|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ECLI:CY:AD:2015:D135
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υπόθεση Αρ. 885/2012)
25 Φεβρουαρίου 2015
[ΝΑΘΑΝΑΗΛ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΕΛΕΝΑ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ,
Αιτήτρια
- ΚΑΙ -
ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΥ ΤΕΧΝΙΚΟΥ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟΥ ΚΥΠΡΟΥ,
Καθ΄ ου η αίτηση
------------------------------------
Μ. Δειληνός, για την Αιτήτρια.
Στ. Μαξούτη (κα), για Τ. Παπαδόπουλος και Συνεργάτες Δ.Ε.Π.Ε.,
για τον Καθ΄ ου η αίτηση.
-------------------------------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΝΑΘΑΝΑΗΛ, Δ.: Αίτημα στην υπό κρίση προσφυγή είναι η ακύρωση της υπό ημερομηνίας 20.3.2012 απόφασης του ΕΤΕΚ με την οποία απερρίφθη η επιδίωξη της αιτήτριας να εγγραφεί δυνάμει των περί Ρυθμίσεως Οδών και Οικοδομών Νόμου, Κεφ. 96, ως κατέχουσα σχετική άδεια άσκησης επαγγέλματος δυνάμει της περί του ΕΤΕΚ νομοθεσίας.
Η αιτήτρια είναι κάτοχος από τις 13.5.2000 του τίτλου σπουδών Bachelor of Landscape Architecture από το University of Georgia των Η.Π.Α. Δυνάμει σχετικής απόφασης του ΕΤΕΚ, ημερ. 6.12.2006, η αιτήτρια ενεγράφη στο σχετικό Μητρώο Μελών στον κλάδο της Αρχιτεκτονικής περιλαμβανομένης της Αρχιτεκτονικής Τοπίου, ειδικότητα Αρχιτεκτονικής Τοπίου μόνο. Στις 14.3.2012, η αιτήτρια ζήτησε να μάθει τους λόγους για τους οποίους το ΕΤΕΚ αρνείται από το 2010 να εκδώσει σχετική βεβαίωση δυνάμει του άρθρου 8Α(5) του Κεφ. 96, ως τροποποιήθηκε. Το ΕΤΕΚ με την προσβαλλόμενη πράξη που είναι η επιστολή ημερ. 20.3.2012, ενημέρωσε την αιτήτρια ότι σύμφωνα με τις διάφορες πρόνοιες του περί Επιστημονικού Τεχνικού Επιμελητηρίου Κύπρου Νόμου αρ. 224/1990, ως τροποποιήθηκε, τις οποίες και κατονομάζει, σε συνδυασμό με τις πρόνοιες του Κεφ. 96, δεν είναι το αρμόδιο σώμα ή αρχή «για την εφαρμογή των προνοιών του Νόμου περί Ρυθμίσεως Οδών και Οικοδομών, αλλά εφαρμόζει συγκεκριμένη νομοθετική πρόνοια και εκδίδει βεβαιώσεις σ΄ αυτούς που δικαιούνται.».
Η επιστολή καταλήγει με το εξής:
«12. Το Τεχνικό Επιμελητήριο λαμβάνοντας υπόψη όλα τα πιο πάνω, έχει διενεργήσει έλεγχο και έχει διαπιστώσει ότι εκ παραδρομής σας είχαν εκδοθεί Έγγραφες Βεβαιώσεις, δυνάμει του Άρθρου 8Α του Περί Οδών και Οικοδομών Νόμου, για αρχιτεκτονική εργασία.»
Προβάλλει η αιτήτρια την πλάνη περί το Νόμο και τη λανθασμένη ερμηνεία των προνοιών τόσο του Νόμου αρ. 229/90, όσο και του Κεφ. 96, ως πρώτο λόγο ακύρωσης. Θεωρεί εσφαλμένη την ερμηνεία που έδωσε το ΕΤΕΚ ότι πρέπει η αιτήτρια να πληροί τις προϋποθέσεις του άρθρου 8Α(2), ενώ το μόνο που ζητείται από το εδάφιο (5) του άρθρου 8Α, είναι το υποβάλλον τα σχέδια πρόσωπο να είναι κάτοχος άδειας ασκήσεως επαγγέλματος. Μετέπειτα, κατά την επόμενη εισήγηση, η προσβαλλόμενη απόφαση αποστερεί την αιτήτρια από το δικαίωμα άσκησης επαγγέλματος κατά παράβαση του Άρθρου 25 του Συντάγματος, αλλά και του άρθρου 25 του Νόμου αρ.224/2000, σύμφωνα με το οποίο οποιοδήποτε πρόσωπο είναι εγγεγραμμένος το Μητρώο σε κλάδο της μηχανικής επιστήμης, του έχει εκδοθεί άδεια άσκησης επαγγέλματος και διαθέτει τις απαιτούμενες γνώσεις της Ελληνικής γλώσσας για άσκηση του επαγγέλματος στη Δημοκρατία, δικαιούται να ασκεί το επάγγελμα του σε οποιονδήποτε κλάδο της μηχανικής επιστήμης. Εφόσον η αιτήτρια είναι εγγεγραμμένη αρχιτέκτονας τοπίου δικαιούται να υπογράφει και να υποβάλλει σχέδια, σχεδιαγράμματα, μελέτες κλπ., εντός της έννοιας του άρθρου 8Α του Κεφ. 96. Άλλως, η ενέργεια του ΕΤΕΚ παραβιάζει το συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα της αιτήτριας για εργασία.
Από πλευράς του ΕΤΕΚ εγείρονται κατ΄ αρχάς δύο προδικαστικές ενστάσεις: ότι δεν έχει εκδοθεί οποιαδήποτε εκτελεστή διοικητική πράξη εφόσον η επιστολή του ΕΤΕΚ 20.3.2012 είναι απλώς πληροφοριακού περιεχομένου και περαιτέρω ότι η αιτήτρια δεν έχει έννομο συμφέρον να προσβάλει την απόφαση διότι δεν ερείδεται επί του Νόμου και δεν είναι άξιο προστασίας, εφόσον η αιτήτρια είναι εγγεγραμμένη μόνο ως αρχιτέκτονας τοπίου και όχι ως αρχιτέκτονας μελετητής.
Η προδικαστική ένσταση περί του εννόμου συμφέροντος πρέπει να εξεταστεί κατά προτεραιότητα και έτσι έπρεπε να είχε τεθεί και κατά την ταξινόμηση των προδικαστικών ενστάσεων, από το ΕΤΕΚ. Όπως είναι γνωστό, το έννομο συμφέρον εξετάζεται πρώτο από τους όρους του παραδεκτού προσφυγής προκειμένου να ενεργοποιηθεί ως ζήτημα αρχής η αναθεωρητική δικαιοδοσία του Ανωτάτου Δικαστηρίου, (Δημοκρατία ν. Α.Κ. Χατζηϊωάννου και Υιοί (2005) 3 Α.Α.Δ. 467). Έννομο συμφέρον υπάρχει όταν πρόσωπο έχει επηρεαστεί από διοικητική πράξη έχοντας προσβληθεί ευθέως ίδιον ενεστώς συμφέρον. Το συμφέρον πρέπει να είναι έννομο, δηλαδή, νόμιμο, εντός του νόμου και αναγνωριζόμενο από το δίκαιο. Η προώθηση αίτησης προς τη διοίκηση πρέπει να έχει νομικό έρεισμα, (K & M (Transport) Ltd v. Αναθεωρητικής Αρχής Αδειών (1995) 3 Α.Α.Δ. 225.).
Η αιτήτρια δεν έχει, κρίνεται, έννομο συμφέρον στην προώθηση της αίτησης της ή στην καταχώρηση της παρούσας προσφυγής. Η αιτήτρια ενεγράφη στο Μητρώο Μελών του κλάδου Αρχιτεκτονικής περιλαμβανομένης της Αρχιτεκτονικής Τοπίου, στη βάση απόφασης του ΕΤΕΚ, ημερ. 11.12.2006. Είχε προηγηθεί η ακυρωτική απόφαση στην Έλενα Παπαγεωργίου ν. Δημοκρατίας κ.ά., υπόθ. αρ. 657/2004, ημερ. 21.11.2005, (Κραμβή, Δ.), η οποία ακολούθησε το ίδιο σκεπτικό στην πανομοιότυπη απόφαση στη Διομήδης Πελεντρίτης ν. Δημοκρατίας κ.ά., υπόθ. αρ. 656/2004, ημερ. 21.11.2005, επίσης του Κραμβή, Δ. Από τα πρακτικά της συνεδρίας του ΕΤΕΚ, ημερ. 6.12.2006, (Παράρτημα Α στην ένσταση), καθίσταται φανερό ότι αναγνωρίστηκαν συγκεκριμένοι κλάδοι σπουδών, με τους κατόχους τους να είχαν παρακολουθήσει «με επιτυχία το βασικό κύκλο σπουδών στον κλάδο που αφορά η αίτηση τους» και με τις αναγνωρίσεις να «αφορούν μόνο τα προγράμματα σπουδών που το έτος αποφοίτησης είναι αυτό που αναφέρεται σε κάθε περίπτωση». Καταγράφεται ειδικά το Bachelor of Landscape Architecture - The University of Georgia - Η.Π.Α. - το οποίο είναι αναγνωρισμένο από το American Society of Landscape Architecture (ASLA) και με έτος αποφοίτησης το 2000. Η εγγραφή της αιτήτριας ήταν στον Κλάδο Αρχιτεκτονικής περιλαμβανομένης της Αρχιτεκτονικής Τοπίου, στην Αρχιτεκτονική Τοπίου, (η υπογράμμιση είναι των πρακτικών). Και στη σελίδα 7 των πρακτικών αναγράφεται ότι η αιτήτρια εγγράφεται στον κλάδο Αρχιτεκτονικής, περιλαμβανομένης της Αρχιτεκτονικής Τοπίου, στην ειδικότητα Αρχιτεκτονικής Τοπίου μόνο.
Η αιτήτρια συνεπώς είναι εγγεγραμμένη σε συγκεκριμένο κλάδο της Αρχιτεκτονικής. Ως εκ τούτου δεν δικαιούτο να ζητήσει οτιδήποτε πέραν των δικαιωμάτων που αναλογούσαν στην εγγραφή της. Στην προσβαλλόμενη πράξη αναφέρονται οι κλάδοι της Μηχανικής Επιστήμης κατά το άρθρο 2 του Νόμου αρ. 224/1990. Η παράγραφος (α) καθορίζει την Αρχιτεκτονική, περιλαμβανομένης της Αρχιτεκτονικής Τοπίου, ενώ το άρθρο 7(1Α) προνοεί για την εγγραφή ατόμων στο Μητρώο του ΕΤΕΚ ως αρχιτέκτονα εφόσον κατέχει πτυχίο ή δίπλωμα στην αρχιτεκτονική που περιλαμβάνεται στο Πρώτο Παράρτημα, το οποίο αφορά πτυχία, πιστοποιητικά και στον τομέα της αρχιτεκτονικής, αμοιβαίως αναγνωρισμένους μεταξύ κρατών μελών, (δέστε και Παπαχρυσοστόμου ν. ΕΤΕΚ (2013) 3 Α.Α.Δ. 720).
Οι πρόνοιες του Κεφ. 96, αναφέρονται στην αναγκαιότητα τα εκπονούμενα σχέδια, σχεδιαγράμματα, μελέτες κλπ, που υποβάλλονται δυνάμει του Κεφ. 96 σε αρμοδία αρχή για έκδοση άδειας, να φέρουν την υπογραφή και τον τίτλο του προσώπου που τα ετοίμασε και να έχει μια από τις άδειες άσκησης επαγγέλματος που χορηγούνται δυνάμει του περί ΕΤΕΚ Νόμου αρ. 224/1990, (άρθρο 8Α(1)). Και περαιτέρω διευκρινίζεται στο εδάφιο (2), ότι σε ότι εκπονείται σε σχέση με αρχιτεκτονική μελέτη, σχέδια κλπ που υποβάλλονται στην αρμοδία αρχή, αυτά πρέπει και φέρουν την υπογραφή «αρχιτέκτονα μελετητή».
Έπεται ότι η αιτήτρια στερείται εννόμου συμφέροντος να ζητήσει οτιδήποτε πέραν των δικαιωμάτων που έχει ως αρχιτέκτονας τοπίου. Ορθά αναφέρει η συνήγορος του ΕΤΕΚ ότι η αιτήτρια επιδιώκει κάτι που αντίκειται στο δίκαιο. Η αιτήτρια δεν αντιτάσσει κάτι ως προς αυτό. Μοναδική της τοποθέτηση είναι ότι ελάμβανε τις σχετικές βεβαιώσεις από το ΕΤΕΚ προηγουμένως και ότι η άρνηση του ΕΤΕΚ να το πράξει, ενώ δικαιούται στην έκδοση της βεβαίωσης που προνοεί το άρθρο 8Α του Κεφ. 96, ενδύει την αιτήτρια με έννομο συμφέρον. Παρατηρείται συναφώς ότι στην ουσία εδώ υπάρχει εκ μέρους του ΕΤΕΚ με την προσβαλλόμενη πράξη ανάκληση των προηγούμενων βεβαιώσεων που είχαν εκδοθεί προς όφελος της αιτήτριας. Αυτή η ανάκληση που έκδηλα προϋπήρχε της προσβαλλόμενης πράξης δεν αποτελεί αυτοτελή αιτία ακυρώσεως, ούτε και φαίνεται να είχε προηγουμένως ασκηθεί προσφυγή εναντίον της νομιμότητας της ανάκλησης. Παραγνωρίζει δε η αιτήτρια ότι η βεβαίωση που επιδιώκει αφορά την υποβολή σχεδίων κλπ για οικοδομή, μετατροπή, προσθήκη, επισκευή οικοδομής ή διάνοιξης οδού, χωρίς η ίδια να προβάλλει τη θέση ότι δικαιούται να προβαίνει σε τέτοιες ενέργειες. Τα όσα εκ των υστέρων στην απαντητική αγόρευση του αναφέρει ο συνήγορος της ότι η επιδιωχθείσα βεβαίωση ήταν μόνο για την αρχιτεκτονική τοπίου, δεν βρίσκουν έρεισμα στην επιστολή της ίδιας της αιτήτριας, ημερ. 14.3.2012, και την καταληκτική παράγραφο της προσβαλλόμενης πράξης ότι «εκ παραδρομής σας έχει εκδοθεί έγγραφη βεβαίωση δυνάμει του Άρθρου 8Α του περί Οδών και Οικοδομών Νόμου, για αρχιτεκτονική εργασία», που παραπέμπει ακριβώς στον αρχιτέκτονα-μελετητή.
Αλλά εν πάση περιπτώσει, είναι πρόδηλο ότι η επιστολή ημερ. 20.3.2012 του ΕΤΕΚ που εδώ προσβάλλεται, είναι πληροφοριακού χαρακτήρα. Η αιτήτρια με τη δική της επιστολή, ημερ. 14.3.2012, έθεσε ζήτημα απλώς συνάντησης με το ΕΤΕΚ «για να συζητήσουμε τους λόγους για τους οποίους ενώ το 2008 το εν λόγω σώμα μου είχε εκδώσει έγγραφη βεβαίωση και από το 2010 μέχρι σήμερα αρνείται να το πράξει.».
Προκύπτουν επομένως τα εξής: από το 2010 η αιτήτρια δεν λαμβάνει τη σχετική βεβαίωση. Δεν προσέφυγε, ως φαίνεται, προηγουμένως κατά της μη έκδοσης της βεβαίωσης εναντίον του ΕΤΕΚ. Ζήτησε εκ των υστέρων πληροφόρηση για τη μη έκδοση και αυτή την πληροφόρηση έδωσε το ΕΤΕΚ. Η προσβαλλόμενη πράξη δεν είναι εκτελεστή διοικητική πράξη. Αντίθετα είναι σαφώς πληροφοριακού περιεχομένου, εντός της έννοιας της νομολογίας, (Krashias Modern Land & Building Developers Ltd v. Δήμου Έγκωμης (1995) 3 Α.Α.Δ. 198, Αγρόκτημα «Γαλήνη» Λτδ ν. Δημοκρατίας (2010) 3 Α.Α.Δ. 303, Αλεξάνδρου κ.ά. ν. Δημοκρατίας (2009) 3 Α.Α.Δ. 368 και Γεναγρίτης ν. Δημοκρατίας (2001) 3 Α.Α.Δ. 1029). Στην τελευταία εξηγήθηκε ότι «πράξη πληροφοριακού χαρακτήρα, όπως για παράδειγμα πράξη που πληροφορεί τον αιτητή για μια κατάσταση πραγμάτων ή για τις πρόνοιες ενός νόμου, ή πράξη στην οποία εκφράζεται η πρόθεση και όχι η βούληση της διοίκησης δεν είναι εκτελεστή πράξη.».
Το σύνολο της επιστολής του ΕΤΕΚ, ημερ. 20.3.2012, είναι πληροφοριακού χαρακτήρα και ουδόλως αλλάζει τα υφιστάμενα τότε δεδομένα της αιτήτριας. Την πληροφορεί ότι το ΕΤΕΚ δεν είναι αρμόδια αρχή για την εφαρμογή του Νόμου περί Ρυθμίσεως Οδών και Οικοδομών και ότι εκ παραδρομής είχαν προηγουμένως εκδοθεί στην αιτήτρια οι σχετικές βεβαιώσεις, πράξη ανακλητική, που δεν προσβάλλεται ούτε τώρα, ούτε όταν προηγουμένως από το 2010, δεν εκδίδονταν οι βεβαιώσεις.
Η προσφυγή απορρίπτεται ως απαράδεκτη με €1.300 έξοδα εναντίον της αιτήτριας και υπέρ του καθ΄ ου η αίτηση.
Στ. Ναθαναήλ,
Δ.
/ΕΘ