.  Η συγκεκριμένη εμπλοκή του, ανεξαρτήτως της έκτασής της, συνιστά, οπωσδήποτε, ουσιαστική συμβολή, από μέρους του,  στη διεξαγωγή των εργασιών της εταιρείας, ώστε αυτός να μη θεωρείται άνεργος, για σκοπούς της προαναφερθείσας νομοθεσίας.

 

Με το δεύτερο λόγο ακύρωσης, ο αιτητής υποστηρίζει ότι η προσβαλλόμενη απόφαση είναι αποτέλεσμα μη δέουσας έρευνας, έλλειψης αιτιολογίας και πλάνης περί τα πράγματα.  Αμφισβητεί, ειδικότερα, το συμπέρασμα του Διευθυντή ότι ο ίδιος συμβάλλει στη διεξαγωγή των εργασιών της εταιρείας του, αφού δεν υπάρχει οποιαδήποτε αναφορά είτε στον τρόπο συμβολής του είτε στις εργασίες της εταιρείας, όποιες και αν είναι αυτές.

 

Ούτε οι εν λόγω ισχυρισμοί του αιτητή ευσταθούν.  Πέραν του ότι αυτοί καταρρίπτονται από τα όσα ο ίδιος κατέθεσε στην Επαρχιακή Λειτουργό, διαπιστώνεται, συγχρόνως, πως τα ενώπιον του Δικαστηρίου στοιχεία και, δη, η έκθεση της Επαρχιακής Λειτουργού, δεικνύουν ξεκάθαρα ότι οι καθ' ων η αίτηση, πριν προχωρήσουν στην έκδοση της προσβαλλόμενης απόφασης, ερεύνησαν επισταμένα και δεόντως όλα όσα αφορούσαν τον αιτητή, ικανοποιώντας τις αρχές που έχει θέσει, προς τούτο, η σχετική νομολογία, (βλ. Ράφτης ν. Δημοκρατίας κ.ά. (2002) 3 Α.Α.Δ. 345, σελίδα 366).  Επομένως, διαπιστώνεται ότι έχει διεξαχθεί η δέουσα, υπό τις περιστάσεις, έρευνα.  Στη βάση της ίδιας διαπίστωσης, απορρίπτεται και ο ισχυρισμός περί πραγματικής πλάνης, αφού οι καθ' ων η αίτηση εκτίμησαν ορθά τα πραγματικά περιστατικά της υπόθεσης, σε συσχετισμό με τις απαιτήσεις της συγκεκριμένης νομοθεσίας.  Τέλος, ούτε η εισήγηση περί έλλειψης αιτιολογίας ευσταθεί.  Στην επιστολή ημερομηνίας 8.8.2011, καταγράφεται ξεκάθαρα ο λόγος για τον οποίο απορρίφθηκε η αίτηση του αιτητή.  Η αιτιολογία μπορεί να είναι περιληπτική, συμπληρώνεται, όμως, από τα στοιχεία του φακέλου, (βλ. Φράγκου ν. Δημοκρατίας (1998) 3 Α.Α.Δ. 270).

 

΄Ενα θέμα που ηγέρθη σε σχέση με τον πιο πάνω ισχυρισμό αφορά εισήγηση, εκ μέρους του αιτητή, ότι η Επαρχιακή Λειτουργός, με το να μη λάβει καταθέσεις από τις δύο υπαλλήλους που εξακολουθούσαν να εργάζονται στην εταιρεία, γιατί, από συνομιλίες που αυτή είχε μαζί τους, τις θεώρησε αναξιόπιστες, στέρησε από το Διευθυντή τη δυνατότητα ο ίδιος να ελέγξει αυτές τις καταθέσεις και να αποφασίσει ανάλογα.  Η εν λόγω εισήγηση, σαφώς, δεν ευσταθεί.  Το Δικαστήριο, σύμφωνα με τη νομολογία, δε δύναται να προβαίνει σε επανεκτίμηση των γεγονότων και να υποκαθιστά την κρίση της αρμόδιας αρχής με τη δική του.  Ο δικαστικός έλεγχος περιορίζεται στον έλεγχο της νομιμότητας της προσβαλλόμενης πράξης.  Πέραν αυτού, το άρθρο 69 του Ν. 59(Ι)/2010 παρέχει διακριτική ευχέρεια σε λειτουργό να καταλήγει σε σχετικά συμπεράσματα, μετά τη συλλογή πληροφοριών και στοιχείων, όμως, η τελική απόφαση ανήκει στο Διευθυντή.

 

Υπό το φως όλων των προαναφερθέντων, η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται, με βάση το ΄Αρθρο 146.4(α) του Συντάγματος, η δε προσφυγή απορρίπτεται, με €1.100,00 έξοδα υπέρ των καθ' ων η αίτηση και εναντίον του αιτητή.

 

 

 

 

 

 

 

                                                          Γ.Ν. Γιασεμής,

                                                                 Δ.

 

/ΜΠ