|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ECLI:CY:AD:2014:D147
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υπόθεση Αρ. 1264/2013)
26 Φεβρουαρίου 2014
[NAΘΑΝΑΗΛ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ASANKA ARIYARATHNE KARIYAWASAM LOKUGAMAGE,
Αιτητή
- ΚΑΙ -
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω
Υπουργείου Εσωτερικών και/ή
Τμήμα Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης,
Καθ΄ ων η αίτηση
-----------------------------------
Γ. Ερωτοκρίτου, για τον Αιτητή.
Ι. Δημητρίου (κα), Δικηγόρος της Δημοκρατίας,
για τους Καθ΄ ων η αίτηση.
-----------------------------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΝΑΘΑΝΑΗΛ, Δ.: Ο αιτητής επιδιώκει την ακύρωση της πράξης των καθ΄ ων να τον κηρύξουν παράνομο μετανάστη και να εκδώσουν εναντίον του εντάλματα σύλληψης, κράτησης και απέλασης, στη βάση των οποίων συνελήφθη στις 8.3.2013 και μετεφέρθη στα κρατητήρια της αστυνομίας στη Μεννόγεια.
Ο αιτητής είναι υπήκοος της Σρι Λάνκα γεννηθείς στις 15.10.1981, φυσικό τέκνο γυναίκας από τη Σρι Λάνκα, η οποία νυμφεύθηκε τον Γεώργιο Σάββα, Κύπριο πολίτη, στις 19.11.2001 με πολιτικό γάμο και ο οποίος Γεώργιος Σάββα υιοθέτησε τον αιτητή στις 14.11.2002. Ο αιτητής αφίχθηκε στην Κύπρο στις 8.6.2001, απελάθηκε στις 6.11.2004 και επανήλθε στη Δημοκρατία στις 3.5.2005 όταν του παραχωρήθηκε άδεια μέχρι τις 31.1.2007. Έκτοτε δεν κατέστη δυνατή η περαιτέρω εξασφάλιση άδειας. Ο θετός πατέρας του με επιστολή ημερ. 28.9.2012, ζήτησε από την τότε Υπουργό Εσωτερικών να δοθεί άδεια στον αιτητή να παραμείνει μαζί του λόγω σοβαρών προβλημάτων υγείας στη βάση των οποίων πάσχει από αναπνευστική ανεπάρκεια και είναι υποχρεωμένος να ζει με οξυγόνο και κάθε δύο ώρες να τοποθετεί μάσκα οξυγόνου. Η μητέρα του αιτητή πάσχει από σκολίωση, αλλοίωση των επιφυσιακών πλατών της, έχει οστεόφυτες αλλοιώσεις του αυχένα, της κεφαλής και των άνω μηριαίων οστών. Ως εκ τούτου ο αιτητής είναι το μόνο άτομο που μπορεί να διαμένει με τον θετό πατέρα και τη φυσική μητέρα του ώστε να τους βοηθά.
Στα βασικά πιο πάνω γεγονότα, η Δημοκρατία προσθέτει ότι ο αιτητής εισήλθε πράγματι στην Κύπρο στις 8.6.2001 με άδεια εισόδου για να φοιτήσει στο Philips College. Του δόθηκε άδεια παραμονής και φοίτησης μέχρι τις 31.7.2002. Στις 23.11.2001, ο αιτητής με άλλο αλλοδαπό διένειμαν διαφημιστικά φυλλάδια και η υπόθεση διερευνήθηκε με αποτέλεσμα ο ελληνοκύπριος εργοδότης τους να κατηγορηθεί γραπτώς για την υπόθεση. Εναντίον του αιτητή απευθύνθηκε επίσης ποινική κατηγορία και στις 23.9.2002 καταδικάστηκε σε πρόστιμο £250, αλλά επειδή εξακολουθούσε να φοιτά κανονικά στο Philips College δεν συνελήφθη ως απαγορευμένος μετανάστης μετά την καταδίκη του.
Στις 21.2.2003 ο αιτητής αποτάθηκε στο Τμήμα Μετανάστευσης για άδεια παραμονής ως προσωρινός επισκέπτης αποκαλύπτοντας για πρώτη φορά ότι στη Δημοκρατία βρισκόταν και η μητέρα του, η οποία είχε τελέσει γάμο στο Δημαρχείο Αραδίππου προηγουμένως στις 19.11.2001 με τον Γεώργιο Σάββα, ο οποίος και υιοθέτησε τον αιτητή ως ενήλικο άτομο στις 14.11.2002. Στις 27.3.2003, το Philips College ενημέρωσε το Τμήμα Μετανάστευσης ότι ο αιτητής εγκατέλειψε τις σπουδές του χωρίς να δώσει οποιαδήποτε εξήγηση. Στη συνέχεια εκδόθηκαν διατάγματα κράτησης και απέλασης επί τη βάσει άλλης ποινικής υπόθεσης που αντιμετώπισε ο αιτητής στην οποία κρίθηκε ένοχος για αδικήματα διάρρηξης αποθήκης και κλοπής και αποδοχή απασχόλησης από αλλοδαπούς στα οποία καταδικάστηκε σε εννέα μήνες φυλάκιση. Ο αιτητής απελάθηκε στη χώρα του στις 3.11.2004.
Παρά τα ανωτέρω, με παρέμβαση της Επιτρόπου Διοικήσεως, επετράπη η επαναείσοδος του στη Δημοκρατία έχοντας υπόψη και τις συνέπειες από το τσουνάμι στη Σρι Λάνκα. Εν τέλει ο αιτητής επανήλθε την 1.4.2005 και με παράταση της άδειας του ως επισκέπτης παρέμεινε νομίμως στη Δημοκρατία μέχρι 31.1.2007. Εφόσον μετέπειτα δεν κατέστη δυνατός ο εντοπισμός του από την Αστυνομία, το όνομα του καταχωρήθηκε στον κατάλογο των απαγορευμένων ατόμων («stop list»). Μετά παρέλευση πέντε ετών, δικηγόρος εκ μέρους του ζήτησε να ενημερωθεί για την κατάσταση της άδειας παραμονής του. Τότε το Τμήμα Μεταναστεύσεως ενημέρωσε τον δικηγόρο ότι θα πρέπει ο αιτητής να αναχωρήσει από τη Δημοκρατία εφόσον διαμένει εδώ παράνομα και στη συνέχεια απέρριψε αίτημα του θετού πατέρα του για έκδοση άδειας παραμονής λόγω προβλημάτων υγείας του ιδίου.
Εν τέλει ο αιτητής εντοπίσθηκε και συνελήφθη στις 8.3.2013, εναντίον του δε εκδόθηκαν στις 9.3.2013 διατάγματα κράτησης και απέλασης. Ο αιτητής υπέβαλε μονομερή αίτηση στα πλαίσια της προσφυγής υπ΄ αρ. 516/2013 για αναστολή του διατάγματος απέλασης, αίτημα που έγινε δεκτό με τη συγκατάθεση της Δημοκρατίας, μέχρι την εκδίκαση της εν λόγω προσφυγής.
Η Δημοκρατία με την ένσταση της αναφέρεται στο γεγονός ότι και η παρούσα προσφυγή που καταχωρήθηκε στις 21.5.2013, επίσης στρέφεται κατά των διαταγμάτων κράτησης και απέλασης που εκδόθηκαν εναντίον του αιτητή. Στις 3.12.2013, η συνήγορος της Δημοκρατίας ήγειρε προφορικά προδικαστικό ζήτημα ότι η υπό κρίση προσφυγή δεν μπορεί να προχωρήσει εφόσον πανομοιότυπο θέμα ήγειρε ο αιτητής και στην υπ΄ αρ. 516/2013 υπόθεση. Ο συνήγορος του αιτητή εισηγήθηκε ότι οι δύο προσφυγές δεν είναι ταυτόσημες και αναφέρθηκε στις θεραπείες που επιδιώκονται αντίστοιχα από τις δύο αιτήσεις ακυρώσεως. Το προδικαστικό θέμα οδηγήθηκε σε ακρόαση στις 5.2.2014.
Η θέση του αιτητή είναι ότι πρόκειται για δύο διαφορετικές πράξεις και ως εκ τούτου προσβάλλονται με δύο διαφορετικές προσφυγές. Στην υπ΄ αρ. 516/2013 προσβλήθηκαν μόνο τα διατάγματα κράτησης και απέλασης και στην παρούσα μόνο η πράξη να κηρυχθεί ο αλλοδαπός απαγορευμένος μετανάστης. Τα διατάγματα κράτησης και απέλασης έχουν ημερ. 9.3.2013, ενώ η κήρυξη του σε απαγορευμένο μετανάστη έγινε στις 8.3.2013. Κάθε πράξη στηρίχθηκε σε διαφορετικό Νόμο. Αντίθετα η Δημοκρατία υποστήριξε ότι τα επίδικα θέματα και στις δύο προσφυγές είναι τα ίδια, με πανομοιότυπο λεκτικό με μόνη διαφορά μια συγκεκριμένη φράση στη δεύτερη πρόταση της πρώτης παραγράφου στην παρούσα προσφυγή. Στην ουσία ανέφερε η κα Δημητρίου, δεν υπάρχει εκδοτική πράξη ημερ. 8.3.2013 όταν συνελήφθη ο αιτητής διότι αυτός ήταν απαγορευμένος μετανάστης από την ημέρα που έληξε η άδεια παραμονής του στη Δημοκρατία και καταχωρήθηκαν τα στοιχεία του στον κατάλογο των αναζητουμένων προσώπων. Τα ζητήματα που θα εξεταστούν από τα δύο Δικαστήρια είναι πανομοιότυπα, γεγονός που οδηγεί σε πολλαπλότητα διαδικασιών, εξόδων και σπατάλη δικαστικού χρόνου.
Αναφέρθηκε στην αρχή του παρόντος σκεπτικού ότι επιδιώκεται «απόφαση ή δήλωση .. ότι η πράξη και απόφαση των καθ΄ ων η αίτηση να κηρύξουν τον αιτητή ως παράνομο μετανάστη και να εκδώσουν ένταλμα σύλληψης, κράτησης και απέλασης και να τον συλλάβουν την 8.3.2013 ... είναι άκυρος και/ή παράνομος και άνευ οιουδήποτε νομικού αποτελέσματος.». Η προσφυγή υπ΄ αρ. 516/2013, αντίγραφο του αιτητικού της οποίας επισυνάφθηκε στην ένσταση ως Παράρτημα 27 στη δεύτερη ένσταση που καταχωρήθηκε με την άδεια του Δικαστηρίου, επιδίωκε «Απόφαση και/ή Δήλωση .. ότι η πράξη και απόφαση των καθ΄ ων η αίτηση να εκδώσουν ένταλμα σύλληψης, κράτησης και απέλασης του Αιτητή την 8.3.2013 ... είναι άκυρος και/ή παράνομος και άνευ οιουδήποτε νομικού αποτελέσματος.»
Τα δύο ως άνω αιτητικά φανερώνουν στην ουσία ότι προσβάλλεται η ίδια πράξη δύο φορές και αυτή είναι η έκδοση εντάλματος σύλληψης, κράτησης και απέλασης. Η ύπαρξη δύο διαφορετικών προσφυγών με ίδιο περιεχόμενο αποτελεί κατάχρηση της διαδικασίας εφόσον προκαλείται διά της ταυτοσήμου επιδίωξης της αυτής θεραπείας, πολλαπλότητα διαδικασιών, δημιουργία πρόσθετων και αχρείαστων εξόδων, απώλεια δικαστικού χρόνου και κίνδυνος έκδοσης διαφορετικών αποφάσεων με ενδεχόμενο σύγχυσης στη νομολογία και μη τελεσίδικου καθορισμού των δικαιωμάτων και υποχρεώσεων εκατέρωθεν, αιτητή και καθ΄ ων.
Στην ουσία τα αιτητικά δεν διαφέρουν εφόσον στην παρούσα προσφυγή και πάλι τίθεται θέμα ελέγχου της νομιμότητας των διαταγμάτων σύλληψης, κράτησης και απέλασης. Η διαφοροποίηση που γίνεται με την προσθήκη και της θεραπείας για έλεγχο της κήρυξης του αιτητή σε απαγορευμένο μετανάστη δεν διαφοροποιεί τα δεδομένα. Η Δημοκρατία ορθώς και δικαίως εισηγείται ότι δεν υπάρχει είτε στις 8.3.2013, είτε στις 9.3.2013, εκδοθέν διάταγμα ότι ο αιτητής κατέστη παράνομος μετανάστης. Αυτό είχε ήδη επισυμβεί όταν το όνομα του τοποθετήθηκε στον κατάλογο των απαγορευμένων προσώπων όταν έληξε η άδεια παραμονής του στις 31.1.2007 και έκτοτε δεν εντοπιζόταν. Μεταγενέστερες προσπάθειες για ανανέωση της παραμονής του στη Δημοκρατία απερρίφθησαν. Στην πραγματικότητα ο αιτητής προσβάλλει μόνο τα διατάγματα κράτησης και απέλασης που εκδόθηκαν εναντίον του στις 9.3.2013, στη βάση του ότι ο αιτητής ήταν ήδη απαγορευμένος μετανάστης δυνάμει του άρθρου 6(1)(κ) του Κεφ. 105. Εξ ου και συνελήφθη νομίμως στις 8.3.2013, όταν εντοπίστηκε να διαμένει ακόμα παράνομα στη Δημοκρατία. Το πιο πάνω άρθρο είναι σαφές εφόσον ορίζει ότι οποιοδήποτε πρόσωπο, μεταξύ άλλων, διαμένει στη Δημοκρατία κατά παράβαση οποιασδήποτε απαγόρευσης, όρου, περιορισμού δυνάμει του Νόμου ή των Κανονισμών, καθίσταται απαγορευμένος μετανάστης. Εκ του γεγονότος ότι πρόσωπο είναι απαγορευμένος μετανάστης δύναται να εκδοθεί δυνάμει του άρθρου 14(1) διάταγμα απέλασης από τη Δημοκρατία και εν τω μεταξύ να τεθεί υπό κράτηση. Δυνάμει του εδαφίου (6) του άρθρου 14, το δικαίωμα προσώπου εναντίον του οποίου έχει εκδοθεί διάταγμα εγκατάλειψης της Δημοκρατίας και διατάγματα κράτησης ή περιορισμού, είναι να πληροφορηθεί σε γλώσσα κατανοητή απ΄ αυτό για τα διατάγματα και να αντιπροσωπευθεί ενώπιον του Διευθυντή ή άλλης αρχής στη Δημοκρατία έχοντας την παροχή υπηρεσιών μεταφραστή.
Στην απόφαση της Ολομέλειας Dejic v. Δημοκρατίας (2008) 3 Α.Α.Δ. 358, έγινε με επιδοκιμασία αναφορά στις υποθέσεις Khatateav v. Δημοκρατίας (2008) 3 Α.Α.Δ. 19 και Kedoum v. Δημοκρατίας (2005) 3 Α.Α.Δ. 505, ότι δεν δύναται αιτητής προσβάλλοντας αυτοτελώς τα διατάγματα κράτησης και απέλασης τα οποία αφ΄ εαυτών δεν πάσχουν, να επιδιώξει την ακύρωση προηγούμενων αποφάσεων της διοίκησης που αποτέλεσαν το υπόβαθρο για την έκδοση τους και οι οποίες δεν προσεβλήθηκαν. Ο αιτητής εκεί είχε κηρυχθεί σε απαγορευμένο μετανάστη στη βάση ότι διέμενε χωρίς νόμιμη άδεια, οπότε η Διευθύντρια τον είχε κρίνει «αντικειμενικά» απαγορευμένο μετανάστη και εξέδωσε τα διατάγματα κράτησης και απέλασης ως έκφραση της κυριαρχίας του κράτους. Ο εφεσίβλητος εκεί δεν είχε προσβάλει την προηγούμενη απόρριψη της αίτησης του για παράταση του χρόνου παραμονής ή την αίτηση του για πολιτογράφηση, ενώ είχε δικαίωμα να αμφισβητεί κάθε στάδιο της διαδικασίας. Έτσι και εδώ. Όταν ο αιτητής πληροφορήθηκε μέσω του δικηγόρου του στις 31.8.2012 ότι τα στοιχεία του είχαν ήδη καταχωρηθεί στον κατάλογο των αναζητουμένων προσώπων διότι η τελευταία του άδεια είχε λήξει στις 31.1.2007, η απόφαση αυτή δεν προσεβλήθη. Παρομοίως, όταν έγινε στις 28.9.2012 αίτηση εκ μέρους του αιτητή από τον θετό του πατέρα για έκδοση άδειας παραμονής και αυτή απερρίφθη στις 19.12.2012, δεν κατεχωρήθη προσφυγή. Τα διατάγματα κράτησης και απέλασης είναι παρεπόμενα και ακολουθούν φυσιολογικά τον χαρακτηρισμό του ως απαγορευμένου μετανάστη.
Ανεξάρτητα από τα πιο πάνω, μετά την επιφύλαξη της παρούσας απόφασης στις 5.2.2014, εκδόθηκε στις 7.2.2014, η απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου στην προσφυγή υπ΄ αρ. 516/2013, (Παμπαλλής, Δ.). Από το σκεπτικό του Δικαστηρίου, με το οποίο απορρίφθηκε η προσφυγή, καθίσταται φανερό ότι η θεματολογία και των δύο προσφυγών είναι πανομοιότυπη. Το Δικαστήριο αναφέρθηκε στο ιστορικό που είναι βεβαίως το ίδιο με την παρούσα προσφυγή και έκρινε ότι τα διατάγματα κράτησης και απέλασης είχαν εκδοθεί με δέουσα έρευνα και αιτιολογία. Απέρριψε δε τους ισχυρισμούς ότι είχαν εκδοθεί χωρίς να ληφθεί υπόψη ότι ο αιτητής είναι παιδί Κυπρίων πολιτών και ότι έχει οικογενειακούς δεσμούς με τη Δημοκρατία. Τονίστηκε το γεγονός ότι «το ουσιαστικό δεδομένο», ήταν η παράνομη παραμονή στο έδαφος της Δημοκρατίας από το 2007 και ότι η υιοθεσία δεν διαφοροποιεί το δεδομένο ότι ο αιτητής έχει ακόμη την ιδιότητα του αλλοδαπού, η δε οικογενειακή κατάσταση από μόνη της δεν αποτελεί στοιχείο υπέρ ενός αιτητή, ο οποίος κατά τα άλλα βρίσκεται σε καθεστώς έκδηλης παράνομης κατάστασης, ιδιαίτερα στον τομέα της απέλασης όπου το κυρίαρχο δικαίωμα του κράτους προέχει, εφόσον ουδείς δικαιούται να παραμένει στο έδαφος της Δημοκρατίας χωρίς άδεια, (Kashif v. Δημοκρατίας, υπόθ. αρ. 1144/2008, ημερ. 11.7.2008).
Έπεται ότι και εκ της έκδοσης της απορριπτικής απόφασης στην προσφυγή αρ. 516/2013, η παρούσα δεν μπορεί πλέον να προωθείται και η διατήρηση της αποτελεί κατάχρηση.
Η προσφυγή απορρίπτεται με έξοδα εναντίον του αιτητή και υπέρ των καθ΄ ων, ως θα υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή και εγκριθούν από το Δικαστήριο.
Στ. Ναθαναήλ,
Δ.
/ΕΘ