|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υπόθεση Αρ. 6491/2013)
20 Δεκεμβρίου, 2013
[K. ΣΤΑΜΑΤΙΟΥ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ELECTROMATIC CONSTRUCTIONS LTD,
Αιτήτρια,
-ΚΑΙ-
ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΜΕΣΩ
ΓΕΝΙΚΟΥ ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ,
Καθ΄ων η Aίτηση.
- - - - - -
ΑΙΤΗΣΗ ΓΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΜΟΝΟΜΕΡΟΥΣ ΠΡΟΣΩΡΙΝΟΥ ΔΙΑΤΑΓΜΑΤΟΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑΣ 10.12.2013
Μ. Γεωργίου με Λ. Δήμου, για την Αιτήτρια.
Ε. Γαβριήλ, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ΄ων η Αίτηση.
Μ. Μάρκου, για το Ενδιαφερόμενο Μέρος.
- - - - - -
Ε Ν Δ Ι Α Μ Ε Σ Η Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΣΤΑΜΑΤΙΟΥ, Δ.: Οι αιτητές καταχώρησαν στις 10.12.2013 την παρούσα προσφυγή με την οποία ζητούν όπως η απόφαση του Τμήματος Ηλεκτρομηχανολογικής Υπηρεσίας με την οποία απέρριψαν την προσφορά που υπέβαλαν οι αιτητές για την προμήθεια, εγκατάσταση και συντήρηση συστήματος φωτοεπισήμανσης στη λεωφόρο Γρίβα Διγενή στην Έγκωμη και ανέθεσαν τη σύμβαση στην εταιρεία Logicom Solutions Ltd, είναι παράνομη, άκυρη και στερείται οποιουδήποτε νόμιμου αποτελέσματος.
Την ίδιαν ημέρα καταχώρησαν μονομερή αίτηση με την οποία ζητούσαν αναστολή της εκτέλεσης της εν λόγω απόφασης μέχρι εκδίκασης της προσφυγής. Διατάχθηκε η επίδοση της αίτησης και την ημέρα που ήταν ορισμένη ενώπιον του Δικαστηρίου, η ευπαίδευτη συνήγορος για τη Δημοκρατία πληροφόρησε το Δικαστήριο ότι στις 13.12.2013 υπεγράφη η σύμβαση με την Logicom και εισηγήθηκε ότι η αίτηση παρέμεινε άνευ αντικειμένου και θα έπρεπε να απορριφθεί. Αντίθετη η θέση του κ. Γεωργίου και όλες οι πλευρές ζήτησαν να αγορεύσουν επί του θέματος. Επειδή το θέμα είναι καθαρά νομικό, εφόσον το γεγονός της υπογραφής της σύμβασης δεν αμφισβητήθηκε, η εισήγηση των συνηγόρων έγινε αποδεκτή και οι συνήγοροι προχώρησαν σε εμπεριστατωμένες αγορεύσεις επί του εγειρόμενου θέματος.
Σύμφωνα με τις θέσεις που υποστήριξε η κα Γαβριήλ, με τις οποίες συμφώνησε και η πλευρά του ενδιαφερόμενου μέρους, το γεγονός της υπογραφής της σύμβασης μεταξύ της Αναθέτουσας Αρχής και του επιτυχόντα προσφοροδότη, είναι καταλυτικό για την τύχη της παρούσας αίτησης. Είναι νομολογημένο, εισηγήθηκε η ευπαίδευτη συνήγορος, ότι η απόφαση για κατακύρωση μίας προσφοράς συνιστά πράξη που εμπίπτει στη σφαίρα του δημοσίου δικαίου και συνιστά παραδεκτώς εκτελεστή διοικητική πράξη. Οι πράξεις όμως που έπονται της απόφασης κατακύρωσης της προφοράς, ήτοι η υπογραφή σύμβασης, συνιστούν πράξεις που εμπίπτουν στη σφαίρα του ιδιωτικού δικαίου με την αρμοδιότητα να ανήκει στα πολιτικά δικαστήρια.
Αντίθετη επί του προκειμένου η θέση του κ. Γεωργίου ο οποίος εισηγήθηκε με αναφορά, μεταξύ άλλων, στην Οδηγία 2007/66 ΕΚ η οποία τροποποιεί τις Οδηγίες 89/665/ΕΟΚ και 92/13/ΕΟΚ και που ενσωματώθηκε στο Ν.104(Ι)/2010 ότι δεν μπορεί η Αναθέτουσα Αρχή να συνάψει τη σύμβαση πριν την εκπνοή προθεσμίας 10 ή 15 ημερών από της επόμενη της ημερομηνίας που απεστάλη η απόφαση, ανάλογα με το μέσο επικοινωνίας που χρησιμοποιείται. Περαιτέρω ο κ. Γεωργίου αναφέρθηκε στο άρθρο 22 του Ν.104(Ι)/2010 ο οποίος επίσης προνοεί για την Αναθεωρητική Αρχή Προσφορών περίοδο εντός της οποίας κωλύεται η σύναψη της σύμβασης και εισηγήθηκε ότι το Δικαστήριο θα πρέπει να έχει τις ίδιες εξουσίες. Οι Ευρωπαϊκές Οδηγίες, συνεχίζει η εισήγηση, δεν κάνουν λόγο μόνο για Αναθεωρητική Αρχή Προσφορών αλλά ζητούν από τα κράτη μέλη τα προσωρινά αυτά μέτρα να είναι διαθέσιμα σε όλες τις περιπτώσεις που οποιοδήποτε όργανο εξετάζει το ζήτημα που προκύπτει. Ο ευπαίδευτος συνήγορος έκανε αναφορά σε συγκεκριμένες πρόνοιες των πιο πάνω Ευρωπαϊκών Οδηγιών και τόνισε ότι αυτές έχουν άμεση εφαρμογή σύμφωνα με το Άρθρο 1Α του Συντάγματος. Εισηγήθηκε ότι υπάρχει ανασταλτική περίοδος 15 ημερών που απαγορεύει την υπογραφή της σύμβασης και στην παρούσα περίπτωση η σύμβαση έχει υπογραφή εντός αυτής της προθεσμίας με αποτέλεσμα η σύμβαση να είναι άκυρη. Σε αυτή τη χρονική περίοδο, ανέφερε, υπάρχει ακόμα η εφαρμογή του δημοσίου δικαίου και όχι του ιδιωτικού.
Σε ό,τι αφορά την Οδηγία 66/2007 η κα Γαβριήλ εισηγηθηκε ότι αναφέρεται σε ανάθεση σύμβασης πριν την υπογραφή της συμφωνίας και για τη διαδικασία ενώπιον της Αναθεωρητικής Αρχής Προσφορών γι΄ αυτό και εναρμονίστηκε στην εθνική μας νομοθεσία με τον Ν. 104(Ι)/2010, όπου το άρθρο 22 προνοεί για ανασταλτική προθεσμία. Αναφέρεται επίσης ότι με την καταχώρηση αίτησης για λήψη προσωρινού μέτρου παράλληλα με την ιεραρχική προσφυγή, αναστέλλεται η υπογραφή της σύμβασης μέχρι τη λήψη τελικής απόφασης επί του προσωρινού μέτρου. Στην παρούσα περίπτωση όμως, τόνισε η συνήγορος, πρόκειται για αίτηση έκδοσης προσωρινού διατάγματος δυνάμει του Κανονισμού 13 του Διαδικαστικού Κανονισμού του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου του 1962 όπου για να είναι δυνατή η έκδοση του πρέπει να καταδειχθεί έκδηλη παρανομία ή ανεπανόρθωτη ζημιά.
Είναι νομολογημένο ότι αποφάσεις που αφορούν κατακύρωση μίας προσφοράς για την εκτέλεση δημοσίου έργου είναι πράξη που εμπίπτει στη σφαίρα του δημοσίου δικαίου (βλ. Medcon Construction and Others v. Republic (Minister of Finanace and Others) (1968) 3 C.L.R. 535, George D. Kounnas and Sons Ltd and Another v. Republic (Cyprus Potato Marketing Board) (1972) 3 C.L.R. 542).
Στην υπόθεση Zachariades Ltd v. Thee Republic (1987) 3 C.L.R. 68 αποφασίστηκε ότι αν και η διαδικασία που οδηγεί στην κατακύρωση σχετικού συμβολαίου προσφορών στο ενδιαφερόμενο μέρος είναι σύνθετη διοικητική πράξη που ανήκει στον τομέα του δημόσιου δικαίου, οποιαδήποτε ενέργεια που πραγματοποιείται μετά την υπογραφή της σύμβασης, ανήκει στο πεδίο του ιδιωτικού δικαίου και, συνεπώς, εκτός της δικαιοδοσίας του Δικαστηρίου κάτω από το Άρθρο 146 του Συντάγματος. Με τον ίδιο τρόπο αποφασίστηκε και ανάλογο ζήτημα στην πιο πρόσφατη απόφαση Κοινοπραξία Αθωνική Τεχνική Α.Ε. Εργοληπτική Επαιρεία Χ.Π.Θ. Αλεξάνδρου Λτδ Μεσόγειος ΑΕ ν. Αναθεωρητικής Αρχής Προσφορών, Υπόθεση Αρ. 1250/2011, ημερομηνίας 27.10.2011. Στην υπόθεση Δρ Γεωργίου ν. ΑΗΚ (1995) 3 ΑΑΔ 424 γίνεται λεπτομερής ανάλυση ως προς το πότε μια πράξη, απόφαση ή παράλειψη εμπίπτει στη σφαίρα του δημόσιου δικαίου και τις αρχές που εφαρμόζονται για καθορισμό γραμμών διαχωρισμού μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού δικαίου, όπου αναφέρεται και η υπόθεση Zachariades Ltd (ανωτέρω).
Υπό το φως των πιο πάνω, καταλήγω ότι οι πράξεις που ακολούθησαν την κατακύρωση της προσφοράς, ήτοι της υπογραφής της σύμβασης μεταξύ της Αναθέτουσας Αρχής και του ενδιαφερόμενου μέρους, εμπίπτει στη σφαίρα του ιδιωτικού δικαίου και είναι εκτός της εμβέλειας του διοικητικού Δικαστηρίου σύμφωνα με το Άρθρο 146 του Συντάγματος.
Οι πρόνοιες της Οδηγίας 2007/66/ΕΚ που επικαλέστηκε ο συνήγορος του αιτητή δε θεωρώ ότι μπορούν να προσδώσουν δικαιοδοσία στο Δικαστήριο, έχοντας υπόψη τα ιδιαίτερα περιστατικά της παρούσας υπόθεσης όπου η αίτηση εξετάζεται μετά την υπογραφή της συμφωνίας. Άλλωστε, όπως ορθά υπέδειξε η κα Γαβριήλ, η εν λόγω Οδηγία αναφέρεται σε ανάθεση σύμβασης πριν την υπογραφή της συμφωνίας και αναφέρεται στη διαδικασία ενώπιον της Αναθεωρητικής Αρχής Προσφορών γι΄ αυτό και υπήρξε η θέσπιση του Ν.104(Ι)/2010. Με την υπογραφή της συμφωνίας η αίτηση για αναστολή εκτέλεσης της απόφασης της καθ΄ης η αίτηση, έχει απολέσει το αντικείμενο της, καθότι έχει ήδη υπογραφεί η σύμβαση. Δεν επηρεάζεται βέβαια η ουσία της προσφυγής, η οποία εξακολουθεί να είναι αντικείμενο εξέτασης, αφού με αυτήν αμφισβητείται η νομιμότητα της απόφασης με την οποία αποκλείστηκαν οι αιτητές και κατακυρώθηκε η προσφορά στον ενδιαφερόμενο, κάτι που εμπίπτει στη σφαίρα του δημοσίου δικαίου.
Συνακόλουθα, η αίτηση απορρίπτεται. Αναφορικά με τα έξοδα θεωρώ ότι αυτά θα πρέπει να είναι στην πορεία της υπόθεσης.
Κ. Σταματίου
Δ.
/ΧΤΘ