|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ECLI:CY:AD:2015:D623
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υπόθεση Αρ. 216/2013)
24 Σεπτεμβρίου, 2015
[Λ. ΠΑΡΠΑΡΙΝΟΣ, Δ/ΣΤΗΣ]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 146, 28 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
Israel Ishmael, Kέντρο Αιτητών Ασύλου Κοφίνου-Λάρνακα
Αιτητή
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ,
ΜΕΣΩ ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΑΡΧΗΣ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ
Καθ΄ ων η Αίτηση
--------------------------
Β. Χατζηχάννας, για τους Αιτητές
Ε. Καρακάννα (κα), για τους Καθ΄ ων η Αίτηση
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΠΑΡΠΑΡΙΝΟΣ, Δ.:, O αιτητής υπέβαλε αίτηση ασύλου στις 4/12/11 και κλήθηκε σε συνέντευξη από την Υπηρεσία Ασύλου στις 18/1/12 στην οποία του ζητήθηκε να προσκομίσει όλα τα σχετικά με το αίτημα του έγγραφα. Στον αιτητή διεξήχθη και δεύτερη συμπληρωματική συνέντευξη στις 15/3/12, μετά από έκθεση/εισήγηση του αρμοδίου λειτουργού προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας ,με την οποία η αξιοπιστία του κρίθηκε προβληματική λόγω ύπαρξης σοβαρών αμφιβολιών για την εθνικότητα και λαμβανομένων υπόψη των περιορισμένων γνώσεων που επέδειξε για την υποτιθέμενη χώρα καταγωγής του, την Σιέρρα Λεόνε. Ο Προϊστάμενος αποφάσισε την απόρριψη της αίτηση του στις 11/4/12, απόφαση που επιδόθηκε στον αιτητή στις 30/4/12 και η οποία έφερε την ακόλουθη αιτιολογία:
«ΑΙΤΙΟΛΟΓΗΣΗ ΑΠΟΦΑΣΗΣ
Η Υπηρεσία Ασύλου αφού εξέτασε όλα τα στοιχεία σχετικά με το αίτημα σας, διεπίστωσε, ότι δεν έχετε βάσιμο φόβο δίωξης λόγω φυλής, θρησκείας, εθνικότητας, πολιτικών πεποιθήσεων ή λόγω συμμετοχής σε ιδιαίτερη κοινωνική ομάδα, αλλά ούτε και θα υποστείτε οποιουδήποτε είδους κακομεταχείρισης με την επιστροφή σας/Sierra Leone.
Αφού, μεταξύ άλλων, παρά το γεγονός ότι,
1. οι λόγοι τους οποίους επικαλείσθε για διεθνή προστασία δεν υφίστανται στην περίπτωση σας
2. παρουσιάσατε αναξιοπιστίες σχετιζόμενες με το αίτημα σας
3. εργοδοτείσθο και διαμένατε απρόσκοπτα στην οικία/περιοχή.
Ως εκ τούτου η Υπηρεσία Ασύλου κρίνει ως αναξιόπιστους τους ισχυρισμούς σας και δεν έχετε ανάγκη διεθνούς προστασίας.»
Ακολούθως ο αιτητής καταχώρησε διοικητική προσφυγή στην Αναθεωρητική Αρχή Προσφύγων την 3/5/12, επαναλαμβάνοντας την προσωπική του ιστορία και ζητώντας αναθεώρηση του αιτήματος του κυρίως για ανθρωπιστικούς λόγους. Μετά από περαιτέρω έρευνα μέσω διαδικτύου και σχετική εισήγηση του αρμοδίου λειτουργού της ΑΑΠ , εξεδόθη απορριπτική απόφαση για την οποία ο αιτητής ενημερώθηκε με επιστολή στις 27/12/12. Κρίνω σκόπιμο να παραθέσω τα ουσιώδη αποσπάσματα:
«Τα γεγονότα όπως τα περιγράφει ο προσφεύγων ανταποκρίνονται στις πληροφορίες για τη χώρα καταγωγής του σχετικά με την στρατολόγηση παιδιών τη χρονική περίοδο που αναφέρεται (ερυθρά 69-61). Ο προσφεύγων μπορεί να υπήρξε παιδί στρατιώτης, όμως όπως ο ίδιος δήλωσε δεν έφυγε από τη Σιέρα Λεόνε εξαιτίας αυτού του γεγονότος, ή ότι αντιμετώπισε δίωξη από τις αρχές της χώρας του ή από άλλο φορέα συνεπεία της στρατολόγησης του. Σύμφωνα με τους ισχυρισμούς του έφυγε και πήγε στη Λιβύη με την οικογένεια που τον υιοθέτησε. Από τη Λιβύη έφυγε εξαιτίας του εμφυλίου πολέμου που ξέσπασε στη χώρα χωρίς να επικαλείται προσωπική δίωξη ή φόβο συνεπεία των γεγονότων αυτών. Συνεπώς, σύμφωνα με τους προβαλλόμενους ισχυρισμούς του τόσο η αναχώρησή του από τη Σιέρα Λεόνε όσο και από τη Λιβύη δεν ήταν βάση δικαιολογημένου φόβου δίωξης όπως προνοεί το άρθρο 3 των περί Προσφύγων Νόμων. Ούτε επικαλέστηκε επίσης δικαιολογημένο φόβο που να καθιστά αδύνατη την επιστροφή του στη χώρα καταγωγής του ή που ενδεχομένως να θέτει σε κίνδυνο τη ζωή του.»
.............................
«Ο προσφεύγων δεν επικαλείται φόβο δίωξης για ένα από τους πέντε λόγους που προνοεί το άρθρο 3 του Νόμου, επομένως δεν τεκμηριώνει ότι δικαιούται να αναγνωρισθεί ως πρόσφυγας.
Σύμφωνα με την Έκθεση του UK Border Agency Operational Guidance Note, Sierra Leone, 1 June 2009 (ερυθρά 78-77) άτομα που υποβάλλουν αίτηση για διεθνή προστασία λόγω της ανάμιξης με την οργάνωση RUF (minor involvement) δεν τους παραχωρείται άσυλο, αφού δεν αντιμετωπίζουν δίωξη από την κυβέρνηση ή από την κοινωνία.»
..............................
«Εύκολα καταδεικνύεται ότι τα πραγματικά περιστατικά της υπό κρίση προσφυγής δεν στοιχειοθετούν και δεν στηρίζουν τις υπό των περί Προσφυγών Νόμων 2000-2009 και της σύμβασης της Γενεύης του 1951, αναγκαίες προϋποθέσεις για αναγνώριση του καθεστώτος του πρόσφυγα που προβλέπεται στα άρθρα 3 - 3Δ του Νόμου. Ο προσφεύγων δεν κατάφερε να αποδείξει βάσιμο φόβο δίωξης για λόγους φυλετικούς, θρησκευτικούς, ιθαγένειας ή ιδιότητας μέλους συγκεκριμένου κοινωνικού συνόλου ή πολιτικών αντιλήψεων.
Επίσης δεν απέδειξε ότι μπορεί να του αναγνωριστεί το καθεστώς της συμπληρωματικής προστασίας ως προβλέπεται στο άρθρο 19 του προαναφερθέντος Νόμου. Ο προσφεύγων δεν κατάφερε να αποδείξει βάσιμο φόβο ότι θα υποστεί σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη ως καθορίζεται στο άρθρο19(2). Ούτε πληροί τις προϋποθέσεις για παραχώρηση του καθεστώτος προσωρινής διαμονής για ανθρωπιστικούς λόγους ως προβλέπει το άρθρο 19Α του ιδίου Νόμου.»
Είναι η θέση του δικηγόρου του αιτητή ότι η εν λόγω απόφαση πάσχει για τους πιο κάτω λόγους:
· Παραβίαση του περί Προσφύγων Νόμου και παράλληλα των Οδηγιών 2004/83/ΕΚ ΚΑΙ 2005/85/ΕΚ και παράβαση της Σύμβασης της Γενεύης του 1951 αναφορικά με τη νομική κατάσταση των προσφύγων -Παραβιάστηκαν τα άρθρα 28Θ(6)(α) και 18(3) του περί Προσφύγων Νόμου, σύμφωνα με τα οποία η αξιολόγηση της αίτηση γίνεται σε εξατομικευμένη βάση και περιλαμβάνει συνεκτίμηση όλων των σχετικών με τη χώρα καταγωγής στοιχείων κατά το χρόνο λήψης της απόφασης, των συναφών δηλώσεων συμπεριλαμβανομένων στοιχείων για το αν ο αιτητής είχε υποστεί δίωξη ή σοβαρή βλάβη, την ατομική του κατάσταση συμπεριλαμβανομένων παραγόντων όπως η ηλικία και το προσωπικό του ιστορικό, ώστε να εκτιμηθεί αν οι συνθήκες που θα εκτεθεί ή έχει ήδη εκτεθεί ισοδυναμούν σε σοβαρή βλάβη. Λανθασμένα δεν δόθηκε στον αιτητή το ευεργέτημα της αμφιβολίας, εφόσον κρίθηκε από την ΑΑΠ ότι υπήρξε εσφαλμένο συμπέρασμα αναξιοπιστίας του και ότι πρωτοβάθμια είχαν διατυπωθεί λανθασμένα πολλές ερωτήσεις. Επίσης δεν κρίθηκε, παρά το ότι διαπιστώθηκε το γεγονός ότι ήταν «παιδί-στρατιώτης», κατά πόσο αντιμετωπίζει φόβο δίωξης όχι ως μέλος της οργάνωσης RUF αλλά ως θύμα της. Εφόσον η γενική του αξιοπιστία δεν κλονίστηκε, τότε βάσει του άρθρου 18(5) πληρούνται οι προϋποθέσεις τεκμηρίωσης της αίτησης του, χωρίς να είναι αναγκαίο να επιβεβαιώνονται όλες οι πτυχές της αίτησης με έγγραφα ή άλλες αποδείξεις. Εφόσον ο λειτουργός της Υπηρεσίας Ασύλου έκρινε ότι 'οι κυριότεροι ισχυρισμοί εμπίπτουν στο άρθρο1 , παρ. Α της σύμβασης της Γενεύης του 1951' και οι ισχυρισμοί του τελικά αποδείχθηκαν αληθοφανείς, θα έπρεπε να του αναγνωριστεί το καθεστώς. Επίσης το συμπέρασμα σχετικά με τον φόβο δίωξης προϋποθέτει νέα έρευνα αναφορικά με την τρέχουσα κατάσταση στη χώρα προηγούμενης συνήθους διαμονής του αιτητή που δεν έγινε, παρόλο που η αντίστοιχη έρευνα της Υπηρεσίας Ασύλου ήταν παραπλανητική και εσφαλμένη.
· Πλάνη πραγματική και νομική ως προς τα πορίσματα της έρευνας που λήφθηκαν υπόψη αφού αυτή αφορούσε σε άτομα που ήταν πρώην μέλη των ανταρτών και όχι την περίπτωση του αιτητή που ήταν θύμα αυτής της ομάδας και διασώθηκε από την UNICEF. Επίσης δεν εξακριβώθηκε τελικά αν πράγματι καταγόταν από τη Σιέρρα Λεόνε. Επιπρόσθετα πλάνη ως προς την παράλειψη του να παρουσιάσει επίσημα έγγραφα, αφού δεν διερευνήθηκε ο ισχυρισμός του αιτητή ότι ουδέποτε υπήρξε κάτοχος ταξιδιωτικών εγγράφων της χώρας του.
· Έλλειψη δέουσας έρευνας ως προς την εξακρίβωση της Σιέρρα Λεόνε ως χώρας καταγωγής του, των ισχυρισμών του ότι δεν είχε ποτέ διαβατήριο της Σιέρρα Λεόνε και οι ταυτότητες εκδίδονται σε άτομα πάνω από 15ετων και εξαιτίας του πολέμου του 1991 ο ίδιος δεν απέκτησε ποτέ, του γεγονότος ότι η άγνοια των επαρχιών και ποταμών ή άλλων στοιχείων για την χώρα του μπορεί να οφείλεται στο ότι ήταν μόλις 11ετών όταν στρατολογήθηκε και 13 όταν εγκατέλειψε την χώρα του για τη Λιβύη
· Ελλειπής αιτιολογία ως προς την εφαρμογή του άρθρου 19Α που διασφάλιζε στον αιτητή καθεστώς διαμονής για ανθρωπιστικούς λόγους.
· Παραβίαση της Σύμβασης για τους Απάτριδες
· Παραβίαση του άρθρου 28Ζ(6) και τους δικαιώματος ακρόασης παρά το γεγονός ότι ανέφερε στην διοικητική του προσφυγή νέα στοιχεία ήτοι ότι δεν έχει καθόλου συγγενείς, είναι ορφανός και δεν έχει ταξιδιωτικά έγγραφα.
· Παραβίαση του Ν.158(Ι)/99
Οι καθ'ων η αίτηση θεωρούν την απόφαση ορθή και καθ' όλα νόμιμη και ότι λήφθηκε μετά από δέουσα έρευνα, αξιολόγηση και συνεκτίμηση όλων των σχετικών γεγονότων και ότι είναι επαρκώς αιτιολογημένη. Η ευπαίδευτη δικηγόρος για τους καθ' ων η αίτηση, θεωρεί ότι οι ισχυρισμοί του Αιτητή περί πλάνης είναι αόριστοι και δεν πρέπει να ληφθούν υπόψη, διότι δεν ανατρέπουν τα πορίσματα έρευνας και το εύλογο συμπέρασμα της Διοίκησης για ανυπαρξία φόβου δίωξης ατόμων όπως ο αιτητής με ελάχιστη ανάμειξη στην οργάνωση RUF.
Πράγματι κατά την δευτεροβάθμια εξέταση , ανατράπηκαν πολλά από τα συμπεράσματα και ευρήματα αναξιοπιστίας του αιτητή , όπως αυτά λανθασμένα είχαν καταγραφεί από τον λειτουργό της Υπηρεσίας Ασύλου (βλ. σελ. 4 και 5 της επίδικης απόφασης). Παρόλα αυτά η ΑΑΠ συμφώνησε με το τελικό συμπέρασμα της απόρριψης του αιτήματος διότι παρά την αξιοπιστία του αιτητή, οι ισχυρισμοί του δεν πληρούσαν τις προϋποθέσεις του άρθρου 3 και 19(1) του Νόμου. Κρίθηκε ότι δεν απέδειξε βάσιμο φόβο δίωξης, σε περίπτωση επιστροφής του, για τους προνοούμενους λόγους που δικαιολογούν διεθνή προστασία.
Θα πρέπει εισαγωγικά να λεχθεί ότι ο ίδιος ο αιτητής ο οποίος ισχυρίζεται ότι πρέπει να τύχει ασύλου ή συμπληρωματικής προστασίας, έχει το βάρος να τεκμηριώσει ότι ικανοποιούνται στην περίπτωσή του οι πιο πάνω προϋποθέσεις του Νόμου. (Βλ. πχ. Zahra Golpour v. Δημοκρατίας, Υπόθεση αρ. 1334/2006, 9.7.2007).
Ο ίδιος ο αιτητής, περιγράφοντας τις συνθήκες αιχμαλωσίας και αναγκαστικής στρατολόγησης του, δολοφονίας της μητέρας του, εγκληματικής του δραστηριότητας με την αντάρτικη οργάνωση, διάσωσης του από την Unicef , μετέπειτα παραμονής του στην Λιβύη μέχρι το 2011, κατά την διάρκεια των δυο συνεντεύξεων, δεν αναφέρθηκε καθόλου σε φόβο δίωξης του για οποιοδήποτε λόγο (άρθρο 3) ώστε να δικαιούται διεθνούς προστασίας (βλ παρ.7 και 8 στο Παράρτημα 4 της ένστασης).
Παράλληλα οι καθ' ων η αίτηση, όπως αναδεικνύεται μέσα από τον διοικητικό φάκελο, διεξήγαγαν επαρκή έρευνα για την τρέχουσα κατάσταση στην Σιέρρα Λεόνε , την στρατολόγηση παιδιών κατά τον εμφύλιο(σελ. 3 Παραρτήματος 9 της ένστασης 'small Boys Unit'') αλλά και την αντιμετώπιση πρώην μελών της οργάνωσης RUF minor involvement) όπως ο αιτητής, μετά την αποκατάσταση της νομιμότητας στην χώρα το 2007 (UK Border Agency Operational Guidance Note, Sierra Leone,1June 2009( ερυθρά 78-77). Η έρευνα είναι πλήρης όπως αυτή αναδεικνύεται και από τις σελ. 7-8 της επίδικης απόφασης.
Είμαι της γνώμης ότι η καθ' ης η αίτηση εφάρμοσε πιστά τις πρόνοιες του Νόμου αλλά και του εγχειριδίου της Ύπατης Αρμοστείας Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες κατά την διαδικασία εξέτασης της αίτησης. Η παράλειψη αναφοράς στο ευεργέτημα της αμφιβολίας το οποίο επικαλείται ο αιτητής και παρέχεται στον αιτούντα όταν δεν είναι σε θέση να τεκμηριώσει τους κατά τα άλλα βάσιμους και αξιόπιστους προβαλλόμενους ισχυρισμούς με έγγραφα ή άλλα αποδεικτικά μέσα, δεν επενεργεί εδώ ακυρωτικά αφού η αναγνώριση του στον αιτητή που θεωρήθηκε γενικά αξιόπιστος, πάλι δεν θα οδηγούσε σε έγκριση της αίτησης του.
Οι πτυχές της πλάνης που προώθησε ο αιτητής δεν αφορούν ουσιώδη πλάνη που θα μπορούσε να ακυρώσει την προσβαλλόμενη απόφαση, αφού δεν συσχετίζονται και δεν επηρεάζουν τη νομιμότητα της αιτιολογίας απόρριψης του αιτήματος του. Πολλά από τα επιμέρους παράπονα του αιτητή, όπως η μη κατοχή ταξιδιωτικών εγγράφων ή η αμφισβήτηση της χώρας καταγωγής του λόγω περιορισμένων γνώσεων του κατά τη συνέντευξη, αφορούν μόνο στην πρωτόδικη απόρριψη από την Υπηρεσία Ασύλου. Δεν απασχόλησαν και/ή ανετράπησαν από την ΑΑΠ.
Επίσης η αναφορά του λειτουργού της Υπηρεσίας Ασύλου που παραδέχεται «οι κυριότεροι ισχυρισμοί του ΑΑ εμπίπτουν στο άρθρο 1, Παρ. Α της σύμβασης της Γενεύης του 1951» δεν φαίνεται βεβαίως να επιβεβαιώνεται από την επίδικη απόφαση.
Αναφορικά με την αιτιολογία της απόφασης , κρίνω ότι αυτή είναι πλήρης αναφορικά με τους λόγους εγκατάλειψης της χώρας καταγωγής του και την Λιβύη και ότι αυτοί δεν τεκμηριώνουν ούτε συνδέονται με βάσιμο φόβο δίωξης. Επίσης η αιτιολογία συνδέεται άρρηκτα και συμπληρώνεται με τα στοιχεία της έρευνας που διεξήγαγε τόσο η Υπηρεσία Ασύλου όσο και η ΑΑΠ.
Δεν διαβλέπω επίσης πως ο αιτητής θα μπορούσε να επωφεληθεί των προνοιών των επικαλούμενων οδηγιών και της Σύμβασης για τους απάτριδες (βλ.3.6και 3.7 της γραπτής του αγόρευσης), αφού ο αιτητής όπως έγινε δεκτό από την ΑΑΠ καταγόταν από την Σιέρρα Λεόνε και είχε εθνικότητα.
Είναι επίσης γεγονός ότι δυνάμει του Άρθρου 28(ζ)(6) η Αρχή δεν έχει υποχρέωση, αλλά διακριτική ευχέρεια, αν το κρίνει σκόπιμο, να καλέσει τους Αιτητές σε συνέντευξη εφόσον προσκομίζουν νέα στοιχεία. Εδώ ο αιτητής είχε υποβληθεί σε δυο συνεντεύξεις ήδη και με την διοικητική του προσφυγή δεν προσκόμισε οποιαδήποτε νέα στοιχεία.
Αναφορικά με τον λόγο ακύρωσης που προωθήθηκε για το 19Α του Νόμου. Αυτό προνοεί:
|
«19Α. (1) Ο Προϊστάμενος, με απόφασή του, παραχωρεί καθεστώς προσωρινής διαμονής για ανθρωπιστικούς λόγους, σε οποιοδήποτε αιτητή, ο οποίος δεν αναγνωρίζεται ως πρόσφυγας και δεν του αναγνωρίζεται το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας. |
|
(2) Καθεστώς προσωρινής διαμονής για ανθρωπιστικούς λόγους δύναται να παραχωρηθεί-
(α) Για οποιουσδήποτε ανθρωπιστικούς λόγους, νοουμένου ότι οι λόγοι αυτοί δεν συνιστούν λόγους για τους οποίους δύναται να αναγνωριστεί καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας, ..... ..............» |
Οι λόγοι που επικαλέστηκε ο αιτητής ήταν το ότι ήταν ορφανός και χωρίς καθόλου συγγενείς στην χώρα καταγωγής του και ότι δεν κατείχε οποιοδήποτε ταξιδιωτικό έγγραφο. Ωστόσο ούτε η οικογενειακή του κατάσταση ούτε η μη κατοχή ταξιδιωτικών εγγράφων, εφόσον ο αιτητής ήταν πλέον ενήλικος και προνοούνται μηχανισμοί εξασφάλισης ταξιδιωτικών εγγράφων και απέλασης του ή εθελοντικού επαναπατρισμού του μέσω του Διεθνούς Οργανισμού για την μετανάστευση (ΙNTERNATIONAL ORGANISATION OF MIGRATION), συνιστούν λόγους για προσωρινή προστασία στην έννοια του εν λόγω άρθρου. (Βλ. παρ.5.1 και 5.2 του UK Border Agency Operational Guidance Note, ερυθρά 74 στο Τεκμ. 1 - Δείτε αποφάσεις ΣτΕ και ειδικότερα ΔΕ 216/2011).
Η προσφυγή αποτυγχάνει και απορρίπτεται με €1.000 έξοδα υπέρ των Καθ' ων η αίτηση.
Λ. Παρπαρίνος, Δ.
/γκ