ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
Κυπριακή νομολογία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Finia Knitwear Co. Ltd ν. Κυπριακής Δημοκρατίας (2005) 3 ΑΑΔ 317
Oργανισμός Kυπριακής Γαλακτοκομικής Bιομηχανίας v.Eταιρείας A/φοί Λανίτης Λτδ (2007) 3 ΑΑΔ 320
Αρχή Τηλεπικοινωνιών Κύπρου ν. Κυπριακής Δημοκρατίαςκαι Άλλης (2007) 3 ΑΑΔ 560
Πειθαρχικό Συμβούλιο Ιατρών ν. Δρ. Νίκου Παυλίδη και Άλλου (2010) 3 ΑΑΔ 251
Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:
Δεν έχει εντοπιστεί απόφαση η οποία να κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή
ECLI:CY:AD:2014:D259
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υπόθεση Αρ. 581/2012)
14 Απριλίου 2014
[ΝΑΘΑΝΑΗΛ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΑΡΕΣΤΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΥ,
Αιτητής
- ΚΑΙ -
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΚΥΠΡΟΥ,
Καθ΄ων η αίτηση
---------------------------------------
Α.Σ. Αγγελίδης, για τον Αιτητή.
Α. Χρίστου (κα), για τους Καθ΄ ων η αίτηση.
Μ. Καλλιγέρου (κα), για τα Ενδιαφερόμενα Μέρη.
---------------------------------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΝΑΘΑΝΑΗΛ, Δ.: Το Πανεπιστήμιο Κύπρου στη συνεδρία του ημερ. 15.12.2011 αποφάσισε την προαγωγή των δύο ενδιαφερομένων μερών στη θέση Ανώτερου Τεχνικού στις Τεχνικές Υπηρεσίες του Πανεπιστημίου από 1.3.2012. Ο αιτητής, ο οποίος ήταν συνυποψήφιος και δεν έτυχε της επιλογής του Πανεπιστημίου, προσβάλλει τη σχετική απόφαση.
Αποτελεί δεδομένο ότι το Συμβούλιο του Πανεπιστημίου Κύπρου το οποίο καθιδρύθηκε δυνάμει του άρθρου 5 του περί Πανεπιστημίου Κύπρου Νόμου αρ. 144/1989, ως τροποποιήθηκε, (εφεξής «ο Νόμος»), έχει την εξουσία δυνάμει του άρθρου 6Α του Νόμου « ... να καταρτίζει επιτροπές από μέλη του στις οποίες μπορεί να μεταβιβάζει υπό τους όρους και τις προϋποθέσεις που κρίνει εκάστοτε σκόπιμο να καθορίσει, οποιεσδήποτε από τις αρμοδιότητες του.».
Δυνάμει απόφασης του ημερ. 19.7.2004, (Παράρτημα 1 στην αγόρευση του Πανεπιστημίου), το Συμβούλιο του Πανεπιστημίου ενέκρινε τη σύσταση της Επιτροπής Προσωπικού και Κανονισμών, (εφεξής «η Επιτροπή»), η οποία έχει, μεταξύ άλλων, αρμοδιότητα για θέματα διοικητικού προσωπικού όπως την κατάρτιση σχεδίων υπηρεσίας, την προκήρυξη θέσεων, διορισμούς, προαγωγές και άλλα. Η Επιτροπή από τις 8.7.2008 απαρτιζόταν από πέντε μέλη, ήτοι, τον Αντιπρύτανη Διεθνών Σχέσεων, Οικονομικών και Διοίκησης ως Πρόεδρο, δύο μέλη του Συμβουλίου, τον εκπρόσωπο του διοικητικού προσωπικού στο Συμβούλιο και τον Διευθυντή Διοίκησης και Οικονομικών που συμμετέχει χωρίς όμως δικαίωμα ψήφου. Χρέη γραμματέα εκτελεί ο προϊστάμενος της Υπηρεσίας Ανθρώπινου Δυναμικού.
Στις 30.3.2011, το Συμβούλιο αναθεώρησε την πιο πάνω σύνθεση ούτως ώστε η Επιτροπή να ήταν πλέον εξαμελής με τον Αντιπρύτανη Διεθνών Σχέσεων, Οικονομικών και Διοίκησης να είναι ο ex officio Πρόεδρος και μέλη ο Πρύτανης Κωνσταντίνος Χριστοφίδης και οι Αθανάσιος Γαγάτσης και Στέλιος Κοιλιάρης. Μέλος ορίστηκε επίσης ο Χρίστος Χαραλάμπους, εκπρόσωπος του διοικητικού προσωπικού στο Συμβούλιο, χωρίς όμως να δύναται να συμμετέχει στη συζήτηση και λήψη αποφάσεων για θέματα διορισμών και προαγωγών διοικητικού προσωπικού, ενώ συμμετοχή είχε και ο Διευθυντής Διοίκησης και Οικονομικών χωρίς δικαίωμα ψήφου. Κατά τις 30.3.2011 αποφασίστηκε επίσης ότι από 1.11.2011, ο Πρύτανης θα αποχωρούσε και η Επιτροπή θα συνέχιζε να λειτουργεί με τα υπόλοιπα πέντε μέλη, εκτός εάν το Συμβούλιο του Πανεπιστημίου αποφάσιζε διαφορετικά.
Η προσβαλλόμενη πράξη λήφθηκε στις 15.12.2011 και άρα η Επιτροπή λειτούργησε με πέντε μέλη. Σύμφωνα με τα τηρηθέντα πρακτικά της προσβαλλόμενης πράξης, (Παράρτημα 4 στην ένσταση και κυανούν 10 στο διοικητικό φάκελο Τεκμήριο «Α»), παρόντες ήταν ο καθηγητής Μάριος Μαυρονικόλας, Αντιπρύτανης Διεθνών Σχέσεων Οικονομικών και Διοίκησης ως πρόεδρος, ο Στέλιος Κοιλιάρης μέλος του Συμβουλίου και ο Γλαύκος Χρίστου Προϊστάμενος της Υπηρεσίας Ανθρώπινου Δυναμικού ως γραμματέας, χωρίς δικαίωμα ψήφου. Απόντες ήσαν ο καθηγητής Αθανάσιος Γαγάτσης, μέλος, λόγω προειλημμένης υποχρέωσης, ο Ανδρέας Χριστοφίδης, Διευθυντής Διοίκησης και Οικονομικών, μέλος, λόγω άδειας ασθενείας και ο Χαράλαμπος Κίτσιος, εκπρόσωπος διοικητικού μέλους προσωπικού, μέλος. Την τήρηση και την επιμέλεια των πρακτικών είχε η Άννα Ζεμπύλα, Λειτουργός Πανεπιστημίου σε θέματα ανθρώπινου δυναμικού.
Η Επιτροπή υπέβαλε τους υποψηφίους σε προφορική εξέταση που διαχωρίστηκαν σε ερωτήσεις κρίσεως, σε ερωτήσεις επί του αντικειμένου και εργασιακών εμπειριών και σε προσωπικές ερωτήσεις. Μετά την αξιολόγηση των προφορικών απαντήσεων και τον συνυπολογισμό των κριτηρίων της αξίας, των προσόντων και της αρχαιότητας, απεφασίσθη ομόφωνα η προαγωγή των δύο ενδιαφερομένων μερών, Παναγιώτη Σταυρινού και Πιερή Μηνά.
Ο αιτητής εγείρει σωρεία θεμάτων όσον αφορά την εγκυρότητα της ληφθείσας απόφασης με αναφορά στην αναρμοδιότητα του οργάνου που έλαβε την απόφαση, την παράνομη και κατά παραβίαση των Κανονισμών του Πανεπιστημίου διεξαγωγή της προφορικής συνέντευξης, την πάσχουσα σύνθεση, λειτουργία και συγκρότηση της Επιτροπής, την μη τήρηση άρτιων πρακτικών, τη λανθασμένη αμφισβήτηση των γνώσεων του αιτητή επί τεχνικών θεμάτων και επί του αντικειμένου από την Επιτροπή και την μη προαγωγή του αιτητή σε παραγνώριση των κριτηρίων της αξίας, των προσόντων και της αρχαιότητας με υπέρμετρη βαρύτητα στην προφορική εξέταση και το αναιτιολόγητο της κρίσης της αναφορικά με την απόδοση των υποψηφίων κατά τις προφορικές συνεντεύξεις.
Οι συνήγοροι του Πανεπιστημίου και των δύο ενδιαφερομένων μερών υποστηρίζουν, αντίθετα, τη νομιμότητα της απόφασης και το εύλογο αυτής υπό το φως της τήρησης αρτίων πρακτικών από τα οποία και εμφαίνεται σαφής αιτιολογία.
Δεδομένου ότι εγείρεται ζήτημα πάσχουσας συγκρότησης και σύνθεσης της Επιτροπής, το ζήτημα πρέπει να εξεταστεί κατά προτεραιότητα εφόσον αν κριθεί ότι ο αιτητής έχει δίκαιο στις θέσεις του, δεν προκύπτει νόμιμη παραγωγή διοικητικής πράξης. Σύμφωνα με τη νομολογία υπάρχει διαφορά μεταξύ συγκρότησης και σύνθεσης του διοικητικού οργάνου. Είναι καλώς γνωστό στη θεωρία του δικαίου ότι η συγκρότηση του οργάνου θεμελιώνεται σε έγκυρο κανόνα δικαίου, καθώς και στο νόμιμο διορισμό ή εκλογή των υπό του Νόμου προβλεπομένων μελών και του προεδρείου αυτού, ενώ η σύνθεση, σε αντίθεση προς τη συγκρότηση, αναφέρεται στη συγκεκριμένη περίπτωση λειτουργίας του συλλογικού οργάνου, (Πειθαρχικό Συμβούλιο Ιατρών ν. Παυλίδη κ.ά.(2010) 3 Α.Α.Δ. 251 και Π.Δ. Δαγτόγλου: «Γενικό Διοικητικό Δίκαιο» 5η Έκδ. σελ. 552-553, παρ. 955 και 957). Όπου ο διορισμός μέλους διοικητικού οργάνου γίνεται κατά παράβαση του εξουσιοδοτούντος νόμου ως προς την ιδιότητα ή τα καθοριζόμενα προσόντα τότε υπάρχει πρόβλημα που ανάγεται ευθέως σε κακή συγκρότηση και όχι σε κακή σύνθεση, (Οργανισμός Κυπριακής Γαλακτοκομικής Βιομηχανίας ν. Εταιρείας Α/φοι Λανίτης Λτδ (2007) 3 Α.Α.Δ. 320 και Αρχή Τηλεπικοινωνιών Κύπρου ν. Δημοκρατίας μέσω Επιτροπής Προστασίας του Ανταγωνισμού (2007) 3 Α.Α.Δ. 560). Η νόμιμη συγκρότηση του συλλογικού οργάνου δεν επιτρέπει την παρουσία προσώπων στις συνεδρίες όπου γίνεται διαλογική συζήτηση των μελών και ψηφοφορία για τη λήψη απόφασης, αν δεν περιλαμβάνονται στα πρόσωπα που νομίμως συγκροτούν το διοικητικό όργανο ή δεν επιτρέπεται η συμμετοχή τους ρητώς, (Ε. Σπηλιωτοπούλου: «Εγχειρίδιο Διοικητικού Δικαίου» 8η έκδ. σελ. 138 και Finia Knitwear Co Ltd v. Δημοκρατίας (2005) 3 Α.Α.Δ. 317).
Η απαρτία από την άλλη αποτελεί μέρος της ad hoc λειτουργίας του διοικητικού οργάνου και έναι έννοια συνδεδεμένη με τη νόμιμη σύνθεση, (Π.Δ. Δαγτόγλου: «Γενικό Διοικητικό Δίκαιο» α΄ (1977), σελ. 216-217). Η απαρτία παραπέμπει στην κατά περίπτωση σύνθεση του συλλογικού οργάνου προς εξέταση ορισμένου θέματος. Η απαρτία καθορίζεται από το δοσμένο κανόνα λειτουργίας του συλλογικού οργάνου, (άρθρο 23 του περί Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου Νόμου αρ. 158(Ι)/1999).
Στην υπό κρίση περίπτωση είναι δεκτό από όλους τους διαδίκους ότι η λειτουργία της Επιτροπής, όπως καθορίστηκε με την απόφαση του Συμβουλίου του Πανεπιστημίου ημερ. 8.7.2008, διέπεται από την παράγραφο 2.5 της εν λόγω απόφασης του Πανεπιστημίου, η οποία έχει ως εξής:
«2.5 ΑΠΑΡΤΙΑ ΚΑΙ ΤΡΟΠΟΣ ΛΗΨΗΣ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ
Απαρτία αποτελούν τόσα παρόντα μέλη της Επιτροπής όσος είναι και ο μεγαλύτερος ακέραιος του μισού των μελών της Επιτροπής αριθμός.
Εάν οι αποφάσεις της Επιτροπής δεν είναι ομόφωνες παραπέμπονται στην ολομέλεια του Συμβουλίου για έγκριση.»
Όπως έχει ήδη αναφερθεί ανωτέρω, η Επιτροπή στις 15.12.2011 κατά τη λήψη της απόφασης λειτούργησε στην ουσία με μόνο δύο από τα πέντε μέλη της. Παρόντες ήταν μόνο ο καθηγητής Μαυρονικόλας και ο Στέλιος Κοιλιάρης και απόντες ο καθηγητής Γαγάτσης και οι Ανδρέας Χριστοφίδης και Χαράλαμπος Κίτσιος. Είναι, επομένως, φανερό από το ίδιο το τηρηθέν πρακτικό ότι η Επιτροπή συνεδρίασε και αποφάσισε μη έχοντας απαρτία κατά παράβαση του Κανονισμού 2.5. Η Επιτροπή μπορούσε να συνεδριάσει με νόμιμη σύνθεση μόνο εφόσον ήταν παρόντα τόσα μέλη όσος είναι ο αμέσως μεγαλύτερος ακέραιος του μισού των μελών της Επιτροπής αριθμός. Έπρεπε, δηλαδή, η συνεδρία να διεξαχθεί με τρία τουλάχιστον παρόντα μέλη. Η παρουσία του γραμματέα Γλαύκου Χρίστου δεν μπορεί, βέβαια, να θεωρηθεί ότι διασώζει την κατάσταση διότι δεν είναι μέλος της Επιτροπής και εν πάση περιπτώσει δεν έχει δικαίωμα ψήφου και ούτε έγινε εισήγηση από το Πανεπιστήμιο ή τα ενδιαφερόμενα μέρη προς το αντίθετο.
Όπως αποφασίστηκε στην Πειθαρχικό Συμβούλιο Ιατρών ν. Παυλίδη - ανωτέρω - ο Νόμος ή οι Κανονισμοί μπορούν να καθορίσουν απαρτία λιγότερη από το σύνολο των μελών που συγκροτούν το συλλογικό όργανο για σκοπούς ευελιξίας, αλλά η ελάχιστη απαρτία που προδιαγράφεται είναι αναγκαία για λήψη νόμιμης απόφασης. Στη Σωτηριάδης ν. Δήμου Γερμασόγειας (2011) 3 Α.Α.Δ. 620, η Ολομέλεια ακύρωσε πειθαρχική ποινή εφόσον το άρθρο 57(1) και 4(α) του περί Δήμων Νόμου του 1985, καθορίζει ότι η πειθαρχική εξουσία που ασκείται από το Συμβούλιο, το οποίο είναι εννεαμελές, λαμβάνεται με απόφαση της πλειοψηφίας των δύο τρίτων του συνολικού αριθμού των μελών του Συμβουλίου. Εφόσον το Συμβούλιο του Δήμου είχε εκεί συνεδριάσει και επιβάλει την πειθαρχική ποινή με πενταμελή σύνθεση, η απόφαση ακυρώθηκε εφόσον τα πέντε μέλη δεν ήταν ασφαλώς τα 2/3 των εννέα μελών.
Ανεξαρτήτως λοιπόν οποιουδήποτε ζητήματος συγκρότησης της Επιτροπής (στην ουσία δεν είναι ζήτημα συγκρότησης που τίθεται από τον αιτητή, αλλά αναρμοδιότητας της Επιτροπής λόγω μη νόμιμης αφενός μεταβίβασης εξουσίας από το Συμβούλιο, το οποίο εν πάση περιπτώσει αφετέρου δεν επικύρωσε την απόφαση, ζητήματα που τίθενται μόνο διά των αγορεύσεων και ιδιαιτέρως της απαντητικής), ή, και ορθής και νομότυπης αποστολής της πρόσκλησης της συνεδρίας σε όλα τα μέλη, παραμένει γεγονός ότι μόνο δύο από τα πέντε μέλη έλαβαν την απόφαση. Είναι δε ορθή και η πρόσθετη παρατήρηση του αιτητή ότι στην επίδικη συνεδρία καταγράφηκε η απουσία του Χαράλαμπου Κίτσιου, ως μέλος του Διοικητικού Προσωπικού, χωρίς κάποια επεξήγηση, ενώ μέλος-εκπρόσωπος του Διοικητικού Προσωπικού ήταν ο Χρίστος Χαραλάμπους. Επομένως, δεν εμπίπτει η εδώ περίπτωση στα δεδομένα της υπόθεσης Σωτηρούλλα Μακρή ν. Πανεπιστημίου Κύπρου, προσφυγή υπ΄ αρ. 1086/2009, ημερ. 5.12.2011, όπου ο Κωνσταντινίδης, Δ., συζήτησε και αποφάσισε υπέρ του Πανεπιστημίου θέματα συγκρότησης και νομιμοποίησης μελών. Εδώ προκύπτει ζήτημα ελλιπούς απαρτίας.
Ως εκ τούτου διαπιστώνεται λόγος ακυρότητας που σχετίζεται με την απαρτία της Επιτροπής και δεν χρειάζεται να εξεταστούν άλλα ζητήματα που αφορούν την απόφαση της Επιτροπής να καλέσει τους υποψηφίους σε προφορική εξέταση και την εν τέλει ουσιαστική κρίση της Επιτροπής επί των προαξίμων.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα υπέρ του αιτητή και εναντίον των καθ΄ ων, ως θα υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή και εγκριθούν από το Δικαστήριο.
Η προσβαλλόμενη πράξη ακυρώνεται με βάση το Άρθρο 146.4(β) του Συντάγματος.
Στ. Ναθαναήλ,
Δ.
/ΕΘ