|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υπόθεση Αρ. 1384/2012)
20 Νοεμβρίου, 2013
[ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Δ/στης]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
IRYNA AKSANOVA,
Αιτήτρια,
ΚΑΙ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ,
Καθ΄ ων η αίτηση.
____________________
Η Αιτήτρια παρουσιάζεται προσωπικά.
Μ. Λοίζου (κα.), Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ΄ ων η αίτηση.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Δ.: Με την προσφυγή της η αιτήτρια, η οποία εμφανίζεται χωρίς τη βοήθεια δικηγόρου, ζητά το επίδομα μονογονεϊκής οικογένειας για τα δύο παιδιά της. Αναφέρει ότι ο νόμος του 2011 παραβιάζει το άρθρο 28 του Συντάγματος.
Στα γεγονότα στα οποία βασίζεται η προσφυγή η αιτήτρια αναφέρει ότι αιτήθηκε επιδόματος μονογονιού για τα δύο της παιδιά που είναι Κύπριοι πολίτες. Το αίτημα της απορρίφθηκε στις 18.7.2012. Κατά τον ισχυρισμό της, γίνεται διάκριση εναντίον των παιδιών της που είναι Κύπριοι πολίτες.
Στην προσφυγή επισυνάπτεται αντίγραφο της προσβαλλόμενης απόφασης, η οποία κοινοποιήθηκε στην αιτήτρια με επιστολή της Υπηρεσίας Χορηγιών και Επιδομάτων ημερ. 18.7.2012. Στην απόφαση αναγράφεται ότι σύμφωνα με τον περί Παροχής Επιδόματος Τέκνου Νόμο του 2011 το επίδομα μονoγονεϊκής οικογένειας παραχωρείται σε μονογονεϊκές οικογένειες, εφόσον ο μόνος γονέας και το εξαρτώμενο τέκνο του είναι πολίτες της Κυπριακής Δημοκρατίας ή πολίτες Κράτους Μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η αίτηση της αιτήτριας εξετάστηκε με τη δέουσα προσοχή και διαπιστώθηκε ότι η περίπτωση της δεν ικανοποιεί την προαναφερόμενη πρόνοια της νομοθεσίας και συνεπώς απορρίπτεται, όπως αναγράφεται στην προσβαλλόμενη απόφαση.
Δεν αμφισβητείται ότι η αιτήτρια έχει Ουκρανική υπηκοότητα ενώ τα δύο παιδιά της Ελευθέριος Ζαχαρούλλας και Βικτώρια Ζαχαρούλλα, τα οποία είναι ανήλικα και ζουν μαζί της, είναι Κύπριοι πολίτες. Η αιτήτρια ήταν παντρεμένη με τον Κύπριο πολίτη Πρόδρομο Ζαχαρούλλα από τον οποίο απέκτησε και τα δύο τέκνα της, όμως ο γάμος διαλύθηκε και η αιτήτρια έχει την φροντίδα των ανηλίκων τέκνων της.
Σύμφωνα με τους ισχύοντες διαδικαστικούς κανονισμούς, σε μια αίτηση ακυρώσεως θα πρέπει να περιλαμβάνονται όλα τα στοιχεία, πραγματικά και νομικά, στα οποία βασίζεται ο αιτητής, ώστε το δικαστήριο να μπορεί να προβεί στον δέοντα αναθεωρητικό έλεγχο δυνάμει του άρθρου 146 του Συντάγματος. Στην περίπτωση όμως των ατόμων που καταχωρούν και προωθούν τις αιτήσεις τους χωρίς τη βοήθεια δικηγόρου, τα δικαστήρια δείχνουν σχετική ελαστικότητα και επιείκεια. Στην προκείμενη περίπτωση εκείνο που συνάγεται από την αίτηση ακυρώσεως είναι ότι οι περί Παροχής Επιδόματος Τέκνου Νόμοι του 2002-2012, Ν 167(Ι)/2002, όπως τροποποιήθηκε, είναι αντισυνταγματικοί, επειδή καταστρατηγούν το άρθρο 28 του Συντάγματος, το οποίο προστατεύει και κατοχυρώνει την αρχή της ισότητας ενώπιον του Νόμου, της Διοίκησης και της Δικαιοσύνης. Η αιτήτρια δηλαδή ισχυρίζεται ότι, εφόσον τα τέκνα της είναι Κύπριοι πολίτες, ανεξαρτήτως του γεγονότος ότι η ίδια δεν είναι Κύπρια πολίτης, αυτή θα έπρεπε να έχει δικαίωμα στο επίδομα που παρέχεται στις μονογονεϊκές οικογένειες. Το γεγονός ότι οι προαναφερόμενοι νόμοι προνοούν ότι θα πρέπει και ο γονέας να έχει Κυπριακή υπηκοότητα δημιουργούν ανισότητα εις βάρος παιδιών των οποίων οι γονείς δεν έχουν Κυπριακή υπηκοότητα, όπως η αιτήτρια, και επομένως καταστρατηγούν το άρθρο 28.
Υπάρχει πλούσια νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου αναφορικά με το άρθρο 28 και την αρχή της ισότητας. Το άρθρο αυτό επεξηγείται και στο σύγγραμμα Α.Ν. Λοίζου, Σύνταγμα Κυπριακής Δημοκρατίας, στις σελ. 173-180.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι στο Ν 167(Ι)/2002, όπως τροποποιήθηκε, και συγκεκριμένα στην παράγραφο 10 του Παραρτήματος του Νόμου (που τροποποιήθηκε με το Ν 180(Ι)/2012), μονογονεϊκές οικογένειες που λαμβάνουν επίδομα τέκνου, δικαιούνται σε επίδομα μονογονεϊκής οικογένειας για κάθε εξαρτώμενο τέκνο, εφόσον ο μόνος γονέας και το εξαρτώμενο τέκνο του είναι πολίτες της Δημοκρατίας ή πολίτες Κράτους Μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης και έχουν συνεχή και νόμιμη διαμονή στις περιοχές που ελέγχονται από τη Δημοκρατία. Επομένως ορθά και σύμφωνα με το Νόμο οι καθ΄ ων η αίτηση απέρριψαν την αίτηση της αιτήτριας εφόσον αυτή δεν ήταν πολίτης της Δημοκρατίας ή πολίτης Κράτους Μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Θα πρέπει, κατά συνέπεια να εξετάσω κατά πόσον η προαναφερόμενη παράγραφος 10 του Παραρτήματος καταστρατηγεί την αρχή της ισότητας, όπως κατοχυρώνεται από το άρθρο 28 του Συντάγματος.
Η αρχή της ισότητας που καθιερώνεται με το άρθρο 28 δεν μεταδίδει την έννοια της ακριβούς αριθμητικής ισότητας, αλλά προστατεύει μόνον από αυθαίρετες διακρίσεις, χωρίς να αποκλείει εύλογες διαφοροποιήσεις (Δέστε: Argiris Mikrommatis v. Republic, 2 R.S.C.C 125). Η δικαστική εξουσία περιορίζεται σε έλεγχο υπέρβασης των ακραίων ορίων. Ίση ρύθμιση υφίσταται, όταν ενεργείται όμοια μεταχείριση των ομοίων και ανόμοια μεταχείριση των ανομοίων πραγμάτων. Η όμοια μεταχείριση για να είναι ίση, προϋποθέτει ομοιότητα των υπό ρύθμιση θεμάτων. Στο δικαστικό έλεγχο ο Δικαστής οφείλει να ερευνά αν πράγματι υπάρχει ομοιότητα των υπό ρύθμιση θεμάτων (Δέστε: Γιασεμίδου κ.α. ν. Δημοτικού Συμβουλίου κ.α. (Αρ. 2) (1996) 3 ΑΑΔ 491).
Το άρθρο 28 έχει ως λόγο την ουσιαστική, σε αντίθεση με τη φαινομενική, ισότητα. Η δυναμική της αρχής αυτής επιβάλλει την ανίχνευση της φύσης, των υποκειμένων και αντικειμένων του δικαίου, ώστε να αποδίδονται τα ίσα στα όμοια και να αποκλείεται η ταύτιση των ανομοίων (Δέστε: Σεργίδης ν. Δημοκρατίας (1991) 1 ΑΑΔ 119 και Λοίζου, ανωτέρω, σελ. 174).
Στην προκείμενη περίπτωση, παρά τη γενική και αόριστη αναφορά της αιτήτριας σε παραβίαση του άρθρου 28 του Συντάγματος, ενόψει του γεγονότος ότι αυτή εμφανίζεται χωρίς τη βοήθεια δικηγόρου, προχώρησα και εξέτασα το κατά πόσον η προαναφερόμενη πρόνοια στο Παράρτημα του Ν 167(Ι)/2002, όπως τροποποιήθηκε, καταστρατηγεί την αρχή της ισότητας και κατέληξα στο συμπέρασμα ότι δεν τίθεται θέμα τέτοιας καταστρατήγησης. Η αιτήτρια δεν είναι Κύπρια πολίτης και δεν είναι πολίτης Κράτους Μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης και επομένως δεν βρίσκεται στην ίδια θέση που βρίσκονται οι Κύπριοι πολίτες και οι πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για σκοπούς του προαναφερόμενου νόμου. Ούτε και τα παιδιά της αιτήτριας βρίσκονται στην ίδια θέση, για σκοπούς του προαναφερόμενου νόμου, με παιδιά των οποίων ο γονέας που έχει τη φύλαξη και φροντίδα τους, είναι Κύπριος πολίτης ή πολίτης Κράτους Μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Δεν γίνεται, δηλαδή, ανεπίτρεπτη διάκριση, μεταξύ ομοίων ή ανεπίτρεπτη εξομοίωση, ανομοίων.
Ο Κύπριος νομοθέτης έχει εξουσία και δικαίωμα να θέτει όρους ως προς το ποιος είναι δικαιούχος δικαιώματος μονογονεϊκής οικογένειας και εφόσον οι όροι και οι προϋποθέσεις δεν καταστρατηγούν την αρχή της ισότητας, υπό την προαναφερόμενη έννοια, δεν θεωρηθούνται ως αντισυνταγματικοί και άκυροι.
Για τους λόγους που προσπάθησα να εξηγήσω, θεωρώ την προσβαλλόμενη απόφαση ως νόμιμη και την προσφυγή της αιτήτριας ως αβάσιμη. Κατά συνέπεια η προσφυγή απορρίπτεται, με €500.- έξοδα εις βάρος της αιτήτριας.
Μ.Μ. ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ,
Δ.
/ΕΑΠ.