ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
Κυπριακή νομολογία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Πανεπιστήμιο Κύπρου ν. Κωνσταντίνου κ.α. (1994) 3 ΑΑΔ 145
Medcon Construction Co. Ltd και Άλλοι ν. Kυπριακής Δημοκρατίαςκαι Άλλου (2002) 3 ΑΑΔ 441
Κυπριακή νομοθεσία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Ν. 115/1990 - Ο περί Νομικών Προσώπων Δημόσιου Δικαίου (Διορισμός Γενικών Διευθυντών) Νόμος του 1990
Ν. 115/1990 - Ο περί Νομικών Προσώπων Δημόσιου Δικαίου (Διορισμός Γενικών Διευθυντών) Νόμος του 1990
Ν. 158(I)/1999 - Ο περί των Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου Νόμος του 1999
Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Yπόθεση Αρ.: 410/2011).
17 Οκτωβρίου, 2013
[Π. ΠΑΝΑΓΗ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 28 ΚΑΙ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
1. ΦΟΙΒΟΣ ΑΥΣΤΡΑΛΟΣ,
2. ΣΑΒΒΑΣ ΠΑΦΙΤΗΣ,
Αιτητές,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ,
Καθ΄ ου η αίτηση.
---------------------------
Ανδρέας Σ. Αγγελίδης, για τους Αιτητές.
Χρίστος Τριανταφυλλίδης, για τον Καθ΄ ου η αίτηση.
Δημοσθένης Στεφανίδης, για Ενδιαφερόμενα Μέρη 1 και 2.
---------------------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΠΑΝΑΓΗ, Δ.: Oι αιτητές ήταν ανάμεσα στους 11 υποψηφίους για προαγωγή στην θέση Λειτουργού Επιθεώρησης Α΄στον Κυπριακό Οργανισμό Τουρισμού (εφεξής ΚΟΤ). Οι προκηρυχθείσες κενές θέσεις προαγωγής ήταν πέντε.
Mε σημείωμα του ημερ. 8.10.10 ο Αναπληρωτής Γενικός Διευθυντής του ΚΟΤ, κ. Φυλακτίδης, έστειλε στην Επιτροπή Προσωπικού όλα τα σχετικά στοιχεία των υποψηφίων. Στην συνεδρία της ημερ. 22.10.10 η Επιτροπή αξιολόγησε όλα τα ενώπιον της στοιχεία που αφορούσαν τα ακαδημαϊκά τους προσόντα, την αρχαιότητα τους, τις ξένες γλώσσες, την συμμετοχή τους σε επιμορφωτικά προγράμματα, καθώς και τους φακέλους των υποψηφίων. Κάλεσε τον αναπληρωτή Γενικό Διευθυντή να δώσει τις συστάσεις του ο οποίος σύστησε τα ενδιαφερόμενα μέρη αναφέροντας τα ακόλουθα:
«Ο κ. Χρίστος Πετρίδης κατέχει τη δεύτερη θέση όσον αφορά στις υπηρεσιακές εκθέσεις με 39 εξαίρετα και 1 πολύ ικανοποιητικά. Ο κ. Πετρίδης κατέχει Δίπλωμα Τουριστικών Σπουδών του Universita Degli Studi Di Bologna. Απασχολείται στο Τμήμα Παροχής Τουριστικών Υπηρεσιών από 3.6.1991 και υπηρέτησε στο Γραφείο Επιθεωρητών Αγίας Νάπας και συνεχίζει να υπηρετεί στην Κεντρική Υπηρεσία.»
Η Επιτροπή μετά την αποχώρηση του Αν. Γενικού Διευθυντή, δίνοντας ανάλογη βαρύτητα στα στοιχεία που ήταν σχετικά με τα καθήκοντα της θέσης και συγκρίνοντας την αξία, τα προσόντα, την αρχαιότητα και τη σύσταση του Διευθυντή αναφορικά με τους υποψηφίους, αποφάσισε ομόφωνα να προαχθούν πέντε υποψήφιοι ανάμεσα στους οποίους ήταν τα ενδιαφερόμενα μέρη.
Οι αιτητές προσβάλλουν την εν λόγω απόφαση για λόγους που άπτονται της συγκριτικής καταλληλότητας τους έναντι των ενδιαφερομένων μερών προτάσσοντας την υπεροχή τους σε προσόντα και αρχαιότητα. Επίσης ισχυρίζονται ότι η σύσταση είναι αναιτιολόγητή και αντίθετη με τα στοιχεία των φακέλων. Προέχει όμως η εξέταση της κατ' ισχυρισμόν παράνομης συμμετοχής του Αναπληρωτή Γενικού Διευθυντή λόγω του παράνομου διορισμού του.
Οι αιτητές υποστηρίζουν ότι μετά την ακύρωση του διορισμού της τότε Γενικής Διευθύντριας (Συνεκ. Προσφυγές 593/07 κ.α. ημερ.16.5.10), το Διοικητικό Συμβούλιο του ΚΟΤ προχώρησε παράνομα στον αναπληρωματικό διορισμό του κ. Φυλακτίδη μέχρι την πλήρωση της θέσης του Γενικού Διευθυντή, απόφαση που εγκρίθηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο στις 27.5.10. Ο διορισμός του κ. Φυλακτίδη, κατά τους αιτητές, προσκρούει στην συνταγματική υποχρέωση επανεξέτασης δυνάμει του άρθρου 146(5) του Συντάγματος αλλά και στις πρόνοιες του περί Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου (διορισμός Γενικών Διευθυντών) Νόμου του 1990 (Ν.115/1990), που προνοεί ότι ο Γενικός Διευθυντής νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου διορίζεται μόνο μετά από προκήρυξη της θέσης με σύμβαση ιδιωτικού δικαίου πενταετούς διάρκειας.
Ο πιο πάνω Νόμος, ο οποίος είναι νεώτερος και ειδικότερος, εφαρμόζεται ανεξάρτητα από τις διατάξεις οποιουδήποτε οικείου νόμου (βλ. άρθρο 3(1)). Στην προκειμένη περίπτωση ισχύει ως προς την διαδικασία διορισμού του Γενικού Διευθυντή του ΚΟΤ το άρθρο 6 Περί Κυπριακού Οργανισμού Τουρισμού Νόμου (Ν.54/1969 όπως έχει τροποποιηθεί με το Ν.35(Ι)/2005) που προνοεί τα εξής:
«6.-(1)(α) Των Υπηρεσιών του Οργανισμού προίσταται ο Γενικός Διευθυντής, ο οποίος είναι το ανώτατο εκτελεστικό όργανο του Οργανισμού.
(β) Ο Γενικός Διευθυντής επιλέγεται και διορίζεται, μετά από απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου, με σύμβαση πενταετούς διάρκειας, η οποία διέπεται από τα προβλεπόμενα από το σχετικό Σχέδιο Υπηρεσίας και τυχόν όρους που το Υπουργικό Συμβούλιο ήθελε ορίσει.
(γ) Η απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου για διορισμό του Γενικού Διευθυντή υποβάλλεται στο Υπουργικό Συμβούλιο για έγκριση.»
Στην προκείμενη περίπτωση, το Διοικητικό Συμβούλιο διόρισε αναπληρωματικά τον κ. Φυλακτίδη στην θέση του Γενικού Διευθυντή που κενώθηκε λόγω της ακυρωτικής απόφασης και ορθά παράπεμψε την απόφαση του αυτή, κατ΄ ανάλογη εφαρμογή του Ν.115/90 και σύμφωνα με σχετική νομολογία του Ανωτάτου δικαστηρίου, στο Υπουργικό Συμβούλιο για έγκριση. Στο στάδιο των διευκρινήσεων προσκομίστηκε από τους αιτητές το πρακτικό της συνεδρίας ημερομηνίας 27.5.10 του Υπουργικού Συμβουλίου κατά την οποία εγκρίθηκε ο αναπληρωματικός διορισμός του κ.Φυλακτίδη (Παράρτημα Χ2). Σε αυτό κάνουν αναφορά οι συνήγοροι των αιτητών στην απαντητική τους αγόρευση προωθώντας εκεί για πρώτη φορά, μια άλλη πτυχή παρανομίας στον αναπληρωματικό διορισμό του κ. Φυλακτίδη που καλύπτεται όμως από τον πρώτο λόγο ακύρωσης και τα νομικά σημεία της προσφυγής και επομένως θεωρώ ότι μπορεί να εξεταστεί.
Επισημαίνουν την παράνομη σύνθεση του Υπουργικού Συμβουλίου στην εν λόγω συνεδρία λόγω της παρουσίας του κ. Χριστοφίδη, Υφυπουργού παρά τω Προέδρω, ως παρακαθήμενου, ο οποίος αν και δεν ήταν μέλος του Υπουργικού Συμβουλίου δεν φαίνεται να απεχώρησε πριν από τη διαβούλευση για τη λήψη της εγκριτικής απόφασης για τον διορισμό του κ.Φυλακτίδη.
Η παρουσία του Υφυπουργού παρά τω Προέδρω επιδρά στο νομότυπο της σύνθεσης του Υπουργικού Συμβουλίου στις 27.5.10, όπως κατ΄ αναλογία κρίθηκε από την Παπαδοπούλου, Δ στην Υποθ.Αρ.792/2009, Σάββας Χριστοδούλου κ.α. ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, ημερ.14/12/12 όπου υιοθετείται το ακόλουθο απόσπασμα από την απόφαση Μιχάλης Ανδρέου ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, Υπόθεση Αρ.570/2009, 15.3.2012, το οποίο με βρίσκει σύμφωνη:
«Σύμφωνα με το άρθρο 2 των περί Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου Νόμων 1999 (158(Ι)/99), 'διοικητικό όργανο' σημαίνει το μονομελές ή συλλογικό διοικητικό όργανο της Κεντρικής Διοίκησης της τοπικής αυτοδιοίκησης και των νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου που είναι διοικητική αρχή. Το Υπουργικό Συμβούλιο αποτελεί όργανο της Κεντρικής Διοίκησης. Επί τούτου παραπέμπω στο σύγγραμμα 'Διοικητικό Δίκαιο' του Δ. Κόρσου, Τρίτη ΄Εκδοση, σελ. 257, όπου κάτω από την παράγραφο 'ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΚΥΒΕΡΝΗΤΙΚΑ ΣΥΜΒΟΥΛΙΑ', διαβάζουμε: 'Η κυβέρνηση είναι το σπουδαιότερο (και πολιτικώς ισχυρότερο) συλλογικό όργανο της Κεντρικής Διοικήσεως. Την κυβέρνηση αποτελεί το Υπουργικό Συμβούλιο συγκείμενο εκ ........ και εκ των Υπουργών', όπως και στο σύγγραμμα 'Ελληνικό Διοικητικό Δίκαιο' του Α.Ι. Τάχου, ΄Ενατη ΄Εκδοση, σελ. 502-503, όπου διαβάζουμε: 'Το Υπουργικό Συμβούλιο ως το ύπατο άμεσο συλλογικό όργανο της εκτελεστικής λειτουργίας (αρ. 26(2) Συντ) αποτελείται από τον Πρωθυπουργό, τους Αντιπροέδρους και τους Υπουργούς .....'. Σχετικό με το θέμα που εξετάζουμε είναι και το πιο κάτω απόσπασμα από τα Πορίσματα του Συμβουλίου Επικρατείας 1929-1959, σελ. 100:
'Διοικητικά όργανα είναι ο Βασιλεύς, οι Υπουργοί και τα μετ' αυτών συνδεόμενα δι' ιεραρχικής σχέσεως όργανα της Διοικήσεως μονομελή ή συλλογικά κεντρικά ή περιφερειακά.'
Είναι φανερό από όλα τα πιο πάνω ότι το Υπουργικό Συμβούλιο είναι συλλογικό διοικητικό όργανο και συνεπώς η νόμιμη συγκρότηση του αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την έννομη λειτουργία του. Η συμμετοχή στη συνεδρία ενός τέτοιου οργάνου, προσώπου, έστω και ενός, ξένου προς τη νόμιμη συγκρότησή του, επηρεάζει άμεσα το νόμιμο της συγκρότησης του και καθιστά τις αποφάσεις του άκυρες λόγω έλλειψης αρμοδιότητας (Medcon Construction Ltd. κ.ά. ν. Δημοκρατίας (2002) 3 Α.Α.Δ. 441). Ακόμα και απλή παρουσία τρίτων στη λήψη απόφασης, επενεργεί καταλυτικά στην εγκυρότητά της. (Ανδρέας Χ" Βασιλείου ν. Κυπριακού Οργανισμού Αθλητισμού (1991) 1 Α.Α.Δ. 1005 και Πανεπιστήμιο Κύπρου ν. Κωνσταντίνου κ.ά. (1994) 3 Α.Α.Δ. 145).
Στην υπό κρίση περίπτωση η παρουσία, στη μεν συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου ημερομηνίας 29/10/2008 κατά την οποία λήφθηκε η απόφαση για αναπομπή της αίτησης του Υφυπουργού παρά τω Προέδρω, στη δε συνεδρίαση της 31/3/2009 κατά την οποία συζητήθηκε η αίτηση του αιτητή και κατόπιν ψηφοφορίας λήφθηκε η επίδικη απορριπτική απόφαση του εν λόγω Υφυπουργού, όπως και του Κυβερνητικού Εκπροσώπου - κανένας από τους δύο δεν αποτελεί μέλος του Υπουργικού Συμβουλίου - συνιστούσε παραβίαση των αρχών λειτουργίας του συλλογικού οργάνου, στην περίπτωση μας του Υπουργικού Συμβουλίου, όπως οι εν λόγω αρχές έχουν κωδικοποιηθεί (βλ. άρθρο 21 του Ν. 158(Ι)/99) και προδιαγραφεί από τη νομολογία μας. Συνεπώς, η επίδικη απόφαση πάσχει λόγω έλλειψης αρμοδιότητας. ...»
Στην προκείμενη περίπτωση δεν υπάρχει οποιαδήποτε επεξήγηση για την παρουσία του Υφυπουργού παρά τω Προέδρω στη συνεδρία του Υπουργικού Συμβουλίου στις 27.5.2010 και το ρόλο που αυτός διαδραμάτισε κατά τη συνεδρία. Ούτε οποιαδήποτε ένδειξη υπάρχει ότι αυτός απεχώρησε πριν από τη διαβούλευση για τη λήψη της εγκριτικής απόφασης για το διορισμό του κ. Φυλακτίδη. Για αυτόν τον λόγο, την παράνομη δηλαδή σύνθεση του Υπουργικού Συμβουλίου ως εγκριτικού οργάνου, ο αναπληρωματικός διορισμός του κ. Φυλακτίδη πάσχει. Συνεπώς η συμμετοχή του κ. Φυλακτίδη στη διαδικασία της 22.10.2010 και η δοθείσα σύσταση του στην βάση της οποίας λήφθηκε η επίδικη απόφαση, συμπαρασύρονται σε ακύρωση.
Η πιο πάνω κατάληξη καθιστά αχρείαστη την ενασχόληση του Δικαστηρίου με τα υπόλοιπα θέματα που εγείρονται.
Η προσφυγή επιτυγχάνει και η προσβαλλόμενη απόφαση ακυρώνεται, με έξοδα υπέρ των αιτητών όπως αυτά θα υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή.
Π. Παναγή, Δ.
/ΣΓεωργίιου