|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ECLI:CY:AD:2014:D819
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υποθ. Αρ.947 /11)
29 Οκτωβρίου, 2014
[ΠΑΜΠΑΛΛΗΣ, Δικαστής]
Αναφορικά με το ΄Αρθρο 146 του Συντάγματος
CYPROFRESH CITRUS SEDIGEP (P.O.) LIMITED
Αιτητές,
-και -
OΡΓΑΝΙΣΜΟΥ ΑΓΡΟΤΙΚΩΝ ΠΛΗΡΩΜΩΝ
Καθ΄ων η αίτηση.
-----------------------
Εύη Φ.Τσολάκη, (κα.), για Γ.Λ.Σαββίδη & Σία ΔΕΠΕ για τους αιτητές
Αν. Χρίστου (κα.), για Ιωαννίδη Δημητρίου ΔΕΠΕ, για τους καθ΄ων η αίτηση
---------------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΠΑΜΠΑΛΛΗΣ, Δ.: H μεταξύ των διαδίκων αντιδικία περιορίστηκε τελικώς, στο ποια πλευρά θα επωμιστεί τα έξοδα της, υπό απόσυρση, προσφυγής.
Θεωρώ ότι είναι αναγκαίο να σχολιάσω σε αδρές γραμμές την πορεία της παρούσας υπόθεσης γιατί θα έχει τη σημασία της στην κατάληξη.
Η αιτήτρια εταιρεία ως Οργάνωση Παραγωγών, ασχολείται μεταξύ άλλων, με την παραγωγή και εμπορεία εσπεριδοειδών.
Στο πλαίσιο προηγούμενης προσφυγής, οι αιτητές είχαν επιτύχει στην ακύρωση απόφασης για την καταβολή μειωμένου ποσού στο Μέτρο Ενίσχυσης Ομάδων και Οργανώσεων Παραγωγών, που παρέδιδαν εσπεριδοειδή για σκοπούς μεταποίησης, για τα έτη 2005-2006. Η αιτήτρια ζήτησε με επιστολή της ημερ. 22 Νοεμβρίου 2010 την επιστροφή του αποκοπέντος ποσού, όπως και τους τόκους και τα δημιουργηθέντα δικηγορικά έξοδα.
Ο καθ΄ου η αίτηση με επιστολή του ημερ. 30 Νοεμβρίου 2010 είχε πληροφορήσει την αιτήτρια ότι, για να συμμορφωθεί με το διατακτικό της απόφασης, έπρεπε να προβεί σε εκ νέου εξέταση των αιτήσεων, αφού επαναληφθεί η διαδικασία των επιτοπίων ελέγχων. Ακολούθησε ανταλλαγή επιστολών για το θέμα αυτό και τελικά, παρά τη διαφωνία της αιτήτριας, διενεργήθηκαν οι ζητηθέντες επιτόπιοι έλεγχοι. Τα αποτελέσματα των σχετικών ελέγχων κοινοποιήθηκαν στην αιτήτρια στις 10 Μαϊου 2011 και υποβλήθηκε, από τους τελευταίους, ένσταση στις 26 Μαϊου 2011 με επιστολή, η οποία μέχρι την καταχώρηση της προσφυγής δεν είχε απαντηθεί. Η αιτήτρια προσέφυγε στο Δικαστήριο με την παρούσα προσφυγή αμφισβητώντας τη νομιμότητα της απόφασης ημερ. 10 Μαϊου 2011 και των αποτελεσμάτων της επιτοπίου εξετάσεως που έγινε.
Εκκρεμούσης της εκδίκασης της παρούσας προσφυγής, η υποβληθείσα από πλευράς αιτήτριας, ένσταση ημερ. 26 Μαϊου 2011, τελικώς απαντήθηκε και στις 2 Σεπτεμβρίου που η υπόθεση ήταν ορισμένη για διευκρινίσεις ζήτησε η συνήγορος της αιτήτριας να αποσύρει την προσφυγή και προέκυψε διαφωνία ως προς τα έξοδα.
Η ευπαίδευτος συνήγορος της αιτήτριας εισηγήθηκε ότι, όλα τα έξοδα προκλήθηκαν ως αποτέλεσμα της καθυστέρησης του καθ΄ου η αίτηση να προχωρήσει στη θέσπιση νομοθεσίας η οποία να καθορίζει τη διαδικασία υποβολής ενστάσεως. Από το 2006 πρόσθεσε η κα.Τσολάκη, που καταχωρήθηκε η πρώτη προσφυγή μέχρι σήμερα, δεν έχει προχωρήσει η θεσμοθέτηση διαδικασίας ένστασης, με αποτέλεσμα η αιτήτρια εταιρεία να είχε ουσιαστικά εξαναγκαστεί να καταχωρήσει προσφυγή πριν την εκπνοή της προβλεπόμενης προθεσμίας των 75 ημερών. Πρόβαλε, επίσης η συνήγορος, την αδικαιολόγητη καθυστέρηση εκ μέρους του καθ΄ου η αίτηση να εξετάσει την ένσταση που υποβλήθηκε. Από τις 26 Μαϊου 2011, κατέληξε, που υποβλήθηκε η ένσταση τελικώς αυτή απαντήθηκε στις 7 Απριλίου 2014.
Η ευπαίδευτη συνήγορος του καθ΄ ου η αίτηση διαφώνησε με την πιο πάνω εισήγηση, αναφέροντας ότι, ενόψει της καταχώρησης νέας προσφυγής και συνακόλουθα της απόσυρσης της παρούσας, δικαιούται τα έξοδα της ή τουλάχιστον, όπως το έθεσε η κα.Χρίστου, το ήμισυ των εξόδων της. Σημείωσε εμφαντικά ότι, με την καταχωρηθείσα στην προσφυγή ένσταση ο καθ΄ου η αίτηση πρόβαλε προδικαστικώς θέμα εκτελεστότητας της απόφασης, έχοντας υπόψη ότι η όποια ολιγωρία προήλθε δεν οφειλόταν στον καθ΄ου η αίτηση αλλά στο Τμήμα Γεωργίας, κάτι το οποίο τελικώς αναγνωρίστηκε, όπως ανέφερε, από την αιτήτρια με την εκδήλωση πρόθεσης απόσυρσης της προσφυγής.
Η νομολογία επιτάσσει ότι η επιδίκαση εξόδων ανήκει στη διακριτική ευχέρεια του Δικαστηρίου. Η συνήθης πορεία των πραγμάτων επιβάλλει όπως, τα έξοδα ακολουθήσουν το αποτέλεσμα μιας δικαστικής διαδικασίας, εκτός εάν συντρέχουν ειδικοί λόγοι περί του αντιθέτου.
Ο Κανονισμός 22 του περί Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου Διαδικαστικός Κανονισμός του 1962 προβλέπει ότι τα δικαστικά έξοδα οποιασδήποτε διαδικασίας επαφίενται στην κρίση του Δικαστηρίου.
Σχετική επί του θέματος είναι η υπόθεση Χαψή ν. Γενικού Εισαγγελέα (1997) 1 Α.Α.Δ. 1403:
"Είναι παγιωμένο ότι η διακριτική ευχέρεια του Δικαστηρίου, ως προς τα έξοδα, ασκείται δικαστικά. Γνώμονα για την άσκηση της διακριτικής ευχέρειας του Δικαστηρίου συνιστά το αποτέλεσμα. Η δικαίωση δεν πρέπει, όπως επισημαίνεται στην Χάσικος κ.ά. ν. Χαραλαμπίδη (1990) 1 Α.Α.Δ. 389, να επάγεται την καταβολή δαπάνης. Δεν χωρεί στην άσκηση της διακριτικής ευχέρειας του Δικαστηρίου υποδεικνύεται στην Georgios E. Glykys ν. Ioannis Stylianou Ioannides 24 C.L.R. 220, η επίδραση παραγόντων άλλων από εκείνων που σχετίζονται με την ουσία του αποτελέσματος. Διατυπώνεται η θέση ότι, "feelings of kindness are not, of course, the correct criterion in deciding the question of costs". To ακόλουθο απόσπασμα από την Θρασυβούλου ν. Arto Estates Ltd (1993) 1 Α.Α.Δ. 12, τείνει να διαφωτίσει το πλαίσιο άσκησης της διακριτικής ευχέρειας του Δικαστηρίου.
"Είναι θεμελιωμένο ότι ο βασικός παράγοντας που διέπει την άσκηση της διακριτικής εξουσίας του Δικαστηρίου ως προς τα έξοδα, είναι το αποτέλεσμα της δίκης. Θεωρείται ασύννομο ο δικαιωθείς διάδικος να επωμίζεται τα έξοδα της υπεράσπισης των δικαιωμάτων του και εύλογο να τα επωμίζεται ο αποτυχών διάδικος, η αδικαιολόγητη προσφυγή του οποίου στο Δικαστήριο (όπως τεκμηριώνεται από το αποτέλεσμα) αποτέλεσε τη γενεσιουργό αιτία των εξόδων."
Απόκλιση από τον κανόνα ότι τα έξοδα ακολουθούν το αποτέλεσμα, όπως επισημαίνεται σε άλλο απόσπασμα της πιο πάνω απόφασης, "Δικαιολογείται μόνον εφόσον συντρέχουν ικανοί λόγοι που ανάγονται στη γενεσιουργό αιτία της πρόκλησης των εξόδων της δίκης ή μέρους τους."
Επανερχόμενος στα γεγονότα της παρούσας υπόθεσης σημειώνω ότι, υποβλήθηκε ένσταση στις 26 Μαϊου 2011 και καταχωρήθηκε η παρούσα προσφυγή στις 22 Ιουλίου 2011. Ακολούθως, τα δικόγραφα της υπόθεσης με την μορφή των γραπτών αγορεύσεων, καταχωρήθηκαν στο διάστημα μεταξύ Σεπτεμβρίου 2011 και Ιουλίου 2013. Η υπόθεση είχε προγραμματιστεί για διευκρινίσεις στις 2 Σεπτεμβρίου 2014, όπου, όπως σημείωσα, υποβλήθηκε το αίτημα για απόσυρση της προσφυγής. Διαπιστώνεται ότι παρήλθαν τρία ολόκληρα χρόνια για να αποφανθεί η διοίκηση επί της προβληθείσας ενστάσεως από την αιτήτρια. Δεν παραλείπω το γεγονός που αναντίλεκτα τέθηκε ότι, η ολιγωρία οφείλεται στο Τμήμα Γεωργίας και όχι στον καθ΄ου η αίτηση, πλην, όμως, η παρατηρηθείσα καθυστέρηση ιδιαιτέρως, έχοντας υπόψη ότι ο καθ΄ου η αίτηση, ήταν ανάδοχος του Υπουργείου Γεωργίας και ότι ο πολίτης έχει δικαίωμα να γνωρίζει με τη μέγιστη δυνατή ταχύτητα την τύχη των αιτημάτων του και κατ΄επέκταση την επίδραση των αποφάσεων της διοίκησης επί των δικαιωμάτων του, θεωρώ ότι ο καθ΄ου η αίτηση θα μπορούσε, ιδιαιτέρως ενόψει της υφιστάμενης προσφυγής, να βοηθήσει έτσι ώστε να επισπευσθεί η διαδικασία απάντησης.
Η καθυστέρηση αναπόφευκτα δημιούργησε σωρεία εξόδων στην προσφυγή και ως εκ τούτου θεωρώ ότι είναι ορθό και δίκαιο να μην επωμιστεί η αιτήτρια όλα τα έξοδα. Η αρχικώς προβληθείσα θέση της ευπαιδεύτου συνηγόρου του καθ΄ου η αίτηση για επιδίκαση εξόδων εξ ημισείας είναι μια ορθή προσέγγιση και την υιοθετώ.
Με γνώμονα τα πιο πάνω η προσφυγή απορρίπτεται. Τα έξοδα της υπόθεσης όπως θα υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή και θα εγκριθούν από το Δικαστήριο επιδικάζονται υπέρ του καθ΄ου η αίτηση και εναντίον της αιτήτριας μειωμένα, όμως, κατά 50%.
Κ. Παμπαλλής,
Δ.