ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
ECLI:CY:AD:2014:D652
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
ΥΠΟΘΕΣΗ ΑΡ. 1834/2012
5 Σεπτεμβρίου, 2014
[Λ. ΠΑΡΠΑΡΙΝΟΣ Δ/ΣΤΗΣ]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΕΡΔΙΚΟΣ
Αιτητής
- ΚΑΙ -
ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΕΩΝ
ΤΜΗΜΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΕΩΝ
Καθ' ων η αίτηση
....................................
Ρ. Ιάσωνος (κα) για Χρ. Δημητριάδη για τον αιτητή
Αγ. Κάρνου (κα) Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους καθ' ων η αίτηση
.............................
A Π Ο Φ Α Σ Η
Λ. ΠΑΡΠΑΡΙΝΟΣ, Δ: Ο αιτητής είναι πατέρας 5 παιδιών εκ των οποίων τα τέσσερα είναι ανήλικα. Το 2007 λόγω ατυχήματος στην εργασία του κρίθηκε μόνιμα ανίκανος για εργασία και αίτηση του για παροχή δημοσίου βοηθήματος ημερ. 2/4/2007 εγκρίθηκε. Στη συνέχεια, ο αιτητής λάμβανε σύνταξη αντικανότητας από τις Κοινωνικές Ασφαλίσεις και ειδική χορηγία, τα οποία συνυπολογίζονται για σκοπούς υπολογισμού του ύψους του παρεχόμενου δημόσιου βοηθήματος. Με απόφαση των καθ' ων η αίτηση ημερ. 20/8/12 διακόπηκε η παροχή δημοσίου βοηθήματος στον αιτητή από τον Αύγουστο 2012 διότι μετά την τροποποίηση των περί Δημοσίων Βοηθημάτων και Υπηρεσιών Νόμων του 2006 έως 2012 (Νόμος 95(Ι)/2006, όπως τροποποιήθηκε (εν τοις εφεξής «ο Νόμος) και συγκεκριμένα με το νόμο 67(Ι)/2012 που δημοσιεύθηκε στην επίσημη Εφημερίδα αρ. 4337, την 1/6/2012, το εισόδημα των εξαρτώμενων τέκνων που λάμβανε ο αιτητής λήφθηκε υπόψη και αφαιρέθηκε από το δημόσιο βοήθημα, με αποτέλεσμα συνολικά τα εισοδήματα της οικογένειας του αιτητή να είναι ψηλότερα από τα έξοδα της, όπως αναφέρεται στην παράγρ. 7 της ένστασης. Τα συνολικά έσοδα και έξοδα της οικογένειας του αιτητή είναι ως ακολούθως κατά τον ουσιώδη χρόνο:
(Α) Έσοδα
1. Σύνταξη Κοινωνικών Ασφαλίσεων αιτητή €691,92
2. Χορηγία χαμηλών εισοδημάτων €291,06
3. Επίδομα τέκνων €560,00
Συνολικά έσοδα €1542,98
(Β) Έξοδα
1. Βασικές ανάγκες €1220,40
2. Αναπηρικό επίδομα αιτητή €226,00
Συνολικά έξοδα €1446,40
Σύμφωνα με σημείωμα και επιστολή ημερ. 29/3/13 της Αν. Προϊσταμένης (βλ. διοικητικό φάκελο, τεκμ. 1) το συνολικό ποσό των βασικών αναγκών της οικογένειας (€1220,40) αναλύεται ως ακολούθως:
(α) Για αρχηγό οικογένειας (λήπτη) €452
(β) Για εξαρτώμενη σύζυγο €226
(γ) Για κάθε εξαρτώμενο κάτω των 14 ετών (€135,60 Χ 4) €542,40
Σύνολο €1220,40
Ο αιτητής με την υπό εξέταση προσφυγή του προσβάλλει την απόφαση των καθ' ων η αίτηση ημερ. 20/8/12 ως παράνομη, άκυρη και στερούμενη οποιουδήποτε νόμιμου αποτελέσματος.
Αντίθετη είναι η θέση των καθ' ων η αίτηση, οι οποίοι με την ένσταση τους προβάλλουν ότι η προσβαλλόμενη απόφαση λήφθηκε ορθά και νόμιμα μετά από δέουσα έρευνα και ορθή ενάσκηση των εξουσιών των καθ' ων η αίτηση και αφού λήφθηκαν υπόψη όλα τα σχετικά γεγονότα και περιστατικά της υπόθεσης, είναι δε δεόντως και/ή επαρκώς αιτιολογημένη.
Το άρθρο 3(1)(β) του Νόμου προβλέπει ως ακολούθως:
«3(1) Σε κάθε πολίτη της Δημοκρατίας ο οποίος:
(α) ..................
(β) του οποίου το εισόδημα και οι άλλοι οικονομικοί πόροι δεν επαρκούν για την ικανοποίηση των βασικών και ειδικών αναγκών του,
παρέχεται δημόσιο βοήθημα από το Διευθυντή σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος Νόμου:
...........................»
Τόσο οι βασικές όσο και οι ειδικές ανάγκες καθορίζονται στο ερμηνευτικό άρθρο 2 του Νόμου ως ακολούθως:
«Βασικές ανάγκες» περιλαμβάνουν τροφή, απαραίτητη ένδυση και υπόδηση, υδατοπρομήθεια, καύσιμα, φωτισμό, είδη υγιεινής διαβίωσης, καθώς επίσης ανάγκες σχετικές με την προσωπική άνεση του αιτητή και κάθε προσώπου που εξαρτάται από αυτόν.
«ειδικές ανάγκες» περιλαμβάνουν στέγαση, φροντίδα, καθώς και άλλες ανάγκες οι οποίες προκύπτουν από την ψυχική ή σωματική υγεία ή οποιαδήποτε ανικανότητα του αιτητή ή του λήπτη ή των εξαρτωμένων του και των οποίων η ικανοποίηση θα μειώσει το βαθμό εξάρτησής τους από το δημόσιο βοήθημα ή θα συμβάλει ουσιαστικά στην περιφρούρηση της αξιοπρέπειάς τους.
Επίσης θα πρέπει να λεχθεί ότι βάσει του ιδίου άρθρου «δημόσιο βοήθημα» σημαίνει βοήθημα σε μετρητά ή σε είδος, με βάση το μηνιαίο επίδομα ή με άλλο τρόπο.
Το άρθρο 6 του Νόμου προβλέπει ότι:
«Τηρουμένων των διατάξεων του παρόντος Νόμου, το ποσό του δημόσιου βοηθήματος το οποίο παρέχεται σε κάποιο άτομο για ικανοποίηση των βασικών ή ειδικών αναγκών του, είναι το ποσό κατά το οποίο το εισόδημα και οι οικονομικοί του πόροι υπολείπονται του ποσού που είναι αναγκαίο για ικανοποίηση των εν λόγω αναγκών του, όπως τούτο καθορίζεται δυνάμει του άρθρου 11 του παρόντος Νόμου:
Νοείται ότι το ποσό του δημόσιου βοηθήματος που παρέχεται για κάλυψη βασικών ή ειδικών αναγκών δεν θα είναι μικρότερο των πέντε λιρών.»
Στο άρθρο 11 που παραπέμπει το άρθρο 6 προβλέπεται το ανώτατο ποσό που μπορεί να παραχωρηθεί για την κάλυψη βασικών αναγκών και δεν καλύπτει τις ειδικές ανάγκες. Το άρθρο 11 έχει ως ακολούθως:
«11. Το ανώτατο ποσό που μπορεί να παραχωρηθεί σύμφωνα με τον παρόντα Νόμο για την κάλυψη των βασικών αναγκών του αιτητή, καθορίζεται με Κανονισμούς του Υπουργικού Συμβουλίου οι οποίοι αναθεωρούνται κάθε χρόνο.»
Σύμφωνα με τους Κανονισμούς που εξεδόθηκαν από το Υπουργικό Συμβούλιο βάσει του άρθρου 11 (βλ. Παράρτημα Τρίτο, Μέρος 1, Κανονιστικές Διοικητικές Πράξεις που δημοσιεύτηκε την 30/11/12 στην Επίσημη Εφημερίδα της Κυπριακής Δημοκρατίας) με ισχύ από 1/7/12, το ανώτατο ποσό δημόσιου βοηθήματος για την κάλυψη βασικών αναγκών καθορίστηκε μηνιαίως σε :
(ι) Για το λήπτη €452
(ιι) Για κάθε εξαρτώμενο που συμπλή-
ρωσε το 14ο έτος της ηλικίας του €226
(ιιι) Για κάθε εξαρτώμενο που δεν έχει
συμπληρώσει το 14ο έτος της ηλικίας €135,60
Τέλος στο άρθρο 9 του Νόμου καθορίζονται τα εισοδήματα και οικονομικοί πόροι αιτητή ή λήπτη που δεν λαμβάνονται υπόψη για την παροχή του δημόσιου βοηθήματος ή για τον καθορισμό του ύψους τέτοιου βοηθήματος ενώ στο άρθρο 2 του Νόμου καθορίζονται το «εισόδημα και οικονομικοί πόροι» σε σχέση με οποιοδήποτε αιτητή ή λήπτη. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνεται και «χορηγημα ή άλλο ωφέλημα που παρέχεται από τη Δημοκρατία». Θα πρέπει ασφαλώς να λεχθεί ότι με το τροποποιητικό νόμο, Ν. 67(Ι)/2012 που δημοσιεύτηκε την 1/6/12 τροποποιήθηκε το άρθρο 9 του βασικού νόμου και μεταξύ άλλων κατάργησε τις παραγρ. (β), (ζ) και (ιγ) του εδαφίου 1 του άρθρου 9. Να σημειωθεί ότι με την καταργηθείσα παραγρ. (β) του εδαφίου 1 έπαυσε πλέον να μην λαμβάνεται υπόψη το «εισόδημα εξαρτωμένων τέκνων» για την παροχή ή το ύψος του δημόσιου βοηθήματος.
Στο άρθρο 8 του Νόμου γίνεται πρόβλεψη για παροχή ποσού για την κάλυψη ειδικών αναγκών του ατόμου που ικανοποιεί τις προϋποθέσεις για παροχή δημόσιου βοηθήματος. Μεταξύ αυτών είναι οι ακόλουθες περιπτώσεις των παραγράφων:
(α) αντιμετωπίση προσωπικών ειδικών αναγκών.
(β) καταβολή ποσού ενοικίου που δεν υπερβαίνει το 50% του ποσού που έχει ορισθεί για τις βασικές του ανάγκες με ανώτατο όριο τα €598,01 (£350)
(στ) δυνατότητα πληρωμής ποσού που δεν θα υπερβαίνει τα €170 (£100) ετησίως για κάλυψη δαπανών για θέρμανση
(ζ) επιπρόσθετα από οποιοδήποτε ποσό που χορηγείται για ειδικές ανάγκες σε περίπτωση ανάπηρου προσώπου, θα παρέχεται και ειδικό επίδομα για προσωπικές ανάγκες, ίσο με το μισό του επιδόματος που χορηγείται στο εν λόγω ανάπηρο πρόσωπο για βασικές ανάγκες
(η) καταβολή στον λήπτη ποσών υπό οφειλή να πληρώσει ως δημοτικούς φόρους ή άλλους παρόμοιους φόρους.
Ένας από τους νομικού λόγους επί των οποίων στηρίζεται η αίτηση είναι ότι οι καθ' ων η αίτηση κατέληξαν στην προσβαλλόμενη απόφαση χωρίς να προβούν στη δέουσα έρευνα.
Η ευπαίδευτη συνήγορος για τον αιτητή στην αγόρευση της υποδεικνύει ότι οι καθ' ων η αίτηση κατέληξαν στην απόφαση τους όπου φαίνεται από την αναθεωρητική έκθεση δημοσίου βοηθήματος (Παράρτημα 8 στην ένσταση) χωρίς να λάβουν υπόψη καθόλου τις ειδικές ανάγκες του αιτητή.
Αντίθετη είναι η εισήγηση της ευπαιδεύτου συνηγόρου των καθ' ων η αίτηση ότι οι τελευταίοι είχαν ενώπιον τους και έλαβαν υπόψη όλα τ' αναγκαία στοιχεία, το ιστορικό της υπόθεσης, αλληλογραφία και όλα τα σχετικά προτού λάβουν την προσβαλλόμενη απόφαση.
Ειδικά για τις ειδικές ανάγκες του αιτητή είναι η εισήγηση της ότι είχαν υπόψη το σοβαρό πρόβλημα υγείας του αιτητή και το αναπηρικό επίδομα που λαμβάνει θεωρείται σύμφωνα με το άρθρο 8(ζ) του Νόμου, μέρος των ειδικών αναγκών του.
Κρίνω βάσιμο το νομικό λόγο που επικαλείται ο αιτητής. Η έρευνα που διεξήχθη από τους καθ' ων η αίτηση είναι ανεπαρκής. Ειδικότερα σύμφωνα με τα γεγονότα ο αιτητής είναι ανάπηρος, μόνιμα ανίκανος για εργασία. (Βλ. Παραρτήματα 6 και 7 της ένστασης). Επίσης είναι πρόσωπο που δεν δύναται να αυτοεξυπηρετηθεί (Βλ. Παραρτήματα 2 και 3 της ένστασης). Περαιτέρω λόγω αδυναμίας πληρωμής των δόσεων δανείου γι' αγορά διαμερίσματος αναμένεται να το εγκαταλείψει, (βλ. Παράρτημα 8 της ένστασης). Παρ' όλα αυτά η προσοχή της λειτουργού που εισηγήθηκε την αποκοπή του δημόσιου βοηθήματος στράφηκε μόνο στο ότι το ποσό των εξαρτωμένων θεωρείται εισόδημα σύμφωνα με τη σχετική εγκύκλιο ημερ. 9/8/12 με αποτέλεσμα τα εισοδήματα του αιτητή να κριθούν ότι είναι μεγαλύτερα από το δημόσιο βοήθημα και συνεπώς να μην είναι δικαιούχος. Όπως φαίνεται από την παραγρ. (Γ) «Παρούσα οικονομική κατάσταση» της Αναθεωρητικής Έκθεσης Δημόσιου Βοηθήματος, Παράρτημα 8 στην ένσταση, πλην της πληρωμής «αναπηρικού» βάσει του άρθρου 8(ζ) πουθενά δε φαίνεται ν' απασχόλησε τους καθ' ων η αίτηση η εξέταση κάλυψης τυχόν ειδικών αναγκών του αιτητή βάσει των παραγρ. (α), (β),(στ)(θ) του άρθρου 8.
Η προσφυγή συνεπώς θα πρέπει να επιτύχει για το λόγο αυτό. Ενόψει αυτού δεν κρίνεται αναγκαίο όπως εξεταστούν οι άλλοι λόγοι της προσφυγής.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα υπέρ του αιτητή, τα οποία να υπολογισθούν από τον Πρωτοκολλητή και εγκριθούν από το Δικαστήριο. Η προσβαλλόμενη απόφαση ημερ. 20/3/12 ακυρώνεται.
Λ. Παρπαρίνος, Δ.
/ΚΑΣ