|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ECLI:CY:AD:2015:D232
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υπóθεση Αρ. 5723/2013)
31 Μαρτίου, 2015
[ΠΑΜΠΑΛΛΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
BEECHCROFT VENTURES LTD,
Αιτητές,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
1. ΕΦΟΡΟΥ ΦΟΡΟΥ ΠΡΟΣΤΙΘΕΜΕΝΗΣ
ΑΞΙΑΣ ΚΑΙ/Ή
2. ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ,
Καθ'ων η αίτηση.
Χρ. Νεοφύτου, για τους Αιτητές.
Ε. Παπαγεωργίου-Καρακάννα (κα), Δικηγόρος της Δημοκρατίας Α΄, εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα, για τους Καθ'ων η αίτηση.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΠΑΜΠΑΛΛΗΣ, Δ.: Η επιβληθείσα βεβαίωση φόρου ύψους €677.898,65 έδωσε το έναυσμα για την καταχώριση της παρούσας προσφυγής.
Στο στάδιο των διευκρινίσεων, που σημειώνω, θ' άρχιζε, χωρίς την καταχώριση αγόρευσης εκ μέρους των καθ'ων η αίτηση, η ευπαίδευτη συνήγορος της Δημοκρατίας, ήγειρε θέμα απώλειας της εκτελεστότητας της υπό αμφισβήτηση διοικητικής πράξης. Παρόλο που ένα τέτοιο ζήτημα δεν συμπεριλήφθηκε στην ένσταση, η αντίκριση του αποτελεί υποχρέωση, ενόψει του γεγονότος ότι αποτελεί θέμα δημοσίας τάξεως που άπτεται της δικαιοδοτικής βάσης της προσφυγής.
Οι αιτητές δραστηριοποιούνται στον τομέα της ανάπτυξης γης και πώλησης κατοικιών.
Σε έλεγχο που διενήργησαν οι λειτουργοί του ΦΠΑ διαπιστώθηκε ότι οι αιτητές ήταν υπεύθυνοι για την εκτέλεση του έργου (Paradise Homes), στο τεμάχιο 262, Φ/ΣΧ XLI. 10 στο χωριό Πύλα στη Λάρνακα.
Στο πλαίσιο διεξαγόμενης έρευνας από τον ΦΠΑ, αναφορικά με τις επαγγελματικές δραστηριότητες των αιτητών, λειτουργός, ζήτησε και πήρε, στις 17 Οκτωβρίου 2011, πληροφορίες από το Κτηματολόγιο σχετικά με τα ανεγερθέντα κτίρια, αποδείξεις και τιμολόγια που κατατέθηκαν, όπως και πολεοδομική άδεια για την πιο πάνω ανάπτυξη.
Με επιστολή ημερ. 4 Φεβρουαρίου 2013, ο Έφορος ΦΠΑ ζήτησε από τους αιτητές όπως προσκομίσουν διάφορα έγγραφα μεταξύ των οποίων και αναλυτική κατάσταση των κατοικιών που κτίστηκαν στο πιο πάνω τεμάχιο, όπως επίσης πόσες από αυτές είχαν πωληθεί. Οι αιτητές παρέλειψαν να προσκομίσουν τα ζητηθέντα στοιχεία και για το σκοπό αυτό τους επιβλήθηκε χρηματική επιβάρυνση.
Περαιτέρω, ο Έφορος ΦΠΑ απευθύνθηκε στο Κοινοτικό Συμβούλιο Πύλας ζητώντας ενημέρωση ως προς την ημερομηνία παροχής νερού στις πωληθείσες, από τους αιτητές, κατοικίες.
Με βάση τα συλλεγέντα στοιχεία διαπιστώθηκε ότι οι αιτητές είχαν πωλήσει 23 από τα 107 διαμερίσματα στο έργο Paradise Homes. Με βάση τα στοιχεία πώλησης τριών διαμερισμάτων, ο Έφορος ΦΠΑ προέβηκε σε υπολογισμό ως προς τη μέση τιμή πώλησης ανά τετραγωνικό μέτρο. Με γνώμονα δε τις φορολογικές δηλώσεις των αιτητών κατέληξε ότι, προέκυπταν αδήλωτες πωλήσεις ύψους €5.197.223,00 και κατ' επέκταση οφειλόμενος φόρος εκροών €677.898,65.
Ενόψει τούτου, προχώρησε σε βεβαίωση φόρου με βάση το άρθρο 49 του περί Φόρου Προστιθέμενης Αξίας Νόμου του 2000 (Ν. 95(Ι)/2000). Οι αιτητές ενημερώθηκαν για το θέμα αυτό με επιστολή ημερ. 26 Απριλίου 2013, στην οποία περιέχετο και η βεβαίωση φόρου ύψους €677.898,65.
Στις 21 Ιουνίου 2013 οι αιτητές υπέβαλαν ένσταση εναντίον της πιο πάνω βεβαίωσης φόρου. Σημειώνω ότι μέχρι σήμερα, που εκδικάζεται η προσφυγή, δεν έχει ληφθεί απόφαση, παρόλο που η ευπαίδευτη συνήγορος της Δημοκρατίας ανέφερε ότι η έκδοση της, ήταν θέμα ημερών.
Όπως σημείωσα και στην αρχή το θέμα που χρήζει απόφανσης είναι η ενδεχόμενη απώλεια της εκτελεστότητας της προσβαλλόμενης απόφασης.
Το άρθρο 51Α του περί Φόρου Προστιθεμένης Αξίας Νόμου (Ν. 95(Ι)/2000) προβλέπει ότι:
"1) Ένσταση δύναται να υποβληθεί προς τον Έφορο αναφορικά με οποιοδήποτε ποσό Φ.Π.Α. που έχει βεβαιωθεί και γνωστοποιηθεί σε οποιοδήποτε πρόσωπο δυνάμει των διατάξεων του παρόντος Νόμου, και αυτή δεν εξετάζεται αν υποβληθεί μετά την πάροδο εξήντα (60) ημερών από την ημερομηνία της γνωστοποίησης του ποσού Φ.Π.Α. που έχει βεβαιωθεί.
(2) Όταν ο Έφορος υιοθετεί εν μέρει ή απορρίπτει μια ένσταση που υποβλήθηκε με βάση το εδάφιο (1), η απόφασή του επί της ένστασης περιλαμβάνει ρητώς τους λόγους στους οποίους βασίστηκε και πληροφορεί το πρόσωπο που υπέβαλε την ένσταση -
(α) για το δικαίωμα του -
(i) να υποβάλει ένσταση στον Υπουργό με βάση το άρθρο 52 (ια).
(ii) να προσφύγει στο Ανώτατο Δικαστήριο δυνάμει του Άρθρου 146 του Συντάγματος.
(β) για χρονικά πλαίσια μέσα στα οποία τα προαναφερόμενα δικαιώματα δύνανται να ασκηθούν."
Ο ευπαίδευτος συνήγορος των αιτητών αναφέρθηκε στην επιστολή του Εφόρου ΦΠΑ ημερ. 26 Απριλίου 2013, με την οποία ενημερώνονται, οι αιτητές, μεταξύ άλλων, για τα δικαιώματα τους να αμφισβητήσουν την επιβληθείσα φορολογία. Μεταξύ των προσφερόμενων επιλογών ήταν η υποβολή ένστασης. Τούτο έγινε συνέχισε αλλά, όμως, ενόψει της μη έγκαιρης απάντησης οι αιτητές καταχώρισαν και την παρούσα προσφυγή για να μην απωλέσουν το δικαίωμα αμφισβήτησης του επιβληθέντος ποσού.
Η νομολογία καθορίζει ότι η άσκηση του δικαιώματος ένστασης εναντίον απόφασης της διοίκησης, οδηγεί σε απώλεια της εκτελεστότητας της καθότι, η νέα, επί τούτου απόφαση, ενσωματώνεται στη νέα που είναι και η μόνη εκτελεστή. (Βλ. Υπ. Αρ. 61/2011, EDT Shipmanagement Ltd ν. Δημοκρατίας, ημερ. 19 Ιανουαρίου 2012).
Στη βάση των δεδομένων της παρούσας υπόθεσης η καταχώριση, από πλευράς αιτητών, ένστασης, επιλογή μιας δυνητικής διαδικασίας προς αμφισβήτηση της επιβληθείσας φορολογίας, αναπόφευκτα οδηγεί σε απώλεια της εκτελεστότητας της προσβαλλόμενης απόφασης.
Στο σύγγραμμα Σπηλιωτόπουλου, Εγχειρίδιο Διοικητικού Δικαίου 14η έκδοση, 2ος Τόμος, σελ.111 αναφέρεται:
"πράξεις που έχουν ενσωματωθεί σε μεταγενέστερη διοικητική πράξη, οι οποίες ήταν "εκτελεστές", αλλά έχασαν την αυτοτέλεια τους και τον εκτελεστό χαρακτήρα τους λόγω της ενσωμάτωσης. (ΣΕ 2492/1977, 1789/1988, 347/1995). Η ενσωμάτωση της αρχικής πράξης σε μεταγενέστερη επέρχεται..ii) σε περίπτωση άσκησης ενδικοφανούς προσφυγής."
Στην υπόθεση Ζίττης ν. Δημοκρατίας (1998) 3 Α.Α.Δ. 394 αναφέρεται ότι:
"Η ενσωμάτωση εκτελεστής πράξης σε άλλη εκτελεστή πράξη επέρχεται "οσάκις ασκείται κατά ταύτης" η λεγόμενη ενδικοφανής ιεραρχική προσφυγή, όπως π.χ. αίτηση αναθεώρησης "θεσπιζόμενη ειδικώς υπό του Νόμου" για το συγκεκριμένο θέμα οπότε "η καθ' ης η αίτησις αναθεωρήσεως, πράξις ενσωματούται εις την κατ' αναθεώρησιν εκδιδομένην. Το αυτό ισχύει και επί πράξεως, καθ' ης ησκήθη ένστασις νόμω προβλεπομένη, και ήτις ενσωματούται εις την επί της ενστάσεως εκδιδομένην. Επίσης ενσωματούται η πράξις πρωτοβαθμίου διοικητικού οργάνου κατόπιν προσφυγής, κατά νόμον ασκουμένης ενώπιον δευτεροβαθμίου, εις την απόφασιν του τελευταίου, ως λ.χ. γνωμοδότησις ανακριτικού συμβουλίου κατά τον νόμον περί καταστάσεως αξιωματικών: 799(55).""
Επίσης η ίδια αρχή επιβεβαιώθηκε στην υπόθεση Εταιρεία Μουτουλλάς - Καλοπαναγιώτης Μεταφοραί Λτδ ν. Αρχής Αδειών κ.ά. (1989) 3 Α.Α.Δ. 2277 όπου αναφέρθηκαν τα ακόλουθα:
"Είναι καθιερωμένη αρχή διοικητικού δικαίου ότι πράξη ή απόφαση εναντίον της οποίας έγινε ένσταση ή ιεραρχική προσφυγή, με βάση νομοθετική πρόνοια, χάνει την εκτελεστότητά της. Όταν εκδοθεί η απόφαση στην ένσταση ή στην ιεραρχική προσφυγή, έστω και να είναι απορριπτική, η προσβαλλόμενη απόφαση ενσωματώνεται στη νέα, η οποία είναι η μόνη εκτελεστή πράξη.
....
Η πιο πάνω αρχή δεν επηρεάζει το δικαίωμα προσφυγής στο Δικαστήριο, που διασφαλίζεται με τα Άρθρα 30 και 146 του Συντάγματος. Ο Νόμος εγκαθιδρύει μόνον ίδια διοικητική διαδικασία μέσα στο διοικητικό πλαίσιο, σε ένα ή περισσότερα στάδια, που τελικά καταλήγουν για κρίση της υπόθεσης, είτε από το ίδιο όργανο που εξέδωσε την πράξη, είτε από άλλο ανώτερο. Η λύση αυτή δεν εμποδίζει το δικαστικό έλεγχο των πράξεων των διοικητικών αρχών. Απεναντίας συντελεί στη διατήρηση του Ανωτάτου Δικαστηρίου στην πρέπουσα περιοπή με την αποφυγή άσκοπων δικών."
Καθίσταται συναφώς έκδηλο ότι, με την υποβολή της ένστασης από πλευράς αιτητών, η προσβαλλόμενη απόφαση, παρόλο που δεν εκδόθηκε, εισέτι, απόφαση επί της ουσίας της ενστάσεως, έχασε την εκτελεστότητα της. Τούτο επέρχεται καθότι η διαδικασία προβλέπεται από το Νόμο και ασκήθηκε. Όταν εκδοθεί απόφαση επί της ενστάσεως η εν λόγω απόφαση θα ενσωματωθεί στην υπό κρίση προσβαλλόμενη πράξη.
Αυτή η προσέγγιση έχει και τη δική της λογική αφού όπως αναφέρθηκε πιο πάνω στην υπόθεση Εταιρεία Μουτουλλάς - Καλοπαναγιώτης Μεταφοραί Λτδ, διατηρείται το Ανώτατο Δικαστήριο "στην πρέπουσα περιοπή για την αποφυγή άσκοπων δικών".
Θα πρόσθετα επί του προκειμένου ότι η διατήρηση δύο παράλληλων διαδικασιών - ενστάσεως και προσφυγής - θα μπορούσε να παρατηρηθεί το εξής παράδοξο. Το αποτέλεσμα της ενστάσεως να είναι θετικό, για τους αιτητές, και του Δικαστηρίου, αρνητικό ή αντιστρόφως. Οι αιτητές ή ακόμη και η διοίκηση θα βρίσκονται, σε τέτοιο ενδεχόμενο, προ ενός αδιεξόδου. Μέθοδος άκρως ανεπιθύμητη. Αφήνω τη χρηματική δαπάνη που θα απαιτηθεί για τις δύο διαδικασίες.
Σε περίπτωση παράλειψης της διοίκησης να ενεργήσει επί τούτου θα δικαιούνται οι αιτητές να προσφύγουν λόγω της παράλειψης που παρατηρείται. (Βλ. Υπ. Αρ. 157/2013, P & P Horizon Homes Ltd ν. Δημοκρατίας (2000) 3 Α.Α.Δ. 88).
Με γνώμονα τα πιο πάνω η προσφυγή απορρίπτεται, καθότι η προσβαλλόμενη πράξη έχασε την εκτελεστότητα της, με έξοδα υπέρ των καθ'ων η αίτηση και εναντίον των αιτητών. Λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν είχε, μέχρι την ακρόαση, κατατεθεί η αγόρευση της Δημοκρατίας, τα έξοδα θα είναι μειωμένα, ήτοι €600.
Κ. ΠΑΜΠΑΛΛΗΣ,
Δ.
/ΔΓ