|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
Κυπριακή νομολογία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
ANASTASIS CARIOLOU ν. THE MUNICIPALITY OF KYRENIA AND OTHERS (1971) 3 CLR 455
Θεμιστοκλέους Θεανώ και Άλλη ν. Kυπριακής Δημοκρατίας (2007) 3 ΑΑΔ 415
Κυπριακή νομοθεσία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:
ΕΥΡΥΠΙΔΗΣ ΧΡΙΣΤΟΥ ν. ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΠΟΙΝΙΚΗ ΕΦΕΣΗ ΑΡ. 217/2014, 22/10/2014, ECLI:CY:AD:2014:D804
Χρίστου Ευρυπίδης ν. Δημοκρατίας (2014) 2 ΑΑΔ 792, ECLI:CY:AD:2014:D804
ECLI:CY:AD:2014:D492
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υποθ. Αρ.387 /2014)
9 Ioυλίου, 2014
[ΠΑΜΠΑΛΛΗΣ, Δικαστής]
Αναφορικά με τα ΄Αρθρα 25, 28 146 του Συντάγματος
1. MA GENE LAURIA GAYARAN, από τις Φιλιππίνες και τώρα στα Αστυνομικά Κρατητήρια Πέρα Χωρίου
2. VASILE NECHITA, από τη Ρουμανίας και τώρα στα Αστυνομικά Κρατητήρια Λακατάμιας
Αιτητές,
-και -
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, μέσω
Λειτουργού Μετανάστευσης, Υπουργείο Εσωτερικών
Καθ΄ων η αίτηση.
-----------------------
Α.Κ.Καρεκλάς, για τους αιτητές
Ν.Γρηγορίου, (κα.), Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους καθ΄ων η αίτηση
---------------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΠΑΜΠΑΛΛΗΣ, Δ.: Με την παρούσα προσφυγή αμφισβητείται η νομιμότητα των διαταγμάτων κράτησης και απέλασης, που εκδόθηκαν εναντίον των αιτητών, και παράλληλα αμφισβητείται η απόφαση για κήρυξη του γάμου των αιτητών, ως μη γνησίου.
Η αιτήτρια αρ.1, θα αποκαλείται η αιτήτρια, κατάγεται από τις Φιλιππίνες και αφίχθηκε στην Κύπρο στις 18 Δεκεμβρίου 2006 με σκοπό να εργαστεί ως οικιακή βοηθός. Η άδεια παραμονής και εργασίας της ανανεώθηκε σε δύο χρονικά διαστήματα και ίσχυε μέχρι τις 18 Δεκεμβρίου 2011.
Ο αιτητής αρ.2, θα αποκαλείται ο αιτητής, όντας υπήκοος της Ρουμανίας, υπέβαλε αίτηση και εξασφάλισε Βεβαίωση Εγγραφής στις 7 Οκτωβρίου 2009.
Στις 24 Οκτωβρίου 2011 οι αιτητές τέλεσαν πολιτικό γάμο και στις 10 Νοεμβρίου 2011 η αιτήτρια υπέβαλε αίτηση και της χορηγήθηκε Δελτίο Διαμονής ως μέλος οικογενείας πολίτη της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης.
Εγερθέντων αμφιβολιών ως προς τη γνησιότητα του γάμου των αιτητών, προωθήθηκε ο φάκελος, μετά από έρευνα της Αστυνομίας, στη Συμβουλευτική Επιτροπή για εικονικούς γάμους, η οποία, σε συνεδρία της ημερομηνίας 8 Αυγούστου 2013 κατέληξε ότι ο γάμος ήταν εικονικός. Η εν λόγω απόφαση πάρθηκε με γνώμονα το γεγονός ότι οι αιτητές δεν μιλούσαν μια κοινώς καταληπτή μεταξύ τους γλώσσα, τα προσωπικά τους αντικείμενα βρίσκονταν σε διαφορετικά δωμάτια και δεν κοιμόντουσαν μαζί. Ως αποτέλεσμα των πιο πάνω η Διευθύντρια του Τμήματος Αρχείου Πληθυσμού και Μεταναστεύσεως απέρριψε την αίτηση της αιτήτριας για άδεια παραμονής και στις 9 Αυγούστου 2013 ακύρωσε τη Βεβαίωση Εγγραφής του αιτητή, καλώντας αμφότερους, να εγκαταλείψουν άμεσα τη Δημοκρατία.
Η επιστολή με την οποία τους γνωστοποιούσαν την απόφαση κήρυξης του γάμου τους ως εικονικού, ημερ.19 Αυγούστου 2013, απεστάλη στην τελευταία δηλωθείσα διεύθυνση τους. Με την εν λόγω επιστολή πληροφορούντο παράλληλα οι αιτητές για τα δικαιώματα τους.
Οι καθ΄ων η αίτηση έδωσαν οδηγίες προς την Αστυνομία για εντοπισμό και σύλληψη των αιτητών, πράγμα το οποίο έγινε στις 23 Μαρτίου 2014, στο διαμέρισμα στο οποίο διέμεναν. Οι αιτητές τέθηκαν υπό κράτηση και την ίδια ημέρα εκδόθηκαν διατάγματα κράτησης και απέλασης τους καθότι κρίθηκαν ότι αποτελούσαν πραγματική και ενεστώσα σοβαρή απειλή για τη δημόσια τάξη.
Η παρούσα προσφυγή καταχωρήθηκε στις 27 Μαρτίου 2014.
Ένα από τα υποβληθέντα αιτήματα έχει σχέση με τη νομιμότητα της απόφασης κήρυξης του γάμου των αιτητών ως εικονικού. Αναφορικά με αυτό το σκέλος της αιτήσεως, οι καθ΄ων η αίτηση πρόβαλαν προδικαστικώς ότι η προσφυγή είναι εκπρόθεσμη και ως εκ τούτου θα πρέπει να απορριφθεί. Επί του προκειμένου αναφέρθηκε ότι η απόφαση κήρυξης του γάμου ως εικονικού γνωστοποιήθηκε με επιστολή ημερ. 19 Αυγούστου 2013 και η προσφυγή καταχωρήθηκε τον Μάρτη του 2014, ήτοι εκτός του πλαισίου των 75 ημερών που τίθεται με το ΄Αρθρο 146.3 του Συντάγματος. Οι καθ΄ων η αίτηση παραδέχονται ότι οι αιτητές γνωστοποίησαν στους καθ΄ων η αίτηση την αλλαγή της διεύθυνσης τους, αλλά τούτο έγινε πέντε μήνες μετά την προσβαλλόμενη απόφαση (κυανού 56) και υπήρχε υποχρέωση των αιτητών να γνωστοποιήσουν την αλλαγή της διεύθυνσης τους εγκαίρως, διαφορετικά θα ετίθετο, όπως χαρακτηριστικά τονίστηκε από την ευπαίδευτη συνήγορο των καθ΄ων η αίτηση, υπέρμετρο βάρος στους ώμους της διοίκησης.
Οι αιτητές αντιπρόβαλαν επί του προκειμένου την απουσία γνώσης ή λήψης της συγκεκριμένης επιστολής ημερ. 19 Αυγούστου 2013. ΄Ηταν ο προβληθείς ισχυρισμός ότι η επιστολή είχε αποσταλεί σε λανθασμένη διεύθυνση και όχι στη διεύθυνση που οι αιτητές διέμεναν και την οποία είχαν γνωστοποιήσει στους καθ΄ων η αίτηση, που ήταν παράλληλα και η διεύθυνση στην οποία τελικώς εντοπίστηκαν και συνελήφθηκαν.
Είναι νομολογημένη αρχή ότι το θέμα της προθεσμίας για άσκηση του ενδίκου μέσου της προσφυγής είναι πραγματικό και αποφασίζεται με γνώμονα τα περιστατικά της κάθε υπόθεσης. Το βάρος απόδειξης του εκπροθέσμου το φέρει ο διάδικος ο οποίος το επικαλείται. Αμφιβολία ή αβεβαιότητα αναφορικά με την έναρξη της προθεσμίας επιλύεται υπέρ του αιτητή.
Η απόδειξη ταχυδρόμησης της επιστολής και η απουσία επιστροφής της αποτελεί εκ πρώτης όψεως απόδειξη της παράδοσης της στο πρόσωπο προς το οποίο αυτή απευθύνεται. (΄Αρθρο 2 του περί Ερμηνείας Νόμου, Κεφ.1 και Cariolou v. Municipality of Kyrenia and others (1971) 3 C.L.R. 455.
Η αποστολή της επιστολής με την οποία κοινοποιείτο στους αιτητές η απόφαση των καθ΄ων η αίτηση για την εικονικότητα του γάμου, δεν αμφισβητείται από τους πρώτους. Το μαχητό, όμως, τεκμήριο λήψης της εν λόγω επιστολής από τους αιτητές, που εκ πρώτης όψεως δημιουργείται, βλ. Θεμιστοκλέους ν. Δημοκρατίας (2007) 3 Α.Α.Δ. 415, αμφισβητήθηκε και οι ίδιοι έχουν, όπως σημειώθηκε το βάρος ανατροπής του. Οι καθ΄ων η αίτηση περιορίστηκαν στον ισχυρισμό ότι η υποχρέωση τους εξαντλείτο στην αποστολή με ταχυδρομείο της απόφασης στη διεύθυνση των αιτητών και την μη επιστροφή της.
Οι αιτητές είχαν υποχρέωση να δηλώσουν την αλλαγή διεύθυνσης τους. Από μελέτη που έγινε στο διοικητικό φάκελο προκύπτει ότι ο αιτητής είχε γνωστοποιήσει την αλλαγή της διεύθυνσης τους στους καθ΄ων η αίτηση και σημειώθηκε από τις 26 Αυγούστου 2013 (κυανού 50). Σημειώνω, στο σημείο αυτό, ότι η ημερομηνία της επιστολής είναι 12 Αυγούστου 2013.
Το γεγονός αυτό θα έπρεπε να προβληματίσει τους καθ΄ων η αίτηση και να το λάβουν σοβαρά υπόψη καθότι η ταχυδρόμηση της αποστολής και η γνωστοποίηση της αλλαγής διεύθυνσης ήταν σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα πράγμα που έθετε σε αμφιβολία κατά πόσο οι αιτητές έλαβαν γνώση της απόφασης. Παρατηρώ, όμως, ότι η καταχώρηση στο Φύλλο Σημειώσεων του Φακέλου με αρ.50, και αφορά την αλλαγή διεύθυνσης έγινε στις 11 Μαρτίου 2014, 7 μήνες μεταγενέστερα. Επομένως, καθίσταται έκδηλο ότι οι καθ΄ων η αίτηση δεν έλαβαν όλα τα αναγκαία μέτρα έτσι ώστε η επιστολή να ταχυδρομηθεί προς την ορθή διεύθυνση και θεωρώ ότι οι αιτητές δεν έλαβαν γνώση της απόφασης προγενέστερα, από την ημερομηνία, που αναφέρουν ότι έλαβαν γνώση.
Ως εκ τούτου θεωρώ ότι οι αιτητές έχουν επιτύχει να ανατρέψουν το εν λόγω μαχητό τεκμήριο και συνακόλουθα η χρονική προθεσμία των 75 ημερών δεν μπορεί, υπό τις συγκεκριμένες περιστάσεις της παρούσας υπόθεσης, να λογιστεί ότι άρχεται από την ημερομηνία που η ευπαίδευτη συνήγορος των καθ΄ων η αίτηση εισηγείται, αλλά, από την ημερομηνία κατά την οποία η απόφαση τελικώς περιήλθε για πρώτη φορά σε πλήρη γνώση των αιτητών.
Με γνώμονα τα πιο πάνω η προδικαστική ένσταση απορρίπτεται.
Υπήρξε η εισήγηση των αιτητών ότι η προσβαλλόμενη απόφαση πάσχει λόγω έλλειψης δέουσας έρευνας, κατ΄επέκταση ήταν αποτέλεσμα πλάνης και επίσης αυτή, δεν είναι επαρκώς αιτιολογημένη. Από το σκεπτικό της προσβαλλόμενης απόφασης καταφαίνεται ότι τα διατάγματα κράτησης και απέλασης στηρίχτηκαν στο γεγονός ότι ο γάμος των αιτητών ήταν εικονικός.
Καθίσταται συναφώς αναγκαίο να αποφασιστεί κατά πόσο η απόφαση περί εικονικότητας του γάμου ήταν ορθή και νόμιμη. Το άρθρο 7Α του περί Αλλοδαπών και Μεταναστεύσεως Νόμου, Κεφ.5 προβλέπει ότι:
«(1) Αν ο διευθυντής διαπιστώσει ότι με βάση τα στοιχεία που αναφέρονται στο εδάφιο (3) του παρόντος άρθρου ή με οποιονδήποτε άλλο τρόπο και αφού συμβουλευθεί τη Συμβουλευτική Επιτροπή που ιδρύεται με το άρθρο 7(Β) του παρόντος Νόμου, ότι αλλοδαπός συνήψει εικονικό γάμο, τότε:
(α) απαγορεύει στον εν λόγω αλλοδαπό να παραμείνει στη Δημοκρατία.
(β) ακυρώνει ή δεν ανανεώνει την άδεια διαμονής που παραχωρήθηκε στον αλλοδαπό και διατάζει την απέλαση του σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 14.»
Στις 5 Μαϊου 2012 οι αιτητές είχαν κληθεί ενώπιον της Υπηρεσίας Αλλοδαπών και Μεταναστεύσεως της Αστυνομίας (ΥΑΜ) σε χωριστές συνεντεύξεις. Σύμφωνα με το σημείωμα της ΥΑΜ το ζεύγος δεν υπέπεσε σε αντιφάσεις σε ό,τι αφορά την καθημερινότητα του αλλά, σε αρκετές ερωτήσεις δήλωναν ότι ή δεν αντιλαμβάνονταν ή ξεχνούσαν με σκοπό να αποφύγουν τις ερωτήσεις για να μη υποπέσουν σε αντιφάσεις. Περαιτέρω σημειώνεται ότι δεν έχουν κοινή γλώσσα επικοινωνίας. Σε διενεργηθείσα επίσκεψη στον τόπο διαμονής τους και σχετικό έλεγχο διαπιστώθηκε ότι, δεν υπήρχε αρκετός ρουχισμός του συζύγου, όπως επίσης και το μέγεθος του κρεβατιού δεν επέτρεπε να χρησιμοποιείται από δύο άτομα. Στο εν λόγω σημείωμα γίνεται εισήγηση όπως, ο φάκελος υποβληθεί εκ νέου, σε σύντομο χρονικό διάστημα έτσι ώστε να διενεργηθεί αιφνιδιαστικός έλεγχος με σκοπό να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα ως προς τη γνησιότητα του γάμου.
Οι καθ΄ων η αίτηση μετά την παρέλευση ενός έτους, από τα πιο πάνω και χωρίς να ακολουθήσουν την εισήγηση της ΥΑΜ, για περαιτέρω έλεγχο της γνησιότητας του γάμου έκριναν, με βάση το εν λόγω σημείωμα, ότι ο γάμος είναι εικονικός. Είμαι της γνώμης ότι η εν λόγω απόφαση στερείται της αναγκαίας και δέουσας έρευνας. Από τη στιγμή που ο υπεύθυνος του κλιμακίου αλλοδαπών δεν ήταν σε θέση να καταλήξει σε ασφαλές συμπέρασμα ως προς τη γνησιότητα του γάμου και εισηγήθηκε τη διενέργεια επιπρόσθετης έρευνας, θεωρώ ότι η απόφαση για κρίση του γάμου πάσχει. Είναι άξιο απορίας πώς ο υπεύθυνος του ΥΑΜ να μη μπορεί να καταλήξει σε συμπέρασμα και με τα ίδια δεδομένα οι καθ΄ων η αίτηση να οδηγούνται σε τελικό συμπέρασμα ότι ο γάμος είναι εικονικός. Προκύπτει αβίαστα ότι αποφάσισαν ότι ο γάμος είναι εικονικός ή ήταν γάμος ευκαιρίας, χωρίς να διερευνήσουν στη συνέχεια, με οποιονδήποτε τρόπο το ζήτημα των σχέσεων του ζεύγους των αιτητών.
Με γνώμονα τα πιο πάνω η προσφυγή επιτυγχάνει η προσβαλλόμενη απόφαση ακυρούται. Ποσό €1600 ευρώ, πλέον ΦΠΑ επιδικάζεται προς όφελος των αιτητών και εναντίον των καθ΄ων η αίτηση.
Κ. Παμπαλλής,
Δ.