|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ECLI:CY:AD:2014:D254
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ANAΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υπόθεση Αρ. 1237/2012)
10 Απριλίου, 2014
[ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΥ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
Γεώργιοσ κτωριδησ,
Αιτητής,
ν.
κοινοτικου συμβουλιου ορμηδειασ,
Καθ΄ων η Αίτηση.
N. Δαμιανού, για τον Αιτητή.
Ν. Καπελάκης για Α. Ζαχαρίου, για τους Καθ΄ων η Αίτηση.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΥ, Δ.: Με την προσφυγή του ο Αιτητής ζητά δήλωση του Δικαστηρίου ότι η απόφαση των Καθ' ων η αίτηση ημερ. 12.6.2012, με την οποία παρατάθηκε η περίοδος διαθεσιμότητάς του μέχρι 19.6.2012, είναι άκυρη.
Σύμφωνα με τα γεγονότα, ο Αιτητής προσελήφθη στην υπηρεσία των Καθ' ων η αίτηση την 1.4.1981 ως γραφέας-εισπράκτορας. Σε συνεδρία του Συμβουλίου, ημερ. 12.4.2012, οι Καθ' ων η αίτηση αφού έλαβαν υπόψη παρατηρήσεις της Γενικής Ελέγκτριας αναφορικά με παρατυπίες στις πληρωμές και εισπράξεις κοινοτικών φόρων και για παροχή άλλων δημοτικών υπηρεσιών, αποφάσισαν να θέσουν τον Αιτητή σε διαθεσιμότητα και ταυτόχρονα διέταξαν τη διεξαγωγή έρευνας για πιθανή διάπραξη πειθαρχικού παραπτώματος εκ μέρους του. Ο Αιτητής προσέβαλε την πιο πάνω απόφαση στο Ανώτατο Δικαστήριο. Η αρχική διαθεσιμότητά του θα είχε ισχύ μέχρι 17.5.2012. Στη συνέχεια οι Καθ' ων η αίτηση αποφάσισαν την παράταση της διαθεσιμότητας, αρχικά μέχρι 1.6.2012 και στη συνέχεια μέχρι 15.6.2012. Στις 12.6.2012 οι Καθ' ων η αίτηση αποφάσισαν για τρίτη φορά όπως η διαθεσιμότητα του Αιτητή παραταθεί μέχρι 19.6.2012, ώστε το Κοινοτικό Συμβούλιο να εξετάσει το πόρισμα της έρευνας που είχε διεξαχθεί.
Ο Αιτητής με την παρούσα προσφυγή προσβάλλει την πιο πάνω απόφαση των Καθ' ων η αίτηση για παράταση της διαθεσιμότητάς του, προβάλλοντας τους πιο κάτω λόγους ακύρωσης, ότι:- (1) Παραβιάστηκε το δικαίωμα του για προηγούμενη ακρόαση, πριν ληφθεί η απόφαση, (2) οι Καθ' ων η αίτηση στηρίχθηκαν σε εσφαλμένη νομική βάση για να τον θέσουν σε διαθεσιμότητα, (3) είναι εσφαλμένη η σύνθεση του Συμβουλίου και (4) υπάρχει έλλειψη δέουσας έρευνας και κατάχρηση εξουσίας.
Ως προς τα δικαιώματα προηγούμενης ακρόασης, ο Αιτητής ισχυρίζεται ότι μέχρι την τελευταία παράταση της διαθεσιμότητάς του, ουδέποτε κλήθηκε για να ακουστεί προτού παραταθεί η διαθεσιμότητά του. Ο δικηγόρος του Αιτητή στήριξε τα επιχειρήματά του σε διάφορες διατάξεις του Πρώτου Πίνακα, Μέρος 1 των περί Κοινοτικής Υπηρεσίας Κανονισμών του Συμβουλίου Σωτήρας του 2002 (ΚΔΠ 278/2002), στο άρθρο 53(1)(γ) του περί Κοινοτήτων Νόμου του 1999 (Ν. 86(Ι)/1999) και στο άρθρο 43 του περί των Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου Νόμου του 1999 (Ν. 158(Ι)/1999).
Από την άλλη, οι Καθ' ων η αίτηση δεν απαντούν ευθέως στα επιχειρήματα του Αιτητή, αλλά επικεντρώνουν την προσοχή τους στο δικαίωμά τους να θέσουν τον Αιτητή σε διαθεσιμότητα.
Το άρθρο 43 του περί των Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου Νόμου του 1999 (Ν. 158(Ι)/1999), προβλέπει ρητά για το δικαίωμα ακρόασης, ως ακολούθως:-
«43.-(1) Το δικαίωμα ακρόασης παρέχεται, εκτός από τις περιπτώσεις τις οποίες ο νόμος προβλέπει ρητά, σε κάθε πρόσωπο που θα επηρεαστεί από την έκδοση πράξης ή από τη λήψη διοικητικού μέτρου που είναι πειθαρχικής φύσης ή που έχει το χαρακτήρα της κύρωσης ή που είναι άλλως πως δυσμενούς φύσης.
(2) Διοικητικό όργανο που προτίθεται να στηρίξει την απόφασή του σε ισχυρισμούς εναντίον ενός προσώπου οφείλει να παράσχει την ευκαιρία στο πρόσωπο αυτό να υποβάλει τις απόψεις του για τους ισχυρισμούς αυτούς.
(3) Το δικαίωμα ακρόασης ασκείται είτε αυτοπροσώπως είτε διά δικηγόρου της εκλογής του ενδιαφερομένου.
(4) Η ακρόαση του ενδιαφερομένου δεν είναι απαραίτητο να γίνεται προφορικά. Είναι αρκετό, αν ζητηθεί από αυτόν, να εκθέσει γραπτώς τις απόψεις του, εκτός αν ο νόμος ορίζει το αντίθετο.
(5) Το δικαίωμα ακρόασης αναγνωρίζεται και στην περίπτωση άσκησης ιεραρχικής προσφυγής, εκτός αν η νομοθετική διάταξη που προβλέπει την άσκηση της ιεραρχικής προσφυγής ρητά επιτρέπει στο αρμόδιο όργανο να μην παρέχει το δικαίωμα ακρόασης.
(6) Κάθε πρόσωπο το οποίο έχει δικαίωμα ακρόασης μπορεί, ύστερα από γραπτή αίτηση του, να λάβει γνώση των στοιχείων του σχετικού διοικητικού φακέλου. Το αρμόδιο διοικητικό όργανο μπορεί με αιτιολογημένη απόφασή του να απορρίψει ολόκληρο ή μέρος του αιτήματος, αν η ικανοποίησή του παραβλάπτει το υπηρεσιακό συμφέρον ή το συμφέρον τρίτου προσώπου.»
Το πιο πάνω άρθρο έχει τύχει ερμηνείας από την Πλήρη Ολομέλεια στην υπόθεση Ραδιοφωνικό Ίδρυμα Κύπρου ν. Σπύρου Κέττηρου (2007) 3 ΑΑΔ 555, στην οποία κρίθηκε ότι:-
«Η διαθεσιμότητα δεν συνιστά ούτε πειθαρχική δίωξη, ούτε πειθαρχική ευθύνη. Δεν συνιστά τιμωρία. Αποτελεί ένα ανεξάρτητο διοικητικό μέτρο (Veis and Others v. The Republic (1979) 3 C.L.R. 390, 410). Πρόκειται για ένα προληπτικό μέτρο το οποίο μπορεί να ληφθεί για το συμφέρον της αποτελεσματικότητας της υπηρεσίας (Payiatas v. The Republic (1984) 3 C.L.R. 1239). Η διαθεσιμότητα χαρακτηρίστηκε ως ένα ενδιάμεσο διάβημα το οποίο μάλιστα μπορεί να ληφθεί μόνο αν υπάρχει νομοθετική πρόνοια που να την εξουσιοδοτεί (Azinas v. The Republic (1980) 3 C.L.R. 510).
.............................
Η διατύπωση του Άρθρου 43 δεν αφήνει περιθώρια. Η διαθεσιμότητα είναι διοικητικό μέτρο δυσμενούς φύσης και συνεπώς υπάρχει το δικαίωμα ακρόασης του διοικούμενου.
..............................
Είναι σημαντικό όμως να τονίσουμε ότι το δικαίωμα ακρόασης θα πρέπει να παρέχεται, τηρουμένων των ορίων ως προς το χρόνο που η κάθε περίπτωση ευλόγως επιβάλλει. Η ακρόαση σκοπό έχει μόνο να βοηθηθεί η διοίκηση στο ερώτημα κατά πόσο ο συγκεκριμένος υπάλληλος θα πρέπει να τεθεί ή όχι σε διαθεσιμότητα. Δεν θα πρέπει να υπεισέρχεται στην ουσία της πειθαρχικής υπόθεσης. Θα πρέπει να βοηθά στη στάθμιση του σκόπιμου της διαθεσιμότητας και των επιπτώσεών της στον υπάλληλο. Θα πρέπει ακόμα να ασκείται το ταχύτερο δυνατό, ανάλογα με τις ανάγκες της υπόθεσης, όπως θα τις καθορίζει το αρμόδιο όργανο, και θα πρέπει να αποφεύγεται οποιαδήποτε απόπειρα καθυστέρησης του μέτρου μέσω της άσκησης του δικαιώματος αυτού.»
Θα πρέπει να διευκρινιστεί ότι ο Αιτητής με την παρούσα προσφυγή δεν προσβάλλει την αρχική απόφαση ημερ. 11.4.2012 να τον θέσουν σε διαθεσιμότητα. Αντιλαμβάνομαι από τα όσα αναφέρθηκαν από τους δικηγόρους των διαδίκων κατά τις διευκρινίσεις, ότι αυτό το θέμα αποτελεί αντικείμενο άλλης προσφυγής. Με την παρούσα υπόθεση, εκείνο που προσβάλλει ο Αιτητής είναι την παράταση της διαθεσιμότητας του από 15.6.2012 για 4 μέρες, μέχρι 19.6.2012. Επομένως, δεν μου έχει ζητηθεί και εν πάση περιπτώσει, δεν μου επιτρέπεται να κρίνω τη νομιμότητα πράξης που αποτελεί αντικείμενο άλλης προσφυγής. Εξ' άλλου, η πράξη εκείνη θα έπρεπε να είχε προσβληθεί μέσα στην περίοδο των 75 ημερών που προβλέπεται από το Άρθρο 146 του Συντάγματος. Αυτό δεν έχει γίνει, αφού η παρούσα προσφυγή καταχωρίστηκε στις 9.8.2012. Ούτε μου έχει ζητηθεί να αντικρύσω την τελευταία πράξη ως σύνθετη. Προφανώς αυτό δεν έγινε ενόψει του ότι εκκρεμούν άλλες τέσσερις προσφυγές επί του ιδίου θέματος. Όπως αναφέρθηκε στην Παναγή ν. Δημοκρατίας, Υποθ. Αρ. 1983/06 και 256/07, ημερ. 4.6.2008, «η απόφαση για παράταση δεν είναι απόφαση για εξ υπαρχής θέση σε διαθεσιμότητα, αλλά για συνέχιση της ήδη θέσης σε διαθεσιμότητα και έτσι έχει εκείνη ως βάση και προϋπόθεσή της.» (βλ. επίσης Παναγή ν. Δημοκρατίας, Υπόθ. Αρ. 1080/06, ημερ. 23.9.2008).
Επομένως, το μόνο που έχω να κρίνω είναι κατά πόσον με την τετραήμερη παράταση που δόθηκε στο χρόνο διαθεσιμότητας του Αιτητή, παραβιάζεται το άρθρο 43 του Νόμου 158(Ι)/1999.
Η απάντηση θα πρέπει να είναι αρνητική. Το άρθρο 43(1) προβλέπει για παραχώρηση του δικαιώματος ακρόασης σε κάθε περίπτωση που πρόσωπο θα επηρεαστεί από την έκδοση πράξης ή από τη λήψη διοικητικού μέτρου που είναι μεταξύ άλλων δυσμενούς φύσης. Όμως, όπως τονίστηκε από την Ολομέλεια στην υπόθεση Κέττηρος, ανωτέρω, το δικαίωμα ακρόασης θα πρέπει να παρέχεται «τηρουμένων των ορίων ως προς το χρόνο που η κάθε περίπτωση ευλόγως επιβάλλει». Στην προκειμένη περίπτωση επρόκειτο για σχετικά μικρή παράταση τεσσάρων ημερών και κατά την άποψή μου δεν παρείχετο εύλογος χρόνος για να γίνει οτιδήποτε άλλο από αυτό που έγινε, δηλαδή να γνωστοποιηθεί η απόφαση ημερ. 12.6.2012 στον Αιτητή, με την επιστολή.
Ως προς το δεύτερο λόγο ακύρωσης δεν έχω αντιληφθεί ποιο είναι επακριβώς το παράπονο του Αιτητή δυνάμει του Κανονισμού 66. Όπως έχω εξηγήσει, δεν προτίθεμαι να εξετάσω θέματα που άπτονται της αρχικής απόφασης για να τεθεί ο Αιτητής σε διαθεσιμότητα. Το μόνο που θα μπορούσε να εξεταστεί, είναι κατά πόσον η διαθεσιμότητα του Αιτητή υπερέβαινε τους 3 μήνες που προβλέπονται στον Κανονισμό 66. Όμως η τρίμηνη περίοδος έληγε στις 12.7.2012, ενώ η απόφαση για να παραταθεί για 4 μέρες η διαθεσιμότητα λήφθηκε στις 12.6.2012. Επομένως, καμιά παραβίαση δεν διαπιστώνεται. Επίσης, δεν ευσταθεί η εισήγηση του δικηγόρου του Αιτητή ότι με την ολοκλήρωση της έρευνας μέχρι τις 12.6.2012 το Συμβούλιο δεν δικαιούτο να παρατείνει το χρόνο διαθεσιμότητας του Αιτητή. Ούτε αυτή η εισήγηση ευσταθεί, αφού κάτι τέτοιο δεν προβλέπεται ούτε στους Κανονισμούς του Συμβουλίου, ούτε και από το Νόμο 158(Ι)/1999.
Ως προς τον τρίτο λόγο ακύρωσης είναι γεγονός ότι στη συνεδρία του Συμβουλίου στις 12.6.2012 παρέστη και ο Νομικός Σύμβουλος. Η συγκεκριμένη συνεδρία αφορούσε αποκλειστικά το θέμα της διαθεσιμότητας του Αιτητή μετά την ολοκλήρωση του πορίσματος. Το Συμβούλιο θα έπρεπε να αποφασίσει για τις περαιτέρω ενέργειες του και η παρουσία του Νομικού του Συμβούλου ευλόγως κρίνεται αναγκαία. Ο νομικός σύμβουλος παρέδωσε γνωμοδότηση ως προς το πόρισμα του ερευνόντως Συμβουλίου. Το Συμβούλιο δεν εξέτασε το θέμα, αλλά ανέβαλε την όλη συζήτηση για τις 19.6.2012 για να εξετάσει τα όσα προέκυπταν από το Πόρισμα. Υπό τις περιστάσεις, δεν βλέπω πώς η παρουσία του Νομικού Συμβούλου επηρέασε το Συμβούλιο, εφόσον ως προς την ουσία του πορίσματος και το ενδεχόμενο διάπραξης πειθαρχικών παραπτωμάτων, ουδεμία απόφαση λήφθηκε.
Ο τελευταίος λόγος ακύρωσης αφορά στην έλλειψη δέουσας έρευνας, προτού ληφθεί η απόφαση για παράταση του χρόνου διαθεσιμότητας του Αιτητή. Ούτε αυτός ο λόγος ακύρωσης ευσταθεί. Όπως φαίνεται από τα πρακτικά της Συνεδρίας του Συμβουλίου, ημερ. 12.6.2002, τα γεγονότα ήταν γνωστά στο Συμβούλιο. Το Συμβούλιο έτυχε περαιτέρω ενημέρωσης ως προς την ολοκλήρωση της έρευνας του σχετικού πορίσματος και για το τι μέλλει γενέσθαι. Το Πόρισμα δόθηκε στο Συμβούλιο και το Συμβούλιο αφού έλαβε υπόψη το περιεχόμενο του, έκρινε ότι συνέτρεχαν σοβαροί λόγοι για εξέταση ολόκληρου του Πορίσματος προτού καταλήξει σε αποφάσεις. Δεν επρόκειτο για απόφαση για να τεθεί ο Αιτητής σε διαθεσιμότητα για πρώτη φορά, ώστε να ισχύουν τα όσα αναφέρθηκαν περί στάθμισης του σκοπού της διαθεσιμότητας και των επιπτώσεων. Εδώ επρόκειτο για πολύ μικρής διάρκειας παράταση της διαθεσιμότητας και δεν βλέπω ότι θα έπρεπε να γίνει οποιαδήποτε πρόσθετη έρευνα.
Ενόψει όλων των πιο πάνω, η προσφυγή αποτυγχάνει και απορρίπτεται. Η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται δυνάμει του Άρθρου 146.4(α) του Συντάγματος. Επιδικάζονται υπέρ των Καθ' ων η αίτηση €1.300 έξοδα, πλέον ΦΠΑ.
(Υπ.) Γ. Ερωτοκρίτου, Δ.
/ΕΠσ