|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ECLI:CY:AD:2015:D606
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Αρ. Υπόθεσης: 1531/2014)
16 Σεπτεμβρίου, 2015
[Δ. ΜΙΧΑΗΛΙΔΟΥ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΚΟΙΝΟΠΡΑΞΕΙΑ "ΜΑRINE & ENVIRONMENTAL RESEARCH LAB LTD (ΚΥΠΡΟΣ) ΚΑΙ ΙNSTITUTO ESPANOL DE OCEANOGRAFIA - IEO (IΣΠΑΝΙΑ)"
Αιτήτρια,
- ΚΑΙ -
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΑΡΧΗ ΠΡΟΣΦΟΡΩΝ
Καθ΄ ων η αίτηση.
---------
Αίτηση για παρέμβαση ημερομηνίας 15.1.2015
Μ. Καλλιγέρου (κα), για τους αιτητές-ενδιαφερόμενο μέρος.
Τζ. Ζήνωνος (κα) για Δ.Φ. Αχιλλέως & Συνεργάτες, για την καθ΄ ης η αίτηση-αιτήτρια.
Ε. Νεοφύτου (κα), δικηγόρος της δημοκρατίας εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, για τους καθ΄ ων η αίτηση στην προσφυγή.
---------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΜΙΧΑΗΛΙΔΟΥ, Δ.: Το Δικαστήριο καλείται να επιληφθεί της αίτησης που καταχώρισε η κοινοπραξία ΑP ΜΑRINE ENVIRONMENTAL CONSULTANCY LTD (ΚΥΠΡΟΣ) και ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ - ΔΗΜΗΤΡΑ ΙΣΝΤΙΤΟΥΤΟ ΑΛΙΕΥΤΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ (ΕΛΛΑΔΑ) για να παρέμβουν «ως ενδιαφερόμενα πρόσωπα στην όλη διαδικασία της προσφυγής».
Υποστηρίζεται εκ μέρους των αιτητών ότι το συμφέρον τους είναι άμεσο, προσωπικό και ενεστώς, πηγάζει τόσο από την ιδιότητα τους ως προσφοροδότες στο συγκεκριμένο διαγωνισμό αλλά και ως επιτυχόντων διαδίκων προσφοροδοτών στην ιεραρχική προσφυγή, της οποίας επιδιώκεται η ακύρωση, Yπ. Αρ. 45/2014/28.4.2014. Επιβάλλεται, προωθείται η θέση εκ μέρους των αιτητών, υποχρέωση στους αιτητές να επιδώσουν σε όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη ώστε να νομιμοποιούνται οι καθ΄ ων η αίτηση στην προώθηση της προσφυγής προς αποφυγή του κινδύνου ανατροπής της απόφασης, λόγω μη επίδοσης στο ενδιαφερόμενο μέρος. Παραπέμπουν δε σχετικά στην Γ. Δανός ν. Δημοκρατίας (1985) 3 C.L.R. 2062, όπως επικυρώθηκε κατ΄ έφεση Α.Ε. 527 (1986) 3 C.L.R. 1806 και Δημοκρατία ν. Πουλλή (2001) 3 Α.Α.Δ. 1060.
Η καθ΄ ης η αίτηση υποστηρίζει ότι δεν αρκεί η επίκληση από τον παρεμβαίνοντα γενικότερων συμφερόντων, απαιτείται και η έκβαση στη δίκη στην οποία παρεμβαίνει, να θίγει, από την άποψη του πραγματικού και του νομικού ζητήματος, τα έννομα συμφέροντα του. Στην προκειμένη περίπτωση, οι αιτητές δεν θα υποστούν οποιαδήποτε βλάβη από τυχόν ακύρωση της συγκεκριμένης προσβληθείσας πράξεως, ούτε και θα θιγεί ή θα επηρεαστεί νομικά κατά δυσμενή τρόπο η θέση τους, εφόσον δεν έχουν κριθεί ως «απολαβών του συμβολαίου». Οποιοδήποτε συμφέρον, αν υπάρχει, είναι μελλοντικό και τελεί κάτω από την «προϋπόθεση», αίρεση ορθότερο, της ανάθεσης της σύμβασης στους ίδιους.
Είχα την ευκαιρία σε προηγούμενες αιτήσεις παρόμοιας φύσης στην υπόθεση αρ. 494/13, ημερομηνίας 16.5.2014, ECLI:CY:AD:2014:D324, Betfair International plc's v. Κυπριακής Δημοκρατίας και στην υπ΄ αρ. 2019/12, Αρχή Τηλεπικοινωνίων Κύπρου ν. Επιτροπής Προστασίας του Ανταγωνισμού κ.α., να εξετάσω τη νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου που διαμόρφωσε το δικαίωμα παρέμβασης προσώπου το οποίο θεωρείται ως επηρεαζόμενο από την επίδικη πράξη, την οποία και υιοθετώ για τους σκοπούς της παρούσας αίτησης:
«Σειρά αποφάσεων του Ανωτάτου Δικαστηρίου διαμόρφωσε τη νομολογία για το πότε επιτρέπεται να παρέμβει ένα πρόσωπο το οποίο θεωρείται ως επηρεαζόμενο από την επίδικη πράξη (Vorkas and Others v. The Republic of Cyprus (1984) 3A C.L.R. 87, Charalambides v. The Municipality of Limassol (1988) 3B C.L.R. 972, Κυπριακή Δημοκρατία ν. Ιωάννη Σολωμού (2001) 3Β Α.Α.Δ. 955, από όπου και το πιο κάτω απόσπασμα:
«Ο θεσμός της παρέμβασης τρίτου σε διαδικασία δεν είναι θεσμοθετημένος στην Κύπρο. Πότε και κάτω από ποίες προϋποθέσεις μπορεί να δικαιολογηθεί η παρέμβαση τρίτου σε αναθεωρητική δικαιοδοσία εξετάστηκε σε κάποια έκταση στη Vorkas and Others v. Republic (1984) 3 C.L.R. 87. Εν πρώτοις επαναλαμβάνεται ότι το δικαίωμα προσώπου του οποίου το συμφέρον διακυβεύεται ή θα επηρεαστεί δυσμενώς από την ακύρωση της υπό αναθεώρηση διοικητικής πράξης ή απόφασης, έχει δικαίωμα να ακουστεί ως ενδιαφερόμενο πρόσωπο. Τούτο αναγνωρίστηκε από την καθίδρυση της Κυπριακής Δημοκρατίας στη Josephides v. Republic 2 R.S.C.C. 72, 75. Διαπιστώθηκε επίσης ότι η θέση του ενδιαφερομένου προσώπου παραλληλίζεται προς εκείνη του παρεμβαίνοντος στο αντίστοιχο Ελληνικό δικαιϊκό σύστημα. Το συμφέρον, που καθιστά παραδεχτή τη συμμετοχή του ενδιαφερομένου προσώπου στη διαδικασία, είναι όπως εξηγείται στη Vorkas, ανάλογο προς εκείνο του προσφεύγοντος. Ο επηρεασμός από τη δικαστική απόφαση πρέπει να διαγράφεται ως άμεσος κατ΄ ανάλογο τρόπο προς τον επηρεασμό συμφέροντος που νομιμοποιεί τον αιτητή να προσφύγει στο Δικαστήριο και να ζητήσει την ακύρωση της προσβαλλόμενης πράξης, απόφασης ή παράλειψης. Το νομιμοποιητικό συμφέρον του προσφεύγοντος πρέπει να υφίσταται, όπως είναι καθιερωμένο και στα τρία κρίσιμα χρονικά στάδια κατά τον αντίστοιχο χρόνο έκδοσης, προσβολής και αναθεώρησης της διοικητικής απόφασης.».
Για το ίδιο θέμα στο σύγγραμμα Π.Δ. Δαγτόγλου, Διοικητικό Δικονομικό Δίκαιο, 1994, 2η ΄Εκδοση, σελ. 272-273, αναφέρονται τα ακόλουθα:
«Έννομο συμφέρον: Εξουσία ασκήσεως παρεμβάσεως δεν έχει οποιοσδήποτε ενδιαφερόμενος, αλλά μόνο αυτός που έχει «έννομο» συμφέρον. Η ύπαρξη εννόμου συμφέροντος κρίνεται όπως και κατά την άσκηση της αιτήσεως ακυρώσεως, στο πλαίσιο της οποίας και αναπτύσσεται. Την προϋπόθεση αυτή του παραδεκτού της παρεμβάσεως εκπληρώνει πάντοτε (και γι΄ αυτό δεν απαιτείται ειδικώς) ο υπουργός που εποπτεύει το νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου, του οποίου προσβάλλεται πράξη επί ακυρώσει, καθώς και ο πτωχεύσας κατά την διάρκεια της πτωχεύσεως, επί προσφυγής ή ένδικου μέσου που άσκησε ο σύνδικος. Πρέπει επίσης να πιθανολογείται ως υφιστάμενη στον τρίτο, στον οποίο ανακοινώνεται η δίκη από διάδικο ή, προ πάντων, από την εισηγητή της υποθέσεως.
Τα νομικά πρόσωπα που επιδιώκουν επαγγελματικούς σκοπούς έχουν έννομο συμφέρον να παρέμβουν, μόνο αν από την ακύρωση της προσβαλλόμενης πράξεως θίγονται ως τοιαύτα ή αν θίγονται τα συμφέροντα του συνόλου των μελών του, όχι όμως αν θίγονται τα συμφέροντα ορισμένων μόνο (έστω πολλών) από τα μέλη τους, γιατί τα νομικά αυτά πρόσωπα έχουν σκοπό την εξυπηρέτηση των συμφερόντων όλων των μελών τους και όχι μόνο ορισμένων από αυτούς και μάλιστα εις βάρος, τυχόν, των συμφερόντων άλλων μελών».
«Έννομο συμφέρον έχει εκείνος που οφελείται από την προσβαλλόμενη πράξη και υφίσταται συγκεκριμένη βλάβη από την τυχόν ακύρωσή της» (ΣΕ 519/1983) όπως αναφέρεται στο Εγχειρίδιο Διοικητικού Δικαίου, του Επαμεινώνδα Π. Σπηλιωτόπουλου, Τόμος 2ος, 13η έκδοση, παρα. 556, σελ. 189, εκεί υποσημείωση.
Ενώ σύμφωνα με το Συμβούλιο Επικρατείας (ΣΕ 519/1983): «΄Εννομο συμφέρον έχει εκείνος που οφελείται από την προσβαλλόμενη πράξη και υφίσταται συγκεκριμένη βλάβη από την τυχόν ακύρωσή της».
Είχα την ευκαιρία μελετώντας το ζήτημα περαιτέρω, να εντοπίσω την ιδιαίτερα υποβοηθητική απόφαση Mobil Oils (Cyprus) Ltd v. Δήμου Αγίου Δομετίου (1995) 4 Α.Α.Δ. 367, υπό Αρτέμη, Δ., όπου παρατίθεται το κατωτέρω απόσπασμα από το σύγγραμμα του Άθου Γ. Τσούτσου «Η παρέμβασις εν τη δίκη επί αιτήσεως ακυρώσεως ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας»:
«Το θέμα της παρέμβασης τρίτου στην ακυρωτική δίκη πραγματεύεται με λεπτομέρεια ο Αθως Γ. Τσούτσος στο σύγγραμμα του "Η παρέμβασις εν τη δίκη επί αιτήσεως ακυρώσεως ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας". Σύμφωνα με τον πιο πάνω συγγραφέα οι προϋποθέσεις για αποδοχή της παρέμβασης τρίτου στην ακυρωτική δίκη είναι: α) η ύπαρξη εκκρεμούσας ακυρωτικής δίκης κατά το χρόνο που ασκείται η παρέμβαση, β) η ιδιότητα του παρεμβαίνοντα ως τρίτου, ο οποίος δεν είναι διάδικος στην ακυρωτική δίκη και γ) η ύπαρξη υπέρ του παρεμβαίνοντα έννομου συμφέροντος που να δικαιολογεί την παρέμβαση.
Σε σχέση με το γ) πιό πάνω στις σελ.84 και 85 αναφέρονται τα ακόλουθα:
"Ωσαύτως διά την άσκησιν παρεμβάσεως εν ακυρωτική δίκη αρκεί η ύπαρξις απλού εννόμου συμφέροντος, ήτοι: δεσμού προς την ένδικον διαφοράν κατά πολύ χαλαρωτέρου εκείνου, όστις απαιτείται δια την δημιουργίαν υποκειμενικής δίκης ή παρέμβασιν εν αυτή, ούτω δε ο κύκλος των δυναμένων να μετάσχωσι της ακυρωτικής δίκης προσώπων είναι λίαν ευρύς, τούθ' όπερ συνάδει προς τον αντικειμενικόν ταύτης χαρακτήρα.
2. Η έννοια του εννόμου συμφέροντος δύναται κατ' αρχήν, ως ελέχθη, να προσδιορισθή ως σημαίνουσα την ανα-γνώρισιν δεσμού τίνος του παρ' ώ υφίσταται τούτο προς την ένδικον διαφοράν, εξ ου και έχει ούτος ηυξημένον ενδιαφέρον διά το κύρος της προσβαλλόμενης πράξεως ή οι λοιποί πολίται εν γένει, του δεσμού τούτου δυναμένου να μη παρέχη την ευχέρειαν ασκήσεως υποκειμενικής προσφυγής, καθ' ο υπολειπομένου εκείνου όστις αποτελεί το περιεχόμενον της εννοίας του υποκειμενικού δικαιώματος.
Ούτως ο παρεμβαίνων δέον να επικαλήται σχέσιν τινά, εξ ης συνδέεται προς το υπό της προσβαλλομένης πράξεως ρυθμιζόμενον αντικείμενον, κατά τρόπον ώστε εκ της τοιαύτης ή τοιαύτης ρυθμίσεως τούτου να προκύπτη δι' αυτόν ωφέλεια ή βλάβη. Η ανάμιξις του εις την ακυρωτικήν δίκην διά της παρεμβάσεως δέον να αποσκοπή την επίτευξιν ή διατήρησιν της ωφελείας ταύτης και την αποτροπήν της βλάβης, άλλως παρέμβασις κατευθυνόμενη αντιθέτως υπέρ της επιβλαβούς δια τον παρεμβαίνοντα ρυθμίσεως, στερείται της δια του εννόμου συμφέροντος προσδιοριζόμενης νομιμοποιήσεως του ασκούντος ταύτην."
Στη συνέχεια ο συγγραφέας ασχολείται με το ερώτημα κατά πόσο η έννοια του εννόμου συμφέροντος για άσκηση παρέμβασης σε ακυρωτική δίκη ταυτίζεται με την έννοια του εννόμου συμφέροντος για άσκηση (κυρίας) αίτησης ή κατά πόσο είναι ευρύτερη. Στη σελίδα 90 καταλήγει στα ακόλουθα:
"Εν ταις αποφάσεσιν ουχ ήττον του Συμβουλίου της Επικρατείας φαίνεται ότι χρησιμοποιούνται προς προσδιορισμόν της εννοίας του εννόμου συμφέροντος προς άσκησιν παρεμβάσεως υπέρ της προσβαλλομένης πράξεως αι αυταί εκφράσεις, ων γίνεται χρήσις διά τον προσδιορισμόν του συμφέροντος προς άσκησιν αιτήσεως ακυρώσεως. Ούτως συν τοις άλλοις χαρακτηρίζεται το προς άσκησιν τοιαύτης παρεμβάσεως συμφέρον ως ενεστώς, προσωπικόν και άμεσον. Γενικώς δε μελετών τις την πλουσίαν περιπτωσιολογικήν επί του θέματος ελληνικήν νομολογίαν άγεται εις το συμπέρασμα ότι δεν φαίνεται το ανώτατον ημών Διοικητικόν Δικαστήριον να θέλη να προσδώση μείζονα ευρύτητα εις την έννοιαν του εννόμου συμφέροντος προς παρέμβασιν υπέρ της πράξεως ή εις την έννοιαν του προς άσκησιν αιτήσεως συμφέροντος. Ενίοτε μάλιστα ρητώς ταυτίζει τας προϋποθέσεις υπάρξεως εννόμου συμφέροντος προς άσκησιν κυρίας αιτήσεως και παρεμβάσεως υπέρ της πράξεως. Η μελέτη ωσαύτως των αποφάσεων του Conseil d' Etat δεν φαίνεται να άγη εις αντίθετα συμπεράσματα.»
Έχοντας κατά νου τη φύση της διαφοράς, θεωρώ ότι τυχόν ακύρωση της απόφασης της Αναθεωρητικής Αρχής Προσφορών, θα επηρέαζε δυσμενώς τα συμφέροντα των εδώ αιτητών.
Το επιχείρημα το οποίο προβάλλουν οι αιτητές στην προσφυγή προς αντίκρουση θεμελίωσης εννόμου συμφέροντος εκ μέρους των εδώ αιτητών, ότι δεν έχει υπογραφεί οποιαδήποτε σύμβαση μπορεί να λειτουργήσει vice versa σε βάρος των αιτητών στην προσφυγή, εφόσον ούτε και οι ίδιοι έχουν υπογράψει οιανδήποτε τελική σύμβαση, βλ. επισυνημμένα τεκμήρια στην προσφυγή, και συγκεκριμένα το παράρτημα Β, όπου ρητά αναφέρεται ότι δεν πρόκειται για οριστική απόφαση αλλά υπό προϋποθέσεις όπως καταγράφονται με λεπτομέρεια. Άλλωστε ακυρώθηκε και η υπό αίρεση ανάθεση στους ιδίους.
«Επιθυμώ να σας ευχαριστήσω για τη συμμετοχή σας στον πιο πάνω διαγωνισμό και να σας πληροφορήσω ότι το Τμήμα Αλιείας και Θαλασσίων Ερευνών αποφάσισε την ανάθεση της σύμβασης στην κοινοπραξία Marine & Environmental Research Lab Ltd (Κύπρος) και Instituto Espanol de Oceanografia - IEO (Ισπανία) για το ποσό των €420.000,00 συν Φ.Π.Α.
Παρακαλώ σημειώστε ότι η πιο πάνω απόφαση δεν είναι οριστική. Σύμφωνα με το άρθρο 22 του Νόμου 104(Ι)/2010, η προθεσμία για την άσκηση προσφυγής στην Αναθεωρητική Αρχή Προσφορών που
καθορίζεται στο άρθρο 21(1) του Νόμου 104(Ι)/2010 και η προθεσμία των δύο εργάσιμων ημερών που προβλέπεται στο άρθρο 24(1) του ιδίου Νόμου κωλύουν τη σύναψη της σύμβασης. Σημειώνεται επίσης ότι, εάν ασκηθεί προσφυγή και αίτηση για προσωρινό μέτρο, η Αναθεωρητική Αρχή Προσφορών δύναται να αναστείλει τη διαδικασία ανάθεσης ή την εκτέλεση της σύμβασης μέχρι την έκδοση της απόφασής της επί της προσφυγής.»
Οι αιτητές έχουν κρίνω δικαίωμα να λάβουν μέρος στην παρούσα διαδικασία ως ενδιαφερόμενα μέρη. Σύμφωνα με την ακολουθητέα πρακτική διατάσσεται η προς αυτούς επίδοση της προσφυγής ώστε να προωθηθεί η διαδικασία αναλόγως (Δημοκρατία ν. Πουλλή (ανωτέρω) και Γ. Δανός (ανωτέρω)).
Η αίτηση επιτυγχάνει. Έξοδα σε βάρος των καθ΄ ων η αίτηση όπως θα υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή και εγκριθούν από το Δικαστήριο, να καταβληθούν δε μετά το πέρας της αίτησης.
Δ. ΜΙΧΑΗΛΙΔΟΥ, Δ.
/ΦΚ