ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
Κυπριακή νομολογία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Khalifa Azia Abdul ν. Aναθεωρητικής Aρχής Προσφύγων (2006) 3 ΑΑΔ 402
Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου ν. Κυπριακής Δημοκρατίας (2010) 3 ΑΑΔ 90
Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:
Δεν έχει εντοπιστεί απόφαση η οποία να κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή
ECLI:CY:AD:2015:D431
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υποθ. Αρ.113 /2012)
18 Ioυνίου, 2015
[Τ.ΨΑΡΑ-ΜΙΛΤΙΑΔΟΥ, Δικαστής]
Αναφορικά με τα ΄Αρθρα 28 και 146 του Συντάγματος
1. ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΒΡΑΑΜΙΔΗΣ
2. IRANIE PUSHPAMALA
Αιτητές,
-και -
ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ μέσω Yπουργού Εσωτερικών
(ως ετροποποιήθη δυνάμει διαταγής του Δικαστηρίου,
ημερ. 7.6.2013)
Καθ΄ων η αίτηση.
-----------------------
Χρ.Χριστοδούλου, για τους αιτητές
Τατ.Ιακωβίδου, (κα.), - δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους καθ΄ων η αίτηση
---------------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΨΑΡΑ-ΜΙΛΤΙΑΔΟΥ, Δ.: Οι αιτητές με την παρούσα προσφυγή ζητούν «δήλωση του Δικαστηρίου ότι η πράξη και/ή απόφαση των καθ΄ων η αίτηση που περιέχεται σε επιστολή τους προς τους αιτητές ημερομ. 20.12.11 με την οποία απορρίπτεται η Ιεραρχική Προσφυγή των αιτητών ημερ. 1.9.2011, για εγγραφή του γάμου των, με τη δικαιολογία ότι ο γάμος των αιτητών είναι εικονικός, είναι εξ υπαρχής άκυρη και/ή παράνομη και/ή στερημένη οποιουδήποτε εννόμου αποτελέσματος».
Σύμφωνα με την πλευρά των αιτητών, ενώ τέλεσαν το γάμο τους στις 24.11.09 στο Δημαρχείο Αραδίππου, ωστόσο οι καθ΄ων η αίτηση απέρριψαν το αίτημα τους για εγγραφή του γάμου τους με την αιτιολογία ότι πρόκειται για εικονικό γάμο. Ιεραρχική προσφυγή που ακολούθησε στον Υπουργό Εσωτερικών δεν είχε ομοίως επιτυχία, με την ίδια δικαιολογία.
Πρόσθετα οι καθ΄ων η αίτηση επικαλούνται γεγονότα τα οποία οι αιτητές δεν αμφισβητούν ως προς το ότι επισυνέβησαν, αμφισβητούν όμως την κατάληξη των καθ΄ων η αίτηση επικαλούμενοι κυρίως αναποτελεσματική και μη δέουσα έρευνα, αυθαίρετα συμπεράσματα που δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα, αναιτιολόγητη απόφαση και παραβίαση του δικαιώματος τους να ακουστούν.
Τα γεγονότα που παρατίθενται στην ένσταση έχουν ως εξής:
Η αιτήτρια 2 καταγόμενη από τη Σρι Λάνκα με διαβατήριο της χώρας αυτής (Παράρτημα 2) αφίχθηκε στη Δημοκρατία στις 17/12/1999 για να εργαστεί ως οικιακή βοηθός και της παραχωρήθηκε άδεια προσωρινής παραμονής και εργασίας ως οικιακή βοηθός με ισχύ μέχρι 17/12/2002.
Η αιτήτρια εξασφάλισε άδεια παραμονής ως φροντίστρια κατά τις πιο κάτω ημερομηνίες: άδεια μέχρι 24/5/2002- Παράρτημα 3, μέχρι 03/7/2003 - Παράρτημα 4, μέχρι 17/12/2004 - Παράρτημα 5, μέχρι 21/6/2005 - Παράρτημα 6, μέχρι 22/6/2006 - Παράρτημα 7, μέχρι 26/4/2007- Παράρτημα 8, μέχρι 27/4/2008 - Παράρτημα 9, μέχρι 27/4/2009 - Παράρτημα 10 και άδεια μέχρι 17/12/2009 η οποία ήταν τελική - Παράρτημα 11.
Στις 26/11/2007 η αιτήτρια 2 υπέβαλε αίτηση για πολιτογράφηση - Παράρτημα 12, ενώ στις 3/4/2008 οι καθ' ων η αίτηση απέρριψαν την αίτηση της αιτήτριας για πολιτογράφηση- Παράρτημα 13.
Στις 29/1/2009 υπέβαλε αίτηση για απόκτηση καθεστώτος του επί μακρόν διαμένοντος στη Δημοκρατία - Παράρτημα 14.
Οι Καθ΄ ων η αίτηση απέρριψαν της αίτηση της στις 29/10/2009 - Παράρτημα 15.
Η αιτήτρια 2 τέλεσε γάμο με τον αιτητή 1 στις 24/11/2009 στο Δημαρχείο Αραδίππου διαζευγμένο και ημερομηνία γέννησης 26/7/1956 - Παράρτημα 16. Στη συνέχεια η αιτήτρια 2 στις 5/1/2010 υπέβαλε αίτηση για παραχώρηση άδεια παραμονής και εργασίας ως σύζυγος Κύπριου πολίτη- Παράρτημα 17.
Στις 9/1/2011 διενεργήθηκε έλεγχος στη δηλωθείσα διεύθυνση του ζεύγους όπου εντός της οικίας εντοπίστηκε να υπάρχει ένα μονό κρεβάτι ενώ στο άλλο δωμάτιο κοιμόταν η υπερήλικη μητέρα του αιτητή 1. Στις 15/11/2011 οι αιτητές 1 και 2 κλήθηκαν στα γραφεία της Υπηρεσία Αλλοδαπών και Μετανάστευσης Λευκωσίας όπου έτυχαν ξεχωριστών προσωπικών συνεντεύξεων. Ο Αιτητής 1 ανάφερε ότι την προηγούμενη νύχτα τους επισκέφθηκε ο γιος του Λένος ενώ η αιτήτρια 2 ανάφερε ότι τους είχε επισκεφθεί ο γιος του αιτητή 1 ο Ανδρέας. Επίσης ο αιτητής 1 δεν γνώριζε ότι η αιτήτρια 2 είναι χήρα. Στις 19/1/2011 διενεργήθηκε εκ νέου έλεγχος στην οικία του ζεύγους όπου εντοπίστηκε ο γιος του αιτητή 1 Ανδρέας, ο οποίος ανάφερε ότι εκεί διαμένει ο πατέρας του - αιτητής 1 και η γιαγιά του ενώ η αιτήτρια 2 διαμένει στο γηροκομείο όπου εργάζεται και μεταβαίνει στην οικία μόνο για να φροντίσει την γιαγιά του μητέρα του αιτητή 1. Ο αιτητής 1 ανάφερε στους αστυνομικούς να μην λαμβάνουν υπόψη τον γιο του - Παράρτημα 18.
Σε συνεδρία της Συμβουλευτικής Επιτροπής για Εικονικούς Γάμους που πραγματοποιήθηκε στις 15/4/2011, ο γάμος κρίθηκε ως εικονικός καθότι το ζεύγος υπέπεσε σε αντιφάσεις όσον αφορά την καθημερινή τους συμβίωση ενώ υπήρχε και μαρτυρία του γιου του αιτητή 1 ότι δεν συμβιώνουν - Παράρτημα 19.
Οι Καθ΄ ων η αίτηση στις 12/8/2011 απέστειλαν επιστολές στους αιτητές, μετά από απόφαση της Διευθύντριας ημερομηνίας 12/8/2011, με τις οποίες η αιτήτρια 2 κλήθηκε να αναχωρήσει από την Δημοκρατία και ενημερώθηκαν οι αιτητές ότι ο γάμος τους είχε κριθεί εικονικός και έχουν το δικαίωμα να υποβάλουν ιεραρχική προσφυγή στον Υπουργό Εσωτερικών - Παράρτημα 20 (α) και (β).
Την 1/9/2011 οι αιτητές υπέβαλαν ιεραρχική προσφυγή και στις 20/12/2011, ο Αναπληρωτής Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Εσωτερικών με επιστολή ενημέρωσε τους αιτητές ότι η ιεραρχική προσφυγή που υπέβαλε απορρίφθηκε- Παράρτημα 21.
Είναι ευρέως νομολογιακά εδραιωμένο ότι το Δικαστήριο κατά την εξέταση της προσφυγής δεν υποκαθιστά το έργο της διοίκησης και δεν προβαίνει σε επανεκτίμηση των γεγονότων. (βλ. Khalifa v. Αναθ. Αρχή Προσφυγή (2006) 3 Α.Α.Δ. 402). Η εκτίμηση δε των γεγονότων από τη διοίκηση δεν ανατρέπεται στις περιπτώσεις που αυτή βρίσκεται στα όρια του λογικά εφικτού. (Βλ. Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου ν. Δημοκρατίας (2010) 3 Α.Α.Δ. 90).
Σύμφωνα λοιπόν με τις πιο πάνω αρχές, το Δικαστήριο δεν θα υποκαταστήσει την κρίση της διοίκησης, θα την ελέγξει μόνο στο αν και κατά πόσο ευρίσκεται εντός των ευλόγων και επαρκών ορίων μιας έρευνας. Όπως έχει λεχθεί το έργο αυτό της διοίκησης δεν πρέπει να ελέγχεται μεμονωμένα, με την έννοια ότι θα πρέπει σωρευτικά να εξεταστούν τα στοιχεία εκείνα που οδήγησαν τη διοίκηση στην επίδικη κρίση. (βλ. Μαnoun Alkawarit κ.ά. v. Δημοκρατίας αρ.υποθ.650/2009 ημερ. 12.11.2010.)
Σε σχέση λοιπόν με την παρούσα υπόθεση έχει δίκαιο ο κ.Χριστοδούλου παραπονούμενος ότι η πρώτη συντελεσθείσα έρευνα σε σχέση με το ερώτημα της γνησιότητας του γάμου, δηλαδή η διενεργηθείσα στις 15.1.2011 δεν θα ήταν αρκετή από μόνη της να οδηγήσει εύλογα τη διοίκηση σε ασφαλές συμπέρασμα. Αναφέρομαι στο θέμα της εξέτασης της οικίας των διαδίκων στην κατάσταση που φαίνεται στο ενημερωτικό σημείωμα του λοχία 453 (Παράρτημα 18), την περιγραφή των δύο υπνοδωματίων, εκ των οποίων το ένα κατέχεται από την υπερήλικη μητέρα του αιτητή 1. Όμως στη συνέχεια διενεργήθηκε και περαιτέρω έρευνα, εκτός από τον έλεγχο της οικίας και την πρώτη συνομιλία του λοχία με το ζεύγος και τις αντιφάσεις και κενά που διαπιστώθηκαν εξ αυτής. Ο περαιτέρω έλεγχος αναφερόταν σε μαρτυρία ενός των υιών του αιτητή 1 ο οποίος και σαφώς ανέφερε στο λοχία ότι στην επίδικη οικία διαμένουν μόνο ο πατέρας και η γιαγιά του, ενώ η αιτήτρια 2 διαμένει σε γηροκομείο, όπου εργάζεται και ο λόγος μετάβασης της στην οικία είναι μόνο η φροντίδα της γιαγιάς του. Η δε παραμονή της στην οικία είναι μόνο κατ΄εξαίρεση όταν αυτή έχει άδεια.
Η διοίκηση, στις διάφορες φάσεις εξέτασης της υπόθεσης, συνδύασε τις απαντήσεις των αιτητών οι οποίες παρουσίαζαν αντίφαση μεταξύ τους, ως έχουν περιγραφεί πιο πάνω, την κατάσταση στην επίδικη οικία, τη μαρτυρία του υιού του αιτητή 1 και κατέληξε στην πιο πάνω απόφαση. Δεν πρέπει να παραγνωρίζεται το γεγονός ότι στην αμέσως προηγούμενη περίοδο, η αιτήτρια 2 προέβη σε διάφορα διαβήματα για να εξασφαλίσει άδεια παραμονής στην Κύπρο. Διαβήματα τα οποία απέτυχαν. Το γεγονός αυτό δεν μπορεί να απομονωθεί από τα λοιπά περιστατικά της υπόθεσης. Το ακόλουθο απόσπασμα από την υπόθεση Μanoun Alkawarit (ανωτέρω), κρίνω ότι ισχύει και για την προκείμενη περίπτωση.
"Τα δε προκύψαντα στοιχεία ευλόγως επέτρεπαν στη διοίκηση να εξάξει το συμπέρασμα εικονικού γάμου. Σημαντικό στοιχείο είναι ότι ο γάμος συνήφθη σε περίοδο που ο Αιτητής 1 αντιμετώπιζε πρόβλημα με τη νομιμότητα της παραμονής του αφού, λίγο πριν λήξει η άδεια παραμονής και εργασίας του, υπέβαλε αίτημα για να εξασφαλίσει το καθεστώς του πρόσφυγα, για να το αποσύρει λίγους μήνες αργότερα και αφού είχε τελέσει το γάμο αυτό, οπότε και ζήτησε άδεια παραμονής στη βάση του γάμου. Περαιτέρω, και τα στοιχεία που ήσαν ενώπιον της διοίκησης ως προς τη σχέση και συμβίωση των Αιτητών, περιλαμβανομένων δικών του αναφορών και αντιδράσεων, δικαιολογούσαν τη διαπίστωση της για εικονικότητα".
΄Εχοντας υπόψη τα διαβήματα που έγιναν στην κρινόμενη περίπτωση ακόμη και υπό το πρίσμα της αμφισβήτησης που έτυχαν από τον ευπαίδευτο συνήγορο των αιτητών, οδηγούμαι στο ότι η έρευνα που διεξήχθη ήταν εντός των λογικών ορίων. Το κυριότερο μέρος της επιχειρηματολογίας των αιτητών αφορούσε επιμέρους αξιολόγηση συμπερασμάτων της διοίκησης και ακριβώς δεν συνίστατο στη συνολική αντίκριση όλων των ενεργειών και διαβημάτων σε σχέση με την υπόθεση. Είναι χαρακτηριστικό το ότι ο συνήγορος των αιτητών εστιάζει την προσοχή του ιδιαίτερα στο ότι βρέθηκαν στην επίδικη οικία προσωπικά αντικείμενα της αιτήτριας 2. Όμως, το γεγονός αυτό, συνταιριάζεται και με τη μαρτυρία που η διοίκηση θεώρησε πραγματική, δηλαδή τη μαρτυρία του υιού του αιτητή 1 ότι δηλαδή η αιτήτρια 2 διαμένει στην οικία περιστασιακά.
Όπως αναφέρθηκε στην υπόθεση Youhanna Samir Sobhy Mikhaiel κ.ά. ν. Δημοκρατίας, υποθ. αριθ.1586/2009, ημερ. 21.3.2011:
«Κριτήριο για τη διαπίστωση στοιχείων της εικονικότητας ενός γάμου για τους σκοπούς του Νόμου, δεν είναι μόνο οι δηλώσεις των μερών, αλλά το σύνολο των περιστάσεων, περιλαμβανομένης της συμπεριφοράς και των ενεργειών των μερών, πριν και μετά τη σύναψη του γάμου.»
Στη βάση όλων αυτών που έχω εξηγήσει θεωρώ ότι η προσφυγή πρέπει να απορριφθεί και απορρίπτεται. Η επίδικη πράξη επικυρώνεται. Επιδικάζονται €1,200 έξοδα υπέρ των καθ΄ων η αίτηση και εναντίον των αιτητών.
Τ.Ψαρά-Μιλτιάδου, Δ.