|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Συνεκδικαζόμενες Υποθέσεις Αρ. 976/2009 και 1055/2009)
17 Οκτωβρίου, 2013
[Ε. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ, Δ/στής]
(Υπόθεση Αρ. 976/2009)
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 146, 28 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ ΚΥΡΙΑΚΟΣ,
Αιτητής,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ,
Καθ' ων η Αίτηση.
________________________
(Υπόθεση Αρ. 1055/2009)
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 146, 28 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΒΡΑΧΙΜΗΣ Ι. ΧΑΤΖΗΧΑΝΝΑΣ,
Αιτητής,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ,
Καθ' ων η Αίτηση.
_________________________
Ξένια Ευγενίου (κα), για Ανδρέα Σ. Αγγελίδη, για τον Αιτητή στην Υπόθεση Αρ. 976/09.
Ο Αιτητής στην Υπόθεση Αρ. 1055/09 - Βραχίμης Ι. Χατζηχάννας - εμφανίζεται προσωπικά.
Λαμπρινή Λάμπρου-Ουστά (κα), Δικηγόρος της Δημοκρατίας Α΄, εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα για τους Καθ' ων η Αίτηση.
Αγνή Ευσταθίου Νικολετοπούλου (κα), για το Ενδιαφερόμενο Μέρος και στις δύο υποθέσεις - Τάκη Αντωνίου.
________________________
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ, Δ.: Με τις παρούσες προσφυγές, που συνεκδικάστηκαν, οι αιτητές: Κυριάκος Χαραλάμπους - (Υπόθεση Αρ. 976/09) - και Βραχίμης Χατζηχάννας - (Υπόθεση Αρ. 1055/09) - αμφισβητούν τη νομιμότητα της απόφασης της Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας, (η «Επιτροπή»), ημερομηνίας 27/5/2009, με την οποία ο Τάκης Αντωνίου - (το «ενδιαφερόμενο μέρος») - προήχθη, κατόπιν επανεξέτασης, στη μόνιμη θέση του Διευθυντή Τμήματος Γεωργίας, από 1/7/2006, (η «θέση»).
Η διαδικασία πλήρωσης της θέσης, η οποία είναι θέση Πρώτου Διορισμού και Προαγωγής, άρχισε με σχετική δημοσίευση στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας στις 16/9/2005 και ολοκληρώθηκε στις 26/6/2006, με την προαγωγή του ενδιαφερομένου μέρους από 1/7/2006.
Ακολούθησε προσφυγή του αιτητή Κ. Χαραλάμπους και ακυρωτική απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου, λόγω πλάνης περί τα πράγματα και το νόμο σε σχέση με την αρχαιότητα και τα προσόντα των μερών - (βλ. Κυριάκος Χαραλάμπους ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, Υπόθεση Αρ. 1892/06, 3/4/09, (η «ακυρωτική απόφαση»). Σ' αυτήν, επισημάνθηκε το προβάδισμα αρχαιότητας του Κ. Χαραλάμπους έναντι του ενδιαφερομένου μέρους, κατά τριάμισι, σχεδόν, χρόνια, με αναφορά στην ημερομηνία διορισμού τους στη θέση του Κτηνοτροφικού Λειτουργού και υποδείχθηκε ότι η άποψη της Επιτροπής ότι επρόκειτο για πολύ ελαφρά αρχαιότητα δεν ανταποκρινόταν πλήρως στην πραγματικότητα. Επίσης, αποδοκιμάστηκε, ως εσφαλμένη, και η κρίση ότι ο Κ. Χαραλάμπους υστερούσε του ενδιαφερομένου μέρους σε προσόντα. Το Δικαστήριο υπέδειξε ότι τόσο το μεταπτυχιακό - (Master of Science) - του αιτητή όσο και το Διδακτορικό του ενδιαφερομένου μέρους είχαν θεωρηθεί, σε συνδυασμό με το πτυχίο τους στη Γεωπονία, ως επαρκή προσόντα για να τους καταστήσουν προσοντούχους για προαγωγή στη θέση και, ως εκ τούτου, δε δικαιολογείτο διάκριση μεταξύ του Master και του Διδακτορικού, για να δοθεί προβάδισμα στο ενδιαφερόμενο μέρος. Περαιτέρω, επισημάνθηκε η επιπρόσθετη κατοχή από τον Κ. Χαραλάμπους πιστοποιητικού ενός έτους μεταπτυχιακών σπουδών, αναγνωρισμένου από την Επιτροπή ως άμεσα σχετικού με τα καθήκοντα της θέσης, το οποίο, σύμφωνα με την ακυρωτική απόφαση, «... τον έθετε ουσιαστικά σε πλεονεκτική θέση έναντι του ενδιαφερόμενου μέρους, ως προς τα προσόντα.». Υποδείχθηκε ότι «... θα έπρεπε να είχε σταθμιστεί αυτός ο παράγων έναντι της υπεροχής του ενδιαφερόμενου μέρους στην προφορική εξέταση ενώπιον της Ε.Δ.Υ., πράγμα που δεν έγινε.» και αναφέρθηκε ότι «... δεν είναι εύκολα κατανοητό το γιατί δεν θεωρήθηκε ότι ο αιτητής πληρούσε τα προσόντα της επίδικης θέσης με το πτυχίο του και το μονοετές μεταπτυχιακό του προσόν, οπόταν το Master of Science, που κατείχε, θα θεωρείτο ως πρόσθετος μεταπτυχιακός τίτλος.».
Η επανεξέταση του θέματος από την Επιτροπή έγινε στις 27/5/2009, με βάση, όπως σημειώθηκε στα πρακτικά της, «... το νομικό και πραγματικό καθεστώς που ίσχυε κατά τον ουσιώδη χρόνο και με την καθοδήγηση της απόφασης του Ανωτάτου Δικαστηρίου ...». Αποφασίστηκε όπως ληφθούν υπόψη, για σκοπούς επιλογής, και οι επτά προσοντούχοι υποψήφιοι που είχαν προσέλθει στην προφορική εξέταση της αρχικής διαδικασίας, μεταξύ των οποίων οι αιτητές και το ενδιαφερόμενο μέρος και όπως η κρίση της Επιτροπής αναφορικά με την εν λόγω προφορική εξέταση - (ενδιαφερόμενο μέρος «εξαίρετος» και αιτητές «πάρα πολύ καλοί») - συνυπολογιστεί ως μέρος του πραγματικού καθεστώτος, δυνάμει του ΄Αρθρου 34Α(3) του περί Δημόσιας Υπηρεσίας Νόμου του 1990, (Ν. 1/90), (όπως έχει τροποποιηθεί), (ο «Νόμος»). Σημειώθηκε, επίσης, ότι η σύσταση του Γενικού Διευθυντή κατά την αρχική πλήρωση της θέσης - (υπέρ ενός υποψηφίου που δεν είναι διάδικος) - εφόσον αυτή παρέμεινε αλώβητη από την ακυρωτική απόφαση, θα λαμβανόταν υπόψη ως είχε υποβληθεί τότε.
Στη συνέχεια, η Επιτροπή, αφού εξέτασε και απέρριψε ισχυρισμούς και υποδείξεις του ενδιαφερομένου μέρους σε σχέση με τα προσόντα των υποψηφίων, ασχολήθηκε με τη γενική αξιολόγηση και σύγκριση των υποψηφίων, με βάση το νομικό και πραγματικό καθεστώς του ουσιώδους χρόνου. ΄Οπως ανέφερε στα πρακτικά, αφού έλαβε δεόντως υπόψη τα προσόντα των υποψηφίων σε σχέση με τα καθήκοντα της θέσης, το περιεχόμενο των Προσωπικών Φακέλων και των Φακέλων των Ετήσιων Υπηρεσιακών Εκθέσεων των υποψηφίων δημοσίων υπαλλήλων, με έμφαση στα τελευταία προ του ουσιώδους χρόνου έτη, την απόδοση των υποψηφίων κατά την προφορική εξέταση και τη σύσταση του Γενικού Διευθυντή, κατέληξε ότι το ενδιαφερόμενο μέρος, κατά τον ουσιώδη χρόνο, υπερείχε γενικά των άλλων υποψηφίων και το επέλεξε ως καταλληλότερο για προαγωγή στη θέση. Αιτιολογώντας την απόφασή της, σημείωσε, μεταξύ άλλων, τα εξής:-
«΄Οσον αφορά στην αρχαιότητα, η Επιτροπή, αν και σημείωσε ότι αυτή είναι οριακής σημασίας σε θέσεις Πρώτου Διορισμού και Προαγωγής ψηλά στην ιεραρχία του Τμήματος, παρατήρησε ότι ο Αντωνίου υστερεί σε αρχαιότητα μόνο από το Χαραλάμπους Κυριάκο, ο οποίος, αν και υπερέχει σε προσόντα, τα προσόντα αυτά δεν αποτελούν πλεονέκτημα σύμφωνα με το Σχέδιο Υπηρεσίας της θέσης. Περαιτέρω, η Επιτροπή σημείωσε ότι ο Αντωνίου Τάκης αξιολογήθηκε σε υψηλότερο επίπεδο από το Χαραλάμπους Κυριάκο κατά την ενώπιόν της προφορική εξέταση, η οποία, σύμφωνα με την πάγια νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου, έχει αυξημένη σημασία για Διευθυντικές θέσεις Πρώτου Διορισμού και Προαγωγής. Ως εκ τούτου, σε μια συνεκτίμηση όλων των ενώπιόν της στοιχείων, η Επιτροπή έκρινε ότι ο Αντωνίου Τάκης συνολικά υπερέχει. Σε σύγκριση με τους λοιπούς υποψηφίους, που είναι δημόσιοι υπάλληλοι, η Επιτροπή παρατήρησε ότι ο Αντωνίου υπερέχει σε αρχαιότητα, η οποία, όπως αναφέρθηκε και πιο πάνω, είναι οριακής σημασίας, και δεν υστερεί ουσιωδώς σε προσόντα. Περαιτέρω, ο Αντωνίου δεν υστερεί ή/και υπερέχει σε αξία, όπως αυτή αντικατοπτρίζεται στις Ετήσιες Υπηρεσιακές Εκθέσεις, με έμφαση στα τελευταία προ του ουσιώδους χρόνου έτη στα οποία αποδίδεται ιδιαίτερη βαρύτητα, και αξιολογήθηκε σε υψηλότερο επίπεδο κατά την ενώπιον της Επιτροπής προφορική εξέταση.
Η Επιτροπή σημείωσε ότι ο υποψήφιος Χατζηχάννας Βραχίμης, που δεν επιλέγηκε, διαθέτει τρία μεταπτυχιακά προσόντα, που είναι όλα άμεσα σχετικά με τα καθήκοντα της θέσης, καθώς και επιπλέον πτυχίο νομικής, αλλά παρατήρησε ότι τα προσόντα αυτά δεν αποτελούν πλεονέκτημα ή πρόσθετο προσόν, ενώ ο Χατζηχάννας υστερεί σε αρχαιότητα, υστερεί σε αξία όπως αντικατοπτρίζεται στις Ετήσιες Υπηρεσιακές Εκθέσεις, καθώς και στην απόδοση στην ενώπιον της Επιτροπής προφορική εξέταση.
Τέλος, η Επιτροπή σημείωσε ότι δεν μπόρεσε να υιοθετήσει τη σύσταση του Γενικού Διευθυντή υπέρ του Φωτίου Χριστόδουλου, καθότι αυτός, συγκρινόμενος με τον επιλεγέντα, δεν υπερέχει σε προσόντα, αξία ή αρχαιότητα, ενώ αξιολογήθηκε σε χαμηλότερο επίπεδο κατά την ενώπιόν της προφορική εξέταση.»
Ο αιτητής Κ. Χαραλάμπους ισχυρίζεται ότι, κατά τη λήψη της προσβαλλόμενης απόφασης:-
1. Παραβιάστηκε το δεδικασμένο αναφορικά με τα προσόντα του.
2. Εσφαλμένα λήφθηκε υπόψη η προφορική συνέντευξη της αρχικής διαδικασίας και η σύσταση του Γενικού Διευθυντή, όπως αυτή είχε διατυπωθεί κατά τον ουσιώδη χρόνο.
3. Δόθηκε υπέρμετρη βαρύτητα στην προφορική εξέταση, κατ' αντίθεση με τα στοιχεία των φακέλων· και
4. Παραγκωνίστηκε η υπεροχή του σε προσόντα και αρχαιότητα.
Ο αιτητής Βραχίμης Χατζηχάννας, ο οποίος χειρίζεται προσωπικά την προσφυγή του, υπέβαλε ότι:-
1. Υπήρξε πλάνη της Επιτροπής αναφορικά με την αρχαιότητά του.
2. Δε λήφθηκαν υπόψη, κατά παράβαση του ΄Αρθρου 34(9) του Νόμου, τα στοιχεία αξίας των προσωπικών του φακέλων - (γνώση ξένων γλωσσών, μεταπτυχιακοί τίτλοι, ερευνητικό έργο, τιμητικές διακρίσεις, αρχαιότητα και πείρα).
3. Παραγνωρίστηκαν, χωρίς ειδική αιτιολογία, τα πρόσθετα προσόντα του.
4. Υπήρξε έλλειψη δέουσας έρευνας και αιτιολογίας· και
5. Μοναδικό κριτήριο επιλογής ήταν η μεταξύ αυτού και του ενδιαφερομένου μέρους οριακή διαφορά στην αξιολόγηση της απόδοσής τους κατά την προφορική εξέταση.
ΠΡΟΣΦΥΓΗ ΑΡ. 976/09:
Σύμφωνα με το Σχέδιο Υπηρεσίας της θέσης, ο κάτοχός της είναι:-
«Υπεύθυνος του Τμήματος Γεωργίας, του Υπουργείου Γεωργίας και Φυσικών Πόρων. Εκτελεί οποιαδήποτε άλλα καθήκοντα τα οποία δυνατό να του ανατεθούν.»
Ως απαιτούμενα προσόντα καθορίζονται τα ακόλουθα:-
«Πανεπιστημιακό Δίπλωμα ή Τίτλος στην Γεωπονία ή άλλο θέμα στενά σχετιζόμενο με την Γεωπονία όπως επίσης και μεταπτυχιακή εκπαίδευση διάρκειας τουλάχιστο ενός χρόνου.
Εξαίρετη διοικητική ικανότητα και ευρεία γνώση και πείρα στη γεωργία. Ικανότητα ανάληψης πρωτοβουλίας και εκτέλεσης σχεδίων γεωργικής ανάπτυξης.
Πολύ καλή γνώση της Αγγλικής γλώσσας.
Σημ.: Ο όρος Πανεπιστημιακό δίπλωμα ή τίτλος καλύπτει και μεταπτυχιακό δίπλωμα ή τίτλο.»
Το ενδιαφερόμενο μέρος, πτυχιούχος Γεωπονίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, κατά τον ουσιώδη χρόνο, κατείχε τη θέση του Πρώτου Λειτουργού Γεωργίας, από 1/4/2003. Διέθετε, επίσης, τον τίτλο Doctor of Philosophy in Animal Science, University of Manitoba, Καναδάς - (22/5/1980) - και Professional Member, American Dairy Science Association - (1978).
Ο αιτητής Κ. Χαραλάμπους, πτυχιούχος Γεωπονίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, κατείχε, επίσης, τη θέση του Πρώτου Λειτουργού Γεωργίας από 1/4/2003. Κατείχε Master of Science in Poultry Production, Αμερικάνικο Πανεπιστήμιο Βηρυτού (Honours) - (1975). Συμπλήρωσε με επιτυχία τη σειρά "Marketing, Poultry Management and Technology", Colorado State University - (Αύγουστο - Δεκέμβριο 1989) - και διέθετε το Certificate of one year program of graduate study and professional development at University of California Davis as a participant in the Humphrey Fellowship Program - (1989-1990).
Είναι η θέση του αιτητή Κ. Χαραλάμπους ότι, με βάση τα αντικειμενικά δεδομένα που διαμορφώθηκαν με την ακυρωτική απόφαση - (υπεροχή του σε αρχαιότητα και σε προσόντα) - και τα υπόλοιπα κριτήρια επιλογής, περιλαμβανομένης της καλύτερης αξιολόγησής του από το Γενικό Διευθυντή, η προτίμηση του ενδιαφερομένου μέρους, το οποίο, όπως και ο ίδιος, δε διέθετε τη σύσταση του Γενικού Διευθυντή, ήταν αποτέλεσμα υπέρμετρης βαρύτητας, που εσφαλμένα δόθηκε από την Επιτροπή στην οριακή διαφορά τους στην αξιολόγηση της απόδοσής τους κατά την προφορική εξέταση. Η Επιτροπή, ισχυρίζεται, ουσιαστικά, παραγνώρισε το δεδικασμένο, αφού παρέκαμψε την υπεροχή του σε προσόντα, άμεσα και σχετικά με τα καθήκοντα της θέσης, και την αρχαιότητά του, που συνεπαγόταν και υπέρτερη πείρα, χωρίς να δώσει λόγους αντιστάθμισής τους και χωρίς σφαιρική συνεκτίμηση της συνολικής εικόνας αυτού και του ενδιαφερομένου μέρους - (βλ. Χριστοδούλου ν. Δημοκρατίας (2009) 3 Α.Α.Δ. 164· Δημοκρατία κ.ά. ν. Ασσιώτη (2010) 3 Α.Α.Δ. 395). Ειδικότερα, υπέβαλε ότι το Master of Science in Poultry Production, που ο ίδιος διέθετε, παραγνωρίστηκε από την Επιτροπή, χωρίς να τύχει της απαραίτητης αξιολόγησης, στη βάση μιας γενικόλογης και αόριστης αναφοράς ότι αυτό δεν αποτελούσε πλεονέκτημα με βάση το Σχέδιο Υπηρεσίας.
Οι καθ' ων η αίτηση ισχυρίζονται ότι η θέση βρίσκεται ψηλά στην ιεραρχία και, ως εκ τούτου, είναι επιτρεπτή η απόδοση αυξημένης σημασίας στην απόδοση των υποψηφίων κατά την προφορική εξέταση. Ως προς το προβάδισμα αρχαιότητας του αιτητή, εισηγούνται ότι αυτό είναι οριακής σημασίας, επειδή ανάγεται στην ημερομηνία του αρχικού διορισμού του ιδίου και του ενδιαφερομένου μέρους. Τέλος, προβάλλουν ότι υπήρξε συμμόρφωση με το δεδικασμένο και επαρκής αιτιολόγηση της επιλογής του ενδιαφερομένου μέρους.
Ανάλογα εισηγείται και η δικηγόρος του ενδιαφερομένου μέρους, η οποία ισχυρίζεται ότι η προφορική εξέταση ήταν, ενόψει των απαιτουμένων προσόντων του Σχεδίου Υπηρεσίας, αυξημένης σημασίας και, σ' αυτήν, το ενδιαφερόμενο μέρος υπερείχε.
Οι ισχυρισμοί του αιτητή ευσταθούν. Το πρόβλημα εντοπίζεται στην αιτιολογία της προσβαλλόμενης απόφασης και στη γενικότητά της. Είναι φανερό, από το πρακτικό της Επιτροπής, ότι ο βασικός λόγος επιλογής του ενδιαφερομένου μέρους ήταν η καλύτερη αξιολόγησή του κατά την προφορική εξέταση ενώπιόν της. Η Επιτροπή, στην ουσία, έδωσε αποκλειστική βαρύτητα στη δική της κρίση ως προς την απόδοση των υποψηφίων κατά την ενώπιόν της προφορική εξέταση και στην οριακή διαφορά, που η ίδια προσδιόρισε με την αξιολόγησή της, χωρίς να αιτιολογήσει επαρκώς γιατί παραγνώρισε το πρόσθετο ακαδημαϊκό προσόν και την αρχαιότητα του αιτητή. Τα πολύ συνοπτικά σχόλια της, όπως τα έχω παραθέσει, δεν ικανοποιούν τις υποδείξεις της ακυρωτικής απόφασης και δημιουργούν κενό στην αιτιολογία. Η μη αναφορά της Επιτροπής στο πρόσθετο προσόν του αιτητή - Master of Science in Poultry Production - και στο περιεχόμενό του, σε συνδυασμό με το όποιο προβάδισμα αρχαιότητας του αναγνώρισε, επέβαλλε εκτενέστερη αιτιολογία. Το γεγονός ότι επρόκειτο για πρόσθετο προσόν, μη προβλεπόμενο στο Σχέδιο Υπηρεσίας, δε διαφοροποιεί τα πράγματα. ΄Οπως εξηγήθηκε στη Δημοκρατία κ.ά. ν. Ασσιώτη, (πιο πάνω) - (σελ. 409) - πρόσθετα ακαδημαϊκά προσόντα, μη προβλεπόμενα αλλά σχετικά με τα καθήκοντα της θέσης, παρέχουν πλεονέκτημα στον κάτοχό τους για την εκτέλεση των καθηκόντων της, εάν δε αυτός δεν επιλεγεί, θα πρέπει να δοθούν λόγοι, που να τα αντισταθμίζουν. Η απλή επίκληση της αυξημένης σημασίας των προφορικών εξετάσεων, σε περιπτώσεις διευθυντικών θέσεων Πρώτου Διορισμού και Προαγωγής, δεν είναι, από μόνη της, αρκετή για να στηρίξει την προτίμηση του ενδιαφερομένου μέρους.
Στη Δημοκρατία κ.ά. ν. Αντωνίου κ.ά. (2001) 3 Α.Α.Δ. 921, λέχθηκαν τα εξής:- (σελ. 928)
«Η εντύπωση από την προφορική εξέταση είναι βέβαια παράγοντας σχετικός προς την αξία των υποψηφίων ιδιαίτερα στις περιπτώσεις θέσεων όπως η παρούσα. Ανάλογα μάλιστα με τους συσχετισμούς, ενδεχομένως και αποφασιστικής σημασίας. Εδώ όμως το γεγονός ότι το ενδιαφερόμενο πρόσωπο κρίθηκε ως γενικά σχεδόν εξαίρετος ενώ ο Μ. Αντωνίου ως πολύ καλός υπερνίκησε, ως στοιχείο συγκριτικής αξίας, την επί σειρά ετών αναγνωρισθείσα αντικειμενικά και συγκριτικά ψηλή αξία του Μ. Αντωνίου μαζί, βέβαια, και με όσα συνεπαγόταν η κατά δέκα ολόκληρα χρόνια αρχαιότητά του έναντι του ενδιαφερομένου προσώπου.
Συμφωνούμε με το συνάδελφό μας πως δόθηκε υπέρμετρη βαρύτητα στις συνεντεύξεις από την προφορική εξέταση. Η Δημοκρατία επικαλέστηκε νομολογία αναφορικά με τη σχετικά μειωμένη αξία της αρχαιότητας στην περίπτωση θέσεων που βρίσκονται ψηλά στην ιεραρχία. Αυτό, όμως, σε συνάρτηση προς τα άλλα κριτήρια, ιδίως εκείνο της αξίας. Σε σχέση με την οποία διαχρονικά, κάθε άλλο παρά υστερούσε ο Μ. Αντωνίου έναντι του ενδιαφερομένου προσώπου. Ενώ, όπως ήδη σημειώσαμε, και ως προς τα προσόντα ήταν ίσοι.»
ΠΡΟΣΦΥΓΗ ΑΡ. 1055/09:
Ο αιτητής Βρ. Χατζηχάννας, κατά τον ουσιώδη χρόνο, ήταν Ανώτερος Γεωργικός Λειτουργός, θέση την οποία, σύμφωνα με το φάκελο που είχε ενώπιόν της η Επιτροπή, κατείχε από 1/2/1998. Μετά την καταχώριση της παρούσας προσφυγής, αυτός προήχθη αναδρομικά, από 15/12/1990, στη θέση του Ανώτερου Λειτουργού Δημόσιας Διοίκησης και Προσωπικού, συνεπεία επιτυχίας προσφυγής του, γεγονός που επικαλείται, για να υποστηρίξει ότι ο ίδιος υπερείχε σημαντικά σε αρχαιότητα και ότι υπήρξε, προς τούτο, πλάνη της Επιτροπής, η οποία δικαιολογεί ακύρωση της προσβαλλόμενης απόφασης, κατά τα νομολογηθέντα στις Χατζηχάννας ν. Δημοκρατίας (2007) 3 Α.Α.Δ. 373· Γλαύκος Καριόλου ν. Κυπριακού Οργανισμού Τουρισμού, Υπόθεση Αρ. 732/09, 11/6/12 και Βραχίμης Χατζηχάννας ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, Αναθεωρητική ΄Εφεση Αρ. 185/07, 17/5/13.
Η πλευρά των καθ' ων η αίτηση εισηγείται, κατ' επίκληση της Βραχίμης Χατζηχάννας κ.ά. ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, Συνεκδικαζόμενες Υποθέσεις Αρ. 1057/09 και 1231/09, 20/7/12 - (έχει εφεσιβληθεί με την Αναθεωρητική ΄Εφεση Αρ. 173/12, η οποία εκκρεμεί) - ότι η παρούσα περίπτωση αφορά επανεξέταση μετά από ακυρωτική απόφαση και, ως εκ τούτου, το διοικητικό όργανο ήταν υποχρεωμένο να εξετάσει την υπόθεση στη βάση του πραγματικού και νομικού καθεστώτος του χρόνου λήψης της ακυρωθείσας απόφασης. Ισχυρίζεται ότι αναδρομική προαγωγή δε συνιστά γεγονός του ουσιώδους χρόνου, ώστε να υπάρχει οποιαδήποτε υποχρέωση της Επιτροπής να το λάβει υπόψη. Περαιτέρω, εισηγείται, και πλάνη να υπάρχει, αυτή δεν είναι ουσιώδης, αφού το ενδιαφερόμενο μέρος, κατά τον ουσιώδη χρόνο, κατείχε τη θέση του Πρώτου Λειτουργού Γεωργίας από 1/4/2003, αμέσως προηγούμενη της θέσης, οργανικά και ιεραρχικά ανώτερη από τη θέση του Ανώτερου Λειτουργού Δημόσιας Διοίκησης και Προσωπικού, στην οποία προήχθη ο αιτητής αναδρομικά, με αποτέλεσμα το προβάδισμά του σε αρχαιότητα να μην επηρεάζεται από την εν λόγω προαγωγή του.
Στη Χατζηχάννας ν. Δημοκρατίας (2007) 3 Α.Α.Δ. 373, αναφέρθηκαν τα εξής:- (σελ. 375-376)
«΄Ενας από τους λόγους που ο εφεσείων είχε εγείρει ενώπιον του πρωτόδικου δικαστηρίου ήταν ότι η Επιτροπή Δημόσιας Υπηρεσίας (στο εξής 'η Επιτροπή'), υπολόγισε λανθασμένα την αρχαιότητα. Ο πρωτόδικος Δικαστής έκρινε ότι ο ισχυρισμός ήταν αβάσιμος, αφού από το φάκελο προέκυπτε ότι η πραγματική ημερομηνία προβιβασμού ήταν η 15.11.2001. Προχώρησε όμως και σημείωσε ότι, εν πάση περιπτώσει, και διαφορετικά να ήταν τα πράγματα, η ενδεχόμενη πλάνη δεν ήταν ουσιώδης και δεν θα άλλαζε τις θέσεις των διαδίκων ως προς την αρχαιότητα.
Φαίνεται όμως ότι ο εφεσείων είχε προβιβαστεί στη θέση που κατέχει, αναδρομικά από το 1998 (βλέπε Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας, ημερ. 19.3.2004, Αρ. 3822) και όχι το Μάιο ή το Νοέμβριο του 2001.
Ως προς την αρχαιότητα η Επιτροπή είχε υπ' όψιν της ότι ο εφεσείων είχε διοριστεί στην προηγούμενη της επίδικης θέσης στις 15.11.2001, ενώ τα ενδιαφερόμενα μέρη Αντωνίου και Χαραλάμπους την 1.11.1999 και το ενδιαφερόμενο μέρος Φωτίου στις 15.6.2002. Επιλέγοντας τα τρία ενδιαφερόμενα μέρη έλαβε υπ' όψιν ότι λόγω του ότι πρόκειται για θέση πρώτου διορισμού και προαγωγής και ψηλά στην ιεραρχία του τμήματος, η αρχαιότητα είχε περιορισμένη σημασία.
΄Ομως, η αναδρομική προαγωγή του εφεσείοντα ανέτρεψε άρδην τη σειρά αρχαιότητας. Λόγω αυτής της δραστικής αλλαγής μεταβλήθηκαν τα ουσιαστικά δεδομένα.
΄Οπως έχει λεχθεί (Λεοντίου ν. Δημοκρατίας (1997) 3 Α.Α.Δ. 70) ο αναδρομικός διορισμός μεταβάλλει την παρελθούσα πραγματικότητα αντικαθιστώντας την με τη νέα δημιουργηθείσα κατάσταση (βλέπε ακόμα Θεοφυλάκτου ν. Δημοκρατίας (2006) 3 Α.Α.Δ. 322).
Παρ' όλον ότι η αναδρομική προαγωγή του εφεσείοντα έλαβε χώρα μετά την ουσιώδη συνεδρία κατά την οποία ελήφθη η προσβαλλόμενη απόφαση, δεν παύει να καθιστά την προσβαλλόμενη απόφαση της Επιτροπής πλημμελή. Στην ουσία η Επιτροπή, όταν κατέληγε στην απόφαση της βασίστηκε, έστω και εν αγνοία της, σε μη ακριβή στοιχεία.
Κατά το μεγαλύτερο μέρος της πρωτόδικης διαδικασίας ο εφεσείων υποστήριζε ότι προηγείτο σε αρχαιότητα κατά έξι περίπου μήνες. Μόνο στο στάδιο των διευκρινίσεων αναφέρθηκε στην αναδρομική προαγωγή του από το 1998, χωρίς όμως να επισύρει την προσοχή του δικαστηρίου στην αλλαγή της τοποθέτησής του. Ως αποτέλεσμα το δικαστήριο παρέμεινε με τη λανθασμένη εντύπωση της μικρής διαφοράς στην αρχαιότητα μεταξύ των υποψηφίων.
΄Εχουμε επισημάνει το γεγονός ότι η Επιτροπή κατά την αναφορά της στο κριτήριο της αρχαιότητας, σημείωσε ότι λόγω του ότι είναι θέση πρώτου διορισμού και προαγωγής και ψηλά στην ιεραρχία, η αρχαιότητα έχει περιορισμένη σημασία, αλλά, εν όψει των μη ακριβών στοιχείων τα οποία διέθετε κατά το χρόνο της απόφασης, δεν αποκλείουμε το ενδεχόμενο επηρεασμού από την πλάνη. Δεν μπορούμε να γνωρίζουμε ποια θα ήταν η άποψη της Επιτροπής αν είχε υπ' όψιν της τα δεδομένα.»
Στη Βραχίμης Χατζηχάννας ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, Αναθεωρητική ΄Εφεση Αρ. 185/07, 17/5/13 - (αφορούσε προαγωγές στη θέση Πρώτου Διοικητικού Λειτουργού) - η Ολομέλεια, υιοθετώντας το πιο πάνω σκεπτικό, σημείωσε ότι η αναδρομική προαγωγή του εφεσείοντα ανέτρεψε τη σειρά αρχαιότητας των υποψηφίων, με συνέπεια τη μεταβολή των ουσιαστικών δεδομένων.
Στην πιο πρόσφατη απόφαση στη Βραχίμης Χατζηχάννας ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, Αναθεωρητική ΄Εφεση Αρ. 82/09, 14/6/13, σε σχέση με τον ισχυρισμό του εφεσείοντα ότι τόσο η Συμβουλευτική Επιτροπή όσο και η Επιτροπή είχαν πεπλανημένη αντίληψη αναφορικά με το χρόνο προαγωγής του στη θέση Ανώτερου Γεωργικού Λειτουργού, επειδή στα πρακτικά είχε καταγραφεί ότι αυτός προήχθη στη θέση την 1/5/2001, ενώ ο ίδιος είχε τύχει αναδρομικής προαγωγής από την 1/2/1998, αναφέρθηκαν τα εξής:-
«Με κάθε εκτίμηση προς τον αδελφό μας Δικαστή που επιλήφθηκε πρωτόδικα της υπόθεσης, θεωρούμε ότι, έστω και αν η ορθή αρχαιότητα του εφεσείοντα προέκυπτε από τους ενώπιον της Επιτροπής Προσωπικούς του Φακέλους, από τη στιγμή που αυτή, χωρίς άλλο σχολιασμό, περιορίστηκε να υιοθετήσει τα πορίσματα της Συμβουλευτικής Επιτροπής, όπου υπήρχε λανθασμένη καταγραφή σε σχέση με την αρχαιότητα του εφεσείοντα, η πιθανότητα στην απόφασή της να εμφιλοχώρησε πλάνη δεν μπορεί να αποκλειστεί.
Δεδομένου ότι και η πιθανότητα πλάνης οδηγεί σε ακύρωση, αφού δεν μπορεί το Δικαστήριο να πιθανολογήσει ή να υποθέσει ποια θα ήταν η άποψη της διοίκησης, αν είχε ενώπιόν της τα ορθά δεδομένα, δεν έχουμε άλλη επιλογή παρά να θεωρήσουμε ότι η απόφαση της Συμβουλευτικής Επιτροπής και, κατ' επέκταση, η απόφαση της Επιτροπής είναι τρωτή, ως προϊόν ουσιώδους πλάνης, πλημμελούς έρευνας και έλλειψης επαρκούς αιτιολογίας - (βλ. Κωνσταντίνου ν. Συμβ. Αμπελ. Προϊόντων (1992) 3 Α.Α.Δ. 228).»
Θεωρώ ότι τα πιο πάνω ισχύουν και στην παρούσα. ΄Οτι ο αιτητής έχει προαχθεί αναδρομικά στη θέση Ανώτερου Λειτουργού Δημόσιας Διοίκησης και Προσωπικού από 15/12/1990 είναι παραδεκτό. Στους καταλόγους των υποψηφίων, που βρίσκονταν ενώπιον της Επιτροπής - (Παράρτημα 2 στη γραπτή αγόρευση των καθ' ων η αίτηση) - αναφέρεται, σε σχέση με την αρχαιότητά του, ότι αυτός κατείχε τη θέση του Γεωργικού Λειτουργού από 1/12/1971, τη θέση Γεωργικού Λειτουργού Α΄ από 15/11/1982 και τη θέση του Ανώτερου Γεωργικού Λειτουργού από 1/2/1998. Η μεταγενέστερη αναδρομική προαγωγή του στη θέση Ανώτερου Λειτουργού Δημόσιας Διοίκησης και Προσωπικού, η οποία δεν ήταν σε γνώση της Επιτροπής, αφού έλαβε χώρα μετά τη συνεδρία της κατά την οποία λήφθηκε η προσβαλλόμενη απόφαση, κατέστησε την απόφασή της τρωτή, γιατί αυτή, έστω και εν αγνοία της, στηρίχτηκε σε λανθασμένα στοιχεία αναφορικά με το κριτήριο της αρχαιότητας.
Η θέση ότι δε θα έπρεπε να ληφθεί υπόψη η μεταγενέστερη εξέλιξη του αναδρομικού διορισμού, επειδή η προσβαλλόμενη απόφαση λήφθηκε κατόπιν επανεξέτασης, βρίσκεται σε αντίθεση με τη νομολογία - (βλ. Λεοντίου ν. Δημοκρατίας (1997) 3 Α.Α.Δ. 70 και Γλαύκος Καριόλου ν. Κυπριακού Οργανισμού Τουρισμού, (πιο πάνω)).
Το ενδεχόμενο εμφιλοχώρησης ουσιώδους πλάνης κατά την εκτίμηση του συνόλου των υπηρεσιακών δεδομένων του αιτητή Βρ. Χατζηχάννα δεν μπορεί να αποκλειστεί και, ως εκ τούτου, αποτελεί, επίσης, λόγο ακύρωσης της προσβαλλόμενης απόφασης.
Οι προσφυγές επιτυγχάνουν.
Τα έξοδα του αιτητή στην Προσφυγή Αρ. 976/09, όπως αυτά θα υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή, επιδικάζονται υπέρ του.
Τα έξοδα του αιτητή στην Προσφυγή Αρ. 1055/09, ο οποίος χειρίστηκε την υπόθεση προσωπικά, καθορίζονται στα πραγματικά και επιδικάζονται υπέρ του.
Η προσβαλλόμενη απόφαση ακυρώνεται, σύμφωνα με το ΄Αρθρο 146.4(β) του Συντάγματος.
Ε. Παπαδοπούλου,
Δ.
/ΜΠ