ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
ECLI:CY:AD:2014:D656
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υπόθεση Αρ. 92/2012)
5 Σεπτεμβρίου, 2014
[ΛΙΑΤΣΟΣ, Δ/ΣΤΗΣ]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 25, 28, 35 ΚΑΙ 146
ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΔΗΜΗΤΡΑ ΤΑΒΟΥΛΑΡΗ,
Αιτήτρια,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ,
Καθ΄ ης η αίτηση.
_ _ _ _ _ _
Α.Σ. Αγγελίδης, για την Αιτήτρια.
Κ. Κλεάνθους (κα), Δικηγόρος της Δημοκρατίας εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα, για την Καθ΄ ης η αίτηση.
_ _ _ _ _ _
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΛΙΑΤΣΟΣ, Δ.: Στις 9.8.2004 η Αιτήτρια υπέβαλε αίτηση για εγγραφή στους πίνακες διοριστέων Δασκάλων Ειδικής Εκπαίδευσης (για παιδιά με Νοητικά, Συναισθηματικά και Αλλα Προβλήματα). Η Καθ΄ ης η Αίτηση κατά τη συνεδρία της ημερ. 16.11.2004 αποφάσισε να αποδεχθεί το αίτημα κατά συνεκτίμηση των ακαδημαϊκών προσόντων και τίτλων της Αιτήτριας. Ως εκ τούτου το όνομα της Αιτήτριας περιλήφθηκε στον πίνακα διοριστέων Δασκάλων Ειδικής Εκπαίδευσης του Φεβρουαρίου του 2005. Εκτοτε και ως αποτέλεσμα σχετικών επιστολών της Καθ΄ ης η Αίτηση προσφέρθηκε κατ΄ επανάληψη διορισμός στην πιο πάνω θέση στην Αιτήτρια πάνω σε έκτακτη βάση για τρεις διαδοχικές σχολικές χρονιές, ήτοι 2004 - 2007 αντίστοιχα. Στις 13.6.2008 δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας το Σχέδιο Υπηρεσίας για τη θέση Ειδικού Εκπαιδευτικού και ακολούθως, στις 27.6.2008 η Καθ΄ ης η Αίτηση προχώρησε σε προκήρυξη της θέσης Ειδικού Εκπαιδευτικού για τις ειδικότητες Κωφών, Τυφλών, Ειδικών Μαθησιακών Λειτουργικών και Προσαρμοστικών Δυσκολιών, Λογοθεραπείας, Φυσιοθεραπείας, Εργοθεραπείας, Μουσικοθεραπείας, Εκπαιδευτικής Ακουολογίας και Ειδικής Γυμναστικής. Την ίδια ημερομηνία η Καθ΄ ης η Αίτηση ενημέρωσε τους ενδιαφερόμενους ότι από την ημερομηνία δημοσίευσης του νέου Σχεδίου Υπηρεσίας - της θέσης Ειδικού Εκπαιδευτικού - όλοι οι πίνακες διοριστέων Δασκάλων Ειδικής Εκπαίδευσης έπαυσαν να ισχύουν και τους κάλεσε να υποβάλουν αιτήσεις για εγγραφή στους νέους πίνακες διοριστέων. Στις 18.2.2010 η Αιτήτρια υπέβαλε αίτηση για εγγραφή στον πίνακα διοριστέων Ειδικών Εκπαιδευτικών (Ειδικών Μαθησιακών, Νοητικών, Λειτουργικών και Προσαρμοστικών Δυσκολιών). Η Καθ΄ ης η Αίτηση σε συνεδρία της ημερ. 1.7.2010 αποφάσισε όπως απορρίψει την προαναφερθείσα αίτηση κρίνοντας ότι η Αιτήτρια δεν κατείχε τα ακαδημαϊκά προσόντα ή συνδυασμό ακαδημαϊκών προσόντων και υπηρεσίας που απαιτεί το Σχέδιο Υπηρεσίας Ειδικού Εκπαιδευτικού. Στις 13.3.2011 η Αιτήτρια υπέβαλε ένσταση την οποία και απέρριψε η Καθ΄ ης η Αίτηση στη συνεδρία της ημερ. 27.7.2011, αποφασίζοντας ότι η Αιτήτρια δεν κατείχε τα απαιτούμενα από το Σχέδιο Υπηρεσίας προσόντα. Για την απόφαση αυτή η Αιτήτρια ενημερώθηκε με επιστολή ημερ. 8.11.2011.
Αντικείμενο της υπό κρίση προσφυγής είναι η πιο πάνω πράξη και η απόφαση της Καθ΄ ης η Αίτηση με την οποία απέρριψε την ένσταση της Αιτήτριας για τη μη συμπερίληψή της στον Πίνακα Διοριστέων Ειδικού Εκπαιδευτικού (Ειδικών Μαθησιακών, Νοητικών, Λειτουργικών και Προσαρμοστικών Δυσκολιών).
Θέτει η πλευρά της Αιτήτριας ότι η προσβαλλόμενη απόφαση είναι πρόδηλα παράνομη, καθαρά αντισυνταγματική, αποτέλεσμα διαδικασίας που πάσχει νομικά ως αντίθετη στη χρηστή διοίκηση και/ή ως αντιφατική ενέργεια αντίθετη στη φυσική δικαιοσύνη. Προβάλλει επίσης ότι δεν διενεργήθηκε η δέουσα έρευνα για τα προσόντα της Αιτήτριας και ότι είναι αποτέλεσμα πλάνης περί τα πράγματα, εσφαλμένης ερμηνείας του επίδικου Σχεδίου Υπηρεσίας και στερείται ειδικής και πειστικής αιτιολογίας. Η Καθ΄ ης η Αίτηση αντιπαραβάλλει ότι η προσβαλλόμενη πράξη και/ή απόφαση έχει ληφθεί νόμιμα και ορθά, συνάδει με τις αρχές του διοικητικού δικαίου και είναι αποτέλεσμα δέουσας έρευνας και ορθής ενάσκησης των εξουσιών της Καθ΄ ης η Αίτηση.
Ο ευπαίδευτος συνήγορος της Αιτήτριας αναπτύσσοντας τους προβαλλόμενους λόγους ακύρωσης εισηγήθηκε ότι εντοπίζεται ζήτημα παραβίασης φυσικής δικαιοσύνης. Η εν λόγω θέση στηρίχθηκε στο γεγονός ότι η ένσταση της Αιτήτριας εξετάσθηκε από το ίδιο όργανο, την Καθ΄ ης η Αίτηση, που έλαβε και την πρώτη απόφαση για τη μη συμπερίληψη της Αιτήτριας στον πίνακα διοριστέων. Με αυτό ως δεδομένο έθεσε ότι παραβιάζεται η αρχή σύμφωνα με την οποία ουδείς κρίνεται κριτής εκ δευτέρου της ιδίας του προηγηθείσας πρώτης απόφασης.
Ο προβαλλόμενος ισχυρισμός είναι με όλο το σεβασμό έκθετος σε απόρριψη. Οι περί Δημοσίας Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας Νόμοι του 1969-2014 καθορίζουν στο ΄Αρθρο 28Β(11):
«Μέσα σε προθεσμία 15 ημερών από την ανάρτηση των πινάκων διοριστέων ... κάθε επηρεαζόμενος μπορεί να υποβάλει γραπτή ένσταση στην Επιτροπή, εκθέτοντας σ΄ αυτήν πλήρεις λόγους για υποστήριξή της.»
Στα πλαίσια λοιπόν ολοκλήρωσης της διοικητικής διαδικασίας η Καθ΄ ης η Αίτηση αφού προβεί, κατ΄ ακολουθία του ΄Αρθρου 28Β(5) των πιο πάνω νόμων, σε αναθεώρηση των πινάκων διοριστέων και σε συμπλήρωση τους με υποψηφίους οι οποίοι με αίτησή τους αποτείνονται για να εγγραφούν σε αυτούς, περιβάλλεται με τη δυνατότητα, μέσω της διαδικασίας ενστάσεων, να διορθώσει τυχόν σφάλματα τα οποία έχουν παρεισφρήσει, διεκπεραιώνοντας έτσι τα διοικητικά της καθήκοντα και ολοκληρώνοντας τη διαδικασία που ο νόμος προβλέπει. Συνεπώς δεν εντοπίζεται οποιαδήποτε παραβίαση κανόνα φυσικής δικαιοσύνης.
Εισηγήθηκε περαιτέρω ο ευπαίδευτος συνήγορος της Αιτήτριας ότι η Καθ΄ ης η Αίτηση παραβίασε την Ευρωπαϊκή Οδηγία 89/49 ΕΟΚ και το νόμο 179(Ι)/2002.
Οι πρόνοιες των πιο πάνω νομοθετημάτων έγιναν αντικείμενο εξέτασης από τον Κληρίδη, Δ., στην υπόθεση αρ. 1204/2008, Θεόδωρος Ψύρρας ν. Δημοκρατίας, ημερ. 19.2.2010. Όπως εντοπίζεται η Οδηγία 89/49 ΕΟΚ πραγματεύεται ένα γενικό σύστημα αναγνώρισης των διπλωμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης μεταξύ των κρατών-μελών, σε σχέση με πτυχία κύκλου σπουδών τουλάχιστον τριών ετών διάρκειας και νοουμένου ότι από ένα τέτοιο πτυχίο προκύπτει ότι ο κάτοχός του διαθέτει τα απαιτούμενα επαγγελματικά προσόντα για να αναλάβει ή να ασκήσει επάγγελμα που είναι νομοθετικά κατοχυρωμένο στο εν λόγω κράτος-μέλος. Ο νόμος αρ. 179(Ι)/2002 καθορίζει ή ρυθμίζει ένα σύστημα επαγγελματικής αναγνώρισης των διπλωμάτων και όχι ένα σύστημα ακαδημαϊκής αναγνώρισης. Δεν αποσκοπεί στην αναγνώριση ακαδημαϊκών τίτλων με σκοπό τη συνέχιση των σπουδών σε κάποιο κράτος-μέλος, αλλά στοχεύει στο να επιτρέψει στα άτομα που διαθέτουν τα προσόντα για να ασκήσουν ένα επάγγελμα σε κάποιο κράτος-μέλος και επιθυμούν να ασκήσουν το ίδιο επάγγελμα σε κάποιο άλλο κράτος-μέλος, το κράτος υποδοχής, να αποκτούν σε αυτό το κράτος την αναγνώριση των προσόντων τους. Το κράτος υποδοχής, επιδεικνύει τον απαιτούμενο σεβασμό και αποδίδει την πρέπουσα σημασία στα προσόντα αιτητή και στην αξιολόγησή τους από το κράτος το οποίο τα παρέσχε.
Με δεδομένο λοιπόν το πεδίο κάλυψης της εξεταζόμενης νομοθεσίας προβάλλει ξεκάθαρα ότι δεν τυγχάνει εφαρμογής στην υπό κρίση περίπτωση αφού η πλευρά της Αιτήτριας δεν συνδέει με οποιοδήποτε τρόπο τα ακαδημαϊκά της προσόντα με τη δυνατότητα ενάσκησης του επαγγέλματος του Ειδικού Εκπαιδευτικού σε κάποιο άλλο κράτος-μέλος. Ούτε και ισχυρίστηκε η Αιτήτρια ότι με βάση τα προσόντα που κατέχει μπορούσε να ασκήσει το επάγγελμα του Ειδικού Εκπαιδευτικού σε οποιοδήποτε άλλο κράτος-μέλος, ούτως ώστε να εντάσσεται και η περίπτωση της στα πλαίσια εφαρμογής της πιο πάνω νομοθεσίας.
Προβάλλεται, τέλος, ως βασικός πυρήνας των λόγων ακύρωσης ο ισχυρισμός περί έλλειψης δέουσας έρευνας, πλάνης, εσφαλμένης ερμηνείας του Σχεδίου Υπηρεσίας και αναιτιολόγητης απόφασης.
Τα γεγονότα που περιβάλλουν την υπόθεση έχουν ήδη εκτεθεί. Συνοπτικά, η Καθ΄ ης η Αίτηση εξετάζοντας την αίτηση της Αιτήτριας την απέρριψε με το αιτιολογικό ότι δεν κατέχει τα ακαδημαϊκά προσόντα ή συνδυασμό ακαδημαϊκών προσόντων και υπηρεσίας, όπως απαιτεί το Σχέδιο Υπηρεσίας της επίδικης θέσης. Για τον ίδιο λόγο απερρίφθη και η ένσταση που προέβαλε στη συνέχεια η Αιτήτρια.
Συνιστά πάγια γραμμή της νομολογίας ότι το Δικαστήριο δεν έχει δικαιοδοσία να ερμηνεύει τα Σχέδια Υπηρεσίας και να αποφασίζει κατά πόσο ένας αιτητής έχει τα απαιτούμενα ακαδημαϊκά προσόντα. Αυτό είναι έργο της αρμόδιας επιτροπής, η οποία όμως πρέπει να προβαίνει στην ενδεδειγμένη έρευνα. Το Δικαστήριο σε κάθε περίπτωση ελέγχει την παράλειψη διενέργειας έρευνας εκ μέρους του αρμοδίου οργάνου προς διαπίστωση της πραγματικής κατάστασης, την πιθανότητα ύπαρξης πλάνης περί τα πράγματα και την υπέρβαση των ακραίων ορίων της διακριτικής του ευχέρειας. Εφόσον δε η ερμηνεία που δίδεται από το αρμόδιο όργανο σε Σχέδιο Υπηρεσίας είναι λογικά εφικτή το Δικαστήριο δεν έχει αρμοδιότητα επέμβασης έστω και αν η γνώμη του είναι διαφορετική. Όπως εντοπίζεται στην απόφαση Ανδρούλα Τζιαουρή-Φιλή ν. Δημοκρατίας (2002) 3 ΑΑΔ 651, 656:
«Η Επιτροπή (Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας) επομένως έχει καθήκον να προβαίνει στη διεξαγωγή έρευνας προς εξακρίβωση των πραγματικών γεγονότων η γνώση των οποίων είναι απαραίτητη για την ερμηνεία και εφαρμογή του σχεδίου υπηρεσίας. Η έκταση της έρευνας εξαρτάται από τα περιστατικά της κάθε υπόθεσης και αυτή διεξάγεται είτε από το ίδιο το όργανο είτε μέσω άλλου προσώπου, αρχής ή οργάνου. Ωστόσο, η τελική εκτίμηση των γεγονότων, η εφαρμογή του νόμου και η λήψη της τελικής απόφασης είναι ζητήματα τα οποία ανάγονται στην κρίση του αρμόδιου διοικητικού οργάνου.»
Όπως έχει ήδη καταγραφεί στην υπό κρίση περίπτωση η Αιτήτρια για σειρά ετών διοριζόταν από την Καθ΄ ης η Αίτηση πάνω σε έκτακτη βάση στη θέση Δασκάλου Ειδικής Εκπαίδευσης. Αυτό ως αποτέλεσμα συνεκτίμησης των ακαδημαϊκών προσόντων και τίτλων της από την Καθ΄ ης η Αίτηση. Η μετέπειτα θέση Ειδικού Εκπαιδευτικού καλυπτόταν από νέο Σχέδιο Υπηρεσίας το οποίο δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα στις 13.6.2008. Η ευπαίδευτη συνήγορος της Καθ΄ ης η Αίτηση εισηγήθηκε ότι όπως προκύπτει από την ανάγνωση των δύο Σχεδίων Υπηρεσίας τα απαιτούμενα προσόντα των εν λόγω Σχεδίων δεν ταυτίζονται. Εθεσε δε ότι σε αντίθεση με το προϊσχύον Σχέδιο Υπηρεσίας η Αιτήτρια δεν κατέχει πανεπιστημιακό δίπλωμα ή τίτλο ή ισότιμο προσόν στην αντίστοιχη ειδικότητα και δεν αρκεί η κατοχή οποιουδήποτε πανεπιστημιακού τίτλου, αλλά απαιτείται πανεπιστημιακό δίπλωμα σε συγκεκριμένες ειδικότητες. Προεκτείνοντας εισηγήθηκε ότι έστω και αν η Καθ΄ ης η Αίτηση δεν έλαβε υπόψη μεταπτυχιακό τίτλο της Αιτήτριας το γεγονός αυτό δεν θα μπορούσε να έχει οποιαδήποτε επίδραση στην τελική της κρίση αφού ο μεταπτυχιακός αυτός τίτλος δεν θα μπορούσε να καλύψει την έλλειψη των απαιτούμενων από το ισχύον Σχέδιο Υπηρεσίας προσόντων.
Οι πιο πάνω θέσεις της ευπαίδευτης συνηγόρου της Καθ΄ ης η Αίτηση δεν υποστηρίζονται από τα γεγονότα που καλύπτουν την υπό κρίση περίπτωση. Όπως εντοπίζεται από το πρακτικό της Επιτροπής Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας, ημερ. 16.11.2004, Παράρτημα 3 στην Ενσταση, η Αιτήτρια είχε κατά το χρόνο εκείνο υποβάλει αίτηση για εγγραφή στον πίνακα διοριστέων Δασκάλων Ειδικής Εκπαίδευσης (Νοητικά, Συναισθηματικά και άλλα προβλήματα). Η αίτηση της έγινε αποδεκτή κατά συνεκτίμηση των τίτλων της, Bachelor of Science in Human Communication και Master of Arts in Autism. Ως αποτέλεσμα, όπως ήδη λέχθηκε, το όνομα της Αιτήτριας περιλήφθηκε στον πίνακα διοριστέων Δασκάλων Ειδικής Εκπαίδευσης και της προσφέρθηκε διορισμός στη θέση αυτή για περίοδο τριών συνεχόμενων ετών. Το τότε Σχέδιο Υπηρεσίας του Δασκάλου Ειδικής Εκπαίδευσης προέβλεπε ως απαιτούμενα προσόντα «Πανεπιστημιακό Δίπλωμα ή τίτλος ή ισότιμο προσόν στην απαιτούμενη ειδικότητα, ή στον τομέα της απαιτούμενης ειδικότητας με κύριο θέμα την ειδικότητα αυτή ή με συμπληρωματική ειδίκευση στην ειδικότητα». Το νέο, επίδικο, Σχέδιο Υπηρεσίας προβλέπει ως απαιτούμενα προσόντα στην παράγραφο 1.1 «Για τις ειδικότητες Ειδικών Μαθησιακών Νοητικών Λειτουργικών και Προσαρμοστικών Δυσκολιών ή Κωφών ή Τυφλών (α) Πανεπιστημιακό Δίπλωμα ή Τίτλος ή ισότιμο προσόν στην αντίστοιχη ειδικότητα». Η συνάφεια συνεπώς των αντίστοιχων προσόντων στα δύο Σχέδια Υπηρεσίας σε συνάρτηση με την προσφορά διορισμού στην Αιτήτρια σε προηγούμενο χρόνο και μάλιστα για εγγραφή στον πίνακα διοριστέων δασκάλων με αντικείμενο εκπαίδευσης σχετικό με παιδιά με νοητικά προβλήματα, εύλογα δημιουργούσε την υποχρέωση στην Καθ΄ ης η Αίτηση να αιτιολογήσει επαρκώς την προσβαλλόμενη απόφασή της περί μη κατοχής πλέον από την Αιτήτρια των απαραίτητων ακαδημαϊκών προσόντων. Περαιτέρω η Καθ΄ ης η Αίτηση είχε υποχρέωση και καθήκον να προβεί στη διεξαγωγή έρευνας προς διαπίστωση και εξακρίβωση του όλου φάσματος των προσόντων που κάλυπταν οι τίτλοι που κατείχε η Αιτήτρια. Τα ιδιαίτερα περιστατικά της υπόθεσης επέβαλλαν ενδελεχή έρευνα δεδομένης της προηγούμενης αποδοχής των πτυχίων της Αιτήτριας από την Καθ΄ ης η Αίτηση, της συνάφειας επί του προκειμένου των δύο Σχεδίων Υπηρεσίας καθώς επίσης και των ειδικοτήτων που κάλυπταν.
Η παράλειψη της Καθ΄ ης η Αίτηση να διενεργήσει την ενδεδειγμένη υπό τις συνθήκες έρευνα και η χωρίς επαρκή αιτιολογία απόρριψη της αίτησης και ακολούθως της ένστασης της Αιτήτριας καθιστούν τρωτή την προσβαλλόμενη τελική απόφασή της.
Καταληκτικά η προσφυγή επιτυγχάνει και η επίδικη απόφαση ακυρούται με έξοδα υπέρ της Αιτήτριας όπως αυτά θα υπολογισθούν από τον αρμόδιο Πρωτοκολλητή και θα εγκριθούν από το Δικαστήριο.
Α. ΛΙΑΤΣΟΣ, Δ.
ΣΦ.