ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
Δεν έχει εντοπιστεί νομοθεσία ή απόφαση ή δικονομικός θεσμός στον οποίο να κάνει αναφορά η απόφαση αυτή
Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:
Δεν έχει εντοπιστεί απόφαση η οποία να κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή
ECLI:CY:AD:2014:D903
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
ΥΠΟΘΕΣΗ ΑΡ. 1391/2011
28 Noεμβρίου, 2014
[Λ. ΠΑΡΠΑΡΙΝΟΣ Δ/ΣΤΗΣ]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 23, 25, 26, 28, 29 ΚΑΙ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
1. ΝΙΚΟΛΑΣ Γ. ΚΟΣΜΑ
2. ΚΟΣΜΑΣ Γ. ΚΟΣΜΑ
3. ΧΡΙΣΤΑΚΗΣ Γ. ΚΟΣΜΑ
ΔΙΑ ΤΟΥ ΠΛΗΡΕΞΟΥΣΙΟΥ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΟΥ
ΤΟΥΣ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΚΟΣΜΑ
Αιτητών
- ΚΑΙ -
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΜΕΣΩ
1. ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ
2. ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΟΙΚΗΣΕΩΣ
Καθ' ων η αίτηση
....................................
Α. Κοζάκου (κα) για Θ. Μ. Ιωαννίδη & Σία ΔΕΠΕ για τους αιτητές
Τ. Ιακωβίδου (κα) Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους καθ' ων η αίτηση
.............................
A Π Ο Φ Α Σ Η
Λ. ΠΑΡΠΑΡΙΝΟΣ, Δ: Ο αιτητής αρ. 1 υπέβαλε στην Πολεοδομική Αρχή αίτηση (ΑΜΧ/0872/2006) για έκδοση πολεοδομικής άδειας για ανέγερση οικίας στο τεμάχιο αρ.199, Φ.Σχ. 2-296-375, τμήμα 16 στο Παραλίμνι. Η αίτηση απορρίφθηκε για τους ακόλουθους λόγους, σύμφωνα με τη σχετική Γνωστοποίηση άρνησης χορήγησης:
«(500) Το τμήμα του τεμαχίου όπου προτείνεται η ανάπτυξη, βρίσκεται μέσα στη Λευκή Ζώνη που καθορίστηκε με την Κ.Δ.Π. 436/2006, με σκοπό τον περιορισμό της οικοδομικής ανάπτυξης και όπου με βάση το άρθρο 35(2) του περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμου οι υφιστάμενες χρήσεις θα πρέπει να παραμείνουν αμετάβλητες.
ΣΗΜΕΙΩΣΗ
Λόγω του πιο πάνω σοβαρού προβλήματος, η αίτηση δεν μελετήθηκε όσον αφορά τη συμβατότητα της με άλλες πρόνοιες της Δήλωσης Πολιτικής, όπως τον συντελεστή δόμησης, ποσοστό κάλυψης, αισθητική της οικοδομής κλπ.»
Ο αιτητής υπέβαλε στις 5.9.07 ιεραρχική προσφυγή προβάλλοντας τα πιο κάτω επιχειρήματα:
«(α) Ο αιτητής είναι πρόσφυγας από την Αμμόχωστο και κάτοικος Λονδίνου, ενώ η άρνηση χορήγησης πολεοδομικής άδειας για την ανέγερση της κατοικίας ουσιαστικά του στερεί το δικαίωμα για επανεγκατάσταση στην Κύπρο.
(β) Για την ίδια ανάπτυξη είχε εξασφαλιστεί παλαιότερα άδεια οικοδομής από το Δήμο Παραλιμνίου, η οποία έληξε χωρίς να ανεγερθεί η κατοικία.»
Αφού λήφθηκαν υπόψη οι απόψεις/εισηγήσεις του Διευθυντή Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως, της Πολεοδομικής Αρχής και του Δήμου Παραλιμνίου, που ας σημειωθεί ότι μόνο η δημοτική αρχή εισηγήθηκε θετικά, το Υπουργείο Εσωτερικών ετοίμασε σημείωμα προς την αρμόδια Υπουργική Επιτροπή με το οποίο εισηγήθηκε απόρριψη με το ακόλουθο σκεπτικό:
«α) Τα επιχειρήματα του αιτητή δεν είναι πολεοδομικού ή νομικού χαρακτήρα και δεν είναι δυνατόν να ληφθούν υπόψη από την Πολεοδομική Αρχή ώστε να αποφασίσει θετικά σε ότι αφορά την αίτηση.
(β) Το υπό αναφορά τεμάχιο βρισκόταν, κατά το χρόνο υπβολής της αίτησης, σε περιοχή η οποία είχε κηρυχθεί ως Λευκή Ζώνη, με σκοπό τον περιορισμό της οικοδομικής ανάπτυξης και την μη μεταβολή των υφιστάμενων χρήσεων, με σκοπό την προστασί του αξιόλογου από περιβαλλοντικής πλευράς Λόφου του Πρωταρά. Με τη δημοσίευση του Τοπικού Σχεδίου Παραλιμνίου, ηπεριοχή εντάχθηκε σε Πολεοδομική Ζώνη Προστασίας «Δα2», όπου κατά κανόνα δεν επιτρέπεται οικοδομική ανάπτυξη.
(γ) Με βάση τα προαναφερόμενα, η Πολεοδομική Αρχή θεωρεί ότι μελέτησε την αίτηση αντικειμενικά και ολοκληρωμένα και πως η πολεοδομική απόφαση που λήφθηκε ήταν ορθή και τεκμηριωμένη..»
Η Υπουργική Επιτροπή για εξέταση ιεραρχικών προσφυγών δυνάμει του άρθρου 31 του περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμου (εφεξής ''Νόμου'') σε συνεδρία της ημερ.18.12.08, αποφάσισε ομόφωνα να απορρίψει την ιεραρχική προσφυγή κρίνοντας ότι η απόφαση της Πολεοδομικής Αρχής είναι ορθή και σύμφωνη με τις πρόνοιες του ισχύοντος Τοπικού Σχεδίου καθώς και της Δήλωσης Πολιτικής για την περιοχή Παραλιμνίου. Ο αιτητής ενημερώθηκε σχετικά με επιστολή ημερ.10.02.09 και υπέβαλε εμπρόθεσμα Ειδοποίηση Απαίτησης για Αποζημίωση, απαιτώντας ποσό ύψους €850.000, ως αποζημίωση για τη μείωση της οικονομικής αξίας του ακινήτου από την απόφαση της Πολεοδομικής αρχής να αρνηθεί τη χορήγηση της πολεοδομικής άδειας. Δήλωσαν με την αίτηση τους ότι είχαν εξασφαλίσει άδεια οικοδομής από το Δήμο Παραλιμνίου πριν τεθεί σε ισχύ η Δήλωση Πολιτικής, άδεια που είχε ωστόσο λήξει χωρίς να αρχίσουν οποιεσδήποτε εργασίες για ανέγερση κατοικίας. Οι αιτητές επίσης δεν υπέβαλαν οποιαδήποτε ένσταση μετά την δημοσίευση του Τοπικού σχεδίου και της Δήλωσης Πολιτικής.
Η Πολεοδομική Αρχή με επιστολή της ημερ.14.09.11 ενημέρωσε σχετικά τον αιτητή ότι:
«(α) Με βάση το άρθρο 68 του περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμου «Αποζημίωσις καταβάλλεται δυνάμει και τηρουμένων των διατάξεων του παρόντος Μέρους, μόνον οσάκις αποδειχθή υπό του απαιτούντος αυτήν ότι, συνεπεία πολεοδομικής αποφάσεως επηρεαζούσης την ακίνητον ιδιοκτησίαν εν σχέσει προς την οποία υποβάλλεται η απαίτησις, επήλθεν ουσιώδης μείωσις της οικονομικής αξίας της ιδιοκτησίας ταύτης».
(β) Η ένταξη ακινήτου σε Λευκή Ζώνη δεν αποτελεί αποτέλεσμα πολεοδομικής απόφασης και δεν επιφέρει μείωση της οικονομικής αξίας, καθώς αυτή έχει προσωρινή ισχύ. Σε περίπτωση που μελλοντικά η ακίνητη περιουσία απαλλοτριωθεί για σκοπούς δημόσιας ωφέλειας, στους ιδιοκτήτες της γης καταβάλλεται δίκαιη αποζημίωση, σύμφωνα με τις πρόνοιες του περί Αναγκαστικής Απαλλοτρίωσης Νόμου Ν15/62.
(γ) Η αλλαγή της Πολεοδομικής Ζώνης στην οποία εμπίπτει κάποιο τεμάχιο, συνεπεία της αναθεώρησης ενός Σχεδίου Ανάπτυξης, επίσης δεν αποτελεί αποτέλεσμα πολεοδομικής απόφασης. Στις περιπτώσεις αυτές, οι αιτητές έχουν το δικαίωμα να υποβάλουν ένσταση κατά των προνοιών του Σχεδίου Ανάπτυξης και σε περίπτωση που θεωρούν πως τα νόμιμα συμφέροντα τους παραβλάπτονται, μπορούν να προσφύγουν στη Δικαιοσύνη.»
Οι αιτητές ως συνιδιοκτήτες του επίδικου τεμαχίου στην τοποθεσία Λάντα του Πρωταρά, προσβάλλουν την εν λóγω απόφαση ως αντιβαίνουσα στο ίδιο το άρθρο 68 του Νόμου που προνοεί για καταβολή δίκαιας αποζημίωσης σε ιδιοκτήτη ακίνητης ιδιοκτησίας εφόσον αποδείξει ουσιώδη μείωση της οικονομικής αξίας της συνεπεία πολεοδομικής απόφασης που την επηρεάζει. Επίσης επικαλούνται το άρθρο 35 του Νόμου , σύμφωνα με το οποίο η κήρυξη της «Λευκής Ζώνης» δεν αποκλείει την υποβολή αίτησης για χορήγηση πολεοδομικής άδειας σε ιδιοκτησία που εμπίπτει στη ζώνη για ανάπτυξη μη σύμφωνη προς την περιλαμβανόμενη στο διάταγμα δήλωση πολιτικής. Δεν τίθεται θέμα οριστικής στέρησης της ιιδοκτησίας ή διαταραχής του ιδοκτησιακού καθεστώτος του λόγω του Διατάγματος.
Συνεπώς ισχυρίζονται ότι το ακίνητο τους υπέστη μείωση της οικονομικής τους αξίας λόγω της πολεοδομικής απόφασης να μην εξετάσουν την αίτηση τους για πολεοδομική άδεια στην ουσία της και να την απορρίψουν, ενώ ο καθορισμός της Λευκής Ζώνης δεν αποτελούσε νόμιμο λόγο για κάτι τέτοιο.
Οι καθ' ών η αίτηση εγείρουν πολλαπλές προδικαστικές ενστάσεις. Καταρχάς ότι η προσβαλλόμενη πράξη δεν είναι εκτελεστή αλλά πληροφοριακού περιεχομένου, αφού απλά ενημέρωνε τους αιτητές για το νομικό καθεστώς σχετικά με τις αποζημιώσεις και ότι είχαν κάθε δικαίωμα να υποβάλουν ένσταση κατά των προνοιών του Σχεδίου Ανάπτυξης. Δίνονται κάποιες πληροφορίες για τα διαβήματα που πρέπει να κάνει ο αιτητής προκειμένου να εξεταστεί η αίτηση του.
Η ένσταση δεν ευσταθεί. Η διάγνωση του εκτελεστού χαρακτήρα μιας διοικητικής πράξης προϋποθέτει την αναζήτηση και αξιολόγηση των πιθανών εννόμων συνεπειών που αυτή παράγει για τον αιτητή, ανεξάρτητα από το λεκτικό και την αιτιολογία που χρησιμοποιήθηκε από την Διοίκηση. Παρόλο που η επιστολή ημερ. 14/09/11 εκ πρώτης όψεως πληροφορεί τους αιτητές για τα δικαιώματα τους βάσει των προνοιών του άρθρου 68 του Νόμου σε συνάρτηση με την ένταξη του ακινήτου τους στην Λευκή Ζώνη, ουσιαστικά απαντά στην υποβληθείσα αίτηση για αποζημίωση αρνητικά. Συνεπώς δεν εχει πληροφοριακό περιεχόμενο.
Οι καθ' ών η αίτηση εγείρουν και δεύτερη προδικαστική ένσταση με την οποία υποστηρίζουν ότι η απόφαση δεν εμπίπτει στη σφαίρα του Δημοσίου Δικαίου αλλά του Ιδιωτικού όπως αυτές που ανάγονται σε πράξη διαχείρισης περιουσίας του κράτους ή ρυθμιστικές ιδιωτικών δικαιοπραξιών. Στην Υπόθ. αρ. 294/2012 A. Chacholis Developers Ltd. κ.α. ν. Δημοκρατίας ημερ. 18/02/14 πρόσφατα εγέρθηκε παρόμοια ένσταση. Η υπόθεση εκείνη διαφοροποιείται μόνο ως προς το ότι εκεί η αξίωση για αποζημίωση επί του ίδιου νομικού ερείσματος, η οποία απορρίφθηκε, προήλθε λόγω όρων που τέθηκαν στην πολεοδομική άδεια που χορηγήθηκε στους αιτητές. Η Δ. Μιχαηλίδου αποδεχόμενη την ένσταση είπε τα ακόλουθα:
«Σύμφωνα με τα άρθρα 67 και 68 του Νόμου, με βάση τις πρόνοιες των οποίων οι αιτητές υπέβαλαν ειδοποίηση απαίτησης για αποζημίωση, σε περίπτωση που τα μέρη δεν καταλήγουν σε συμφωνία για τυχόν καταβλητέα αποζημίωση, τότε και μόνο καταφεύγουν στο πολιτικό Δικαστήριο για καθορισμό της αποζημίωσης:
«67.-(1) Ουδεμία απαίτησις δι' αποζημίωσιν δυνάμει του παρόντος Μέρους γίνεται δεκτή και ουδεμία αποζημίωσις δυνάμει του παρόντος Μέρους καταβάλλεται εκτός εάν ειδοποίησις της τοιαύτης απαιτήσεως έχει επιδοθή εις την Πολεοδομικήν Αρχήν εντός προθεσμίας εξ μηνών, αρχομένης κατά την ημερομηνίαν της ειδοποιήσεως της πολεοδομικής αποφάσεως εις την οποίαν αναφέρεται, και η απαίτησις υποβληθή συμφώνως προς τας διατάξεις του παρόντος Μέρους:
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
(2) . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
(3) Εάν, εντός εξ μηνών από της υπό της Πολεοδομικής Αρχής λήψεως απαιτήσεως υποβληθείσης συμφώνως προς το παρόν άρθρον, η Πολεοδομική Αρχή και ο απαιτών δεν δυνηθώσι να καταλήξωσιν εις συμφωνίαν επί της δυνάμει του παρόντος Νόμου τυχόν καταβλητέας αποζημιώσεως, η αποζημίωσις αύτη καθορίζεται υπό του Δικαστηρίου:
Νοείται ότι οσάκις η Πολεοδομική Αρχή γνωστοποιή εις οιονδήποτε απαιτούντα ότι κατά την άποψιν αυτής ουδεμία αποζημίωσις δέον να καταβληθή και η τοιαύτη άποψις της Πολεοδομικής Αρχής δεν διαμφισβητήται υπό του αιτητού δι' εγγράφου ειδοποιήσεως επιδιδομένης εις την Πολεοδομικήν Αρχήν εντός τριών μηνών από της γνωστοποιήσεως ταύτης, ο απαιτών θεωρείται ως συμφωνήσας εις το ότι ουδεμία αποζημίωσις δέον να καταβληθή.
(4) Πάσα προσφυγή εις το Δικαστήριον διά τον καθορισμόν υπό του Δικαστηρίου τυχόν καταβλητέας αποζημιώσεως θα γένηται συμφώνως προς Κανονισμούς εκδοθησομένους δυνάμει του παρόντος Νόμου.
68. (1) Εάν καθ' οιονδήποτε τρόπον ήθελε προκύψει ουσιώδης ζημία εις βάρος ιδιοκτησίας τινός συνεπεία της εφαρμογής των προνοιών του παρόντος Νόμου, δέον να καταβάλληται δικαία αποζημίωσις.
(2) Αποζημίωσις καταβάλλεται δυνάμει και τηρουμένων των διατάξεων του παρόντος Μέρους, μόνον οσάκις αποδειχθή υπό του απαιτούντος αυτήν ότι, συνεπεία πολεοδομικής αποφάσεως επηρεαζούσης την ακίνητον ιδιοκτησίαν εν σχέσει προς την οποίαν υποβάλλεται η απαίτησις, επήλθεν ουσιώδης μείωσις της οικονομικής αξίας της ιδιοκτησίας ταύτης.
(3) Για τον υπολογισμόν της αποζημίωσης για ουσιώδη μείωση της οικονομικής αξίας ακίνητης ιδιοκτησίας που επηρεάστηκε από πολεοδομική απόφαση θα λαμβάνονται υπόψη οι κανόνες που εκτίθενται στο άρθρο 10 του περί Αναγκαστικής Απαλλοτριώσεως Νόμου στο μέτρο που οι κανόνες αυτοί είναι εφαρμόσιμοι, όπως και όλα τα άλλα κατά περίπτωση περιστατικά. Οι διατάξεις του ίδιου Νόμου εφαρμόζονται επίσης σε ό,τι αφορά την καταβολή της αποζημίωσης, εφόσο οι διατάξεις αυτές δεν προσκρούουν σε ρητή διάταξη του παρόντος Νόμου.
Όλα όσα αφορούν τη διαδικασία χειρισμού της ειδοποίησης απαίτησης αποζημίωσης και τον καθορισμό της αποζημίωσης, καθορίζονται από τους περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας (Αποζημίωση) Κανονισμούς του 1990, ΚΔΠ 56/90.
Υπό τας περιστάσεις, κρίνω ότι η απορριπτική απόφαση του Υπουργείου Εσωτερικών δεν συνιστά πράξη εμπίπτουσα στον αναθεωρητικό έλεγχο του ΄Αρθρου 146 του Συντάγματος. Συνιστά απόφαση εν τη εννοία του άρθρου 67 του Νόμου, δημιουργική του δικαιώματος των Αιτητών για αξίωση αποζημίωσης ενώπιον αρμόδιου Δικαστηρίου για μείωση της οικονομικής αξίας της ιδιοκτησίας που επηρεάστηκε από την υπό κρίση πολεοδομική απόφαση.''
Συμφωνώ με την πιο πάνω προσέγγιση του εξεταζόμενου θέματος και κατά συνέπεια υιοθετώ το σκεπτικό της άνω απόφασης. Ως αποτέλεσμα η δεύτερη προδικαστική ένσταση επιτυγχάνει και η προσφυγή αναπόφευκτα θα πρέπει ν' απορριφθεί. Η επίδικη απόφαση είναι ιδιωτικού δικαίου και δεν υπόκειται σε αναθεωρητικό έλεγχο.
Η προσφυγή απορρίπτεται με €1.300 έξοδα πλέον ΦΠΑ σε βάρος των αιτητών.
Λ. Παρπαρίνος, Δ.
/ΚΑΣ