public Οικονόμου, Τεύκρος Θ. Δ. Στεφανίδης για αιτητή CY AD Κύπρος Ανώτατο Δικαστήριο 2014-10-10 el Τμήμα Νομικών Εκδόσεων, Ανώτατο Δικαστήριο ΣΑΒΒΑ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ ν. ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΚΥΠΡΟΥ, Υπόθεση Αρ. 1286/2013, 10/10/2014 Δικαστική Απόφαση

ECLI:CY:AD:2014:D762

ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ

ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ

                                                      (Υπόθεση Αρ. 1286/2013)

 

 10 Οκτωβρίου 2014

 

[Τ.Θ. ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ, Δ/ΣΤΗΣ]

 

ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ

 

ΜΕΤΑΞΥ:

 

                              ΣΑΒΒΑ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ

                                                                         Αιτητή,

 

και

 

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΚΥΠΡΟΥ

                                                                      Καθ' ου η Αίτηση

 

                                                  _____

Δ. Στεφανίδης για αιτητή

Σ. Βασιλείου για Α. Ιωάννου (κα) για καθ' ου η αίτηση

Ξ. Ευγενίου (κα) για Α.Σ. Αγγελίδη για ενδιαφερόμενο μέρος

Α Π Ο Φ Α Σ Η

 

ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ, Δ: Το Πανεπιστήμιο Κύπρου την 21.9.11 προκήρυξε για πλήρωση διά προαγωγής μια θέση Ανώτερου Λειτουργού Πανεπιστημίου (Τομέας Στελέχωσης και Εργασιακών Σχέσεων).

 

Υποψήφιοι, μεταξύ άλλων, ήταν το ενδιαφερόμενο μέρος, και ο αιτητής, οι οποίοι κατά τον ουσιώδη χρόνο υπηρετούσαν ως Λειτουργοί Πανεπιστημίου.

 

Στα πλαίσια της όλης διαδικασίας το ενδιαφερόμενο μέρος και ο αιτητής είχαν αξιολογηθεί από την αρμόδια Επιτροπή του Πανεπιστημίου ότι πληρούσαν τα προσόντα με βάση το σχέδιο υπηρεσίας και περιλήφθηκαν σε πίνακα με τα ονόματα των υποψηφίων που πληρούσαν τα προσόντα της προκήρυξης και των υποψηφίων που δεν τα πληρούσαν των οποίων οι αιτήσεις απορρίφθηκαν σ' εκείνο το στάδιο.  Ακολούθησαν προφορικές εξετάσεις των υποψηφίων που υπερπήδησαν το πρώτο στάδιο και εν τέλει η επίδικη απόφαση για προαγωγή του ενδιαφερόμενου μέρους.

 

Ο αιτητής προώθησε με την παρούσα δύο λόγους προς ακύρωση της επίδικης απόφασης:

 

(α)       Το ενδιαφερόμενο μέρος δεν διέθετε απαιτούμενο, από τα Σχέδια Υπηρεσίας και την προκήρυξη, προσόν ήτοι δεν διέθετε «οκταετή τουλάχιστον υπηρεσία σε θέση για την οποία απαιτείται στα σχέδια υπηρεσίας πανεπιστημιακό δίπλωμα ή τίτλος ή ισότιμο προσόν, σχετική με τα πιο πάνω καθήκοντα και ευθύνες της θέσης και της περιγραφής εργασίας της συγκεκριμένης θέσης».

 

(β)  Το ενδιαφερόμενο μέρος δεν υπηρετούσε κατά τον ουσιώδη χρόνο στην «αμέσως κατώτερη τάξη ή θέση συγκεκριμένης υπηρεσίας του Πανεπιστημίου», όπως είναι προϋπόθεση κατά τον Καν. 5(1)(γ) του περί Πανεπιστημίου Κύπρου (Διοικητικό Προσωπικό) Κανονισμών, ΚΔΠ 162/1990.[1]

 

Όμως, το Πανεπιστήμιο και ιδιαίτερα το ενδιαφερόμενο πρόσωπο προέβαλαν τη θέση ότι είναι ο αιτητής που δεν είχε συμπληρώσει, κατά τον ουσιώδη χρόνο την απαιτούμενη οκταετία.

 

 Εγείρεται, έτσι, ζήτημα έλλειψης νομιμοποίησης ή έννομου συμφέροντος του αιτητή.

 

Τέτοιο ζήτημα δεν περιελήφθη στην ένσταση, αλλά προβλήθηκε μόνο στις αγορεύσεις.  Όμως, το «ενεστώς έννομον συμφέρον» είναι όρος και προϋπόθεση για την άσκηση προσφυγής κατά το Άρθρο 146.2 του Συντάγματος. Κατά τον Πική Δ. (ως ήτο τότε) η αναθεωρητική δικαιοδοσία ενεργοποιείται εφόσον, μεταξύ άλλων, η προσφυγή «εγείρεται από πρόσωπο του οποίου θίγεται το προβλεπόμενο από το Άρθρο 146.2 συμφέρον».  (Μιλτιάδους ν. Δημοκρατίας (1994) 4 ΑΑΔ, 2427).  Ο Νικήτας Δ., εξήγησε ότι θέματα νομιμοποίησης προηγούνται ακόμα και της έρευνας για την ύπαρξη ή μη δικαιοδοσίας (Παπαδόπουλος κ.α. ν. ΡΙΚ κ.α. (1996) 3 ΑΑΔ 1).

 

 Ως εκ των άνω, το ζήτημα του έννομου συμφέροντος μπορεί να εξεταστεί και αυτεπάγγελτα σε οποιοδήποτε στάδιο (Epsilon Electromechanical Ltd v. ΑΗΚ (2000) 3 ΑΑΔ 379) και δεν αποτελεί κώλυμα προς εξέταση του το γεγονός ότι δεν περιελήφθη στην ένσταση. 

 

Τούτου δοθέντος, θα εξετάσω το ζήτημα αυτό, κατά πρώτο λόγο.

 

Ο αιτητής προσελήφθη στο Πανεπιστήμιο Κύπρου στις 3.11.2003 ως Λειτουργός Πανεπιστημίου, στην Υπηρεσία Ανθρώπινου Δυναμικού, θέση που κατείχε μέχρι και τον ουσιώδη χρόνο.

 

Ουσιώδης χρόνος, σε περίπτωση πλήρωσης θέσεως διά προαγωγής, είναι η ημέρα κατά την οποία λήφθηκε η απόφαση για πλήρωση της θέσης (The Republic v. Pericleous and Others (1984) 3 CLR 577, Αρχοντίδης ν. ΑΗΚ (1996) 4 ΑΑΔ 303).

 

  Εν προκειμένω, η προκήρυξη της θέσης έγινε την 21.9.2011 και, εν πάση περιπτώσει, η τελευταία ημέρα προς υποβολή αιτήσεων ήταν η 5.10.2011.  Ούτε μέχρι και τη δεύτερη ημερομηνία ο αιτητής είχε συμπληρώσει οκταετή υπηρεσία, διορισθείς, ως άνω, στις 3.11.2003.

 

Δεν αμφισβητήθηκε ότι ο όρος «υπηρεσία» έχει την έννοια της υπηρεσίας σε θέση στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, όπως αυτή περιγράφεται στην προκήρυξη και στα Σχέδια Υπηρεσίας, αποκλειόμενης της προϋπηρεσίας του αιτητή αλλού.  Όπως επαναλήφθηκε στην υπόθεση Παπαδάμου ν. Δημοκρατίας (1998) 4 Α.Α.Δ. 976, ο όρος «υπηρεσία» στα Σχέδια Υπηρεσίας σημαίνει «πραγματική υπηρεσία στην ειδικά καθορισμένη μόνιμη θέση η οποία συνεπάγεται την άσκηση των καθηκόντων και την ανάληψη των ευθυνών της συγκεκριμένης θέσης για όσο χρόνο ορίζεται από το οικείο Σχέδιο Υπηρεσίας».

 

Δεν είναι όμως έργο του δικαστηρίου, εισηγήθηκε ο ευπαίδευτος δικηγόρος του, να εξετάσει πρωτογενώς τη συνδρομή ή μη στο πρόσωπο του αιτητή του προσόντος της εμπειρίας προκειμένου να κριθεί η ύπαρξη ή μη του εννόμου συμφέροντος, δοθέντος ότι ο αιτητής κρίθηκε από το αρμόδιο όργανο ως προσοντούχος. Δεν είναι επιτρεπτό, συνέχισε, ο καθ' ου η αίτηση αφενός να «επιδοκιμάζει», ήτοι να έχει κρίνει ως προσοντούχο τον αιτητή και τώρα να «αποδοκιμάζει», ήτοι αντιφατικά να επικαλείται ότι δεν είναι προσοντούχος, καλώντας κατ' ουσία το δικαστήριο να προβεί σε πρωτογενούς φύσεως έργο, αντίθετα μάλιστα προς τη δική του κρίση.

 

Ειδικότερα για το ενδιαφερόμενο μέρος εισηγήθηκε ότι με βάση τη νομολογία (Μαρία Λαμπρατσιώτη ν. Ηλιάνα Ανδρέου Α.Ε. 137/2009, ημερ. 8.4.2013 και ΣτΕ 2700/2010) η εμπλοκή του πρέπει να αποσκοπεί μόνο στην υποστήριξη της διοικητικής απόφασης την οποία και οφείλει να συνδράμει.

 

Στην απόφαση της Ολομέλειας στην υπόθεση FRED TV Ltd v. Αρχή Ραδιοτηλεόρασης Κύπρου (2007) 3 Α.Α.Δ. 335, μέσα από την ανάλυση της σχετικής νομολογίας επαναβεβαιώθηκε η αρχή ότι η διοίκηση δεν επιτρέπεται να συμπεριφέρεται με ασυνέπεια, αρχή που αντανακλάται και στο ενδιαφερόμενο μέρος.

 

Ο ρόλος του ενδιαφερομένου μέρους είναι μόνο να υποστηρίζει τη νομιμότητα της προσβαλλόμενης πράξης και όχι αφενός να υποστηρίζει το μέρος της πράξης που είναι ευνοϊκό για τον ίδιο και  αφετέρου να προσβάλλει την πτυχή της ίδιας πράξης  αναφορικά με τη διαπίστωση ότι ο αιτητής είναι προσοντούχος.  Τέτοια συμπεριφορά αντίκειται στην αρχή της «επιδοκιμασίας και αποδοκιμασίας».

 

Συνεπώς, ούτε η διοίκηση ούτε το ενδιαφερόμενο μέρος μπορούν, κατ΄αρχάς, να αμφισβητήσουν πλέον ότι ο αιτητής, που κρίθηκε από το αρμόδιο όργανο ως προσοντούχος, κατέχει τα απαιτούμενα προσόντα για διεκδίκηση της επίδικης θέσης (Χαράλαμπος Μορίτσης ν. Φίλιππου Καρσερά, Α.Ε. αρ. 117/2006, 12.2.2009).

 

Η νομολογία του ΣτΕ[2], στην οποία ο ευπαίδευτος δικηγόρος του αιτητή παρέπεμψε, επίσης διευκρινίζει ότι ο αιτών ο οποίος συμμετείχε στην όλη διαδικασία επιλογής έχει, κατ΄αρχάς, έννομο συμφέρον εφόσον η διαπίστωση της συνδρομής ή μη των απαιτούμενων στο πρόσωπό του είναι κατά πρώτο λόγο έργο της διοίκησης.

 

Ο ακυρωτικός δικαστής δεν μπορεί να υποκαταστήσει τον εαυτό του στη διοίκηση και να κρίνει ο ίδιος τα πραγματικά περιστατικά, προβαίνοντας σε ουσιαστική αξιολόγηση των προσόντων ενός υποψηφίου ως οι ικανότητες, η γνώση κ.λ.π. για να αποφανθεί περαιτέρω περί της υπάρξεως ή μη εννόμου συμφέροντος στο πρόσωπο του αιτητή.

 

Παράλληλα όμως, αναγνωρίζεται ότι «η διαπίστωση της συνδρομής των τυπικών προσόντων στο πρόσωπο του αιτούντος μπορεί να γίνει και αυτεπάγγελτα από τον ακυρωτικό δικαστή, υπό την προϋπόθεση ότι η συνδρομή αυτή προκύπτει αποκλειστικά από μία υφιστάμενη ήδη νομική κατάσταση ή βεβαιώνεται με ορισμένο δημόσιο ή άλλο έγγραφο και δεν συνάγεται από ουσιαστική εκτίμηση πραγματικών περιστατικών την οποία κατά νόμο ενεργεί η διοίκηση προκειμένου να αξιολογήσει μια ιδιότητα, ικανότητα ή σχέση κ.λ.π. που επιτρέπει την συμμετοχή του ενδιαφερόμενου στη διαδικασία διορισμού» [3]

 

Εν προκειμένω η συνδρομή ή μη του όρου περί συμπλήρωσης οκταετούς υπηρεσίας δεν προϋποθέτει ουσιαστική εκτίμηση των πραγμάτων, αλλά προκύπτει αποκλειστικά και ευθέως από τα χρονολογικά δεδομένα.  Δεν χρειάζεται οτιδήποτε άλλο να ερευνηθεί ή να αξιολογηθεί για να κριθεί επί των σχετικών ημερομηνιών και μόνο, ως ζήτημα αριθμητικής, ότι ο αιτητής δεν είχε συμπληρώσει οκταετή υπηρεσία.

 

Παρόμοια ήταν η περίπτωση της προαναφερθείσας υπόθεσης Παπαδάμου ν. Δημοκρατίας, στην οποία ο αιτητής, υπολείπετο εικοσαήμερης υπηρεσίας μέχρι τη συμπλήρωση του προβλεπόμενου από το Σχέδιο Υπηρεσίας απαραίτητου χρόνου.  Ο Κρονίδης, Δ., αφού αναφέρθηκε στην αρχή ότι το δικαίωμα για προαγωγή το στοιχειοθετεί η κατοχή των προσόντων που απαιτεί το σχέδιο υπηρεσίας, κατέληξε ως ακολούθως:

 

«Υπάλληλος ο οποίος δεν κατέχει τα απαραίτητα τυπικά προσόντα προαγωγής δεν νομιμοποιείται να προσβάλει την προαγωγή συναδέλφου του η οποία ενεργήθηκε με βάση το ίδιο Σχέδιο Υπηρεσίας (Βλέπε: Χαράλαμπος Καψός ν. Δημοκρατίας, Α.Ε. 1894, ημερ. 12.12.97, Αντώνης Νικολάου κ.ά. ν. Ελεγκτικής Υπηρεσίας Συνεργατικών Εταιρειών; Υπόθ. αρ. 675/91, ημερ. 26.11.92 και Πορίσματα Νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας 1929-1959, σελ. 263).

Ανεξάρτητα από τη νομιμότητα ή μη της προαγωγής των ενδιαφερομένων μερών ο αιτητής δεν είχε έννομο συμφέρον προς ακύρωση της προσβαλλόμενης πράξης για το λόγο ότι ο ίδιος εστερείτο κατά τον ουσιώδη χρόνο του δικαιώματος να προαχθεί στην ανώτερη θέση.»

 

Η παραπάνω προσέγγιση βρίσκει εφαρμογή και υπό τις περιστάσεις της παρούσας.

 

Ο αιτητής δεν πληρούσε κατά τον κρίσιμο χρόνο τα απαιτούμενα προσόντα για προαγωγή στην επίδικη θέση με αποτέλεσμα να στερείται εννόμου συμφέροντος

 

Στην απαντητική δε αγόρευση δεν τέθηκε ζήτημα ότι είχε ηθικό έννομο συμφέρον που θα τον νομιμοποιούσε ενεργητικά, παρά το ότι δεν πληρούσε τα προσόντα, υπό την έννοια που εξηγήθηκε, μεταξύ άλλων, στην Καραολή κ.α. ν. Δημοκρατίας, Αρ. Υπόθ. 21/1998, ημερ. 4.11.1999. 

 

Ως εκ των άνω η προσφυγή θα απορριφθεί ως απαράδεκτη και επομένως δεν θα εξεταστεί οποιοδήποτε άλλο θέμα έχει εγερθεί (βλ. Συμβούλιο Κεντρικών Σφαγείων κ.α. ν. Ρωσσίδη (1996) 3 Α.Α.Δ. 39).

 

Η αντιφατική στάση της διοίκησης δικαιολογεί παρέκκλιση από τον κανόνα περί εξόδων υπέρ του επιτυχόντος διαδίκου.

 

 

 

 

Η προσφυγή απορρίπτεται χωρίς έξοδα.

 

 

 

 

 

Τ. Θ. ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ, Δ.