ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
ECLI:CY:AD:2014:D872
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υπόθεση Αρ. 830/2012)
14 Νοεμβρίου, 2014
[ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Π.]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΧΡΙΣΤΟΣ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ,
Αιτητής,
ΚΑΙ
ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΜΕΣΩ
ΤΟΥ ΕΠΑΡΧΙΑΚΟΥ ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΟΙΚΗΣΕΩΣ ΑΜΜΟΧΩΣΤΟΥ,
Καθ΄ ων η αίτηση.
____________________
Δ. Κωνσταντίνου (κα.) για Κ. Χρυσοστομίδη, για τον Αιτητή.
Θ. Πιπερή (κα.), Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ΄ ων η αίτηση.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Π.: Ο αιτητής ζητά από το Δικαστήριο:-
«(Α) Δήλωση του Δικαστηρίου ότι η πράξη και/ή απόφαση, η οποία κοινοποιήθηκε στον Αιτητή με τη «Γνωστοποίηση Αρνήσεως Χορηγήσεως Πολεοδομικής Άδειας» ημερ. 14.3.2012 και σύμφωνα με την οποία η Καθ' ης η Αίτηση, ως Πολεοδομική Αρχή, απέρριψε την αίτηση του Αιτητή με Αρ.ΑΜΧ/00290/2011 και ημερ. 25.7.2011 για τη χορήγηση πολεοδομικής άδειας για την ανέγερση κατοικίας στο τεμάχιό του με αριθμό 617, αριθμός εγγραφής 0/20714, Φύλλο/Σχέδιο2-290-376, Τμήμα 12, στην ενορία Αναφωτία, στο Παραλίμνι, Δήμος Αμμοχώστου, είναι άκυρη και στερείται οποιουδήποτε αποτελέσματος.»
Ο αιτητής είναι ιδιοκτήτης του τεμαχίου με αριθμό 617, Φύλλο/Σχέδιο 2-290-376, Τμήμα 12, στην ενορία Αναφωτία, στο Παραλίμνι, Δήμος Αμμοχώστου[1].
Την 25.7.2011, ο αιτητής υπέβαλε αίτηση στην καθ' ης η αίτηση (Πολεοδομική Αρχή) για χορήγηση πολεοδομικής άδειας για την ανέγερση κατοικίας στο πιο πάνω τεμάχιό του.
Ο αιτητής παρέλαβε ταχυδρομικώς «Γνωστοποίηση Αρνήσεως Χορηγήσεως Πολεοδομικής Άδειας » ημερομηνίας 14.3.2012, με την οποία η Καθ' ης η Αίτηση τον πληροφορούσε ότι απέρριψε την αίτησή του για τη χορήγηση πολεοδομικής άδειας, για τους ακόλουθους λόγους:
«(500) Το εμβαδό του προτεινόμενου προς ανάπτυξη τεμαχίου ανέρχεται σε 931 Τ.μ. αντί τουλάχιστον τέσσερα δεκάρια (4.000 τ.μ.) βασική προϋπόθεση η οποία καθορίζεται στις σχετικές πρόνοιες της παραγράφου 4.3.1 (α) του Μέρους Ε, Περιοχές Κατοικίας και Στέγαση (Ανέγερση Μεμονωμένης Κατοικίας εκτός Περιοχών Ανάπτυξης) της Δήλωσης Πολιτικής Παραλιμνίου 2011.
(501) Το ποσοστό κάλυψης και ο συντελεστής δόμησης της προτεινόμενης για άδεια ανάπτυξης υπολογιζόμενα στο καθαρό εμβαδό του τεμαχίου ανέρχονται σε 0.20:1 και 0.32:1 αντίστοιχα αντί όχι περισσότερο από 0.10:1 σε αντίθεση με τις πρόνοιες της παραγράφου 4.3.1(γ) του Μέρους Β της Δήλωσης Πολιτικής Παραλιμνίου.
(502) Δεν γίνεται πρόνοια για παραχώρηση ποσοστού 20% του καθαρού εμβαδού του τεμαχίου για σκοπούς δημιουργίας ανοικτού δημόσιου χώρου πρασίνου με αποτέλεσμα να μην ικανοποιούνται οι σχετικές πρόνοιες της παραγράφου 4.3.1(ε) του Μέρους Β της Δήλωσης Πολιτικής Παραλιμνίου (Ανέγερση Μεμονωμένης Κατοικίας εκτός Περιοχών Ανάπτυξης) οι οποίες αναφέρονται στις ελάχιστες απαιτούμενες προϋποθέσεις ώστε να επιτραπεί η ανέγερση μεμονωμένης κατοικίας.
Σημείωση: Λόγω των πιο πάνω σοβαρών προβλημάτων που χαρακτηρίζουν την αίτηση, αυτή δεν έχει μελετηθεί στη λεπτομέρειά της.»
Στις 24/4/2009, ο Υπουργός Εσωτερικών προχώρησε στην έγκριση της τροποποίησης του Τοπικού Σχεδίου Παραλιμνίου. Κατόπιν προσφυγών που καταχωρήθηκαν στο Ανώτατο Δικαστήριο Κύπρου (Υποθ. Αρ. 708/2009 και άλλες), το Ανώτατο Δικαστήριο Κύπρου ακύρωσε στις 30/6/2011 το Τοπικό Σχέδιο Παραλιμνίου του 2009. Στην Επίσημη Εφημερίδα της Κυπριακής Δημοκρατίας στις 8/7/2011, δημοσιεύτηκε Γνωστοποίηση Δήλωσης Πολιτικής η οποία έγινε στις 5/7/2011.
Ο αιτητής ισχυρίζεται κατ' αρχάς ότι η Γνωστοποίηση Δήλωσης Πολιτικής έγινε σύμφωνα με το άρθρο 34Α(6) όταν στον περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμο του 1972 (Ν. 90/72) («ο Νόμος»), κατά την ημέρα της Γνωστοποίησης, δεν υπήρχε τέτοιο άρθρο, με αποτέλεσμα η προσβαλλόμενη πράξη να έχει εκδοθεί κατά παράβαση του Νόμου και χωρίς να ληφθούν υπόψιν οι πρόνοιες του εφαρμοστέου σχεδίου ανάπτυξης.
Μετά την ακύρωση του Τοπικού Σχεδίου Παραλιμνίου 2009, είναι η θέση του αιτητή ότι, η ορθή και/ή κατάλληλη διαδικασία την οποία θα έπρεπε να ακολουθήσει η διοίκηση ήταν η επανεξέταση και/ή επανέκδοση και/ή επανάληψη της νενομισμένης διαδικασίας για έκδοση νέου Τοπικού Σχεδίου Παραλιμνίου και όχι η δημοσίευση νέας Δήλωσης Πολιτικής.
Περαιτέρω, διατείνεται ο αιτητής, ότι το νομικό καθεστώς που έπρεπε να ληφθεί υπόψη ήταν το καθεστώς που προϋπήρχε της απόφασης του Ανωτάτου Δικαστηρίου ημερ. 30.6.2011 στις συνεκδικαζόμενες προσφυγές αρ. 708/2009 κ.α.. Σύμφωνα πάντοτε με την εισήγηση του ευπαιδεύτου συνηγόρου του αιτητή, υπό πλάνη και κατά παράβαση του Άρθρου 146.5 του Συντάγματος και του άρθρου 57 των περί των Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου Νόμου του 1999 (Ν. 158(Ι)/99) δεν λήφθηκαν υπόψιν οι πρόνοιες του Τοπικού Σχεδίου του 2009 αλλά της Δήλωσης Πολιτικής Παραλιμνίου του 2011.
Η καθ' ης η αίτηση ενήργησε αυθαίρετα σύμφωνα πάντοτε με τη θέση του αιτητή, κατά παράβαση των αρχών της χρηστής διοίκησης και της καλής πίστης και/ή των προνοιών των άρθρων 50, 51 & 52 του Περί των Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου Νόμου του 1999 (Ν.158(Ι)/99 ιδιαίτερα ενόψει του ότι οι προκαταρκτικές θέσεις των καθ' ων η αίτηση σε σχέση με την προτεινόμενη ανάπτυξη ήταν θετικές και εύλογα δημιούργησαν την πεποίθηση στον αιτητή ότι και η τελική απόφαση θα ήταν θετική. Και αν ακόμη η καθ' ης η αίτηση θεωρούσε ότι ο συντελεστής δόμησης και κάλυψης της προτεινόμενης ανάπτυξης υπερέβαινε τον ανώτατο επιτρεπόμενο συντελεστή, όφειλε να μην απορρίψει την αίτηση για χορήγηση πολεοδομικής άδειας, αλλά να ζητήσει από τον αιτητή όπως τροποποιήσει ανάλογα τα αρχιτεκτονικά του σχέδια. Η προσβαλλόμενη πράξη και/ή απόφαση δεν αποτελεί απλώς περιορισμό στο δικαίωμα του αιτητή για απόλαυση της ιδιοκτησίας του, αλλά αποτελεί στέρηση του δικαιώματος ιδιοκτησίας του αιτητή, κατά παράβαση του Άρθρου 23 του Συντάγματος της Κυπριακής Δημοκρατίας. Υποβάλλει περαιτέρω ο ευπαίδευτος συνήγορος του αιτητή ότι η προσβαλλόμενη πράξη και/ή απόφαση στερείται νόμιμης και/ή επαρκούς αιτιολογίας.
Αναφορικά με τη Δήλωση Πολιτική Παραλιμνίου 2011, η ευπαίδευτη συνήγορος της καθ΄ ης η αίτηση επισημαίνει ότι δεν είναι αποδεκτή η διενέργεια παρεμπίπτοντος ελέγχου, σε σχέση με την εγκυρότητά της, στο πλαίσιο της εξεταζόμενης αίτησης ακυρώσεως που στρέφεται κατά της άρνησης χορήγησης πολεοδομικής άδειας, εφόσον πρόκειται για ανεξάρτητη διοικητική πράξη. Δεν είναι νομικά επιτρεπτός ο παρεμπίπτων έλεγχος, ανεξάρτητης, διοικητικής πράξης άλλης από εκείνη που, συγκεκριμένα, προσβάλλεται με την προσφυγή.
Επισημαίνει επίσης η ευπαίδευτη συνήγορος εκ μέρους της Δημοκρατίας ότι ακολούθησε σχετική διόρθωση σε σχέση με τη δημοσιευθείσα Γνωστοποίηση της Δήλωσης Πολιτικής Παραλιμνίου 2011. Ειδικότερα, δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα η διόρθωση των αναφορών στο άρθρο 34Α του Νόμου με το άρθρο 18Α του Νόμου.
Η Δήλωση Πολιτικής Παραλιμνίου συνιστά ξεχωριστή και αυτοτελή διοικητική πράξη και είναι υποκείμενη σε προσφυγή εντός της ανατρεπτικής προθεσμίας που τάσσει το άρθρο 146 του Συντάγματος. Όπως ορθά παρατηρεί η ευπαίδευτη συνήγορος των καθ' ων η αίτηση, η Δήλωση Πολιτικής είναι το αποτέλεσμα της διαδικασίας που προβλέπεται από τον περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμο ο οποίος παρέχει ρητά τη δυνατότητα υποβολής ένστασης εναντίον των προνοιών της στο κατάλληλο στάδιο.
Συνακόλουθα, η διενέργεια παρεμπίπτοντος ελέγχου αναφορικά με τη Δήλωση Πολιτικής στο πλαίσιο της εξεταζόμενης αίτησης ακυρώσεως που στρέφεται κατά της άρνησης χορήγησης πολεοδομικής άδειας, δεν είναι αποδεκτή.
Αναφορικά με τη θέση του αιτητή ότι στην περίπτωση του παραβιάστηκαν οι αρχές χρηστής διοίκησης και της καλής πίστης και ότι υπήρξε κακή άσκηση της διακριτικής εξουσίας της διοίκησης, είναι η θέση των καθ΄ ων η αίτηση ότι οι ισχυρισμοί αυτοί στερούνται θεμελίωσης.
Η ευπαίδευτη συνήγορος της καθ΄ ης η αίτηση παραπέμπει στο άρθρο 9 του περί Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου Νόμου (Ν. 158(1)1999) και στη νομολογία όπου τονίζεται ότι, όταν το διοικητικό όργανο πρόκειται να εκδώσει μία πράξη ύστερα από αίτηση, θα βασιστεί στο νομοθετικό καθεστώς που ισχύει κατά το χρόνο έκδοσης της πράξης ανεξάρτητα από το εάν αυτό ήταν διαφορετικό κατά το χρόνο υποβολής της αίτησης.
Οι θετικές προκαταρκτικές απόψεις που δόθηκαν στον αιτητή, για άλλου είδους ανάπτυξη (εμπορική) δεν μπορούν να ερμηνευθούν ως δημιουργία ευνοϊκής κατάστασης υπέρ του, κατά τρόπο τόσο απόλυτο, ώστε να επιβάλλεται να αγνοείται το κρίσιμο κατά το χρόνο της απόφασης ισχύον νομικό καθεστώς, υποδεικνύει η κα Πιπερή.
Σύμφωνα με το άρθρο 25 (8) του περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμου (Ν. 90/1972), όπως τροποποιήθηκε:
«(8) Επί τη λήψει γραπτής ερωτήσεως συνοδευόμενης ή υποστηριζόμενης υπό τοιούτων στοιχείων ή αποδείξεως και συμμορφούμενης προς υποχρέωσιν προς επίδοσιν τοιούτων ειδοποιήσεων ως αυτή ήθελεν απαιτήσει, η Πολεοδομική Αρχή δύναται να παράσχη εις το πρόσωπον το οποίον υπέβαλε την ερώτησιν έκφρασιν των προκαταρκτικών απόψεων της Αρχής επί των εν τη ερωτήσει οριζόμενων προτάσεων δι' ανάπτυξιν και ένδείξεις υφιστάμενων προτάσεων δι' εκπόνησιν ή τροποποίησιν οιουδήποτε σχεδίου αναπτύξεως. Η τοιαύτη έκφρασις δεν συνιστά πολεοδομικήν άδεια ουδέ δεσμεύει κατά νόμον την Αρχή ή οιονδήποτε των λειτουργών αυτής.»
Μία απλή ανάγνωση των όρων (500) (501) και (502) της προσβαλλόμενης απόφασης, υποβάλλει συναφώς η ευπαίδευτη συνήγορος, υποδηλοί ότι οι πρόνοιες του ισχύοντος πολεοδομικού σχεδίου δέσμευαν καθοριστικά τη Διοίκηση και ότι τα δεδομένα της προτεινόμενης ανάπτυξης ήταν τέτοια που καθιστούσαν αδύνατη την ικανοποιήση του αιτητή.
Υπογραμμίζει στη συνέχεια, η κα Πιπερή, ότι τα κριτήρια ανέγερσης μεμονωμένης κατοικίας εκτός οριών ανάπτυξης οικισμών είναι πλέον πολύ αυστηρά. Εάν δε, δεν υπάρχει στην περιοχή δίκτυο υδροδότησης ή ηλεκτροδότηση ή οδικό δίκτυο τότε, στην περίπτωση που δοθεί μία τέτοια άδεια, το κράτος επιβαρύνεται με την ευθύνη να παράσχει όλα τα δίκτυα που απαιτούνται για να είναι δυνατή η λειτουργία της ανάπτυξης, κατά τρόπο, δυσανάλογο, με το όφελος που έχει ο μεμονωμένος αιτητής, έναντι των κοινών αναγκών των πολιτών να διαμένουν σε συνεκτικούς, λειτουργικούς και βιώσιμους πολεοδομικά οικισμούς.
Έχω εξετάσει με μεγάλη προσοχή τις θέσεις και την επιχειρηματολογία της εκατέρωθεν πλευράς καθώς επίσης ανέτρεξα στο διοικητικό φάκελο.
Οι ισχυρισμοί του αιτητή περί παραβίασης των αρχών χρηστής διοίκησης, και της καλής πίστης καθώς επίσης περί έλλειψης αιτιολογίας και δέουσας έρευνας, δεν με βρίσκουν σύμφωνο. Διαπιστώνω, συναφώς, ότι το αίτημα του αιτητή, για ανέγερση μεμονωμένης κατοικίας, ερχόταν σε αντίθεση με το κρίσιμο νομικό καθεστώς και τις εφαρμοστέες πολεοδομικές πρόνοιες, που ίσχυαν κατά τον ουσιώδη χρόνο, κατά το χρόνο δηλαδή της υποβολής της αίτησης για χορήγηση της πολεοδομικής άδειας, στις 25.7.2011 και κατά το χρόνο έκδοσης της προσβαλλόμενης πράξης στις 14.3.2012.
Το νομικό καθεστώς που ίσχυε, κατά τον ουσιώδη χρόνο, ήταν η Δήλωση Πολιτικής Παραλιμνίου που δημοσιεύτηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας στις 8/7/2011 και αυτό είναι το καθεστώς που είχε υποχρέωση η Διοίκηση να εφαρμόσει, κατά την εξέταση της αίτησης και κατά την έκδοση της προσβαλλόμενης απόφασης.
Ο ισχυρισμός του αιτητή ότι η δημοσιευθείσα, την 8/7/2011, Γνωστοποίηση Δήλωσης Πολιτικής Παραλιμνίου είναι άκυρη, λόγω του ότι εκδόθηκε στη βάση ανύπαρκτου άρθρου, του Περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμου (άρθρου 34 (Α), δεν μπορεί να γίνει αποδεκτός για το λόγο ότι, σε σχέση με την εν λόγω Γνωστοποίηση, δημοσιεύτηκε, στις 2 Σεπτεμβρίου 2011, διόρθωση των αναφορών στο (εσφαλμένο) άρθρο 34Α, και αντικατάστασή τους με το άρθρο 18 Α του Περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμου[2].
Σημειώνω συναφώς ότι, σύμφωνα με τις πρόνοιες του άρθρου 18 Α (8) του Περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμου, οι πρόνοιες της Δήλωσης Πολιτικής, τίθενται σε ισχύ την ημέρα που η γνωστοποίηση δημοσιεύται στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας.
Η Διοίκηση δεν είχε άλλη επιλογή από του να εφαρμόσει τις πρόνοιες της Δήλωσης Πολιτικής Παραλιμνίου 2011, που ίσχυαν κατά τον ουσιώδη χρόνο της λήψης της προσβαλλόμενης απόφασης.
Η αναφορά, εκ μέρους του αιτητή, στην Προσφυγή Κόσιη ν. Δημοκρατίας, Υπόθεση Αρ. 41/2010, ημερ. 21/12/2012, δεν βοηθά στην ενίσχυση των θέσεών του καθότι η υπόθεση εκείνη αφορούσε στο κύρος εκδοθείσας πολεοδομικής άδειας στηριγμένης σε Τοπικό Σχέδιο το οποίο ακυρώθηκε μετά την έκδοσή της και επομένως, διαφέρει από τα δεδομένα της εξεταζόμενης προσφυγής.
Ο λόγος για τον οποίο δεν ζητήθηκε από τον αιτητή να υποβάλει τροποιητικά σχέδια ώστε να ικανοποιούνται οι ρυθμίσεις του συντελεστή δόμησης και του ποσοστού κάλυψης ( ήτοι λόγος άρνησης (501) ) που καθορίζονται στην περιοχή, έτσι ώστε να μην απορριφθεί η αίτησή του, ήταν το γεγονός ότι υπήρχαν και άλλες σοβαρές παρατηρήσεις εν σχέση με την ανάπτυξη, ήτοι οι λόγοι άρνησης (500) και (502), με αποτέλεσμα να μην ικανοποιούνται οι σχετικές πρόνοιες των παραγράφων 4.3.1(α), (γ) και (ε) του Μέρους Β της Δήλωσης Πολιτικής Παραλιμνίου (Ανέγερση Μεμονωμένης Κατοικίας εκτός περιοχών Ανάπτυξης) οι οποίες αναφέρονται στις ελάχιστες απαιτούμενες προϋποθέσεις ώστε να επιτραπεί η ανέγερση μεμονωμένης κατοικίας.
Τα πιο πάνω συνιστούν κατά την κρίση μου πλήρη, επαρκή και δέουσα αιτιολογία. Σημειώνω, συναφώς, ότι η κρίση της Διοίκησης αναφορικά με ζητήματα τεχνικής φύσεως ή ειδικών γνώσεων είναι κατά κανόνα ανέλεγκτη εκτός αν διαπιστωθεί πλάνη περί τα πράγματα ή το νόμο, ή υπέρβαση των ακραίων ορίων της διακριτικής της εξουσίας.
Ο αιτητής απέτυχε να αποσείσει το βάρος που βρίσκεται στους ώμους του και να θεμελιώσει λόγον ακυρότητας της προσβαλλόμενης πράξης.
Η Διοίκηση, εν προκειμένω, ενήργησε σύμφωνα με το Νόμο και τις καθιερωμένες αρχές του Διοικητικού Δικαίου.
Ενόψει των προαναφερομένων, η προσφυγή απορρίπτεται και η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται δυνάμει του Άρθρου 146.4(α) του Συντάγματος. Επιδικάζονται €1.400.- έξοδα υπέρ των καθ' ων η αίτηση.
Μ.Μ. ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ,
Π.
/ΕΑΠ.
[1] Στην ένσταση, η ευπαίδευτη συνήγορος της Δημοκρατίας, σημειώνει ότι το υπό αναφορά τεμάχιο έχει τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:
(α) Βρίσκεται σε περιοχή όπου έχουν εφαρμογή οι πρόνοιες της Δήλωσης Πολιτικής Παραλιμνίου 2011.
(β) Περιλαμβάνεται μέσα στην καθορισμένη ζώνη Γα4 της Δήλωσης Πολιτικής Παραλιμνίου.
(γ) Βρίσκεται εκτός του ορίου ανάπτυξης του Δήμου Παραλιμνίου, εκτός του ορίου υδατοπρομήθειας και εκτός του ορίου του Κυβερνητικού Υδατικού Έργου Πρωταρά Παραλιμνίου.
(δ) Εφάπτεται του δρόμου Πρωταρχικής Σημασίας Παραλιμνίου - Αγίας Νάπας.
(ε) Έχει εμβαδόν 931 τετρ. μέτρα.
[2] Αναρίθμηση του σχετικού άρθρου του Περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμου